Mikołaj z Pyzdr (ur. ok. 1363 w Sługocinku , zm. przed 22 kwietnia 1424 ^[1] w Poznaniu lub Sandomierzu ^[1] ) ? filozof i teolog, profesor i rektor Akademii Krakowskiej .

Biografia [ edytuj | edytuj kod ]

Pochodził z rodziny szlacheckiej. Kształcił si? na Uniwersytecie Praskim na wydziale Artes Liberales , gdzie w 1383 został bakałarzem , a w 1386 magistrem artium . Na tej uczelni, studiował dalej prawo, a nast?pnie teologi? , z ktorej uzyskał tytuł bakałarza biblijnego (ok. 1395). Do tego czasu działał te? na Uniwersytecie Praskim jako egzaminator filozofii ^[1] .

W tym okresie, jako wikariusz katedralny w Poznaniu uzyskał 13 listopada 1389 prowizj? papiesk? na kanoni? w katedrze wrocławskiej. Prawdopodobnie jej nie obj?ł ^[1] .

Nast?pnie przeniosł si? do Krakowa, gdzie w 1400 wszedł w skład komisji tworz?cej statuty powstaj?cej Akademii Krakowskiej . Kontynuował te? tutaj swoje studia teologiczne pod kierunkiem Jana Isnera , ktory w po?niejszym okresie uczyni go wykonawc? swojego testamentu ^[2] . W 1404 wyst?puje w ?rodłach jako bakałarz-sentencjariusz, a 1406 zostaje rektorem Akademii Krakowskiej. 8 listopada 1407 uzyskał doktorat z teologii i profesorem na tym wydziale. Jego uczniami byli Andrzej z Kokorzyna , Mikołaj Kozłowski , Łukasz z Wielkiego Ko?mina , Jakub z Nowego S?cza ^[3] . Za swe nauczanie na Akademii nie pobierał wynagrodzenia. Cieszył si? du?ym autorytetem, osobistym i naukowym. Jego pogl?dy teologiczno-filozoficzne mo?na okre?li? jako umiarkowany nominalizm . Był te? zwolennikiem reformy Ko?cioła ^[3] .

W latach tych pełnił te? wiele funkcji ko?cielnych. Prawdopodobnie przed 1400 (na pewno do 1404) został archidiakonem sandomierskim. Był kanonikiem pozna?skim i gnie?nie?skim oraz prebendarzem w Gieczu . Pełnił te? funkcje s?dziego in spiritualibus w zast?pstwie oficjała krakowskiego (1404-1411) i pozna?skiego (1420-1421) ^[3] .

W 1414 spisał pozna?skie statuty synodalne, ogłoszone nast?pnie przez biskupa Andrzeja Łaskarza (1420). W 1419 przeprowadził si? do Poznania i w nast?pnym roku brał udział w synodzie archidiecezji gnie?nie?skiej w Kaliszu. Był ?wiadkiem i prawdopodobnie wspołredaktorem statutow Mikołaja Tr?by (1420) ^[3] .

Dzieła [ edytuj | edytuj kod ]

Z jego dzieł zachowały si?:

• Statuty synodalne diecezji pozna?skiej ^[4] ,
• Lectura super Psalterium ^{[5] [6]} .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Ryszard R.   Skrzyniarz   Ryszard R. , Mikołaj z Pyzdr , [w:] Andrzej A.   Maryniarczyk (red.), Encyklopedia filozofii polskiej , t. 2, Lublin: Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, 2011, s. 161-162   .