Stanisław Smolka

Stanisław Smolka
	; Fotografia Juliusza Miena z 1898
Data i miejsce urodzenia	29 czerwca 1854 ; Lwow , Cesarstwo Austriackie
Data i miejsce ?mierci	27 sierpnia 1924 ; Nowoszyce , Polska
	profesor nauk historycznych
Alma Mater	Uniwersytet Lwowski
Doktorat	lipiec 1873 ; Uniwersytet w Getyndze
Profesura	1880
	Polska Akademia Umiej?tno?ci
Status	członek czynny
Uczelnia	Uniwersytet Lwowski ; Uniwersytet Jagiello?ski ; Katolicki Uniwersytet Lubelski
	Rektor UJ
	Odznaczenia
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Cytaty w Wikicytatach

Stanisław Smolka (ur. 29 czerwca 1854 we Lwowie , zm. 27 sierpnia 1924 w Nowoszycach ) ? polski historyk, wspołtworca i przedstawiciel krakowskiej szkoły historycznej , syn wybitnego adwokata i polityka ? Franciszka Smolki .

Badał głownie pocz?tkowe okresy historii Polski : piastowski i jagiello?ski, rownie? czasy Krolestwa Polskiego . Dzieje Polski przedstawiał w szerszej perspektywie na tle dziejow powszechnych, odmiennie od dotychczasowych trendow romantycznych ? z du?ym krytycyzmem. Jego pogl?dy i metody badawcze wywarły ogromny wpływ na jego kontynuatorow oraz nast?pne pokolenia mediewistow .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

W latach 1876?1883 był profesorem Uniwersytetu we Lwowie , nast?pnie w okresie 1883?1902 na Uniwersytecie Jagiello?skim , gdzie w latach 1895?1896 pełnił funkcj? rektora.

W 1877 r. zawarł zwi?zek mał?e?ski z Mari? Rydel (1854?1883), najmłodsz? siostr? poety Lucjana Rydla ^[1]^[2], a po jej ?mierci z Wand? Mari? Orda, cork? Witolda i Wandy, wła?cicieli maj?tku Bi?erewicze pod Pi?skiem ^[3].

W 1886 zorganizował tzw. Ekspedycj? Rzymsk?, ktorej celem było przyswojenie polskiej nauce dokumentow z archiwum w Watykanie . W 1899 został członkiem Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego ^[4]. W latach 1908?1919 był dyrektorem Archiwum Krajowego Aktow Grodzkich i Ziemskich w Krakowie , ponadto od 1919 był profesorem Uniwersytetu Lubelskiego , ktoremu przekazał ksi?gozbior i cz??? swojego archiwum. Od 1881 członkiem krakowskiej Akademii Umiej?tno?ci pełni?cej funkcj? ogolnonarodow?, do ktorej zje?d?ali uznani uczeni z terenow całej byłej Rzeczypospolitej, w latach 1891?1902 został jej sekretarzem generalnym. Smolka mieszkał w 1910 w domu Heleny Rusockiej w Rudawie , a w latach 1912?1914 w pobliskich Niegoszowicach . Za wybitne osi?gni?cia naukowe Akademia przyznała mu nagrod? pieni??n? w 1924.

Był członkiem honorowym Pozna?skiego Towarzystwa Przyjacioł Nauk ^[5]. Wymieniany jest rownie? w gronie najbardziej zasłu?onych wspołpracownikow Zakładu Narodowego im. Ossoli?skich . Był członkiem Towarzystwa Tatrza?skiego . W 1913 otrzymał austriackie szlachectwo II stopnia (z tytułem ?Ritter”) ^[6].

Został pochowany w Janowie Poleskim pod Pi?skiem ^[7]^[1].

Ordery i odznaczenia [ edytuj | edytuj kod ]

Krzy? Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (po?miertnie, 11 listopada 1936) ^[8]
Order Korony ?elaznej (Austro-W?gry) ^[9]

Wybrane publikacje [ edytuj | edytuj kod ]

Henryk Brodaty. Ust?p z dziejow epoki piastowskiej ( 1872 )
Mieszko Stary i jego wiek (1881)
Uwagi o pierwotnym ustroju społecznym Polski piastowskiej ( 1881 )
Szkice historyczne t. 1?2 ( 1882 ? 1883 ) Warszawa
Dzieje narodu polskiego t. 1?2 ( 1897 ).
Poczet krolow Polskich. Zbior portretow historycznych ( 1893 ).
Polityka Lubeckiego przed powstaniem listopadowym Tom 1 (1907) Tom 2 (1907)
Dziennik Franciszka Smolki, 1848?1849, w listach do ?ony (1913)

