Ovo je ?lanak o godini 1752.

Milenijum :	2. milenijum
Vjekovi :	17. vijek ? 18. vijek ? 19. vijek
Decenija :	1720-e   1730-e   1740-e   ? 1750-e ?   1760-e   1770-e   1780-e
Godine :	1749 1750 1751 ? 1752 ? 1753 1754 1755

1752 . po kalendarima

Gregorijanski	1752.  (MDCCLII)
Ab urbe condita	2505.
Islamski	1165?1166.
Iranski	1130?1131.
Hebrejski	5512?5513.
Bizantski	7260?7261.
Koptski	1468?1469.
Hindu kalendari
? Vikram Samvat	1807?1808.
? Shaka Samvat	1674?1675.
? Kali Yuga	4853?4854.
Kineski
? Kontinualno	4388?4389.
? 60 godina	Yang Voda Majmun (od kineske Ng.)
Holocenski kalendar	11752.
p   ?   r   ?   u
Podrobnije: Kalendarska era

Godina 1752 ( MDCCLII ) bila je prijestupna godina koja po?inje u subotu po gregorijanskom kalendaru odn. prijestupna godina koja po?inje u srijedu po julijanskom kalendaru .

• 11. 1. - Jovan Horvat dobija ruski ?in general-majora i nalog da pristupi organizovanju Nove Serbije , u centralnom delu dan. Ukrajine, a prema ranijem predlogu o ustrojstvu srpskih naselja u Rusiji ^[1] (postoji do 1764). Glavna uprava je u Novomirgorodu , u dan. ukrajinskoj Kirovogradskoj oblasti, Nova Serbija se prostire 200 km, od Dnjepra do Sinjuhe, ^[2] sa 40 sela utvrđenih ?an?evima ^[3]
• 20. 1. - Rođendan kralja Napulja i Sicilije Karla : postavlja kamen temeljac kraljevskog dvorca u Caserti .
• 28. 1. - Afera oko Generalne bolnice u Parizu: kralj Luj XV naređuje Velikom ve?u da promeni administraciju bolnice bez odobrenja Pariskog parlamenta, koji je tri godine odbijao da se izjasni - prvi neposluh protiv kralja.

• 7. 2. - Na tra?enje jezuita, francusko Dr?avno ve?e zabranjuje prodaju, kupovinu i posedovanje do sada objavljena dva toma " Enciklopedije ", jer smatra da ru?e kraljevski autoritet i promovi?u ireligioznost - izdavanje se nastavlja u novembru 1753, uz pomo? naklonjenog cenzora de Malesherbesa .
• 12. 2. - U Austriji osnovana Komisija za ?ednost ( Keuschheitskommission ).
  • Temeswarer Wasserschub : u Banat ?e iz Austrije biti deportovani nemoralni i asocijalni elementi - 3.130 osoba 1752-68, a prvi transport je bio jo? 1744. ^[4]
• 23. 2. - Nicolas-Louis de Lacaille osmatra sa Rta Dobre Nade: otkrio je telo kasnije ozna?eno kao Messier 83 , ili Ju?na Vetrenja?a, pre?kastu spiralnu galaksiju.
• 29. 2. - Alaungpaya se proglasio za kralja u Gornjoj Burmi (do 1760), ?to je po?etak dinastije Konbaung (do 1885), koja zamenjuje Toungoo (Taungu). Prvo mora odoleti opsadi ju?ne dinastije Hanthawaddy, ?to uspe?no ?ini i okuplja sve ve?e snage.

• 6. 3. - Ahmed-?ah Durani zauzima Lahore u mogulskom Pend?abu nakon opsade - ubija 900 Sika u tvrđavi, zadr?ava guvernera i potpisuje ugovor kojim dobija i Multan , a ?to mogulski car potvrđuje.
• 7. 3. - Umro je mleta?ki du?d Pietro Grimani , za naslednika ?e biti izabran Francesco Loredan (do 1762). Du?devi u ovo vreme nemaju mnogo mo?i, Loredan je pasivan u sporu konzervativaca, koji imaju prevlast, i reformatora.
• 14. 3. - Kraljevina Rjukju : umro je vladar Sh? Kei, nasleđuje ga sin Sh? Boku (do 1794).
• mart - Voltaire napu?ta Prusku, sporo se kre?e prema Franuskoj; u junu je bio pritvoren u Frankfurtu od strane Fridrihovih agenata.

