한국   대만   중국   일본 
Wuhan ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Wuhan

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Wuhan
武?市
ilustracja
Pa?stwo

  Chiny

Prowincja

Hubei

Zarz?dzaj?cy

Zhou Xianwang ↗ , ? ↗

Powierzchnia

8569,15 [1] km²

Wysoko??

37 m n.p.m.

Populacja  (2019)
? liczba ludno?ci
? g?sto??


11 212 000 [2]
1308 os./km²

Nr kierunkowy

(0)27

Kod pocztowy

430000-430400

Tablice rejestracyjne

鄂A

Plan
Poło?enie na mapie Chin
Mapa konturowa Chin, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Wuhan”
Ziemia30°35′00″N   114°19′00″E / 30,583333   114,316667
Multimedia w Wikimedia Commons
Hasło w Wikisłowniku
Informacje w Wikipodro?ach
Strona internetowa

Wuhan ( ⓘ [wuhan] ; chi?. upr. 武?市 ; chi?. trad. 武漢市 ; pinyin W?han Shi ) ? miasto w ?rodkowych Chinach , stolica prowincji Hubei .

Miasto jest jednym z najwi?kszych o?rodkow gospodarczych wspołczesnych Chin z du?ym udziałem kapitału wielkich ?wiatowych korporacji; rozwini?ty przemysł wysokich technologii, hutnictwo metali, przemysł włokienniczy, spo?ywczy, maszynowy, stoczniowy, samochodowy, chemiczny oraz rafineryjny [3] . Centralny w?zeł komunikacyjny, du?y port nad rzek? Jangcy , port lotniczy Wuhan-Tianhe . Trzecie miasto w kraju po Pekinie i Szanghaju pod wzgl?dem poziomu szkolnictwa wy?szego [4] .

Geografia [ edytuj | edytuj kod ]

Jezioro Wschodnie

Wuhan le?y u zbiegu rzeki Han do Jangcy na jej ?rodkowym biegu. Na zachodnim brzegu rzeki Jangcy le?? m.in. dawne miasta Hankou i Hanyang , dzisiaj wchodz?ce w skład Wuhanu, za? na wschodnim brzegu pozostałe dzielnice m.in. Wuchang . Ponadto w dzielnicy Huangpi do Jangcy wpływa rzeka She. Wi?ksza cz??? miasta le?y na rowninnych terenach, jedynie w połnocnej cz??ci dzielnicy Huangpi oraz połnocno-wschodniej cz??ci dzielnicy Xinzhou przewa?a krajobraz gorzysty. Na terenie Wuhanu istnieje 38 jezior [5] , w tym najwi?ksze jezioro - Wschodnie o powierzchni 33 km², ktore jest najwi?kszym w Chinach jeziorem na obszarze miejskim [6] . W Wuhanie wyst?puj? wszystkie cztery pory roku. Panuje tutaj klimat subtropikalny monsunowy z obfitymi opadami deszczu [7] .

?rednia temperatura i opady dla Wuhanu (okres 30 letni)
Miesi?c Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Pa? Lis Gru Roczna
?rednie temperatury w dzie? [°C] 8.1 9.6 14.6 21.0 26.2 29.8 32.9 32.7 27.8 22.7 16.4 10.5 21,0
?rednie temperatury w nocy [°C] -0.5 1.4 6.1 12.2 17.7 21.8 25.2 24.6 19.4 13.4 7.2 1.5 12,5
Opady [mm] 34 57 92 134 151 212 151 132 84 89 58 28 102
?rednia liczba dni z opadami 8 10 13 14 13 12 11 9 9 10 9 7 125
?rodło: ?wiatowa Organizacja Meteorologiczna [8]

Podział administracyjny [ edytuj | edytuj kod ]

Dzielnica Jiang’an (widok na tunel pod rzek? Jangcy)
Dzielnica Wuchang (widok na dworzec kolejowy Wuchang)

Wuhan dzieli si? na 13 dzielnic, w skład ktorych wchodz? 156 subdystrykty [9] .

Podział miasta Wuhanu [1]
Caidian
Nazwa dzielnicy Populacja
(2017) 		Powierzchnia
(km²) 		G?sto?? zaludnienia
(/km²)
Caidian (蔡甸?) 735 000 1093,17 667
Dongxihu (?西湖?) 562 500 495,34 1133
Hannan (?南?) 135 500 287,05 467
Hanyang (???) 652 700 111,54 5 898
Hongshan (洪山?) 1 637 500 573,28 2851
Huangpi (?陂?) 988 300 2256,70 437
Jiang’an (江岸?) 962 400 80,28 11 988
Jianghan (江??) 729 600 28,29 25 790
Jiangxia (江夏?) 913 700 2018,31 453
Qiaokou (?口?) 868 500 40,06 21 679
Qingshan (?山?) 528 800 57,12 9349
Wuchang (武昌?) 1 276 300 64,58 19 793
Xinzhou (新洲?) 902 100 1463,43 616
Razem 10 892 900 8569,15 1271

Demografia [ edytuj | edytuj kod ]

Nocny targ Baocheng Road (dzielnica Jiang’an )

W 2019 roku w Wuhanie mieszkało 11 212 000 osob [2] . W?rod osob zameldowanych na stałe 51% mieszka?cow było m??czyznami, a 49% kobietami, ponadto 15% ludno?ci było w wieku do 17 lat, 64% pomi?dzy 18 a 59 rokiem ?ycia, za? 21% ludno?ci było w wieku 60 lat i powy?ej [10] . ?rednia długo?? ?ycia w 2019 roku wynosiła 81,4 lat [2] .

