Park Kulturowy Kotliny Jeleniogorskiej

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Mapa obszaru, na ktorym znajduj? si? zamki i pałace

Park Kulturowy Kotliny Jeleniogorskiej ( Dolina Pałacow i Ogrodow ) ? park kulturowy obejmuj?cy zało?enia pałacowo-parkowe w południowej, ?rodkowej, połnocnej i wschodniej cz??ci Kotliny Jeleniogorskiej oraz przyległych cz??ciach Gor Kaczawskich , Rudaw Janowickich i Karkonoszy , w wojewodztwie dolno?l?skim . Uznany za pomnik historii Polski.

Istnienie parku ma za cel kompleksow? ochron? i rewitalizacj? zało?e? rezydencjonalnych Kotliny Jeleniogorskiej i XIX-wiecznych zespołow osadnictwa charakterystycznego dla regionu [1] .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Park został utworzony przez zgromadzenie Zwi?zku Gmin Karkonoskich 24 pa?dziernika 2008 roku [2] na podstawie ustawy o ochronie zabytkow i opiece nad zabytkami [3] . 20 wrze?nia 2011 obiekty parku kulturowego uznane zostały przez Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej za pomnik historii [4] .

Obiekty [ edytuj | edytuj kod ]

Na terenie parku znajduje si? 20 zamkow i pałacow, ktore były siedzibami ksi???t ?l?skich, pruskiej rodziny krolewskiej (m.in. krolow pruskich: Wilhelma III i Wilhelma IV), rodow arystokracji i szlachty polskiej, niemieckiej, czeskiej i austriackiej m.in. Radziwiłłow , Czartoryskich , Schaffgotschow , Hohenzollernow [1] [5] . Przy budowie tych obiektow korzystano z usług architektow Karla Friedricha Schinkela , Friedricha Augusta Stulera oraz architekta krajobrazu ? Petera Josepha Lenne .

W granicach parku znajduj? si? rezydencje w Bukowcu , D?browicy , Janowicach Wielkich , Jeleniej Gorze , Jeleniej Gorze ? Cieplicach-Zdroju , Jeleniej Gorze ? Czarne , Jeleniej Gorze - Sobieszowie , Karpnikach , Komarnie , Łomnicy , Miłkowie , Mniszkowie , Mysłakowicach , Radomierzu , Ruiny Zamku w Rybnicy , Wojanowie , Wojanowie-Bobrowie , Wojkowie oraz Staniszowie wraz z terenami dawnego parku przypałacowego obejmuj?cego gor? Witosz? oraz Grodn?, tak?e pałace na terenie miasta Kowary : Nowy Dwor i Ciszyca. Do Parku nale?? Zamek Chojnik , Zamek Bolczow i Ruiny Zamku Sokolec oraz Zamku Niesytno . W obszarze parku znalazły si? te? m.in. domy tyrolskie w Mysłakowicach oraz zespoł zabudowy sanatoryjno-szpitalnej Kowary-Wysoka Ł?ka [2] .

W XIX wieku powstał tu kompleks pałacow i parkow wkomponowanych w otaczaj?ce krajobrazy rolnicze i le?ne Kotliny Jeleniogorskiej, Karkonoszy i Rudaw Janowickich . Kotlina Jeleniogorska w XIX wieku nale?ała do najmodniejszych terenow wypoczynkowych i turystycznych. Odwiedzali j? Caspar David Friedrich , John Quincy Adams , Fryderyk Chopin , Izabela Czartoryska , Johann Wolfgang Goethe [5] [1] .

Fundacja Doliny Pałacow i Ogrodow Kotliny Jeleniogorskiej [ edytuj | edytuj kod ]

W 2005 roku powstała Fundacja Doliny Pałacow i Ogrodow Kotliny Jeleniogorskiej, ktora za cel postawiła sobie ochron? zabytkowych zespołow parkowo-pałacowych i dworskich oraz innych budowli rezydencjonalnych w Kotlinie Jeleniogorskiej, a tak?e promocj? rejonu pod nazw? ?Dolina Pałacow i Ogrodow”, jako szczegolnego dziedzictwa kulturowego [6] .

Fundacj? zało?yli wła?ciciele kilku pałacow staraj?cy si? o fundusze na ratowanie zabytkow i na promocj? tego obszaru. Fundacja ustawiła w kotlinie tablice informuj?ce i drogowskazy kieruj?cych do kilku obiektow. Fundacja przyczyniła si? tak?e do powstania parku kulturowego , a obecnie stara si?, by teren ten wpisa? na List? ?wiatowego Dziedzictwa Kulturowego UNESCO [7] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. a b c Projekt utworzenia parku kulturowego Kotliny Jeleniogorskiej . Zwi?zek Gmin Karkonoskich. [dost?p 2009-02-16].
  2. a b Krzysztof   Korze? , Park Kulturowy Kotliny Jeleniogorskiej [online], naszesudety.pl, 24 pa?dziernika 2008 [dost?p 2016-04-28] .
  3. art. 16. ustawy z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytkow i opiece nad zabytkami (Dz. U. z dnia 17 wrze?nia 2003 r.)
  4. Rozporz?dzenie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 20 wrze?nia 2011 ( Dz.U. z 2011 r. nr 217, poz. 1283 )
  5. a b Misje i cele . Fundacja Doliny Pałacow i Ogrodow Kotliny Jeleniogorskiej, 2008. [dost?p 2009-02-16]. ( pol. ) .
  6. Statut . Fundacja Doliny Pałacow i Ogrodow Kotliny Jeleniogorskiej, 2008. [dost?p 2009-02-16]. ( pol. ) .
  7. Filip Frydrykiewicz: W dolinie romantycznych pałacow . rp.pl, 2009-02-12. [dost?p 2009-02-16]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-05-03)]. ( pol. ) .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]