한국   대만   중국   일본 
Tadeusz Browicz ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Tadeusz Browicz

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tadeusz Browicz
Ilustracja
Tadeusz Browicz (przed 1901)
Data i miejsce urodzenia

15 pa?dziernika 1847
Lwow

Data ?mierci

19 marca 1928

Zawod, zaj?cie

lekarz anatom i patolog

Narodowo??

polska

Odznaczenia
Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski
Multimedia w Wikimedia Commons

Tadeusz Browicz (ur. 15 pa?dziernika 1847 we Lwowie , zm. 19 marca 1928 ) ? polski lekarz anatom i patolog , rektor UJ , członek Polskiej Akademii Umiej?tno?ci , zast?pca prezesa Wydziału Towarzystwa Gimnastycznego ?Sokoł” w Krakowie w 1886 roku [1] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Urodził si? 15 pa?dziernika 1847 we Lwowie [2] , w rodzinie Karola, nauczyciela matematyki i przyrody, i Katarzyny z Rosinkiewiczow [3] . W 1867 uko?czył gimnazjum w Czerniowcach . W latach 1867?1872 studiował medycyn? w Krakowie , gdzie w 1873 uzyskał stopie? doktora wszech nauk lekarskich . Przez kilka lat pracował jako asystent w Zakładzie Anatomii Patologicznej pod kierunkiem prof. Alfreda Biesiadeckiego , a nast?pnie prof. Ludwika Teichmanna . Habilitował si? w 1875 w UJ na podstawie pracy o zmianach pozimniczych w?troby , ?ledziony i szpiku kostnego, a po wyje?dzie Biesiadeckiego, obj?ł w 1876 kierownictwo Zakładu jako profesor nadzwyczajny. W 1880 został profesorem zwyczajnym. Dwukrotnie, w 1886 i 1893 wybierany dziekanem Wydziału Lekarskiego, a od 1894 rektorem UJ. Członek Akademii Umiej?tno?ci . W 1901 roku mianowany członkiem czeskiej Akademii Nauk i Umiej?tno?ci [4] .

Zajmował si? w szczegolno?ci patologi? zapale? i nowotworow, bakteriologi?, patofizjologi? krwi oraz terminologi? medyczn?. W 1874 roku odkrył pałeczk? duru brzusznego . W roku 1898 opisał jako pierwszy (przed niemieckim anatomem K. W. Kupfferem, ktory si? z nim konsultował) komorki gwia?dziste układu siateczkowo-?rodbłonkowego w naczyniach krwiono?nych w?troby (tzw. komorki Browicza-Kupffera ), a rok po?niej opisał komorki wad mi??nia sercowego (tzw. komorki okruchono?ne Browicza) [5] . W 1900 roku stworzył teori? budowy pocz?tkowych fragmentow drog ?ołciowych i teori? powstawania ?ołtaczek . Browicz przyczynił si? tak?e do wzbogacenia polskiego słownictwa medycznego a owocem jego prac był opublikowany w 1905 r. ?Słownik lekarski polski”. Był zało?ycielem Towarzystwa Higienicznego Krakowa.

Pochowany w grobowcu rodzinnym na cmentarzu Rakowickim w Krakowie (kwatera XIa) [6] .

Upami?tnienie [ edytuj | edytuj kod ]

Jest patronem Wojewodzkiego Szpitala Obserwacyjno-Zaka?nego w Bydgoszczy [7] oraz ulicy w Słupsku [8] .

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Prace [ edytuj | edytuj kod ]

  • ?Paso?yty ro?linne w durze jelitowym” (1874) [10]
  • ?O ?rodnaczyniowych komorkach we włosowatych krwiono?nych naczyniach zrazikow w?troby” (1898)
  • ?Drogi od?ywcze w komorce w?trobowej” (1900)
  • ?Patogeneza ?ołtaczki” (1900)
  • ?Szkice anatomiczno-patologiczne” (1921) [11]
  • ?Uwagi w sprawie nowotworzenia komorek, tkanek, guzow chorobowych” (1924)

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

  Wykaz literatury uzupełniaj?cej: Tadeusz Browicz .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Pami?tnik Sokoła Krakowskiego 1885-1896, Krakow 1896, s. 31.
  2. ↑ Marzena   Cieszy?ska , Tadeusz Browicz - biografia [online], 20 stycznia 2010 .
  3. ↑ Browicz Tadeusz [online], Giganci Nauki [dost?p 2023-03-06] ( pol. ) .
  4. ↑ Pi?kna owacja. Czas 1901 nr 277 z 2 grudnia s. 3
  5. ↑ Andrzej ?rodka, Ryszard W. Gryglewski, Wojciech Szczepa?ski: Browicz or Kupffer Cells? Polish Journal of Pathology, Vol.57/4, Krakow 2006, 183?185, ISSN 1233-9687
  6. ↑ Karolina Grodziska-O?og , Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939) , wyd. II, Wydawnictwo Literackie, Krakow 1987, s. 100
  7. ↑ Wojewodzki Szpital Obserwacyjno-Zaka?ny im. Tadeusza Browicza [online], www.wsoz.pl [dost?p 2023-11-05] .
  8. ↑ Browicza Tadeusza, prof. Słupsk, Ulica, 76-200 [online], mapa.targeo.pl [dost?p 2023-11-05] ( pol. ) .
  9. ↑ M.P. z 1925 r. nr 102, poz. 434 ?za zasługi na polu działalno?ci pedagogicznej”.
  10. ↑ Tadeusz   Browicz , Pasorzyty [!] ro?linne w durze jelitowym [online], Odb.: Rozprawy i Sprawozdania Wydz. Matem.-Przyr. Akad. Umiej. w Krakowie. T. 1, Krakow 1874., polona.pl [dost?p 2020-01-17] .
  11. ↑ Tadeusz   Browicz , Szkice anatomiczno-patologiczne. Ser. 1 [online], polona.pl [dost?p 2020-01-17] .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • R. Szyma?ska, M. Schmidt-Pospuła: Z historii bada? Tadeusza Browicza (1847?1928) i Karola Kupfera (1829?1902) nad komorkami siateczkowo-?rodbłonkowymi w?troby. Archiwum Historii Medycyny 1979.

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

Rektorzy Uniwersytetu Jagiello?skiego
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1400?1499)
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1500?1599)
Akademia Krakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1600?1699)
AkademiaKrakowska /
Uniwersytet Krakowski
(1700?1777)
Szkoła Głowna Koronna
(1777?1795)
Szkoła Głowna Krakowska
(1795?1805)
Lata 1805?1817 [A] [B]
Uniwersytet Jagiello?ski
(1817?1899)
Uniwersytet Jagiello?ski
(od 1900)
  1. ↑ a b c d e f g h i j k l Pełni?cy funkcj? rektora w zast?pstwie.
  2. ↑ Od 1805 do 1809 Uniwersytet poł?czony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po wł?czeniu Krakowa do Ksi?stwa Warszawskiego .
  3. ↑ W latach 1853?1860 rektorow nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rz?d kurator.
  4. ↑ Sprawował obowi?zki rektora Tajnego Uniwersytetu.
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Tadeusz_Browicz&oldid=71755109 ”