Lec?cy ko? z Gansu

Data powstania	II w. n.e.
Medium	br?z
Wymiary	34,5 cm wysoko?ci, 45 cm długo?ci, 13,1 cm szeroko?ci
Miejsce przechowywania
Lokalizacja	Muzeum Prowincjonalne Gansu
Multimedia w Wikimedia Commons

Lec?cy ko? z Gansu albo Galopuj?cy ko? st?paj?cy po lec?cej jaskołce ? chi?ska rze?ba z br?zu przedstawiaj?ca konia w galopie , pochodz?ca z okresu Po?niejszej dynastii Han (23?220 n.e.), znajduj?ca si? obecnie w Muzeum Prowincjonalnym Gansu .

Rze?ba stanowiła cz??? wyposa?enia grobu w Leitai , w pobli?u Wuwei , odkrytego 23 wrze?nia 1969 przez miejscowych wie?niakow podczas akcji kopania schronow przeciwlotniczych ^[1] . Zgodnie z napisami na znalezionych w grobie trzech srebrnych stemplach, pochowek nale?ał do generała Zhanga (?Zhang Jiangjun”), co jest zgodne z faktem, i? pod koniec panowania Po?niejszej dynastii Han (23?220 n.e.) Zhangowie stanowili jeden z najpot??niejszych lokalnych rodow ^[2] . Znalezione w grobie przedmioty zostały zło?one w magazynie Muzeum Prowincjonalnego Gansu w Lanzhou . Dopiero Guo Moruo , ktory na pocz?tku lat 70. towarzyszył krolowi Sihanoukowi w podro?y po Gansu , dostrzegł niezwykł? warto?? rze?by lec?cego konia, po tym gdy kazał pokaza? sobie magazyny muzeum. Miał powiedzie?, ?e to najlepszy obiekt w muzeum i to wtedy po raz pierwszy rze?ba stała si? sławna ^[1] .

Pod wzgl?dem dekoracji i modelunku lec?cy ko? jest identyczny z trzydziestoma dziewi?cioma innymi figurkami koni z grobu w Leitai, stanowi?cymi cz??? ceremonialnej gwardii honorowej pochowanego generała, ro?ni si? od nich jedynie postur?. Podczas gdy pozostałe konie s? mniej lub bardziej statyczne, lec?cy ko? znajduje si? w pełnym galopie. Wszystkie konie reprezentuj? ras? wysoko cenionych tzw. ?niebia?skich koni”, wprowadzonych do Chin z Sogdiany pod koniec Zachodniej dynastii Han (202 p.n.e.?9 n.e.) ^[3] .

Rze?ba jest doskonale wywa?ona, opieraj?c si? jedynie na jednej nodze, bez podporki, co nieznanemu chi?skiemu arty?cie udało si? osi?gn?? umieszczaj?c pod kopytem konia spłaszczon? jaskołk? . W ten sposob uzyskał on te? dodatkowy element metaforyczny : ko? nieledwie unosi si? w powietrzu ponad lec?cymi jaskołkami. Galopuj?cy i r??cy ko? uznawany jest za wyj?tkowy przykład pełnej rze?by i przedstawienia zwierz?cia, z głow? manifestuj?c? ognisty temperament ^{[4] [5]} . Pomimo całego realizmu rze?by, sam sposob reprezentacji konia ma charakter archaiczny: forma zwierz?cia jest wyra?ona w schemacie linearnym, z jego dwiema stronami poj?tymi jako dwie symetryczne połowy i obiema nogami po ka?dej stronie wyci?gni?tymi do przodu i do tyłu w nienaturalnym rozkroku ^[6] .

Lec?cy ko? stał si? popularnym symbolem w prowincji Gansu , o czym ?wiadczy cho?by fakt, i? jego wielka replika znajduje si? przed głownym dworcem stolicy prowincji, Lanzhou ^[7] . W 2002 rze?ba znalazła si? na li?cie sze??dziesi?ciu czterech zabytkow kultury, ktore nie mog? by? wystawiane poza Chinami, sporz?dzonej przez Pa?stwow? Administracj? Dziedzictwa Kulturowego ^[8] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Zhang Dongxia: The Legend of Mawangdui . China Intercontinental Press, 2007. ISBN  978-7-5085-1047-7 .
• Wen C. Fong: Beyond Representation. Chinese Painting and Calligraphy. 8th - 14th Century . New Haven and London: Yale University Press, 1992. ISBN  0-300-05701-6 .
• Hugh Honour, John Fleming: A World History of Art. Revised Seventh Edition . London: Laurence King Publishing, 2009. ISBN  978-1-85669-584-8 .
• Mieczysław Jerzy Kunstler : Sztuka Chin . Warszawa: Pa?stwowe Wydawnictwo Wiedza Powszechna, 1991. ISBN  83-214-0703-X .
• Puay-Peng Ho: China, People’s Republic of VII. Bronzes 3.Historical Development (vi) Xin to Eastern Han (AD 9 - 220) . Grove Art Online. [dost?p 2021-06-18]. ( ang. ) .