Ludno?? Wuhanu od 1910 roku
Rok Populacja +/-
1910 800 000 ( Hankou + Wuchang ) [11] -
1950 1 068 000 [12] +34%
1960 1 488 000 +39%
1970 2 039 000 +37%
1980 5 711 800 [1] +180%
1990 6 903 100 +21%
2000 8 048 100 +17%
2010 9 785 400 +22%
2015 10 607 700 +8%
2019 11 212 000 [2] +6%

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Wczesna historia [ edytuj | edytuj kod ]

Wie?a ?ołtego ?urawia za czasow panowania dynastii Yuan

Obecny Wuhan powstał poprzez poł?czenie trzech miast Hankou , Hanyangu i Wuchangu [13] . Na terenie dzisiejszej dzielnicy Huangpi w XVI ? XIV wieku p.n.e. , w okresie panowania dynastii Shang , istniało antyczne miasto Panlongcheng [14] . Prawobrze?na cz??? obecnego miasta m.in. Wuchang, pocz?wszy od panowania dynastii Zhou , podlegała s?siedniemu obecnemu miastu Ezhou , ktore najpierw było stolic? wasala tzw. hrabstwa E, nast?pnie w Epoce Trzech Krolestw pełniło przez pewien czas funkcj? stolicy pa?stwa Wu , za? w nast?pnych wiekach było stolic? prowincji [15] . W 223 roku wzniesiono wie?? ?ołtego ?urawia . Miasto Hanyang, ktore zostało zało?one za rz?dow dynastii Sui (581?618), w okresie panowania dynastii Song (960-1279) wraz z Wuchang stały si? jednym z najlepiej prosperuj?cych o?rodkow handlowych wzdłu? rzeki Jangcy [16] . Z czasow powy?szej dynastii pochodzi pagoda Wuying [17] oraz pierwotne zabudowania Tarasu Guqin [18] , ktory miał upami?tnia? legend? o przyja?ni Yu Boya i Zhong Ziqi [19] . W okresie panowania dynastii Ming miasto Wuchang stało si? stolic? prowincji [15] . W okresie panowania cesarza Chenghua (1464-1487) rzeka Hanjiang zmieniła swoj bieg i oddzieliła Hankou od Hanyang . Od tego czasu w Hankou zacz?ło si? rozwija? jako miasto handlowe i ju? na pocz?tku XVII wieku było najwi?kszym portem ?rodl?dowym w kraju [20] . Ponadto od XVII wieku zacz?ł funkcjonowa? handlowy szlak herbaciany z Hankou do Carstwa Rosyjskiego o długo?ci 13 tysi?cy km [21] .

XIX ? XX wiek [ edytuj | edytuj kod ]

Otwarcie pierwszego mostu na rzece Jangcy

Na mocy zawartego mi?dzy Chinami, Francj? i Imperium brytyjskim traktatu tienci?skiego ko?cz?cego II wojn? opiumow? , otwarto Hankou dla handlu zagranicznego, co dało dodatkowy impuls do rozwoju gospodarczego trzech s?siaduj?cych ze sob? miast. W latach 1861?1896 przyznano w Hankou koncesje Brytyjczykom, Francuzom, Niemcom, Japo?czykom oraz Rosjanom, dzi?ki czemu powstało w tym czasie wiele przedsi?biorstw zagranicznych zajmuj?cych si? handlem i spedycj? [22] . W okresie najwi?kszej prosperity miasto odpowiadało za eksport 80% chi?skiej herbaty [23] . Rosyjscy kupcy zało?yli w 1863 roku faktori? herbaty Shunfeng Brick, pierwsze przedsi?biorstwo na terenie obecnego Wuhanu finansowane z zagranicy [24] . W 1891 roku do Hankou z wizyt? przybył po?niejszy car Mikołaj II Romanow . Faktoria herbaty w mie?cie przynosiła Imperium Rosyjskiemu ogromne zyski, ktore w tym samym roku stanowiły prawie jedn? trzeci? całkowitego dochodu pa?stwa [25] . W latach 1891-1893 owczesny gubernator Zhang Zhidong zało?ył w Hanyang pierwszy kompleks przemysłu ?elazowo-stalowego w kraju, za? w 1895 roku fabryk? broni [26] . Według statystyk przeprowadzonych w 1905 roku przez japo?skiego konsula w Hankou, w mie?cie funkcjonowało 124 przedsi?biorstwa zało?one przez obcokrajowcow, ktorych było ponad 2 tysi?ce osob (nie licz?c dyplomatow, wojskowych i osob zajmuj?cych si? działalno?ci? religijn?) [27] . W 1906 roku uruchomiono lini? kolejow? do Pekinu, za? poci?gi odje?d?ały ze stacji Dazhimen, ktorej budynek znajduje si? w obecnej dzielnicy Jiang’an [28] .

