한국   대만   중국   일본 
Fotografia barwna ? Wikipedia, wolna encyklopedia Przejd? do zawarto?ci

Fotografia barwna

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Tartanowa wst??ka ? pierwsze kolorowe zdj?cie wykonane przez Suttona w 1861

Fotografia barwna ? technika fotograficzna umo?liwiaj?ca rejestrowanie obrazow barwnych. Polega na rejestracji, na negatywie lub pozytywie , zdj?? fotografowanych przedmiotow wraz z ich kolorem , czyli wła?ciwo?ci? wywołuj?c? wra?enia wzrokowe, zale?ne od długo?ci fal ?wietlnych odbijanych, przepuszczanych lub emitowanych przez te przedmioty.

Historia [ edytuj | edytuj kod ]

Fotografia Louisa Ducosa du Haurona, 1877

James Clerk Maxwell opracował w 1855 roku podstawy teoretyczne fotografii barwnej i jako pierwszy zacz?ł eksperymentowa? z rejestrowaniem barwnych obrazow. W 1861 roku brytyjski fotograf Thomas Sutton pracuj?c na zlecenie Maxwella wykonał pierwsz? projekcj? barwn? przedstawiaj?c? wielokolorow? wst??k?, zdj?cie to znane jest jako Tartanowa wst??ka (ang. Tartan Ribbon ) [1] .

Louis Ducos du Hauron wykonał w 1877 roku kolorow? fotografi? francuskiego miasteczka Agen . Zdj?cie Louisa Ducosa du Haurona uwa?a si? za pierwsz? fotografi? barwn?. W 1907 roku bracia Lumiere wynale?li płyty do zdj?? w barwach naturalnych ? autochrom .

Pocz?tki fotografii barwnej w Polsce [ edytuj | edytuj kod ]

Pierwsz? polsk? fotografi? barwn? wykonał w technice autochromu Stanisław Wilhelm Lilpop i jest to portret Hanny Lilpop z przyjaciołk? w Podkowie Le?nej w 1909 r. [2] Jednym z najsłynniejszych polskich kolorowych zdj?? z pocz?tku XX wieku jest fotografia Kwiaciarki na rynku w Krakowie, ktor? wykonał w ok. 1910 [3] ?1912 [4] roku Tadeusz Rz?ca . Do polskich pionierow zalicza si? tak?e Henryk Mikolasch, ktory w 1910 roku wykonał kolorowe zdj?cie pod tytułem Dziewczynka z morelami . W latach 1912?1918 słynny polski fotograf Stanisław Krygowski , bawi?c w Tatrach Polskich i w Zakopanem, wykonał wiele fotografii kolorowych w technice autochromu i uwiecznił na nich Gorali, turystow i przyrod?. Autochromy zachowały si? w kolekcji Centralnej Biblioteki Gorskiej PTTK w Krakowie [5] . W latach 1912-1930 legionista Piłsudskiego Jan Włodek wykonał 243 autochromy przedstawiaj?ce Krakow i Tatry Polskie [6] . W Polsce, w czasach II RP bardzo rzadko wykonywano fotografie kolorowe. Do najsłynniejszych zachowanych nale?? Goralki z Zako­panego (1938) autorstwa Zygmunta Szczotkowskiego , architektura Czesława Olszewskiego publikowana w magazynie Arkady w latach 30. oraz fotografie polskich krajobrazow Henryka Podd?bskiego. W dwudziestoleciu mi?dzywojennym dwoch fotografow, Hans Hildenbrand i Maynard Williams , odwiedziło Polsk? i wykonało wiele kolorowych fotografii, głownie terenow wiejskich, z ktorych cz??? zostało opublikowanych w magazynie National Geographic [7] [8] [9] .

Mało znane s? w samej Polsce filmy kolorowe pokazuj?ce przedwojenne Wojsko Polskie (film z 1939 r. pod tytułem 1. Pułk Szwole?erow im. Piłsudskiego ? dost?pny w internecie) oraz dost?pne na internetowych stronach magazynu ? Life ” bogate archiwum kolorowych zdj?? przedstawiaj?cych okupowan? Polsk?, Polakow i Niemcow w czasie II wojny ?wiatowej Hugona Jaegera . Jednym z pierwszych filmow kolorowych w historii Polski jest Wesele ksi??ackie w Złakowie Borowym z 1937 roku Tadeusza Jankowskiego [10] . W?rod niewielu filmow barwnych nakr?conych przed II wojn? ?wiatow? w Polsce znajduje si? reporta? z 1938 roku pod tytułem Beautiful Poland ( Malownicza Polska ) Romualda Gantkowskiego . Tematem filmu s? polskie miasta i ich mieszka?cy. Udokumentowano zabytki, ruch uliczny i codzienne ?ycie (po wybuchu wojny film zaktualizowano i wy?wietlano pt. The land of my mother ). Dokument ten został wy?wietlony na Wystawie ?wiatowej w Nowym Jorku w 1939 roku natomiast Wesele ksi??ackie na Wystawie ?wiatowej w Pary?u w 1937 r . Oba filmy zachowały si? w archiwach.

Pierwsze w historii kolorowe fotografie II wojny ?wiatowej wykonał w Polsce ameryka?ski dziennikarz Julien Bryan za pomoc? filmu Kodachrome [11] [12] .