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

↑ ^a ^b Stanisław Smolka [online], Sejm-Wielki.pl [dost?p 2023-01-21] .
↑ Zbigniew Z. Stos Zbigniew Z. , Lucjan Rydel, ojciec Pana Młodego z ?Wesela” Wyspia?skiego, urodził si? w Strzelcach Wielkich [online], Nieoficjalny Portal Miasta Brzeska i Okolic [dost?p 2023-01-21] .
↑ Witold Orda [online], geni_family_tree [dost?p 2023-01-21] ( pol. ) .
↑ Maria Blombergowa, Polscy członkowie Cesarskiego Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego (1864?1914) , ?Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 25/3 (1980) s. 556.
↑ Bolesław Erzepki, Spis członkow Towarzystwa Przyjacioł Nauk w Poznaniu , Pozna? 1896 , s. 4.
↑ Sławomir Gorzy?ski , Nobilitacje w Galicji w latach 1772?1918, DiG 1997, s. 245.
↑ Stanisław Smolka [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dost?p 2018-08-15] ( pol. ) .
↑ M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 ?za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzie?y w duchu patriotycznym poło?one w latach 1905?1918”.
↑ Rocznik Akademii Umiej?tno?ci w Krakowie . Krakow: AU, 1901, s. 4.

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

[sejmwielki-1] Stanisław Smolka [online], Sejm-Wielki.pl [dost?p 2023-01-21] .

[2] Zbigniew Z. Stos Zbigniew Z. , Lucjan Rydel, ojciec Pana Młodego z ?Wesela” Wyspia?skiego, urodził si? w Strzelcach Wielkich [online], Nieoficjalny Portal Miasta Brzeska i Okolic [dost?p 2023-01-21] .

[3] Witold Orda [online], geni_family_tree [dost?p 2023-01-21] ( pol. ) .

[4] Maria Blombergowa, Polscy członkowie Cesarskiego Moskiewskiego Towarzystwa Archeologicznego (1864?1914) , ?Kwartalnik Historii Nauki i Techniki” 25/3 (1980) s. 556.

[5] Bolesław Erzepki, Spis członkow Towarzystwa Przyjacioł Nauk w Poznaniu , Pozna? 1896 , s. 4.

[6] Sławomir Gorzy?ski , Nobilitacje w Galicji w latach 1772?1918, DiG 1997, s. 245.

[7] Stanisław Smolka [online], www.ipsb.nina.gov.pl [dost?p 2018-08-15] ( pol. ) .

[8] M.P. z 1936 r. nr 263, poz. 464 ?za wybitne zasługi na polu nauki i wychowywania młodzie?y w duchu patriotycznym poło?one w latach 1905?1918”.

[9] Rocznik Akademii Umiej?tno?ci w Krakowie . Krakow: AU, 1901, s. 4.

[po-10] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h ⁱ ^j ^k ^l Pełni?cy funkcj? rektora w zast?pstwie.

[11] Od 1805 do 1809 Uniwersytet poł?czony z Uniwersytetem Lwowskim i zgermanizowany, 1809 repolonizacja po wł?czeniu Krakowa do Ksi?stwa Warszawskiego .

[12] W latach 1853?1860 rektorow nie wybierano, Uniwersytetem kierował mianowany przez rz?d kurator.

[13] Sprawował obowi?zki rektora Tajnego Uniwersytetu.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[A]

[B]

[C]

[D]

Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1400?1499)	Stanisław ze Skarbimierza Jan Wajduta Mikołaj z Gorzkowa Otton z Mstyczowa Jan Szafraniec Jan Rzeszowski Mikołaj z Pyzdr Franciszek z Brzegu Andrzej z Kokorzyna Eliasz z W?wolnicy Mikołaj z Kozłowa Łukasz z Wielkiego Ko?mina Mikołaj Hinczowic Stanisław ze Skarbimierza Paweł Włodkowic Mikołaj Budziszyn Mikołaj z Konradswalde Jan Falkowski Paweł Włodkowic ^[A] Pełka z Borzykowej Jan Kro Jakub z Nowego S?cza Jakub z Zaborowa Mikołaj Goldberg Tomasz z Chrobrza Aleksander Jakub Peyser Maciej z Koła Jan z Radochoniec Jakub z Zaborowa Jan z Pawii Andrzej z Kokorzyna Władysław Oporowski Jan Elgot Benedykt Hesse Wawrzyniec z Raciborza Andrzej z Kokorzyna Franciszek Kreysewicz Jan z Wielunia Andrzej z Buku Jan z Radochoniec Dziersław z Borzymowa Tomasz ze Strzempina Mikołaj Tempelfeld Tomasz z Bodzentyna Stanisław z U?cia Jan Puszka Michał z Szydłowa Andrzej z Buku Jan z Jastrz?bia Jakub z Zaborowa Jan Elgot Dziersław z Borzymowa Mikołaj z Krakowa Jakub Parkosz Jan z Dobry Jakub Parkosz Paweł z Piotrkowa Stanisław Ciel?tko Tomasz ze Strzempina Jakub z Zaborowa Bartłomiej z Radomia Stanisław Ciel?tko Stanisław z Sobniowa Jan z D?browki Jakub z Zaborowa Jakub ze Stradomia Mikołaj Bylina Maciej z Łabiszyna Benedykt Hesse Andrzej z Sadowia Benedykt Hesse Jan z D?browki Jan z Pniew Jan ze Słupcy Mikołaj z Kalisza Jan z D?browki Benedykt Hesse Mikołaj Bylina Benedykt Hesse Jan z Pniew Kasper Rokenberg Jan z D?browki Kasper Rokenberg Wojciech z Li?ca S?dziwoj T?czy?ski Mikołaj Bylina Arnolf z Mirzy?ca Paweł z Kłobucka Mikołaj z Kalisza Piotr Gaszowiec Andrzej Grzymała Paweł z Kłobucka Jan z D?browki Jan z Latoszyna Stanisław z Szadka Mikołaj Bylina Piotr Gaszowiec Arnolf z Mirzy?ca Jan z D?browki Klemens z Gorki Maciej z Ko?ciana Maciej z Bł?dowa Jakub z Szadka Maciej z Bł?dowa Jakub z Szadka Jan ze Słupcy Maciej z Kobylina Stanisław z Zawady Jerzy Proger Jan Beber Arnolf z Mirzy?ca Klemens z Gorki Stanisław z Brzezin Maciej z Ko?ciana Jan z Latoszyna Maciej z Kobylina Maciej z Ko?ciana Jan Baruchowski Mikołaj z Krakowa Maciej z Kobylina Stanisław z Kobylina Maciej z Kobylina Bernard Mikisch Stanisław z Brzezin Maciej z Kobylina Jan z Pilczy Maciej z Kobylina Jan z Latoszyna Jan ze Staniszewic Jan z O?wi?cimia Maciej z Szydłowa Walenty z Olkusza Andrzej z Łabiszyna Jan z Wysokiej Jan Thurzo Jan ze Starzechowic
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1500?1599)	Walenty z Olkusza Jan z Reguł Wojciech z Pniew Mikołaj z Pilczy Maciej Miechowita Jan z Reguł Marcin Łysy Jakub z Gostynina Jan Amicinus Maciej Miechowita Bernard z Biskupiego Jan z Reguł Maciej Miechowita Jan z Reguł Stanisław Skawinka Stanisław Biel Adam z Bochenia Maciej Miechowita Jan z O?wi?cimia Michał z Bystrzykowa Andrzej Gorra Jakub z Ercieszowa Jan Amicinus Stanisław Biel Maciej Miechowita Jakub z Ercieszowa Jan z O?wi?cimia Stanisław Biel Marcin Biem Jakub z Ercieszowa Piotr Wedeliciusz Jan Amicinus Łukasz Noskowski Marcin Biem Bernard z Biskupiego Mikołaj z Koprzywnicy Marcin Biem Stanisław Biel Jakub z Ercieszowa Stanisław Biel Mikołaj Mleczko