Jessica Lange

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Jessica Lange
Ilustracja
Jessica Lange (2013)
Imi? i nazwisko

Jessica Phyllis Lange

Data i miejsce urodzenia

20 kwietnia 1949
Cloquet , Stany Zjednoczone

Zawod

aktorka , producentka filmowa , fotografka , filantropka

Wspołmał?onek

Paco Grande
(1971?1981; rozwod)

Lata aktywno?ci

od 1976

podpis

Jessica Phyllis Lange [1] [2] (ur. 20 kwietnia 1949 w Cloquet ) ? ameryka?ska aktorka , producentka filmowa , fotografka i filantropka . Laureatka licznych wyro?nie?, w tym dwoch Nagrod Akademii Filmowej (Oscarow) , Tony , trzech Emmy , Nagrody Gildii Aktorow Ekranowych oraz pi?ciu Złotych Globow . Była tak?e nominowana do Nagrod Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA) , Nagrody Laurence’a Olivera i Nagrody Gildii Ameryka?skich Producentow Filmowych . Jest 22. w historii laureatk? potrojnej korony aktorstwa (Oscara, Tony i Emmy) [3] .

Ma tytuł ambasadorki dobrej woli UNICEF [4] .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Wczesne lata [ edytuj | edytuj kod ]

Urodziła si? w Cloquet w stanie Minnesota jako corka Dorothy Florence (z domu Sahlman; 1913?1998) i Alberta Johna Langego (1913?1989) [5] . Ze strony matki ma korzenie fi?skie [6] , ze strony ojca ? niemiecko - holenderskie [6] . Uko?czyła Cloquet High School w Cloquet [7] . W 1967 rozpocz?ła studia ze sztuki i fotografii na University of Minnesota [8] . W 1971 po?lubiła fotografa Paco Grande [9] , z ktorym ?yła w ?rodowisku bohemy . Mał?e?stwo podro?owało po Stanach Zjednoczonych i Meksyku , po czym przeprowadziło si? do Pary?a . Tam Lange uczyła si? pantomimy i pracowała jako tancerka w Opera-Comique [9] . Po powrocie do Stanow w 1973 roku pracowała w Nowym Jorku jako kelnerka i modelka .

Kariera [ edytuj | edytuj kod ]

Została odkryta przez producenta Dino De Laurentiisa , ktory w 1976 roku powierzył jej rol? w filmie King Kong [10] .

Jessica Lange (2012)

Cho? debiut filmowy Lange został zmia?d?ony przez krytyk?, film okazał si? hitem kasowym i przyniosł jej Złotego Globa dla najlepszej ekranowej debiutantki. Kolejn? rol? zagrała dopiero w 1979 roku w Całym tym zgiełku Boba Fosse’a . W latach 80. zagrała w serii kinowych przebojow. W 1983 roku jako pierwsza osoba od czterdziestu lat zdobyła dwie nominacje do Nagrody Akademii Filmowej w tym samym roku. Podczas 55. ceremonii wr?czenia Oscarow odebrała nagrod? dla najlepszej aktorki drugoplanowej za komedi? Tootsie , ponadto była nominowana w kategorii najlepszej aktorki pierwszoplanowej za rol? Frances Farmer w dramacie Frances [10] .

Kolejne nominacje do Oscara zgarn?ła za filmy Pułapka (1984), Słodkie marzenia (1985) i Pozytywka (1989) [10] .

W latach 90. zagrała mi?dzy innymi w M??czy?ni nie odchodz? (1990), Przyl?dku strachu (1991), Bł?kicie nieba (1994) i Tytusie Andronikusie (1999). Za rol? w Bł?kicie nieba zdobyła Oscara dla najlepszej aktorki pierwszoplanowej. Po?niejsze znacz?ce pozycje filmowe w karierze Lange to Du?a ryba (2003), Broken Flowers (2005) oraz filmy telewizyjne Normalny (2003) i Szare ogrody (2009), ktore przyniosły jej pierwsz? w karierze nagrod? Emmy , przyznan? w kategorii najlepszej aktorki w filmie telewizyjnym lub miniserialu [10] .