• 3. 4. - Afganistanski vladar Ahmad Shah Durrani pripaja i Ka?mir vlastitoj dr?avi .
• 10. 4. - Drugi karnatski rat : franko-indijske snage prekidaju nakon devet meseci opsadu Trichinopolyja.
• 12. 4. - Prosvetiteljstvo u ?paniji: osnovana Real Academia de Bellas Artes de San Fernando .
• 19. 4. - Portugalski Mozambik postaje generalna kapetanija, direktno pod portugalskom vla??u, umesto pod okriljem Portugalske Indije.
• prole?e - U Kijevu se nalazi oko 1.000 doseljenih Srba, koji su do?li za Jovanom Horvatom .
• prole?e - Crnogorski vladika Vasilije krenuo u posetu Rusiji (vra?a se 1754). ^[5]

• 4. 5. ^[6] - Nepopularni dabrobosanski mitropolit Gavrilo Mihi? (Mihailovi?) zba?en preko turskog suda. Crkvena op?tina i narod ?e izabrati arhimandrita Pive Pajsija Lazarevi?a za novog mitropolita (hirotonisan 27. 6./8. 7., do 1759), sklopio je ugovor sa sarajevskom op?tinom o svojim obavezama. ^{[7] [8]}
• 23. 5. - 6. 6. - U tri velika po?ara izgorele dve tre?ine Moskve .

• 13. 6. - Ugovor iz Logstowna između indijanskih plemena i predstavnika kolonije Vird?inije i kompanije Ohajo: potvrđen je ugovor iz 1744. kojim je Vird?inija dobila zemlju jugoisto?no od reke Ohajo; dozvoljena je gradnja britanske tvrđave na u??u Monongahele, na mestu dana?njeg Pittsburgha .
• 15. 6. - Ameri?ki nau?nik Benjamin Franklin izvodi znameniti eksperiment sa zmajem tokom grmljavinske oluje (objavljeno u oktobru).
• 21. 6. - Franko-indijanske snage uni?tile Pickawillany, selo Miami Indijanaca i britansku trgova?ku postaju u dolini Ohaja.
• sredinom god. - U dijelu Hrvatske uveden "vrap?ji porez" za o?uvanje usjeva, do 1754. zamjenjen podavanjem u novcu (nov?i? od pti?je glave, 300 nov?i?a za cijeli dim). ^{[9] [10]}

• 1. 7. - ?osa Bahir Mustafa-pa?a je imenovan za novog velikog vezira (do 1755).
• 21. 7. - Kazneni patent ( Ponal Patent ) zabranjuje vrbovanje u Temi?varskom banatu ^[11] (vrbuju se Srbi, nezadovoljni ukme?ivanjem, za odlazak u Rusiju).
• 27. 7. - Marija Terezija izdaje preko ugarske dvorske kancelarije dekret kojim se zabranjuje ometanje Srba u ispovedanju njihove veroispovesti, nametanje unije i isklju?ivanje iz uprave u gradskim magistratima. ^[12]
• leto - Na reci I?im osnovana tvrđava Svetog Petra - dana?nji Petropavlovsk na severu Kazahstana. Rusi grade liniju fortifikacija od Omska na Irti?u do reke Tobol.

• 1. 8. - Querelle des Bouffons : u Parizu izvedena Pergolesijeva opera-intermeco "Slu?avka gospodarica" - dolazi do dvogodi?njeg spora, zvanog "prepirka komi?ara", o prednostima francuske i italijanske opere . Pisci povezani sa Enciklopedijom, poput Rusoa, podr?avaju italijansku Operu buffa i kritikuju francusku tragedie lyrique , koju zastupa Jean-Philippe Rameau .
• avgust - Zvono slobode , Liberty Bell , sti?e Filadelfiju nakon ?to je izliveno u Londonu - napuklo je ve? pri prvoj probi, bi?e povezano sa progla?enjem nezavisnosti 1776.

