Deleonizm
lub
marksizm-deleonizm
? nurt
marksizmu
syndykalistycznego
opracowany przez
Daniela De Leona
. De Leon był liderem pierwszej ameryka?skiej partii politycznej o profilu socjalistycznym, Socjalistycznej Partii Pracy Ameryki (
Socialist Labor Party of America
). De Leon i Socjalistyczna Partia Pracy Ameryki ł?czyła teorie syndykalistyczne z marksizmem. Według zwolennikow tendencji, przejawem walki klasowej jest działalno?? przemysłowych zwi?zkow zawodowych. Same zwi?zki maj? by? według filozofii De Leona kluczem do zmian maj?cych utworzy? społecze?stwo socjalistyczne. W ten sposob deleonizm ro?ni si? od nurtu
anarchosyndykalistycznego
, ktory odrzuca istnienie partii politycznej reprezentuj?cej interes pracownikow.
Według teorii De Leona robotnicy przemysłowi w celu skutecznej organizacji musz? w zakładach pracy tworzy? jednocze?nie zwi?zki zawodowe i socjalistyczne partie polityczne, reprezentuj?ce ich ??dania w sferze politycznej. Po uzyskaniu wystarczaj?cego poparcia w wyborach, partia wspolnie ze zwi?zkami zawodowymi przejmuje kontrol? nad ?rodkami produkcji.
Zwyci?stwo w demokratycznych wyborach miałoby na celu realizacje programu reform obejmuj?cego mi?dzy innymi
nacjonalizacj?
fabryk, kopal?, farm i innych ?rodkow produkcji, władz? nad nimi miałyby sprawowa? rady robotnicze. Ruch anarchosyndykalistyczny i deleonizm ro?ni si? te? w podej?ciu do
strajku generalnego
, deleoni?ci uwa?aj? t? form? strajku za przej?cie miejsca pracy przez pracownikow jednak nie podzielaj? anarchosyndykalistycznej teorii jakoby strajk miałby by? blokad? dla całej klasy rz?dz?cej.
Rz?d socjalistyczny miałby si? składa? z przedstawicieli wybranych z poziomu zwi?zkow pracowniczych. Miejsca pracy miałyby by? kontrolowane przez lokalnie wybierane komitety, maj?ce na cele koordynacj? pracy oraz udział w krajowych radach reprezentuj?cych ich bran??. De Leon zakładał wi?c reorganizacj? rz?du krajowego nie ze wzgl?du na poło?enie geograficzne a zgodnie z bran?ami przemysłowymi.
Deleonizm a inne nurty socjalizmu
[
edytuj
|
edytuj kod
]
Deleonizm znajduje si? poza kr?giem
leninowskiego
wariantu
komunizmu
. Tezy deleonizmu i program Socjalistycznej Partii Pracy opracowane zostały na pocz?tku lat 90. XIX wieku, a wi?c przed prac?
Lenina
Co robi??
(1902) ktora ugruntowała idee partii awangardowej. Zwolennicy nurtu s? przeciwni systemowi dawnego Zwi?zku Radzieckiego oraz Chi?skiej Republiki Ludowej, nie uwa?aj?c pa?stw komunistycznych za socjalistyczne, lecz za kapitalistyczne i biurokratyczne.
Silnie zdecentralizowany i demokratyczny charakter pa?stwa jest przeciwstawny do
centralizmu demokratycznego
marksizmu-leninizmu, w ktorym deleoni?ci dostrzegaj? fundament dyktatorskiego charakteru ZSRR. Sukces planu reform według De Leona miał zale?e? od poparcia społecznego, co było przeciwie?stwem wielu koncepcji leninowskich głosz?cych ?e to partia awangardowa powinna prowadzi? klas? robotnicz? do przeprowadzenia rewolucji. Sam De Leon odnosił si? jednak przeciwko
reformizmowi
socjaldemokracji
.
Przez cz??? lewicy partie polityczne działaj?ce na zasadach marksizmu-deleonizmu krytykowane s? za rzekome doktrynerstwo i sekciarstwo. Pomimo odrzucania leninizmu i awangardy, deleonizm odrzuca rownie?
demokratyczny socjalizm
i socjaldemokracj?. Działacze Socjalistycznej Partii Pracy ju? w pocz?tkowym okresie działalno?ci ugrupowania wdawali si? w cz?ste polemiki z przedstawicielami ruchow demokratyczno-socjalistycznych zwłaszcza Socjalistycznej Partii USA, uwa?aj?c je za reformatorskie. Deleoni?ci tradycyjnie powstrzymuj? si? od jakiejkolwiek działalno?ci czy sojuszy maj?cych na celu proby reformowania kapitalizmu, cho? Socjalistyczna Partia Pracy była aktywna w czasie strajkow i protestow społecznych, a działalno?? ruchu skupiała si? na budowaniu organizacji zwi?zkowych.
| Nurty
|
|
|---|
| Warianty regionalne
|
|
|---|
| Nurty filozoficzne
|
|
|---|
| Idee
|
|
|---|
| Historia ruchu według pa?stw
|
|
|---|
| Organizacje
| |
|---|
| Teoretycy i intelektuali?ci
|
|
|---|
| Tematy powi?zane
|
|
|---|
| Dzieła
|
|
|---|
Marksistowska
teoria społeczna
|
|
|---|
| Działacze
|
|
|---|
| Filozofia
|
|
|---|
| Zobacz te?
|
|
|---|