Lange jest tak?e aktork? teatraln?. W latach 90. wcielała si? na Broadwayu i West Endzie w rol? Blanche DuBois w Tramwaju zwanym po??daniem (t? sam? rol? zagrała w telewizyjnej adaptacji sztuki). Po?niej wyst?powała tak?e w Zmierzchu długiego dnia i Szklanej mena?erii . W 2016 zdobyła Nagrod? Tony za rol? pierwszoplanow? w Zmierzchu długiego dnia . Tym samym stała si? 22. w historii laureatem potrojnej korony aktorstwa , gromadz?c na swoim koncie najwa?niejsze nagrody: filmow? (Oscara), teatraln? (Tony) i telewizyjn? (Emmy).

W ostatnich latach kariera Lange skupia si? głownie na działalno?ci telewizyjnej. W 2011 aktorka po raz pierwszy wyst?piła w serialu, doł?czaj?c do głownej obsady American Horror Story stacji FX . Serial okazał si? telewizyjnym przebojem, przywrocił Lange du?? popularno?? i przyniosł dwie kolejne nagrody Emmy oraz Złoty Glob [11] . Do 2014 aktorka zagrała w nim cztery ro?ne postacie w czterech pierwszych seriach, po czym zrezygnowała z dalszego udziału w serialu. W 2017 wcieliła si? w Joan Crawford w serialu Konflikt , ktory rownie? wyprodukowała . W 2018 powrociła do American Horror Story , by wyst?pi? go?cinnie w jednym odcinku osmej serii .

Jessica Lange jest tak?e fotografk?. Wydała cztery ksi??ki ze swoimi fotografiami, a jej prace pokazywano podczas wystaw w galeriach sztuki. W 2016 osobi?cie otworzyła swoj? wystaw? w Galerii Miejskiej BWA w Bydgoszczy . Jej wizyta w Polsce zwi?zana była z festiwalem filmowym Camerimage , gdzie odebrała honorow? Nagrod? im. Krzysztofa Kie?lowskiego .

Dorobek artystyczny [ edytuj | edytuj kod ]

Legenda
Oczekuje na premier?

Filmy [ edytuj | edytuj kod ]

Rok Tytuł Rola Dodatkowe informacje
1976 King Kong Dwan
1979 Cały ten zgiełk Angelique
1980 Jak zmniejszy? wysokie koszty ?ycia Louise Travis
1981 Listonosz zawsze dzwoni dwa razy Cora Papadakis
1982 Tootsie Julie Nichols
Frances Frances Farmer
1984 Cat on a Hot Tin Roof Maggie film telewizyjny
Pułapka Jewell Ivy dodatkowo producentka
1985 Słodkie marzenia Patsy Cline
1986 Zbrodnie serca Margaret Magrath
1988 Far North Kate
Bo?yszcze tłumow Babs Rogers Grey
1989 Pozytywka Ann Talbot
1990 M??czy?ni nie odchodz? Beth Macauley
1991 Przyl?dek strachu Leigh Bowden
1992 O Pioneers! Alexandra Bergson film telewizyjny
Mroki miasta Helen Nasseros
1994 Bł?kit nieba Carly Marshall
1995 Dwie matki Margaret Lewin
Rob Roy Mary MacGregor
Tramwaj zwany po??daniem Blanche DuBois film telewizyjny
1997 Tysi?c akrow krzywd Ginny Cook Smith
1998 Zaborcza miło?? Martha Baring
Kuzynka Bette Bette Fisher
1999 Tytus Andronikus Tamora
2001 Pokolenie P pani Wurtzel
2003 Normalny Irma Applewood film telewizyjny
Je?d?cy Apokalipsy Nina Veronica
Du?a ryba Sandra K. Bloom
2005 Broken Flowers Carmen Markowski
Nie wracaj w te strony Doreen
Nigdylandia Katherine Pierson
2006 Bonneville Arvilla Holden
2007 Sybil Cornelia Wilbur film telewizyjny
2009 Szare ogrody Edith Bouvier Beale film telewizyjny
2012 I ?e ci? nie opuszcz? Rita Thornton
2013 Teresa Raquin Madame Raquin
2014 Gracz Roberta
2016 Wild Oats Maddie
2022 Detektyw Marlowe Dorothy Cavendish
2024 The Great Lillian Hall Lillian Hall film telewizyjny ; dodatkowo producentka wykonawcza
Long Day’s Journey Into Night [12] Mary Tyrone