Hankou, Wuchang i Hanyang odegrały wa?n? rol? w XX-wiecznej historii Chin. W 1911 roku doszło do powstania w Wuchang , ktore dało pocz?tek rewolucji Xinhai , w wyniku ktorej doszło do obalenia dynastii Qing i proklamowania Republiki Chi?skiej . Obszar dzisiejszego Wuhanu był głown? aren? walk pomi?dzy siłami cesarskimi a rewolucjonistami, ktorych nadrz?dnym celem było zdobycie arsenału w Hanyangu.

W pierwszych dekadach XX wieku w koncesjach mocarstw zachodnich powstało szereg budowli, ktore przetrwały do dnia dzisiejszego i stanowi? charakterystyczn? zabudow? obecnej dzielnicy Hankou [22] . W grudniu 1926 roku Hankou zostało zdobyte przez w?druj?ce z Guangdongu na połnoc siły Kuomintangu , co oznaczało wzmocnienie pozycji nacjonalistow w rejonie ?rodkowego Jangcy . Zaraz po wkroczeniu Kuomintangu w mie?cie doszło do antybrytyjskich wyst?pie?. Tłum dokonał atakow na brytyjskie posiadło?ci, po ktorych zawarto umow? z Brytyjczykami odno?nie do dopuszczenia Chi?czykow do zarz?dzania koncesjami [22] . Do pierwszej proby poł?czenia trzech miast w jedno o nazwie Wuhan doszło w 1927 roku, gdy w mie?cie powstał odr?bny rz?d stworzony przez lewicowe skrzydło KMT i KPCh [19] . Jednak wkrotce doszło do zerwania wspołpracy. Mao Zedong , po?niejszy przywodca Chi?skiej Republiki Ludowej, utworzył w Wuchangu Instytut Ruchu Ludowego, gdzie w 1927 odbył si? pi?ty kongres Komunistycznej Partii Chin . W 1928 roku przekształcono zało?ony w 1893 roku Instytut Ziqiang w Uniwersytet Wuha?ski [29] . W 1931 roku doszło do wielkiej powodzi w Chinach , ktora pochłon?ła wiele istnie? ludzkich, za? miasto Hankou było zalane przez trzy miesi?ce [30] . W 1936 roku uruchomiono lini? Kanton ? Hankou, ktorej poci?gi odje?d?ały jednak z dzisiejszej dzielnicy Wuchang, znajduj?cej si? na drugim brzegu rzeki Jangcy [31] .

W trakcie wojny chi?sko-japo?skiej , po zaj?ciu Nankinu przez Japo?czykow w 1937 roku, rz?d Kuomintangu wycofał si? do Hankou, ktore stało si? centrum chi?skiego ruchu oporu. Miasto w okresie od 11 czerwca do 27 pa?dziernika 1938 roku broniło si? przed wojskami japo?skimi. Była to najdłu?sza i najwi?ksza bitwa w całej wojnie [32] . Od 1937 roku do 1945 roku miasto znajdowało si? pod okupacj? Cesarstwa Wielkiej Japonii . Obecne miasto Wuhan powstało w 1949 roku z poł?czenia trzech s?siaduj?cych ze sob? miast ? Hankou , Hanyangu i Wuchangu [13] . W latach pi??dziesi?tych XX wieku nast?pił szybki rozwoj przemysłu, głownie przemysłu ci??kiego i tekstylnego [33] . 15 pa?dziernika 1957 roku otwarto pierwszy w historii most drogowo-kolejowy na rzece Jangcy [34] . W 1958 roku w mie?cie utworzono Wuha?ski Instytut Wirusologii, ktorego cz??ci? jest otwarte w 2017 Narodowe Laboratorium Bezpiecze?stwa Biologicznego, gdzie bada si? niebezpieczne patogeny, m.in. wirusa SARS i wirusa Ebola (BSL-4) [35] . W 1981 roku zacz?to odbudow? wie?y ?ołtego ?urawia . W 1991 roku otwarto specjaln? stref? ekonomiczn? Wuhan East Lake High-tech Development Zone (tzw. Dolin? optyczn?), jedyn? wowczas w kraju stref? z dziedziny high-tech [36] . Drugi most na rzece Jangcy otwarto w 1995 roku i jednocze?nie wyznaczono tzw. pierwsz? obwodnic? przechodz?c? przez oba owczesne mosty [37] . W samym roku oddano do u?ytku port lotniczy Wuhan-Tianhe [38] . W 2000 roku doszło do katastrofy lotu Wuhan Airlines 343 .

XXI wiek [ edytuj | edytuj kod ]

Wuhan Future City (Dolina Optyczna)

W pierwszych dwoch dekadach nowego wieku znacznie rozbudowano infrastruktur? drogow? miasta: oddano do u?ytku 8 mostow nad rzek? Jangcy [37] , dwunitkowy tunel pod rzek? [39] oraz dwie obwodnice [40] [41] , za? czwarta ma zosta? oddana pod koniec 2020 roku [42] . Pierwsz? lini? metra w Wuhanie oddano do u?ytku w 2004 roku [43] . Miasto od pocz?tku wieku zacz?ło rozwija? przemysł wysokich technologii , w wyniku czego w 2018 roku warto?? dodana tego przemysłu przekroczyła kwot? 300 miliardow CNY , co stanowiło wowczas 20% przychodu PKB Wuhanu [44] . W 2013 roku w Dolinie optycznej otwarto pierwsz? w Chinach stref? wolnego handlu [45] .

