Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Lajos Batthyany
(ur.
10 lutego
1807
w
Preszburgu
, zm.
6 pa?dziernika
1849
w
Peszcie
) ? hrabia, członek starej, szlacheckiej rodziny
Batthyany
. Pierwszy
premier W?gier
w roku 1848.
Lajos Batthyany chciał pocz?tkowo jako młody m??czyzna robi? karier? wojskow?, jednak ju? 1827 zmienił zdanie, opu?cił wojsko i zaj?ł si? zarz?dzaniem swoimi dobrami i studiowaniem prawa, ko?cz?c studia zło?onym w
Zagrzebiu
egzaminem ko?cowym.
Od 1830 brał udział jako członek koła magnatow w posiedzeniach parlamentu w?gierskiego w Bratysławie. 4 grudnia 1834 po?lubił Antoni? z domu
Zichy
de Vazsonkeo. Batthyany walczył o prawa w?gierskiego narodu do niepodległo?ci, własnego rz?du i konstytucji. Cel ten chciał osi?gn?? na drodze reform i rokowa? z Austriakami, kieruj?c si? przykładem
Istvana Szechenyiego
, a nie
Lajosa Kossutha
.
W 1848 ?yczenia narodu w?gierskiego zostały przedstawione
cesarzowi Austrii
i
krolowi W?gier
Ferdynandowi I
. Jednocze?nie wybrano Batthyanya na pierwszego premiera niezale?nych W?gier. Militarna odpowied? Austrii padła 9 wrze?nia, kiedy to ok. 350 tysi?czne siły interwencyjne Rosji, Chorwacji i Austrii wkroczyły do W?gier. W kleszczach mi?dzy rosyjskimi wojskami z połnocy i wschodu, chorwackimi pod dowodztwem
hrabiego Jelacicia
z południa i austriackimi pod wodz?
marszałka
Alfreda von Windisch-Graetz
z zachodu został zdławiony w?gierski ruch wolno?ciowy, a W?gry stały si? ponownie cz??ci? monarchii Habsburgow. Po kl?sce wojny o niepodległo?? ok. 4900 w?gierskim oficerom i ?ołnierzom udało si? uciec do
Imperium Osma?skiego
, 13 w?gierskich generałow i oficerow w
Aradzie
i samego Batthyanya (jako byłego premiera) w
Peszcie
skazano na ?mier? i 6 pa?dziernika 1849 wyroki wykonano. Jedna z
legend
, ktor? według w?gierskiego historyka Roberta Hermanna, stworzyli handlarze winem, mowi, ?e jakoby po egzekucji austriaccy oficerowie stukn?li si? na toast piwem i w zwi?zku z tym stukanie si? piwem na W?grzech jest do dzi? ?le widzianym i obra?liwym gestem. Prawd? natomiast jest, i? 6 pa?dziernika 1849 r. był na W?grzech dniem ?ałoby narodowej, a w miejscu egzekucji Batthyanya płonie do dzi? wieczny ogie?.
Zwłoki Batthyanya zostały zło?one w krypcie ko?cioła Franciszkanow, a po
W?giersko-Austriackej ugodzie
uroczy?cie przeniesione i pochowane 9 czerwca 1870 w
mauzoleum
na cmentarzu Kerepesi, niedaleko Dworca Wschodniego (
Budapest Keleti
) w Budapeszcie.
Rz?d Rewolucyjny (1848-1849)
|
|
---|
Krolestwo W?gier (1867-1918)
|
|
---|
W?gierska Republika Ludowa (1918-1919)
W?gierska Republika Rad (1919)
Rz?dy kontrrewolucyjne (1919)
|
|
---|
W?gierska Republika Ludowa (1919-1920)
|
|
---|
Krolestwo W?gier (1920-1946)
|
|
---|
Republika W?gierska (1946-1949)
|
|
---|
W?gierska Republika Ludowa (1949-1989)
|
|
---|
Republika W?gierska (1989-2012)
W?gry (od 2012)
|
|
---|