• 14. 9. - Velika Britanija sa kolonijama implicitno prihvatila gregorijanski kalendar (posle 2. 9. do?ao 14. 9. - izostavljeno 11 dana). Takođe, ova godina je u Britaniji zvani?no po?ela 1. januara umesto 25. marta.
• septembar - Potpukovnik pomori?ke milicije Jovan ?evi? napustio Ugarsku sa oko 800 iseljenika. Ubrzo u Rusiju sti?e i pukovnik Rajko Preradovi?, komandant Slavonskog husarskog puka (nakon ?to je proveo pet meseci u zatvoru, jer vlasti ?ele spre?iti seobu). ^[13] ?evi? i Preradovi? ne prihvataju da se nasele na Horvatovom terenu, dogodine dobijaju Slavjanoserbiju , na istoku dan. Ukrajine. ^[14]
• septembar - Crnogorski vladika Vasilije stigao u Petrograd, u Rusiji ostaje do 1754. ^[15] Ove godine je u Crnoj Gori ponovo na dnevnom redu bilo iseljavanje u Kraljevinu Dviju Sicilija, ?emu se Vasilije protivio, iselilo se ipak 25 lica. ^[16]
• 21. 9. - U S. Peterburgu je austrijskom poslaniku predata promemorija kojom se tra?i da se ne proganjaju ruski emisari među Srbima.
• sept., krajem - Mehmed-pa?a Kukavica je postavljen za bosanskog pa?u i specijalnog sultanovog izaslanika, osamnaest ba?a je udavljeno u Travniku ^[17] (1752-56 i 1757-60) - izgradio je preko 80 raznih objekata u ejaletu. ^[18]

• 2. 10. - Mitropolit Nenadovi? objavljuje kazneni patent iz jula, poziva narod na ostanak. ^[19] Naporima vlasti i crkve, iseljeni?ki talas u Rusiju je znatno oslabio do polovine slede?e godine. ^[20]
• 6. 10. - Posle smrti Atanasija II , za novog pe?kog patrijarha je postavljen raniji mitropolit dabrobosanski Gavrilo , ali umire ve? u novembru - nasledi?e ga ni?ki mitropolit, Gavrilo III (do 1758).

• 12. 10. - Madame de Pompadour je proizvedena u vojvotkinju - vi?e nije kraljeva ljubavnica, ali ostaje prijateljica i pomo?. Mogu?e kraljeve konkubine su sme?tene u zdanju u Parc-aux-cerfs .
• 18. 10. - Na dvoru u Fontainebleauu izvedena Rousseauova opera "Seoski gatar" - postaje vrlo popularna, donosi mu slavu i novac.
• jesen - Crnjanski u tre?oj knjizi "Seoba" pominje dolazak Srba u Rusiju i da su Isakovi?i stigli u Kijev krajem 1752. ^{[21] [22]}

• decembar ili januar - D?ungarski kan Lama Dord?i je stradao u sukobu sa Dava?ijem , koji postaje poslednji kan, do 1755.

