한국   대만   중국   일본 
Leon Lederman ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Leon Lederman

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Leon Max Lederman
Ilustracja
Leon Lederman (2007)
Pa?stwo działania

Stany Zjednoczone

Data i miejsce urodzenia

15 lipca 1922
Buffalo

Data i miejsce ?mierci

3 pa?dziernika 2018
Rexburg

profesor
Specjalno??: fizyka
Alma Mater

City College of New York

Uczelnia

Uniwersytet Columbia

dyrektor Fermilab
Odznaczenia
Narodowy Medal Nauki (USA) Krzyż Wielki Orderu Narodowego Zasługi Naukowej (Brazylia)
Nagrody

Nagroda Nobla w dziedzinie fizyki
Nagroda Wolfa

Leon Max Lederman (ur. 15 lipca 1922 w Buffalo [1] , zm. 3 pa?dziernika 2018 w Rexburg [2] ) ? ameryka?ski fizyk pochodzenia ?ydowskiego , noblista ; do?wiadczalny fizyk cz?stek elementarnych , wieloletni dyrektor Fermilabu , a wcze?niej profesor Uniwersytetu Columbia w Nowym Jorku ; popularyzator nauki .

Lederman w latach 60. udowodnił, ?e istnieje wi?cej ni? jeden rodzaj neutrin ? odkrywaj?c neutrino mionowe, za co otrzymał Nagrod? Nobla w dziedzinie fizyki w 1988 roku, wraz z Jackiem Steinbergerem i Melvinem Schwartzem [3] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Był synem emigrantow ?ydowskich przybyłych do Stanow Zjednoczonych z Ukrainy.

W latach 1958?1979 był profesorem Columbia University w Nowym Jorku , a w latach 1979?1989 dyrektorem Laboratorium im. Enrica Fermiego w Batavii . Prowadził badania w dziedzinie fizyki cz?stek elementarnych . W 1956 odkrył mezon K 0 L , a w 1957 przeprowadził obserwacj? niezachowania parzysto?ci w rozpadach pionow (π) i mionow (μ) [4] . W 1962, wraz z Jackiem Steinbergerem i Melvinem Schwartzem, wykonał eksperyment wykazuj?cy istnienie dwoch typow neutrin (elektronowego i mionowego) [5] , za co w 1988 otrzymali wspolnie Nagrod? Nobla . W 1977 odkrył cz?stk? ypsilon (?). W nast?pnych latach zajmował si? urz?dzeniami do przyspieszania cz?stek elementarnych [3] .

Nagrody [ edytuj | edytuj kod ]

Oprocz Nagrody Nobla Lederman otrzymał te? inne wyro?nienia. W 1982 został uhonorowany Nagrod? Wolfa w dziedzinie fizyki [3] . Był doktorem honoris causa wielu ameryka?skich i zagranicznych uniwersytetow. Laureat Nagrody Enrica Fermiego [6] .

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Publikacje [ edytuj | edytuj kod ]

Oryginały
  • Leon Lederman, David N. Schramm, From Quarks to the Cosmos
  • Leon M. Lederman, Christopher T. Hill, Symmetry and the Beautiful Universe
  • Leon M. Lederman, Christopher T. Hill, Quantum Physics for Poets
Wydania polskie
  • 1996: Boska cz?stka. Je?li Wszech?wiat jest odpowiedzi?, jak brzmi pytanie? , wspołautor: Dick Teresi, tłum. El?bieta Kołodziej-Jozefowicz, Proszy?ski i S-ka , ISBN  83-86868-10-4 .
  • 2013: Zrozumie? niepoj?te. Fizyka kwantowa i rzeczywisto?? , wspołautor: Christopher Hill, tłum. Mariusz Sewery?ski, Proszy?ski, ISBN  978-83-7839491-4 .
  • 2015: Dalej ni? boska cz?stka , wspołautor: Christopher Hill, tłum. Mariusz Sewery?ski, Proszy?ski, ISBN  978-83-8069027-1 .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Leon M. Lederman ? Autobiografia . Nobel Media AB. [dost?p 2014-01-29]. ( ang. ) .
  2. Leon Lederman, 96, Explorer (and Explainer) of the Subatomic World, Dies . nytimes.com. [dost?p 2018-10-03]. ( ang. ) .
  3. a b c The Nobel Prize in Physics 1988 ? Leon M. Lederman, Melvin Schwartz, Jack Steinberger . Nobel Media AB. [dost?p 2014-01-29]. ( ang. ) .
  4. Lederman Leon Max , [w:] Encyklopedia PWN [dost?p 2021-12-12] .
  5. Nobel Lecture ? Observations in Particle Physics from Two Neutrinos to the Standard Model . Nobel Media AB. [dost?p 2014-01-29]. ( ang. ) .
  6. publikacja w otwartym dostępie – możesz ją przeczytać The Enrico Fermi Award. Award Laureates ( ang. ) , U.S. Department of Energy , Office of Science, science.osti.gov [dost?p 2024-05-18].

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]