Park Kulturowy Kotliny Jeleniogorskiej
(
Dolina Pałacow i Ogrodow
) ?
park kulturowy
obejmuj?cy zało?enia pałacowo-parkowe w południowej, ?rodkowej, połnocnej i wschodniej cz??ci
Kotliny Jeleniogorskiej
oraz przyległych cz??ciach
Gor Kaczawskich
,
Rudaw Janowickich
i
Karkonoszy
, w
wojewodztwie dolno?l?skim
. Uznany za
pomnik historii
Polski.
Istnienie parku ma za cel kompleksow? ochron? i rewitalizacj? zało?e? rezydencjonalnych Kotliny Jeleniogorskiej i XIX-wiecznych zespołow osadnictwa charakterystycznego dla regionu
[1]
.
Park został utworzony przez zgromadzenie Zwi?zku Gmin Karkonoskich 24 pa?dziernika 2008 roku
[2]
na podstawie ustawy o
ochronie zabytkow
i opiece nad zabytkami
[3]
. 20 wrze?nia 2011 obiekty parku kulturowego uznane zostały przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za pomnik historii
[4]
.
Na terenie parku znajduje si? 20 zamkow i pałacow, ktore były siedzibami ksi???t ?l?skich, pruskiej rodziny krolewskiej (m.in. krolow pruskich: Wilhelma III i Wilhelma IV), rodow arystokracji i
szlachty
polskiej, niemieckiej, czeskiej i austriackiej m.in.
Radziwiłłow
,
Czartoryskich
,
Schaffgotschow
,
Hohenzollernow
[1]
[5]
. Przy budowie tych obiektow korzystano z usług architektow
Karla Friedricha Schinkela
,
Friedricha Augusta Stulera
oraz architekta krajobrazu ?
Petera Josepha Lenne
.
W granicach parku znajduj? si? rezydencje w
Bukowcu
,
D?browicy
,
Janowicach Wielkich
,
Jeleniej Gorze
,
Jeleniej Gorze ? Cieplicach-Zdroju
,
Jeleniej Gorze ? Czarne
,
Jeleniej Gorze - Sobieszowie
,
Karpnikach
,
Komarnie
,
Łomnicy
,
Miłkowie
,
Mniszkowie
,
Mysłakowicach
,
Radomierzu
,
Ruiny Zamku w Rybnicy
,
Wojanowie
,
Wojanowie-Bobrowie
, Wojkowie oraz
Staniszowie
wraz z terenami dawnego parku przypałacowego obejmuj?cego gor? Witosz? oraz Grodn?, tak?e pałace na terenie miasta
Kowary
: Nowy Dwor i Ciszyca. Do Parku nale??
Zamek Chojnik
,
Zamek Bolczow
i Ruiny
Zamku Sokolec
oraz
Zamku Niesytno
. W obszarze parku znalazły si? te? m.in. domy tyrolskie w
Mysłakowicach
oraz zespoł zabudowy sanatoryjno-szpitalnej Kowary-Wysoka Ł?ka
[2]
.
W XIX wieku powstał tu kompleks pałacow i parkow wkomponowanych w otaczaj?ce krajobrazy rolnicze i le?ne Kotliny Jeleniogorskiej,
Karkonoszy
i
Rudaw Janowickich
. Kotlina Jeleniogorska w XIX wieku nale?ała do najmodniejszych terenow wypoczynkowych i turystycznych. Odwiedzali j?
Caspar David Friedrich
,
John Quincy Adams
,
Fryderyk Chopin
,
Izabela Czartoryska
,
Johann Wolfgang Goethe
[5]
[1]
.
Fundacja Doliny Pałacow i Ogrodow Kotliny Jeleniogorskiej
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W 2005 roku powstała Fundacja Doliny Pałacow i Ogrodow Kotliny Jeleniogorskiej, ktora za cel postawiła sobie ochron? zabytkowych zespołow parkowo-pałacowych i dworskich oraz innych budowli rezydencjonalnych w Kotlinie Jeleniogorskiej, a tak?e promocj? rejonu pod nazw? ?Dolina Pałacow i Ogrodow”, jako szczegolnego dziedzictwa kulturowego
[6]
.
Fundacj? zało?yli wła?ciciele kilku pałacow staraj?cy si? o fundusze na ratowanie zabytkow i na promocj? tego obszaru. Fundacja ustawiła w kotlinie tablice informuj?ce i drogowskazy kieruj?cych do kilku obiektow. Fundacja przyczyniła si? tak?e do powstania
parku kulturowego
, a obecnie stara si?, by teren ten wpisa? na
List? ?wiatowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO
[7]
.