W zwi?zku z wyborem Wuhanu na gospodarza ?wiatowych wojskowych igrzysk sportowych w mie?cie wybudowano szereg obiektow sportowych m.in. kompleks sportowy Wuhan Five Rings Sports Center [46] . Miasto Wuhan zostało w 2017 roku Miastem Kreatywnym UNESCO w dziedzinie designu [47] . W 2019 roku uko?czono najwy?szy budynek w mie?cie Wuhan Center . W tym samym roku odbyła si? najwi?ksza impreza sportowa w historii miasta, ?wiatowe Wojskowe Igrzyska Sportowe w ktorych wzi?ło udział ponad 9 tysi?cy sportowcow.

To wła?nie w Wuhan w 2019 odnotowano pierwsze przypadki nowej choroby wywołuj?cej zapalenie płuc w?rod mieszka?cow zwi?zanych z rynkiem zwierz?t i owocow morza. Nast?pnie chi?scy naukowcy zidentyfikowali nowego koronawirusa, ktory okazał si? podobny pod wzgl?dem sekwencji genetycznej do wirusa SARS -CoV wywołuj?cego ostry zespoł oddechowy (SARS). (zob. pandemia COVID-19 w Chinach ).

Od 24 stycznia do 8 kwietnia 2020 Wuhan został obj?ty kwarantann? z powodu epidemii wirusa SARS-CoV-2 [48] .

Transport [ edytuj | edytuj kod ]

Koleje [ edytuj | edytuj kod ]

Dworzec kolejowy Hankou

Wuhan jest centralnym w?złem kolejowym w kraju, odchodz? st?d bezpo?rednie poci?gi zarowno na połnoc do Pekinu , na południe do Kantonu / Hongkongu , jak te? na wschod do Szanghaju i na zachod do Chengdu oraz do s?siednich prowincji. Najwi?kszym dworcem w mie?cie jest Dworzec Głowny . Pozostałe wa?niejsze dworce to: Hankou i Wuchang. Podczas ?wi?ta narodowego w okresie od 1 do 8 pa?dziernika 2020 roku wszystkie stacje obsłu?yły ponad 1,8 mln osob wyje?d?aj?cych z miasta, co stanowiło 70% obci??enia z poprzedniego roku [49] . Z powy?szych dworcow kursuj? poci?gi kolei du?ej pr?dko?ci , ktore obsługuj? m.in. lini? Wuhan ? Kanton , z ktorej w ci?gu 10 lat od momentu oddania do u?ytku skorzystało 500 mln pasa?erow [50] .

Komunikacja lotnicza [ edytuj | edytuj kod ]

Miasto obsługuje port lotniczy Wuhan-Tianhe , z ktorego w 2019 roku skorzystało ponad 27 mln pasa?erow [51] .

Transport drogowy [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwszy most na rzece Jangcy

Na koniec 2019 roku w Wuhanie było zarejestrowanych 3,14 mln samochodow [2] .

Wuhan posiada 10 mostow przez rzek? Jangcy , pocz?wszy od pierwszego w kraju mostu na wymienionej rzece oddanego w 1957 roku, do najnowszego oddanego we wrze?niu 2019 roku [37] . Dodatkowo od 2008 roku pod rzek? przechodzi dwunitkowy tunel, z dwoma pasami w ka?dym kierunku [39] .

Miasto posiada trzy obwodnic?, ponadto czwarta jest w budowie [42] .

Najwa?niejsze drogi wychodz?ce z Wuhanu:

Transport publiczny [ edytuj | edytuj kod ]

Tramwaj na stacji University Science Park
  Osobny artykuł: Metro w Wuhanie .

We wrze?niu 2020 roku z transportu publicznego w Wuhanie korzystało dziennie ?rednio 5,815 mln pasa?erow (spadek o ponad 30% w stosunku do wrze?nia 2019 roku), w tym:

  • autobusy i tramwaje: 2,380 mln (-40%)
  • metro: 2,600 mln (-26%)
  • taxi: 825 tysi?cy (-5%)
  • tramwaje wodne: 10 tysi?cy (-48%) [52] .

W listopadzie 2020 roku system metra w Wuhanie miał długo?? 339 km, za? z 9 linii metra w 2019 roku korzystało dziennie ?rednio 3,35 mln pasa?erow [53] .

W Wuhanie działaj? 3 linie tramwajowe o ł?cznej długo?ci 48,5 km i obsługuj?ce 62 przystankow [54] [55] .

Ekonomia [ edytuj | edytuj kod ]

Strefa ekonomiczna ?Dolina optyczna”
Strefa ekonomiczna WEDZ

W 2019 roku przychod PKB Wuhanu zaliczył wzrost 7,4% w stosunku do poprzedniego roku i wyniosł ponad 1,62 biliona CNY [2] , co stanowiło siodmy wynik na kontynentalnych Chinach [56] . W 2019 roku sektor usług odpowiadał za 60,8% przychodu PKB miasta, za? za 39,2% pozostałe sektory gospodarki tj. 36,9% - sektor przemysłowy i 2,3% - sektor rolniczy [2] .

