Ten artykuł nale?y dopracowa? : od 2015-11 → zweryfikowa? tre?? i doda? przypisy , → poprawi? styl ? powinien by? encyklopedyczny . Dokładniejsze informacje o tym, co nale?y poprawi?, by? mo?e znajduj? si? w dyskusji tego artykułu . Po wyeliminowaniu niedoskonało?ci nale?y usun?? szablon {{Dopracowa?}} z tego artykułu.

Ten artykuł dotyczy gier pieni??nych. Zobacz te?: inne znaczenia tego słowa .

Patologiczny hazard

Klasyfikacje
ICD-10	F63.0
DSM-IV	312.31

Zobacz kolekcj? cytatow o hazardzie w Wikicytatach

Zobacz hasło hazard w Wikisłowniku

Hazard ? wszystkie gry o pieni?dze lub inne dobra, w ktorych o wygranej w wymiarze losowym decyduje przypadek lub algorytm na?laduj?cy wyniki losowe. Wyraz ?hazard” pochodzi z j?zyka arabskiego : ?az-zahr” znaczy ?kostka” lub ?gra w ko?ci”. Angielskie słowo ?hazard" oznacza ?ryzyko" ^[1] .

Najbardziej znanymi miejscami z uprawiania hazardu s?: Las Vegas i Atlantic City w Ameryce Połnocnej , Monte Carlo w Monako oraz Makau w Azji .

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Hazard był obecny we wszystkich staro?ytnych cywilizacjach . O warto?ciowe rzeczy i niewolnikow grano w Chinach ju? około 2300 lat p.n.e., w Tebach około 1500 lat p.n.e. Dowody na gry hazardowe s? obecne m.in. w inskrypcjach na piramidzie Cheopsa oraz w Biblii , według ktorej rzymscy ?ołnierze grali o szaty konaj?cego na krzy?u Chrystusa .

Prawo rzymskie traktowało długi z gry jako zobowi?zania naturalne .

Znane do dzi? oczko i poker zostały wymy?lone w Chinach . Pieni?dze, ktorymi pierwotnie odbywała si? rozgrywka, przekształciły si? tam w karty . Karty z wzorami dywanow dotarły w XIII wieku do Włoch i Hiszpanii . Tam dodano nast?pnie figury odwołuj?ce si? do postaci władcow i dworzan: krol , dama , walet i joker .

W czasach nowo?ytnych i wspołczesnych hazard szybko spopularyzował si? na obszarze zwłaszcza Stanow Zjednoczonych . Tam rownie? najwcze?niej zacz?to wykorzystywa? oficjalne dochody z kasyn i loterii do finansowania inwestycji publicznych. Na pocz?tku XX wieku, po krotkim okresie delegalizacji , kolejne stany znosiły zakazy prowadzenia loterii. W 1931 roku zalegalizowano kasyna w Nevadzie .

Wspołcze?nie [ edytuj | edytuj kod ]

W USA w 2004 roku obrot kasyn wyniosł 47,3 mld dolarow. Według analiz PricewaterhouseCoopers (firmy doradztwa finansowego), w 2009 roku wzrosł do poziomu 64,1 miliarda dolarow. W Europie najwi?cej na gr? wydaj? (dane z 2004 r.) Francuzi ? 2,5 miliarda euro oraz Niemcy i Brytyjczycy ? po około 1 miliarda euro.

W krajach muzułma?skich hazard jest zabroniony, lecz Indonezja dopuszcza go na wyspie Batam . W Japonii funkcjonuje 200 tys. ^{[ potrzebny przypis ]} nielegalnych kasyno-barow, zwanych ?shantis” . Oficjalnie w całej Azji obrot ?przemysłu hazardowego” to 8,8 miliarda dolarow, z czego połow? przynosi Makau. Ju? w II połowie XIX wieku Makau ?yło z podatkow płaconych przez 2 tys. kasyn.