Marcin Biem Marcin Bełza Grzegorz Snopek Grzegorz ze Stawiszyna Jan Grodek Erazm Wonsam Mikołaj Mleczko Jan Prosi?ski Jan Grodek Zygmunt ze St??ycy Mikołaj z Szadka Jakub Friedel Jan Grodek Antoni z Nap?chania Zygmunt ze St??ycy Maciej Ł?cki Mikołaj z Szadka Marcin Krokier Mikołaj z Szadka Jan z Turobina Marcin Krokier Sebastian Janeczka Zygmunt ze St??ycy Jan Dobrosielski Marcin Krokier Zygmunt ze St??ycy Marcin Krokier Jan z Turobina Stanisław Stalek Mikołaj z Bodz?cina Marcin Glicjusz Jakub Gorski Jan z Turobina Jakub Gorski Stanisław Stalek Marcin Glicjusz Jakub Gorski Marcin Glicjusz Stanisław Zawadzki Jakub Gorski Jan z Wieliczki Marcin Glicjusz Marcin Fox Piotr z Gorczyna Marcin Glicjusz Stanisław Zawadzki Marcin Glicjusz Piotr z Gorczyna Mikołaj Dobrocieski Marcin Glicjusz Stanisław Stalek Jan Muscenius Stanisław Stalek Piotr z Gorczyna Jan Muscenius Walenty z Widawy Piotr z Gorczyna Walenty Fontanus Piotr z Gorczyna Jan Muscenius
Akademia Krakowska / Uniwersytet Krakowski (1600?1699)	Mikołaj Dobrocieski Walenty z Widawy Jan Muscenius Mikołaj Dobrocieski Walenty Fontanus Mikołaj Dobrocieski Piotr z Gorczyna Andrzej Schoneus Sebastian Krupka Andrzej Schoneus Adam Fal?cki Piotr z Gorczyna Adam Fal?cki Andrzej Schoneus Piotr z Gorczyna Andrzej Schoneus Sebastian Krupka Jakub Janidło Sebastian Krupka Walenty Fontanus Bła?ej Bazyli Goliniusz Jakub Janidło Sebastian Krupka Jakub z Turobina Jakub Najmanowicz Bła?ej Bazyli Goliniusz Jakub Najmanowicz Sebastian Krupka Jakub Najmanowicz Daniel Sigonius Krzysztof Najmanowicz Wojciech Borowski Jakub Najmanowicz Daniel Sigonius Adam Opatowczyk Jakub Najmanowicz Krzysztof Najmanowicz Jakub Najmanowicz Adam Opatowczyk Daniel Sigonius Wojciech Borowski Maciej Woje?ski Stanisław Pudłowski Jakub Najmanowicz Adam Opatowczyk Jakub Papenkowic Jakub Witeliusz Wawrzyniec ?mieszkowicz Jakub Witeliusz Paweł Herka Zygmunt Gregorowicz ^[A] Jakub Papenkowic Stanisław Ro?ycki Gabriel Ochocki starszy Jakub Gorski Zygmunt Gregorowicz Jan Bro?ek Wawrzyniec Kary?ski ^[A] Gabriel Ochocki starszy Maciej Kra?nicki Adam Rosczewic ^[A] Franciszek Roli?ski Stanisław Jurkowski Adam Rosczewic Wojciech Ła?cucki Andrzej Kucharski Adam Rosczewic Andrzej Kucharski Stanisław Jurkowski Franciszek Roli?ski Wojciech Ła?cucki Szymon Makowski Andrzej Kucharski Wojciech Ła?cucki Szymon Makowski Wojciech Ła?cucki Szymon Makowski Andrzej Kucharski Wojciech Ła?cucki Andrzej Kucharski Wojciech D?browski ^[A] Wojciech Papenkowic Wojciech D?browski Szymon Makowski Wojciech Ła?cucki Jakub Baltazarowicz Franciszek Jozef Przewoski Samuel Formankowicz Marcin Winkler Jan Michalski Franciszek Jozef Przewoski Krzysztof Franciszek Sowi?ski Sebastian Jan Piskorski Marcin Winkler Krzysztof Franciszek Sowi?ski Sebastian Jan Piskorski