Seriale [ edytuj | edytuj kod ]

Rok Tytuł Rola Odcinki Dodatkowe informacje
1998 Michaił Barysznikow ? bajki z mojego dzieci?stwa Ksi??niczka Łab?d? ?Ksi??? i łab?d?” dubbing
2011 American Horror Story: Murder House Constance Langdon 11 odcinkow pierwszy sezon American Horror Story
2012?2013 American Horror Story: Asylum Jude Martin 13 odcinkow drugi sezon American Horror Story
2013?2014 American Horror Story: Sabat Fiona Goode 13 odcinkow trzeci sezon American Horror Story
2014?2015 American Horror Story: Freak Show Elsa Mars 13 odcinkow czwarty sezon American Horror Story
2016 Horace and Pete Marsha 3 odcinki
2017 Konflikt: Bette i Joan Joan Crawford 8 odcinkow dodatkowo producentka
2018 American Horror Story: Apokalipsa Constance Langdon 2 odcinki osmy sezon American Horror Story
2019 Wybory Paytona Hobarta Dusty Jackson 6 odcinkow
2024 Konflikt: Capote kontra socjeta [13] Lillie Mae Faulk 3 odcinki dodatkowo producentka

Teatr [ edytuj | edytuj kod ]

Rok Tytuł Rola Teatr
1964 Love Rides the Rails Carlotta Cortez nieznany
1980 Angel on My Shoulder namiot w Karolinie Połnocnej
1992 Tramwaj zwany po??daniem Blanche DuBois Ethel Barrymore Theatre, Nowy Jork
1996 Theatre Royal Haymarket, Londyn
2000 Zmierzch długiego dnia Mary Cavan Tyrone Lyric Theatre, Londyn
2005 Szklana mena?eria Amanda Wingfield Ethel Barrymore Theatre, Nowy Jork
2007 Apollo Theatre , Londyn
2016 Zmierzch długiego dnia Mary Cavan Tyrone American Airlines Theatre, Nowy Jork
2024 Mother Play Phyllis Hayes Theater , Nowy Jork

Nagrody i nominacje [ edytuj | edytuj kod ]

Plebiscyt Rok Kategoria Nominowana tworczo?? Rezultat
Nagrody Akademii Filmowej (Oscary) 1983 Najlepsza aktorka drugoplanowa Tootsie Wygrana [14]
Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Frances Nominacja
1985 Pułapka Nominacja
1986 Słodkie marzenia Nominacja
1990 Pozytywk? Nominacja
1995 Bł?kit nieba Wygrana
Nagrody Brytyjskiej Akademii Filmowej (BAFTA) 1984 Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Tootsie Nominacja [15]
Nagrody Gildii Aktorow Ekranowych 1995 Najlepsza aktorka pierwszoplanowa Bł?kit nieba Nominacja [16]
2010 Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym Szare ogrody Nominacja
2012 Najlepsza aktorka w serialu dramatycznym American Horror Story: Murder House Wygrana
2013 American Horror Story: Asylum Nominacja
2014 American Horror Story: Sabat Nominacja
2018 Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym Konflikt: Bette i Joan Nominacja
Nagrody Gildii Ameryka?skich Producentow Filmowych 2018 Najlepszy producent pełnometra?owego programu telewizyjnego Konflikt: Bette i Joan Nominacja [17]
Nagrody Laurence’a Oliviera 2001 Najlepsza aktorka Zmierzch długiego dnia Nominacja [18]
Primetime Emmy 1996 Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub programie specjalnym Tramwaj zwany po??daniem Nominacja [19]
2003 Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym Normalny Nominacja
2009 Szare ogrody Wygrana
2012 Najlepsza aktorka drugoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym American Horror Story: Murder House Wygrana
2013 Najlepsza aktorka pierwszoplanowa w miniserialu lub filmie telewizyjnym American Horror Story: Asylum Nominacja
2014 American Horror Story: Sabat Wygrana
2015 American Horror Story: Freak Show Nominacja
2017 Konflikt: Bette i Joan Nominacja
Najlepszy miniserial (jako producentka) Nominacja
2019 Najlepsza aktorka go?cinna w serialu dramatycznym American Horror Story: Apokalipsa Nominacja
Tony 2016 Najlepsza aktorka w sztuce dramatycznej Zmierzch długiego dnia Wygrana [20]
2024 Mother Play Oczekuje
Złote Globy 1977 Najbardziej obiecuj?ca nowa aktorka King Kong Wygrana [21]
1983 Najlepsza aktorka drugoplanowa w filmie Tootsie Wygrana
Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym Frances Nominacja
1985 Pułapka Nominacja
1990 Pozytywk? Nominacja
1993 Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym O Pioneers! Nominacja
1995 Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym Bł?kit nieba Wygrana
1996 Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym Tramwaj zwany po??daniem Wygrana
1998 Najlepsza aktorka w filmie dramatycznym Tysi?c akrow krzywd Nominacja
2004 Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym Normalny Nominacja
2010 Szare ogrody Nominacja
2012 Najlepsza aktorka drugoplanowa w serialu, miniserialu lub filmie telewizyjnym American Horror Story: Murder House Wygrana
2013 Najlepsza aktorka w miniserialu lub filmie telewizyjnym American Horror Story: Asylum Nominacja
2014 American Horror Story: Sabat Nominacja
2015 American Horror Story: Freak Show Nominacja
2018 Konflikt: Bette i Joan Nominacja
Najlepszy miniserial lub film telewizyjny (jako producentka) Nominacja