Głowne o?rodki przemysłu wysokiej technologii skupiaj? si? w specjalnych strefach ekonomicznych. Strefa Wuhan East Lake High-tech Development Zone (tzw. Dolina optyczna), mieszcz?ca si? na prawobrze?nej cz??ci miasta, w 1991 roku została jedyn? wowczas w kraju stref? z dziedziny high-tech . Ponadto od 2001 roku utworzono w niej pierwsz? w kraju stref? optoelektroniki, od 2007 roku została krajow? baz? przemysłu biologicznego, za? w 2011 roku została drug? w kraju po Pekinie niezale?n? stref? innowacji [36] . W 2019 roku powy?sza strefa zaj?ła czwarte miejsce w kraju w?rod stref zaawansowanej technologii i drugie w dziedzinie optoelektroniki [57] . Strefa ta przyniosła w 2018 roku przychod w wysoko?ci 665 miliarda CNY , co stanowiło ponad 40% przychodu Wuhanu [58] . Otwarta w 2013 roku w Dolinie optycznej pierwsza w Chinach strefa wolnego handlu, obejmuj?ca swoim zasi?giem niecałe 2 km², w 2018 roku odpowiadała za ponad jedn? trzeci? wolumenu eksportu całego miasta [45] .

Strefa Wuhan Economic & Technological Development Zone (WEDZ), ktorej głownymi filarami jest przemysł samochodowy i elektroniczny, osi?gn?ła w 2017 roku przychod w wysoko?ci 144 miliarda CNY , co stanowiło 10% przychodu Wuhanu [59] .

W 2019 roku ponad 300 firm z listy Fortune Global 500 dokonało inwestycji w mie?cie [60] . Swoj? głown? siedzib? w Wuhanie ma firma Dongfeng Motor , ktora w 2019 roku znajdowała si? na 82 miejscu na powy?szej li?cie, obejmuj?cej najwi?ksze na ?wiecie firmy według przychodu brutto [61] .

Do rozwoju miasta przyczynił si? tak?e fakt, i? Wuhan od 23 kwietnia 2014 roku jest jedn? z ko?cowych stacji tzw. nowego szlaku jedwabnego , regularnego poł?czenia kolejowego z Europ? utworzonego w wyniku inicjatywy ? jeden pas i jedna droga ” [62] . W 2019 roku miasto obsłu?yło 408 poci?gow towarowych z powy?szej trasy, w tym 195 było wyje?d?aj?cych z miasta i 213 powrotnych z Europy [63] . Ponadto w 2019 roku ł?czne obroty ładunkowe portu rzecznego w Wuhanie wyniosły 1,69 milionow TEU [64] .

W 2019 roku dochod rozporz?dzalny mieszka?ca Wuhanu zameldowanego na stałe wyniosł 51 706 CNY , ktory w stosunku do poprzedniego roku (bez uwzgl?dnienia inflacji) wzrosł o 9,2%, za? dochod PKB w przeliczeniu na mieszka?ca w 2019 roku wyniosł 145 tysi?cy CNY [2] .

Najwy?sze budynki [ edytuj | edytuj kod ]

Minsheng Bank Building

W Wuhanie pod koniec pa?dziernika 2020 roku znajdowało si? 100 budynkow ktorych wysoko?? przekraczała 150 metrow [65] .

Miejsce Nazwy najwy?szych budynkow Wysoko??
(m) 		Rok uko?czenia
1 Wuhan Center 438 2019 [66]
2 Heartland 66 Office Tower 339 2020 [67]
3 Minsheng Bank Building 331 2008 [68]
4 Yuexiu Fortune Center Tower 1 330 2017 [69]
5 Tianyue Xinchen Tower 1 275 2018 [70]
6 Wuhan World Trade Tower 273 1998 [71]
7 Hongren Fortune Center 265 2016 [72]
8 PTJ International Finance Center 264 2014 [73]
9 Jiali Plaza 251 1997 [74]
10 Wanda Zun B 246 2018 [75]

Kultura [ edytuj | edytuj kod ]

Zestaw dzwonow z grobu markiza Zenga z Yi

W Wuhanie znajduje si? wiele instytucji kulturalnych, na czele z Sal? Koncertow? Qintai [76] , Teatrem Wielkim Qintai [77] i Wuha?skim Muzeum Sztuki [78] .

Wybudowana w 1990 roku Sala Akrobatyczna posiada głown? sal? widowiskow? o pojemno?ci 3 tysi?cy widzow [79] . Zało?ona w 1953 roku Trupa akrobatyczna z Wuhan, wielokrotnie nagradzana w kraju i na ?wiecie, jest jedn? z najstarszych grup akrobatycznych w Chi?skiej Republice Ludowej [80] .

W Hubejskim Muzeum Prowincjonalnym znajduje si? odlany w 433 roku p.n.e. , najwi?kszy instrument muzyczny z br?zu ( bianzhong ), jaki kiedykolwiek odkryto. Kompletny zestaw zawiera 65 dzwonkow zawieszonych na trojpoziomowym stojaku o wadze ponad 2 ton [81] . Ka?dy dzwonek mo?e emitowa? dwa ro?ne d?wi?ki w zale?no?ci od tego, gdzie został uderzony, za? cały zestaw ma zakres pi?ciu oktaw z pełn? 12-tonow? skal? [82] .

Edukacja [ edytuj | edytuj kod ]

Uniwersytet Wuha?ski (Wydział Humanistyczny)

W 2017 roku w Wuhanie znajdowały si? 84 wy?sze uczelnie, na ktorych studiowało prawie 948 tysi?cy osob, ponadto w mie?cie funkcjonowało 500 szkoł ?rednich, 601 szkoł podstawowych i 9 szkoł specjalnych [83] .