Rozwoj techniki [ edytuj | edytuj kod ]

Zdj?cie kolorowe z 1909, Siergiej Prokudin-Gorski
Fotografia Agfacolor (1936) wykonana w 1937. Wystawa ?wiatowa na placu Warszawskim w Pary?u
Fotografia Kodak Kodachrome (1935) wykonana w 1939 w Portoryko

Istniej? dwie metody rejestracji i odtwarzania obrazow barwnych: addytywna i subtraktywna . W uproszczeniu, pierwsza metoda polega na dodawaniu trzech barw podstawowych, prowadz?cym do uzyskania bieli, druga natomiast na nakładaniu trzech warstw barwnych mog?cych wytworzy? czer?. Obie metody stosowano rownolegle w historii techniki fotografii barwnej.

Najwcze?niejsze zdj?cia barwne ? tylko obiektow nieruchomych ? wykonywano zwykłymi aparatami fotograficznymi kolejno poprzez trzy filtry w barwach podstawowych . Uzyskane w ten sposob negatywy czarno-białe słu?yły jako materiał do addytywnego druku barwnego. Po?niej powstał aparat fotograficzny Bermpohla z układem połprzezroczystych zwierciadeł daj?cy od razu trzy takie negatywy, co pozwalało na dokonywanie migawkowych zdj?? obiektow ruchomych.

Na pocz?tku XX wieku firma Lumiere wprowadziła klisze autochrom , w ktorych na zwykłej emulsji ?elatynowej nało?ony był raster, zło?ony z barwionych na kolory podstawowe ziarenek krochmalu . Po na?wietleniu i wywołaniu odwracalnym uzyskiwano do?? ciemny diapozytyw w addytywnych barwach naturalnych. Podobna metoda, stosuj?ca szachownic? miniaturowych filtrow, pod nazw? dufaycolor przetrwała do lat pi??dziesi?tych XX w.

Przełomem było wprowadzenie w latach 30 XX wieku ?wiatłoczułych materiałow diapozytywowych w postaci trojwarstwowych filmow małoobrazkowych Kodaka w USA i Dufaycolor w Wielkiej Brytanii (1935) oraz Agfy w Niemczech (1936), polegaj?cych na subtraktywnej syntezie barw. Fotografia barwna stała si? dost?pna dla amatorow. W kilka lat po?niej pojawił si? barwny materiał ?wiatłoczuły, daj?cy negatywy w barwach dopełniaj?cych , ktore mo?na było kopiowa? na barwnych papierach fotograficznych . Jako?? i trwało?? takich zdj?? barwnych pozostawiały pocz?tkowo wiele do ?yczenia.

W produkcji filmow przez wiele lat utrzymywały si? kamery systemu Technicolor , na?wietlaj?ce przez układ zwierciadeł i filtrow rownocze?nie trzy ta?my filmowe, z ktorych produkowano kopie filmow do projekcji kinowej. Zasada trojpodziału promieni okazała si? tak doskonała, ?e nadal stosowana jest w profesjonalnych kamerach telewizyjnych . Natomiast w cyfrowej fotografii amatorskiej stosowana jest metoda rastrow barwnych, znana ju? od stu lat (np. autochrom ).

Zobacz te? [ edytuj | edytuj kod ]

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

  1. ↑ Peres 2007 ↓ , s. 35, 693.
  2. ↑ Katarzyna Brejwo: Pierwszy raz w kolorze . Gazeta Wyborcza, 2013-07-04. [dost?p 2013-08-09].
  3. ↑ Aga Cygan: ?wiat w kolorze Black&White [online], archive.fo, 3 maja 2013 [dost?p 2019-09-16] .
  4. ↑ Anna Cymer: Od tego si? zacz?ła kolorowa fotografia [online], ?wiat Obrazu, 4 marca 2016 [dost?p 2019-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-04] .
  5. ↑ J. Nowicka: Szklane płyty tylko dla bogatych . Rzeczpospolita, 2008. [dost?p 2008]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-09-19)].
  6. ↑ Autochromy Zdzisława Włodka . [w:] Otwarty System Archiwizacji [on-line]. Centrum Archiwistyki Społecznej. [dost?p 2020-12-24].
  7. ↑ Maynard Owen   Williams , Struggling Poland , ?National Geographic Magazine”, sierpie? 1926 .
  8. ↑ Hans   Hildenbrand , Bright Bits in Poland’s Mountainous South , ?National Geographic Magazine”, marzec 1935 .
  9. ↑ Colour Photos of Everyday Life in Poland in 1930 by Hans Hildenbrand . Slavorum. [dost?p 2018-09-25]. ( ang. ) .
  10. ↑ Wystawy ? Stroje ludowe w Polsce [online], web.archive.org, 2 lutego 2015 [dost?p 2019-09-16] [zarchiwizowane z adresu 2015-02-02] .
  11. ↑ ?Korespondent Bryan” w TVP1 ? Telewizja Polska SA [online], www.tvp.pl [dost?p 2019-09-18] [zarchiwizowane z adresu 2010-09-04] .
  12. ↑ Oczy Wuja Sama [online], www.gosc.pl [dost?p 2019-09-18] .

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

  • Hans   Windisch , Die neue Foto-Schule III , Seebruck: Heering-Verlag, 1961 .
  • Boris von   Brauchitsch , Mała historia fotografii , Warszawa 2004 .
  • Michael R.   Peres (red.), Focal Encyclopedia of Photography , Focal Press, 2007, ISBN  0-240-80740-5 ( ang. ) .
?rodło: ? https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Fotografia_barwna&oldid=73680386 ”