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. Jessica Lange . Listal. [dost?p 2017-12-21]. ( ang. ) .
  2. Personalidade: Jessica Lange (EUA) . InterFilmes.com. [dost?p 2017-12-21]. ( ang. ) .
  3. Dan Zak: Only 22 people had ever accomplished this feat. Now, Viola Davis joins the club . The Washington Post , 2017-02-22. [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .
  4. International Goodwill Ambassadors who served in 2005 . UNICEF. [dost?p 2012-11-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-16)]. ( ang. ) .
  5. Jessica Lange . ?SFD.cz. [dost?p 2017-12-21]. ( cz. ) .
  6. a b Jessica Lange ? What Nationality Ancestry Race . Ethnicity of Celebs. [dost?p 2017-12-21]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-10-16)]. ( ang. ) .
  7. Jessica Lange Pictures . FanPix.Net. [dost?p 2017-12-21]. ( ang. ) .
  8. Jessica Lange ? Actor . CineMagia.ro. [dost?p 2017-12-21]. ( rum. ) .
  9. a b Jessica Lange Biography (1949-) . Film Reference. [dost?p 2017-12-21]. ( ang. ) .
  10. a b c d Jessica Lange . MYmovies.it. [dost?p 2017-12-21]. ( wł. ) .
  11. Jessica Lange ? ?ivotopis / Info . FDb.cz. [dost?p 2017-12-21]. ( cz. ) .
  12. Andreas Wiseman: Jessica Lange & Ed Harris Wrap New Movie Version Of ‘Long Day’s Journey Into Night’ . Deadline Hollywood , 2022-11-28. [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .
  13. Hannah Gearan: American Horror Story Star Jessica Lange Is Reuniting With Ryan Murphy In His New Show . Screenrant , 2023-12-06. [dost?p 2023-12-17].
  14. The Official Academy Awards® Database . Ameryka?ska Akademia Sztuki i Wiedzy Filmowej . [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) . Nale?y wyszuka? Jessic? Lange w polu ?Nominee”.
  15. Jessica Lange . Brytyjska Akademia Sztuk Filmowych i Telewizyjnych . [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .
  16. Nominees & Recipients . Gildia Aktorow Ekranowych . [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) . Nale?y wyszuka? Jessic? Lange.
  17. Eric Pederson: PGA Finalizes List Of Eligible Producers For Its TV & Docu Nominees ? Update . Deadline Hollywood , 2018-01-18. [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .
  18. Olivier Winners 2001 . Official London Theatre . [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .
  19. Jessica Lange . Academy of Television Arts & Sciences . [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .
  20. Jessica Lange . American Theatre Wing . [dost?p 2024-05-23]. ( ang. ) .
  21. Jessica Lange . Hollywoodzkie Stowarzyszenie Prasy Zagranicznej . [dost?p 2023-01-14]. ( ang. ) .

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]