W Wuhanie znajduj? si? czołowe w kraju wy?sze uczelnie:

  • Uniwersytet Nauki i Technologii Huazhong (中科技大?|?中科技大?) (zał. w 1953 roku, w 2019 roku na 7 miejscu w rankingu najlepszych uniwersytetow w kraju [84] )
  • Uniwersytet Wuha?ski (武?大?|武?大?) (zał. w 1893 roku, w 2019 roku na 12 miejscu w rankingu)

Ponadto w 2019 roku w pierwszej setce najlepszych uniwersytetow w Chinach znajdowały si? tak?e:

  • Wuha?ski Uniwersytet Technologiczny (武?理工大?|武?理工大?) (zał. w 1945 roku)
  • ?rodkowochi?ski Uniwersytet Pedagogiczny (中?范大?|?中?范大?)
  • Uniwersytet Ekonomii, Polityki i Prawa Zhongnan (中南??政法大?|中南??政法大?) (zał. w 1948 roku)
  • Chi?ski Uniwersytet Nauk o Ziemi, Instytut w Wuhanie (中?地?大?|中?地?大? -武?) (zał. w 1952 roku)
  • Uniwersytet Rolniczy Huazhong (中??大?|?中??大?) (zał. w 1898 roku)

Pozostałe notowane wy?sze uczelnie:

  • Uniwersytet Hubejski (湖北大?|湖北大?)
  • Wuha?ski Instytut Technologiczny (武?工程大?|武?工程大?) (zał. w 1972 roku)
  • Wuha?ski Uniwersytet Nauki i Technologii (武?科技大?|武?科技大?)
  • Hubejski Uniwersytet Technologiczny (湖北工?大?|湖北工?大?) (zał. w 1958 roku)
  • Południowo?rodkowy Uniwersytet Narodowo?ci (中南民族大?|中南民族大?)
  • Wuha?ski Uniwersytet Włokienniczy (武???大?)
  • Uniwersytet Jianghan (江?大?|江?大?) (zał. w 1981 roku)
  • Politechnika Wuha?ska (武??工大?)
  • Hubejski Instytut Ekonomiczny (湖北???院|湖北???院)
  • Hubejski Uniwersytet Pedagogiczny (湖北第二?范?院)
  • Wuha?ski Instytut Wychowania Fizycznego (武??育?院|武??育?院)

Ponadto w mie?cie funkcjonuj? m.in. nast?puj?ce wy?sze uczelnie:

  • Wuha?skie Konserwatorium Muzyczne (武?音??院|武?音??院)
  • Hubejski Instytut Sztuk Pi?knych (湖北美??院|湖北美??院)
  • Hubejski Instytut Tradycyjnej Medycyny Chi?skiej (湖北中??院|湖北中??院) (zał. w 1954 roku)
  • Wy?sza Szkoła Ł?czno?ci (武?交通???院)
  • Wy?sza Szkoła Informatyki (武??件工程???院)
  • Hubejska Akademia Policyjna (湖北警官?院|湖北警官?院)

Atrakcje [ edytuj | edytuj kod ]

Wie?a ?ołtego ?urawia

Lista najwa?niejszych atrakcji turystycznych w mie?cie:

Sport [ edytuj | edytuj kod ]

Wuhan Sports Center Stadium ? ceremonia otwarcia ?wiatowych Wojskowych Igrzysk Sportowych w 2019 roku
Optics Valley International Tennis Center

Wuhan było gospodarzem mi?dzynarodowych imprez sportowych m.in. :

Od 2014 roku organizowany jest w mie?cie turniej tenisowy rangi WTA Premier 5 ? Wuhan Open .

W mie?cie swoj? siedzib? maj? nast?puj?ce kluby sportowe:

W Wuhanie znajduje si? szereg obiektow sportowych m.in.:

  • Wuhan Sport Center - kompleks sportowy obejmuj?cy stadion i hal? sportow? o pojemno?ci odpowiedni 58 i 12 tysi?cy widzow oraz basen o pojemno?ci 3,5 tysi?ca widzow [95] ;
  • Wuhan Five Rings Sports Center ? kompleks sportowy obejmuj?cy stadion sportowy o pojemno?ci 30 tysi?cy widzow, hal? sportow? o pojemno?ci 8 tysi?cy widzow i basen o pojemno?ci 3 tysi?cy widzow [46] ;
  • Hankou Cultural Sports Centre ? wielofunkcyjny stadion o pojemno?ci 20 tysi?cy widzow;
  • Xinhua Road Sports Center ? wielofunkcyjny stadion o pojemno?ci 32 tysi?cy widzow;
  • Optics Valley International Tennis Center - centrum tenisowe obejmuj?ce m.in. głowny kort o pojemno?ci 14 tysi?cy widzow [96] ;
  • hale sportowe Hongshan [97] i Hubei Olympic Center [98] o pojemno?ci odpowiednio 8 i 5 tysi?cy widzow.

Miasta i regiony partnerskie [ edytuj | edytuj kod ]

Miasta i regiony partnerskie Wuhanu (stan na koniec 2019) [99] [100] [101] .