• Visina poreza po dimu pove?ana u Hrvatskoj sa 30 na 34 forinte. ^[23]
• Hrvatsko primorje podređeno Dvorskoj trgova?koj direkciji. ^[24]
• Banatsko trgova?ko dru?tvo sklopilo ugovor sa Banatskom i Ilirskom dvorskom deputacijom. ^[25]
• Porta je proglasila ajanima, zemaljskim prvacima, najuglednije spahije u beogradskom pa?aluku i poverila im ubiranje poreza - uskoro se ispostavlja (1754) da je od 290 hiljada gro?a narodnog duga 200 hiljada "obi?an zulum", zbog ?ega je dosta raje pobeglo u Austriju. ^[26] Porta je takođe odobrila spahijama da mogu stanovati i u selima a ne samo Beogradu, kako bi ?titili raju od nasilnika. ^[27]
• Andrija Ka?i? Mio?i? : Elementa peripathetica .
• Tobias Mayer predstavio Mjese?eve tablice na Gottingenskom univerzitetu, ove godine je izmislio i refleksioni krug.
• U literaturi se prvi put javlja naziv mazurke .
• Osnovan zoolo?ki vrt u Be?u, privatna careva mena?erija u Schonbrunnu, otvoren za javnost 1778.
• Dovr?eno ujedinjenje Gornjeg i Donjeg grada Kri?evaca .
• Beljsko vlastelinstvo osnovalo Petlovac u Baranji.
• Osnovan Portsmouth, Virginia .
• Prva filosofska disertacija u Srba: Jovan Stefanov Balevi? iz Bratono?i?a je odbranio u Haleu. ^[28]
• Prema istoriji vladike Vasilija, Dubrov?ani su predali nekog Crnogorca Turcima u Trebinju, ali je oslobođen nakon ?to su Crnogorci uhvatili jednog dubrova?kog plemi?a. ^[29]
• Petar Budmani imenovan za stonskog biskupa (do 1764). ^[30]
• Fridrih Veliki pi?e politi?ki testament: kralj bi trebao posti?i ravnote?u između interesa seljaka i plemi?a (te?ko, jer se oslanja na plemi?e); ne bi trebalo zapo?injati ratove sa Rusijom.
• U Engleskoj je, slabo aktivna, Kraljevska afri?ka kompanija zamenjena Afri?kom kompanijom trgovaca - postoji do 1821, bavi se trgovinom robovima na zapadnoafri?koj obali.
• U Kijevu je zavr?en Marijinski dvorac , danas zvani?na rezidencija predsednika Ukrajine.

Glavni ?lanak: :Kategorija:Rođeni 1752.

• 1. 1. - Betsy Ross , tvorac zastave SAD († 1836 )
• 7. 2. - đuro Hid?a , pjesnik († 1833 )
• 19. 4. - Had?i Ruvim , arhimandrit Bogovađe († 1804 )
• 11. 6. - Gerasim Zeli? , episkopski vikar u Dalmaciji i Boki († 1828 )
• 7. 7. - Joseph Marie Jacquard , izumitelj programabilnog razboja († 1834 )
• 13. 8. - Marija Karolina Austrijska , kraljica Dvije Sicilije († 1814 )
• 25. 8. - Karl Mack von Leiberich , austrijski podmar?al († 1828 )
• 18. 9. - Adrien-Marie Legendre , matemati?ar († 1833 )
• 28. 10. - Jeongjo od Joseona , korejski vladar († 1800 )
• 23. 11. - Maksimilijan Vrhovac , zagreba?ki biskup († 1827 )
• Thomas Brady , austrijski general († 1827 )

Glavni ?lanak: :Kategorija:Umrli 1752.

• 4. 1. - Gabriel Cramer , matemati?ar (* 1704 )
• 4. 2. - Louis , vojvoda od Orleana (* 1704 )
• 10. 2. - Henriette , francuska princeza (* 1727 )
• 7. 3. - Pietro Grimani , mleta?ki du?d (* 1677 )
• 17. 3. - Jacques-Pierre de Taffanel de la Jonquiere , francuski admiral i guverner Nove Francuske (* 1685 )
• 26. 6. - Giulio Alberoni , kardinal, biv?i ?panjolski ministar (* 1664 )
• 27. 6. - Joseph Butler , filozof, moralista (* 1692 )
• 12. 8. - Antonio Corradini , vajar (* 1688 )
• sept. - Jacopo Amigoni , slikar (* ca. 1685)
• leto? - Atanasije II Gavrilovi? , pe?ki patrijarh
• nov.? - Gavrilo II Sarajevac , pe?ki patrijarh

Literatura

• Historija naroda Jugoslavije II , ?kolska knjiga Zagreb, 1959
• Istorija srpskog naroda , ?etvrta knjiga, prvi tom, Srbi u XVIII veku, SKZ Beograd 1986 (IV-1)