John Watts Young
(ur.
24 wrze?nia
1930
w
San Francisco
zm.
5 stycznia
2018
[1]
) ?
ameryka?ski
astronauta
,
komandor
United States Navy
. Dziewi?ty człowiek ktory stan?ł na powierzchni
Ksi??yca
.
Wykształcenie i słu?ba wojskowa
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Szkoł? ?redni? uko?czył w
Orlando
na
Florydzie
. W 1952 został absolwentem Georgia Institute of Technology i otrzymał licencjat z in?ynierii aeronautycznej (z wyro?nieniem). Nast?pnie przez kilka lat słu?ył jako pilot w
Marynarce Wojennej Stanow Zjednoczonych
. Po?niej skierowano go szkoły pilotow do?wiadczalnych, po zako?czeniu ktorej od 1959 przez trzy kolejne lata słu?ył w Naval Air Test Center w bazie
Patuxent River
.
Jako pilot wylatał na najro?niejszych typach samolotow ponad 15 100 godzin.
We wrze?niu 1962 został zakwalifikowany przez
NASA
do drugiej grupy astronautow ameryka?skich (
NASA-2
). Brał udział w trzech programach kosmicznych:
Gemini
,
Apollo
oraz
Space Shuttle
. Był w drugiej trojce astronautow, ktora znalazła si? na orbicie Ksi??yca. Gdy sko?czył 70 lat, wci?? był aktywnym astronaut? i nawet rozwa?ano mo?liwo??, ?eby wzi?ł udział w jeszcze jednym locie kosmicznym. Odszedł z NASA w grudniu 2004.
Swoj pierwszy
lot kosmiczny
odbył 23 marca 1965 razem z
Virgilem Grissomem
na
statku kosmicznym
Gemini 3
. Był to pierwszy załogowy lot, ktory zrealizowano w ramach tego programu. Podczas misji astronauci r?cznie zmieniali zarowno wysoko??, jak i płaszczyzn? orbity. Wcze?niej podczas lotow załogowych takich manewrow nie wykonywano. Ponadto r?cznie wykonano tak?e manewr zej?cia z
orbity
.
W grudniu 1965 wchodził w skład załogi rezerwowej misji
Gemini 6A
. Był dublerem
Thomasa Stafforda
.
Drugi lot w kosmos, trwaj?cy od 18 do 21 lipca 1966, odbył jako dowodca statku
Gemini 10
. Drugim członkiem załogi był
Michael Collins
. Podczas lotu statek Gemini dwukrotnie
cumował
do dwoch ro?nych stopni rakiety Agena. Przy ich pomocy astronauci zmieniali wysoko?? orbity. Podczas jednego z dwoch wyj?? w otwart? przestrze? kosmiczn? Collins zdemontował z jednego ze stopni rakiety pułapk? mikrometeorytow?.
W czasie trzeciego lotu, trwaj?cego od 18 do 26 maja 1969, był pilotem modułu dowodzenia statku
Apollo 10
. Dowodc? misji był Thomas Stafford, a w skład załogi wchodził jeszcze pilot
modułu ksi??ycowego
?
Eugene Cernan
. Lot był drugim w ramach programu Apollo, podczas ktorego pojazd załogowy wszedł na orbit? Ksi??yca. Stanowił on prob? generaln? przed l?dowaniem człowieka na Srebrnym Globie. Po wej?ciu na orbit? Ksi??yca Young pozostał w
module dowodzenia
, natomiast Stafford i Cernan w module ksi??ycowym zbli?yli si? do jego powierzchni na odległo?? 15 km. Pomy?lna realizacja zada?, ktore zostały postawione przed t? misj? pozwoliła na podj?cie przez NASA decyzji o l?dowaniu ludzi na Ksi??ycu podczas nast?pnego lotu.
Czwarty lot, trwaj?cy od 16 do 27 kwietnia 1972, odbył w charakterze dowodcy statku kosmicznego
Apollo 16
. Pilotem modułu dowodzenia był
Thomas Mattingly
(ten sam, ktorego tu? przed startem wycofano ze składu załogi
Apollo 13
), za? pilotem modułu ksi??ycowego ?
Charles Duke
. Był to pi?ty lot człowieka na Ksi??yc. L?downik ksi??ycowy ?Orion” osiadł w pobli?u krateru Descartesa. 20 kwietnia Young stan?ł na powierzchni Srebrnego Globu. Podczas trzech wyj?? Young i Duke poruszali si? na powierzchni Ksi??yca korzystaj?c z pojazdu
LRV
.
Ponadto Young był wyznaczany do załog rezerwowych misji
Apollo 7
, Apollo 13 i
Apollo 17
. Przed po?arem i tragiczn? ?mierci? załogi
Apollo 1
wchodził tak?e w skład załogi rezerwowej drugiego, planowego lotu statku programu Apollo.