Znane osoby [ edytuj | edytuj kod ]

W Wuhanie urodziły si? m.in. nast?puj?ce osoby:

  • Xiaohong Chen - ekonomista
  • Deng Zhuoxiang ? piłkarz
  • Guo Jing - działaczka na rzecz praw kobiet
  • Li Na ? tenisistka
  • Niu Di ? wspinaczka sportowa
  • Rao Jingwen ? pingpongistka
  • Sun Rui ? tancerz klasyczny

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ a b c 2018年武???年?, 1-1 Land area, Population density, Households and Population . tjj.wuhan.gov.cn, 2019-04-04. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  2. ↑ a b c d e f g h 2019年武?市?民??和社??展??公? . wuhan.gov.cn, 2020-03-29. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  3. ↑ Wuhan , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2010-12-26] .
  4. ↑ 'Polarization of driving forces' becomes a big trend for China's urban development . scio.gov.cn, 2019-12-30. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  5. ↑ Lake travel in Wuhan . china.org.cn, 2010-10-29. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  6. ↑ East Lake Scenic Area . chinadaily.com.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  7. ↑ Geography . wh.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  8. ↑ Wuhan, Chiny ? wwis.imgw.pl [dost?p 2020-11-15].
  9. ↑ 2018年武???年?, 1-2 Administrative Division and Grassroots Units (2017) . tjj.wuhan.gov.cn, 2019-04-04. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  10. ↑ 2018年武???年?, 2-5 Population grouped by age (2017) . tjj.wuhan.gov.cn, 2019-04-04. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  11. ↑ Hooper 1911 ↓ , s. 919.
  12. ↑ File 12: Population of Urban Agglomerations with 300,000 Inhabitants or More in 2018, by country, 1950-2035 (thousands) . population.un.org. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  13. ↑ a b Wuhan ? miasto wody i wiatru . polish.cri.cn, 2018-05-28. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  14. ↑ Early Age Tombs and Bronzes Workshop Remains Discovered in Panlongcheng Site, Hubei Province . chinesearchaeology.cn, 2016-06-28. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  15. ↑ a b Wu Kingdom Capital in Ezhou . chinadaily.com.cn, 2016-06-28. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  16. ↑ Wuhan-City on Rivers . china.org.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  17. ↑ a b Hong Hill, Wuhan . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  18. ↑ Tips in Wuhan . chinatoday.com.cn, 2018-10-12. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  19. ↑ a b The Legend of Yu Boya and Zhong Ziqi . hubei.gov.cn, 2014-07-08. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  20. ↑ Wuhan: A Gateway to Nine Provinces . chinatoday.com.cn, 2018-10-11. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  21. ↑ China-Russia Ancient Tea Route seeks int’l protection . hubei.gov.cn, 2015-02-11. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  22. ↑ a b c Hankou Concession . wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  23. ↑ Explore tea history of Hankou, Wuhan . hubei.gov.cn, 2016-06-03. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  24. ↑ Retracing China-Russia Ancient Tea Route departs Wuhan . hubei.gov.cn, 2014-08-19. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  25. ↑ Chen Yuexi: Chinese tea still the best gift for Russians . globaltimes.cn, 2019-01-07. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  26. ↑ Founding History of Made in Hanyang: the Rise of Modern China's Industry in the Self-Strengthening Movement . wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  27. ↑ Overview of Wuhan City (Overview of Urban History, Humanities and Nature) . wuhandesign.cn, 2017-08-22. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  28. ↑ Two Sites in Wuhan has Included in the Tea Road Program of World Heritage Tentative List . news.cri.cn, 2019-03-27. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  29. ↑ Wuhan University, Overview . en.whu.edu.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  30. ↑ General Introduction of the Yangtze River . en.people.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  31. ↑ Canton-Hankow Railway . The Sydney Morning Herald/trove.nla.gov.au, 1935-06-09. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  32. ↑ Liu Qiang: The defining battles that shape anti-Japanese war history, Battle of Wuhan . china.org.cn, 2015-05-29. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  33. ↑ Zhuan Ti: Friendship key to business growth . chinadaily.com.cn, 2017-07-28. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  34. ↑ Three generations on the Wuhan Yangtze River Bridge . news.cgtn.com, 2019-09-13. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  35. ↑ Wuhan National Biosafety Laboratory . lssf.cas.cn. [dost?p 2020-01-30].
  36. ↑ a b Wuhan East Lake High-tech Development Zone -- China · Optics Valley . wuhancityofdesign.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  37. ↑ a b c Ten completed Yangtze River bridges in Wuhan . wh.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  38. ↑ Wuhan Tianhe International Airport . chinadaily.com.cn, 2019-04-09. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  39. ↑ a b First Yangtze River Tunnel Opens to Traffic on Dec 28, 2008 in Wuhan, Hubei Province . sasac.gov.cn, 2019-12-28. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  40. ↑ Wuhan 2nd Ring Road opened to traffic . hubei.gov.cn, 2015-04-30. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  41. ↑ Two key roads in Optics Valley open to traffic . chinadaily.com.cn, 2017-12-29. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  42. ↑ a b Construction of Wuhan East 4th Ring Road enters a sprint stage . hubei.gov.cn, 2020-06-08. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  43. ↑ Li Jing: Wuhan enjoys new light rail metro line . chinadaily.com.cn, 2004-09-24. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  44. ↑ Wuhan to invest 40 billion yuan in high-tech infrastructure . china.org.cn, 2019-03-10. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  45. ↑ a b Wuhan East Lake Free Trade Zone . chinaopticsvalley.com, 2020-06-03. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  46. ↑ a b Wuhan Five Rings Sports Center . hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  47. ↑ Wuhan, About the Creative City . en.unesco.org. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  48. ↑ Zhao Yusha - Wuhan, Chen Qingqing i Cao Siqi - Beijing: Wuhan lockdown ends . globaltimes.cn, 2020-04-07. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  49. ↑ Wuhan handles 1.8 million outbound railway trips during holiday . ecns.cn, 2020-10-08. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  50. ↑ Wuhan-Guangzhou high-speed rail handles over 500m passengers . chinadaily.com.cn, 2019-12-27. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  51. ↑ Wuhan airport sees surging passenger numbers in 2019 . chinadaily.com.cn, 2020-01-17. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  52. ↑ 2020年1-9月武?市城市客???情?分析 . jtj.wuhan.gov.cn, 2020-10-15. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  53. ↑ 全?了！2019年中?城市地?客?量?? . mp.weixin.qq.com, 2020-02-15. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  54. ↑ Central China’s first tram starts trial run in Wuhan . hubei.gov.cn, 2017-07-31. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  55. ↑ Optics Valley starts tram service . chinadaily.com.cn, 2018-04-19. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  56. ↑ Sun Chi: Shanghai, Beijing among 10 economically strongest cities of China . chinadaily.com.cn, 2020-03-13. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  57. ↑ Optics Valley ranks fourth among national high-tech zones . chinadaily.com.cn, 2020-01-19. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  58. ↑ Hubei in 70 years: China's optics valley . chinadaily.com.cn, 2019-11-14. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  59. ↑ Wuhan Economic & Technological Development Zone . chinadaily.com.cn, 2018-05-14. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  60. ↑ Wuhan releases 2019 government work report . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  61. ↑ Three companies headquartered in Wuhan listed among Fortune Global 500 . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  62. ↑ 800th China-Europe freight train departs from Wuhan . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  63. ↑ First China-Europe freight train from Wuhan arrives in Germany since COVID-19 outbreak . globaltimes.cn, 2020-04-15. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  64. ↑ Wuhan Port handles 1,690,000 TEUs in 2019 . hubei.gov.cn, 2020-01-03. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  65. ↑ Wuhan, China . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  66. ↑ Wuhan Center Tower . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  67. ↑ Heartland 66 Office Tower . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  68. ↑ Minsheng Bank Building . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  69. ↑ Yuexiu Fortune Center Tower 1 . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  70. ↑ Tianyue Xinchen Tower 1 . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  71. ↑ Wuhan World Trade Tower . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  72. ↑ Hongren Fortune Center . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  73. ↑ PTJ International Finance Center . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  74. ↑ Jiali Plaza . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  75. ↑ Wanda Zun B . skyscrapercenter.com. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  76. ↑ Wuhan Qintai Concert Hall . wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  77. ↑ Wuhan Qintai Grand Theater . wuhancityofdesign.com, 2017-08-22. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  78. ↑ Wuhan Art Museum . hubei.gov.cn, 2016-04-07. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  79. ↑ Wuhan Acrobatics Hall . hubei.gov.cn, 2015-05-14. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  80. ↑ Wuhan Acrobatics Troupe . chinadaily.com.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  81. ↑ Zeng Houyi Chime Bells . chinadaily.com.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  82. ↑ Rechiming China's Legendary Bells . chinaplus.cri.cn, 2018-12-28. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  83. ↑ Wuhan Statistical Yearbook 2018, 11-8 Basic Statistics on Institutions of Education . wuhan.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  84. ↑ Best Chinese Universities Ranking ? Overall Ranking - 2019 . shanghairanking.com. [dost?p 2020-11-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-01-28)]. ( ang. ) .
  85. ↑ Top 10 attractions in Wuhan, China . china.org.cn, 2013-10-16. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  86. ↑ Guiyuan Temple . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  87. ↑ Changchun Taoist Temple . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  88. ↑ Qingchuan Pavilion . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  89. ↑ Wuhan East Lake Scenic Area . hubei.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  90. ↑ Hubei Provincial Museum ? Official site . hbww.org. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  91. ↑ Wuhan Museum ? Official site . whmuseum.com.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  92. ↑ Wuhan Art Museum ? Official site . wuhanam.com. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  93. ↑ Wuhan Natural History Museum ? Official site . whbrlm.com. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  94. ↑ Wuhan Happy Valley - Official site . wh.happyvalley.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  95. ↑ Wuhan Sports Center . hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  96. ↑ Optics Valley International Tennis Center . hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  97. ↑ Hongshan Gymnasium . hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  98. ↑ Hubei Olympic Center Gymnasium . hubei.gov.cn, 2019-10-16. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  99. ↑ TwinCities . wh.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( ang. ) .
  100. ↑ 武???友好城市一?表 . wuhan.gov.cn. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .
  101. ↑ 武??曼谷?建立友城?系 . wuhan.gov.cn, 2018-11-12. [dost?p 2020-11-15]. ( chi?. ) .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

Podział administracyjny prowincji Hubei
Miasto
Prefektura autonomiczna
Prefektury miejskie
Podprefektury miejskie
Okr?g le?ny
Prowincja Hubei
Prowincja Hubei
Podział administracyjny miasta Wuhan
Dzielnice
Wuhan
Wuhan
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Wuhan&oldid=73604274 ”