AkademiaKrakowska / Uniwersytet Krakowski (1700?1777)	Maciej Stanisław Psojecki Piotr Praczlewicz Andrzej Krupecki Piotr Praczlewicz Andrzej Krupecki ^[A] Piotr Praczlewicz Andrzej Krupecki Marcin W?grzynowicz Marcin O?li?ski Andrzej Krupecki Gabriel Profecki Wojciech Jodłowski Bazyli Płaszczewski Marcin Waleszy?ski Jan Antoni Luchini Marcin Kurowski Jan Antoni Luchini Stanisław Markiowicz Marcin Waleszy?ski Franciszek Kalewski Marcin Waleszy?ski Maciej Zi?tkiewicz Jan Antoni Luchini Piotr Szymakowski Jan Antoni Luchini Kazimierz Stanisław Pałaszowski Jan Antoni Luchini Wojciech Myci?ski Kazimierz Stanisław Pałaszowski Jan Antoni Luchini Stanisław Jan Filipowicz Kazimierz Stanisław Pałaszowski Stanisław Jan Filipowicz Wojciech Myci?ski Stanisław Sebastian Mamczy?ski Stanisław Jan Filipowicz Kazimierz Stanisław Pałaszowski Jozef Grzegorz Popiołek Stanisław Jan Filipowicz Stanisław Sebastian Mamczy?ski Kazimierz Jarmundowicz Kazimierz Franciszek St?plowski Wojciech Jan Kanty Biegaczewicz Kazimierz Franciszek St?plowski Jakub Marciszowski Kazimierz Franciszek St?plowski Antoni ?oł?dziowski Jakub Marciszowski Jan Nepomucen Rygalski Antoni Mikołaj Krz?nowski Andrzej Dominik Lipiewicz
Szkoła Głowna Koronna (1777?1795)	Antoni ?oł?dziowski Hugo Kołł?taj Feliks Oraczewski Jozef Tomasz Szabel
Szkoła Głowna Krakowska (1795?1805)	Jozef Tomasz Szabel Stanisław Minocki
Lata 1805?1817 ^[A]^[B]	Jakub Kraus ^[A] Jan Hoffman ^[A] Franciszek Marx Jan Morak ^[A] Antoni Szaster Franciszek Kodesch Sebastian Alojzy Sierakowski Walenty Litwi?ski
Uniwersytet Jagiello?ski (1817?1899)	Walenty Litwi?ski Sebastian Girtler ^[A] Jozef Załuski Sebastian Girtler Alojzy Estreicher Karol Hube Wincenty Ła?cucki Antoni Mikołaj Matakiewicz Jozef Brodowicz Jan Troja?ski Leon Laurysiewicz Adam Krzy?anowski Jozef Brodowicz Jozef Majer Florian Sawiczewski Karol Teliga Piotr Bartynowski ^[A]^[C] Piotr Bartynowski Jozef Dietl Ignacy Czerwiakowski Karol Teliga Antoni Wachholz Julian Dunajewski Jozef Majer Franciszek Bratranek Karol Teliga Julian Dunajewski Fryderyk Skobel Jozef Kremer Karol Teliga Edward Fierich Gustaw Piotrowski Emilian Czyrnia?ski Fryderyk Zoll Ludwik Teichmann Jozef Szujski Julian Dunajewski Maurycy Madurowicz Stefan Kuczy?ski Jozef Pelczar Udalryk Heyzmann Lucjan Rydel Jozef Łepkowski Stanisław Kostka Tarnowski Stanisław Spis Franciszek Kasparek Edward Korczy?ski Wincenty Zakrzewski Władysław Chotkowski Stanisław Madeyski Tadeusz Browicz Stanisław Smolka Feliks Kreutz Władysław Knapi?ski Jozef Kleczy?ski Stanisław Kostka Tarnowski
Uniwersytet Jagiello?ski (od 1900)	Maciej Jakubowski Edward Janczewski Tadeusz Gromnicki Edmund Krzymuski Napoleon Cybulski Stefan Pawlicki Kazimierz Morawski Franciszek Gabryl Franciszek Fierich Jozef Łazarski August Witkowski Władysław Szajnocha Fryderyk Zoll jr. Kazimierz Kostanecki Władysław Szajnocha Kazimierz ?orawski Maciej Sieniatycki Stanisław Estreicher Julian Nowak Władysław Natanson Jan Ło? Kazimierz Zimmermann Michał Rostworowski Leon Marchlewski Jozef Kallenbach Henryk Hoyer Edmund Zał?ski Konstanty Michalski Stanisław Kutrzeba Stanisław Maziarski Władysław Szafer Tadeusz Lehr-Spławi?ski Władysław Szafer ^[D] Tadeusz Lehr-Spławi?ski Franciszek Walter Teodor Marchlewski Zygmunt Grodzi?ski Stefan Grzybowski Kazimierz Lepszy Mieczysław Klimaszewski Mieczysław Kara? Mieczysław Hess Jozef Gierowski Aleksander Koj Andrzej Pelczar Aleksander Koj Franciszek Ziejka Karol Musioł Wojciech Nowak Jacek Popiel Piotr Jedynak