Program promow kosmicznych
[
edytuj
|
edytuj kod
]
W dniach 12 ? 14 kwietnia 1981 uczestniczył w pierwszym załogowym locie programu
wahadłowcow kosmicznych
(
Space Shuttle
). Podczas misji oznaczonej jako
STS-1
był dowodc? promu
Columbia
, ktory pilotował
Robert Crippen
. Był to pi?ty lot Younga w kosmos. Stał si? wowczas pierwszym astronaut?, ktory brał udział w pi?tej misji załogowej. Start Columbii odbył si? dokładnie w 20. rocznic? lotu
Jurija Gagarina
. Głownym celem wyprawy było kompleksowe przetestowanie wszystkich systemow wahadłowca w warunkach realnego lotu kosmicznego. Dwudniowa wyprawa zako?czyła si? l?dowaniem astronautow w bazie lotniczej
Edwards
w
Kalifornii
.
Swoj szosty i ostatni lot odbył w okresie od 28 listopada do 8 grudnia 1983. Ponownie dowodził promem Columbia. Misja nosiła oznaczenie
STS-9
. W skład załogi wchodził pierwszy astronauta z
RFN
?
Ulf Merbold
, ktory był zarazem pierwszym cudzoziemcem na ameryka?skim wahadłowcu. Pilotem misji był
Brewster Shaw
, specjalistami misji i ładunku ?
Owen Garriott
,
Robert A. Parker
i
Byron Lichtenberg
. Young pobił swoj rekord uczestnictwa w lotach załogowych, zostaj?c pierwszym astronaut?, ktory sze?? razy był kosmosie. Lot STS-9 miał charakter naukowy. W laboratorium
Spacelab
, ktore znajdowało si? w ładowni Columbii, astronauci na dwie zmiany prowadzili eksperymenty naukowe przez 24 godziny na dob?.
W czasie swoich 6 lotow przebywał poza Ziemi? ł?cznie przez ponad 34 dni.
W sierpniu 1986 Young miał szans? na swoj siodmy lot w kosmos, poniewa? miał dowodzi? wypraw? STS-61-J, ktorej zadaniem było wyniesienie na orbit?
teleskopu Hubble’a
.
Katastrofa promu Challenger
jednak wstrzymała realizacj? planow i lot został anulowany.
Od stycznia 1974 do maja 1987 Young był szefem Biura Astronautow NASA. Od maja 1987 do lutego 1996 pełnił funkcj? asystenta dyrektora
Centrum Kosmicznego im. Johnsona
(
Lyndon B. Johnson Space Center
? JSC). Od lutego 1996 był dyrektorem technicznym JSC.
W grudniu 2004 po 42-letniej pracy w NASA przeszedł na emerytur?.
Najwa?niejsze osi?gni?cia
[
edytuj
|
edytuj kod
]
- Pierwszy załogowy lot statku kosmicznego Gemini
- Pierwszy załogowy lot programu
Space Shuttle
? wahadłowiec Columbia
- Pierwszy astronauta, ktory odbył pi?? lotow w kosmos
- Pierwszy astronauta, ktory odbył sze?? lotow w kosmos
- Dziewi?ty astronauta, ktory stan?ł na Ksi??ycu
- Czas pobytu na Ksi??ycu ? 71 godzin 2 minuty
- Trzy ?spacery” po powierzchni Ksi??yca ? 20 godzin i 14 minut
Loty kosmiczne, w ktorych uczestniczył John Young
|
Nr
|
Data startu
|
Data l?dowania
|
Statek kosmiczny
|
Funkcja
|
Czas trwania
|
1
|
23 marca 1965
|
23 marca 1965
|
Gemini 3
|
Drugi pilot
|
4 godziny 52 minuty i 31 sekund.
|
2
|
18 lipca 1966
|
21 lipca 1966
|
Gemini 10
|
Dowodca misji
|
2 dni 22 godziny 46 minut i 39 sekund
|
3
|
18 maja 1969
|
26 maja 1969
|
Apollo 10
|
Pilot modułu dowodzenia
|
8 dni 3 minuty i 23 sekundy
|
4
|
16 kwietnia 1972
|
27 kwietnia 1972
|
Apollo 16
|
Dowodca misji
|
11 dni 1 godzina 51 minut i 5 sekund
|
5
|
12 kwietnia 1981
|
14 kwietnia 1981
|
STS-1
Columbia
|
Dowodca misji
|
2 dni 6 godzin 20 minut i 53 sekundy
|
6
|
28 listopada 1983
|
8 grudnia 1983
|
STS-9
Columbia
|
Dowodca misji
|
10 dni 7 godzin 47 minut i 24 sekund
|
Ł?czny czas sp?dzony w kosmosie ? 34 dni 19 godzin 41 minut i 55 sekund
|