Hazard w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

Urz?dzanie i prowadzenie działalno?ci hazardowej Polsce reguluje ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych ^[2] . Okre?la ona katalog gier hazardowych, ktore s? w Polsce dozwolone, oraz miejsce i warunki ich urz?dzania. Do ustawowego katalogu gier nale??:

• gry liczbowe
• loterie pieni??ne
• jackpot
• gra telebingo
• loterie fantowe ^{[3] [4]}
• gry cylindryczne (np. ruletka )
• gry w karty ( blackjack , poker , baccarat rozgrywane o nagrody pieni??ne lub rzeczowe)
• gry w ko?ci
• gra bingo pieni??ne
• gra bingo fantowe
• loterie promocyjne
• loterie audiotekstowe
• zakłady wzajemne polegaj?ce na odgadywaniu wynikow sportowego wspołzawodnictwa ludzi lub zwierz?t (totalizator)
• zakłady wzajemne polegaj?ce na odgadywaniu zaistnienia ro?nych zdarze? ( bukmacherstwo )
• gry na automatach

W 2005 roku w Polsce kasyna gry prowadziło 5 podmiotow, salony gier na automatach ? 13, a zakłady wzajemne 8 podmiotow.

Ogołem wydano w Polsce na hazard w 2005 kwot? blisko 6,5 mld zł, w tym na gry liczbowe 2,34 mld zł; na gr? na automatach o niskich wygranych 1,34 mld zł; w salonach gier na automatach 1,04 mld zł; w kasynach gry 960 mln zł; na zakłady wzajemne 660 mln zł; loterie pieni??ne 70 mln zł zł; w salonach bingo 8 mln zł ^[5] .

Do bud?etu pa?stwa z tytułu opodatkowania hazardu w 2005 wpłyn?ło ponad 805 mln zł ^[6] .

Hazard w Internecie okre?lany jest terminem ?e-hazard” lub ?hazard online”. Po aferze hazardowej wprowadzono nowe regulacje, ktorych przedmiotem s? rownie? gry losowe w internecie, za? ich organizacja bez licencji Ministerstwa Finansow jest zabroniona ^[2] . W rezultacie wi?kszo?? serwisow organizuj?cych tego typu rozgrywki przeniosła si? poza granice Polski i kontynuuje ?wiadczenie usług za pomoc? internetu ^[7] . Na grze w ruletk?, ?jednor?kiego bandyt?” lub gry dost?pne w Internecie. Obecnie (2021) korzystanie z zagranicznych kasyn internetowych jest w Polsce zabronione. Istotn? cz??ci? mechanizmu uzale?nienia jest nieprzewidywalno?? wygranej. Hazardzi?ci wierz?, ?e maj? wpływ na wynik gry, o ktorym w rzeczywisto?ci decyduje przypadek. Uzale?nienie od hazardu cz?sto wspołwyst?puje z innymi uzale?nieniami, na przykład od alkoholu czy narkotykow.

W grudniu 2016 roku zostały wprowadzone poprawki do ustawy hazardowej. Ustawa weszła w ?ycie dnia 1 kwietnia 2017 roku. Od tego dnia w Polsce mog? operowa? tylko strony, ktore posiadaj? polsk? licencj?. Licencja dotyczy jedynie zakładow sportowych, gry kasynowe b?d? znajdowa? si? pod rz?dowym monopolem ^[8] . Oznacza to, ?e wył?czno?? na prowadzenie kasyna online w Polsce ma jej rz?d, ktory przez Premiera RP powierzył to zadanie Totalizatorowi Sportowemu.

W?rod najwa?niejszych zapisow nowej ustawy znalazł si? rejestr domen nieposiadaj?cych polskiej licencji. Domeny te maj? by? blokowane przez dostawcow usług internetowych dla osob ł?cz?cych si? z terytorium Polski. Za brak blokady zgłoszonej strony gro?? kary do 500 tysi?cy złotych. Ustawa zobowi?zuje wszystkie banki i po?rednikow finansowych do blokowania wszelkich operacji na rzecz nielegalnych firm bukmacherskich. Wymagane jest specjalne pozwolenie na organizowanie turniejow pokera poza kasynami, a wygrane s? wysoko opodatkowane . Automaty hazardowe mog? znajdowa? si? poza kasynami ale tylko w punktach prowadzonych przez społk? skarbu pa?stwa.

