Zhao Ziyang

Zhao Ziyang
Nazwisko chi?skie
Pismo uproszczone	?紫?
Pismo tradycyjne	趙紫陽
Hanyu pinyin	Zhao Z?yang
Wade-Giles	Chao Tzu-yang
Wymowa ( IPA )	[t???? ts??j??ŋ]
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zhao Ziyang
?紫?
	; Zhao Ziyang (1985)
Data i miejsce urodzenia	17 pa?dziernika 1919 ; Huaxian
Data i miejsce ?mierci	17 stycznia 2005 ; Pekin
	Sekretarz Generalny Komunistycznej Partii Chin
Okres	od 15 stycznia 1987 ; do 24 czerwca 1989
Przynale?no?? polityczna	Komunistyczna Partia Chin
Poprzednik	Hu Yaobang
Nast?pca	Jiang Zemin
	Premier Chi?skiej Republiki Ludowej
Okres	od 10 wrze?nia 1980 ; do 24 listopada 1987
Poprzednik	Hua Guofeng
Nast?pca	Li Peng
	Multimedia w Wikimedia Commons

Zhao Ziyang , chi?. ?紫? (ur. 17 pa?dziernika 1919 w Huaxian , zm. 17 stycznia 2005 w Pekinie ) ? polityk chi?ski , były premier ChRL i sekretarz generalny Komunistycznej Partii Chin .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? w powiecie Hua w prowincji Henan w rodzinie posiadacza ziemskiego ^[1]. W 1932 wst?pił do Ligi Młodzie?y Komunistycznej ^[2], a w 1938 do Komunistycznej Partii Chin . Podczas wojny z Japoni? działał w podziemiu komunistycznym, a nast?pnie walczył w oddziałach Li Xianniana w wojnie domowej z Kuomintangiem ^[1]. Od 1951 zajmował kierownicze stanowiska w lokalnych władzach partyjnych prowincji Guangdong , gdzie zainicjował szereg reform rolnych. W 1965 został pierwszym sekretarzem komitetu prowincjonalnego KPCh. Po rozpocz?ciu rewolucji kulturalnej został w styczniu 1967 roku zdymisjonowany.

W 1971 roku został zrehabilitowany i przeniesiony do pracy w sekretariacie partyjnym w Mongolii Wewn?trznej ^[1]. W 1973 roku został członkiem KC KPCh ^[1]. W latach 1975 ? 1980 sprawował funkcj? pierwszego sekretarza KPCh w prowincji Syczuan , gdzie przeprowadził skuteczne reformy ekonomiczne (m.in. cz??ciowo dekolektywizuj?c rolnictwo i zwi?kszaj?c samodzielno?? dyrektorow przedsi?biorstw ^[2]), ktore w krotkim czasie podniosły produkcj? przemysłow? i roln?. Tzw. ?eksperyment syczua?ski” stał si? po?niej modelem dla reform ekonomicznych przeprowadzonych przez Deng Xiaopinga .

W 1977 roku został członkiem Biura Politycznego Partii, a w kwietniu 1980 wicepremierem ^[1]. W sierpniu 1980 roku zast?pił Hua Guofenga na stanowisku premiera, ktore piastował do 1987 roku. W okresie od 20 grudnia 1982 do 11 stycznia 1983 roku odbył podro? po 11 krajach afryka?skich, ktora przyniosła zacie?nienie relacji handlowych pomi?dzy Chinami i Afryk?. 19 grudnia 1984 roku podpisał z premier Wielkiej Brytanii Margaret Thatcher porozumienie o zwrocie Chinom Hongkongu .

Był jednym z głownych architektow przeprowadzonych w latach 80. reform wolnorynkowych. W styczniu 1987 roku zast?pił Hu Yaobanga na stanowisku sekretarza generalnego partii. Na pocz?tku demonstracji studenckich w Pekinie w 1989 roku szukał porozumienia z protestuj?cymi. Został wowczas pozbawiony wszystkich stanowisk i osadzony w areszcie domowym na terenie rz?dowego kompleksu Zhongnanhai , gdzie przebywał do ko?ca ?ycia.

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b ^c ^d ^e Zhao Ziyang: The Times obituary . [dost?p 2009-12-28].
↑ ^a ^b Edward Kajda?ski: Chiny. Leksykon . Warszawa: Ksi??ka i Wiedza, 2005, s. 327. ISBN 83-05-13407-5 .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Jakub Polit: Chiny . Warszawa: Wydawnictwo Trio, 2004. ISBN 83-88542-68-0 .

[times-1] Zhao Ziyang: The Times obituary . [dost?p 2009-12-28].

[Kajdan-2] Edward Kajda?ski: Chiny. Leksykon . Warszawa: Ksi??ka i Wiedza, 2005, s. 327. ISBN 83-05-13407-5 .

[1]

[2]

Przewodnicz?cy Komitetu Centralnego	Chen Duxiu (1922-1925) Mao Zedong (1943-1976) Hua Guofeng (1976-1981) Hu Yaobang (1981-1982)
Sekretarze Generalni	Chen Duxiu (1921?1922; 1925?1927) Qu Qiubai (1927-1928) Xiang Zhongfa (1928-1929) Li Lisan (1929-1930) Wang Ming (1931) Bo Gu (1932-1935) Zhang Wentian (1935-1943) Deng Xiaoping (1956-1966) Hu Yaobang (1980-1987) Zhao Ziyang (1987-1989) Jiang Zemin (1989-2002) Hu Jintao (2002-2012) Xi Jinping (od 2012)