Grami na automatach s? gry na urz?dzeniach mechanicznych, elektromechanicznych lub elektronicznych, w tym komputerowych oraz gry odpowiadaj?ce zasadom gier na automatach urz?dzane przez sie? Internet o wygrane pieni??ne lub rzeczowe, w ktorych gra zawiera element losowo?ci ^[9] .

Od grudnia 2018 roku gracze z Polski mog? korzysta? z usług Total Casino, ktore jest jedynym legalnym kasynem internetowym w kraju, prowadzonym przez wspomniany Totalizator Sportowy , czyli operatora nale??cego do Skarbu Pa?stwa ^[10] .

W dniu 11 lutego 2022 r. na oficjalnej stronie podatki.gov.pl ^[11] Urz?du Skarbowego ukazał si? aktualny wykaz stron internetowych działaj?cych legalnie w Polsce ^[12] .

Uzale?nienie od hazardu [ edytuj | edytuj kod ]

Hazard mo?e by? form? uzale?nienia , według ICD-10 ? F63.0 patologiczny hazard to zaburzenie nawykow i kontroli impulsow , ktore w USA w latach 1999-2007 było przyczyn? 1 zgonu ^[13] . W badaniu z 2004 roku 12% lecz?cych si? uzale?nionych hazardzistow przyznało si? do proby samobojczej wynikłej z hazardu ^[14]

Uzale?nienie od hazardu rozwija si? stopniowo. Zazwyczaj mo?na wyro?ni? poni?sze etapy:

1. Faza zainteresowania hazardem ? dotyczy głownie dzieci i nastolatkow. Jest to okres wyra?nego zainteresowania ro?nymi grami. Faza ta mo?e trwa? nawet dziesi?? lat.
2. Faza zwyci?stw ? granie okazjonalne, snucie fantazji na temat du?ych wygranych. Zdarzaj?ce si? wygrane powoduj? coraz silniejsze pobudzenie, coraz cz?stsze zakłady i coraz wi?ksze stawki. Graj?cy zaczyna wierzy? w to, ?e ma wpływ na przebieg gry.
3. Faza strat ? stawiaj?c na wysokie zakłady, graj?cy nara?a si? na du?e straty. Zaci?ga wi?c po?yczki i podejmuje proby odgrywania si?, a w przypadkach powodzenia wygrane id? na spłat? wcze?niej zaci?gni?tych długow. Hazardzista okłamuje swoje otoczenie.
4. Faza desperacji ? separacja od rodziny i znajomych, utrata pracy i narastaj?ce długi powoduj? panik? . Presja wierzycieli popycha cz?sto nawet ku przest?pstwom.
5. Faza utraty nadziei ? dochodzi do rozpadu rodziny oraz utraty przyjacioł. Hazardzista nierzadko ma my?li lub proby samobojcze.
6. Faza zdrowienia (odbudowy) ? dotyczy osob, ktore podejmuj? terapi?. W tej fazie uzale?niony stopniowo wraca do normalnego ?ycia.

Pomoc dla uzale?nionych [ edytuj | edytuj kod ]

Obecnie uzale?nienie od hazardu leczy si?, stosuj?c terapi? poznawczo-behawioraln?, terapi? uzale?nie? oraz farmakoterapi?. Istniej? rownie? liczne społeczno?ci wsparcia dla osob uzale?nionych, nazywane grupami Anonimowych Hazardzistow. Powstało wiele programow oraz aplikacji na telefon wspomagaj?cych walk? z uzale?nieniem: Gamblock, Gamban oraz polski Nałogometr ^[15] .

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Ustawa z dnia 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych ( Dz.U. z 2023 r. poz. 227 )
• Rodzaje hazardzistow ? podział hazardzistow według dr Roberta Clustera
• Rejestr domen słu??cych do oferowania gier hazardowych niezgodnie z ustaw?