Andrzej z Kokorzyna , Andreas de Cokorzino (ur. ok. 1379 , zm. ok. 1435 ) ? polski filozof , teolog i duchowny katolicki, profesor Uniwersytetu Krakowskiego i kilkukrotny rektor tej uczelni; pełnił te? funkcje krakowskiego archidiakona i sandomierskiego scholastyka ^[1] .

Jako filozof przedstawiał nominalizm , a w teologii zwalczał husytyzm .

?yciorys [ edytuj | edytuj kod ]

Był synem Wisława z Kokorzyna pod Ko?cianem (Wielkopolska) Po studiach w Pradze (uzyskał tam w roku 1399 bakalaureat, a nast?pnie magisterium z nauk wyzwolonych) uczył si? na Uniwersytecie Krakowskim . W roku 1402 został magistrem filozofii, nieco po?niej wykładał na wydziale artium . Potem podj?ł studia teologii: z pocz?tkiem roku 1425 wyst?pował jako bakałarz formatus, a magister teologii od połrocza 1425/1426. Od roku 1404 wykładał stale w Akademii Krakowskiej, przed połroczem 1408/1409 przyj?ł ?wi?cenia kapła?skie i został rektorem uczelni w połroczu 1408/1409 (jeszcze dwukrotnie w roku 1426 i 1429 ). Dziekan wydziału filozofii (połrocze 1406/1407). W roku 1410 zbli?ył si? do El?biety Granowskiej, a po jej wyniesieniu na krolow? przebywał prawdopodobnie w jej otoczeniu. W 1417 poseł krolewski Władysława Jagiełły na sobor w Konstancji . Proponowanej mu w 1420 roku godno?ci biskupa przemyskiego nie przyj?ł. W roku 1424 został kanclerzem krolowej Zofii. Archidiakon krakowski (od ko?ca roku 1428 ) przy Zbigniewie Ole?nickim. Jako teolog był scholastykiem-dialektykiem tomist?. Wyst?pował przeciw husytom: w roku 1431 uczestniczył w dyspucie z poselstwem husyckim w Krakowie. Uwa?any przez J?drzeja Gałk? z Dobczyna za najwybitniejszego filozofa o pogl?dach nominalistycznych na uczelni krakowskiej na pocz?tku XV wieku.

Tworczo?? [ edytuj | edytuj kod ]

Obok komentarza do I ks. Sentencji P. Lombarda (rkp. BJ 1525), napisanego pod wpływem Grzegorza z Rimini  (inne j?zyki) , napisał tak?e komentarz do Fizyki Arystotelesa pt. Puncta super octo libros Physicorum , powstały zapewne około roku 1406/1407 i ktory zachował si? jedynie w po?niejszej przerobce. Zachowały si? tak?e dwa jego kazania (rkp BJ 2372) oraz traktat o Komunii pod dwiema postaciami (Tractatus de communione sub utraque specie, rkp BJ 425), w ktorym polemizował z husytami. Pozostawił jeszcze niedoko?czony podr?cznik dla kleru pt. Speculum sacerdotum (rkp.: BJ 2600, 2213, Oss. 380).

Wa?niejsze dzieła [ edytuj | edytuj kod ]

• Sermo ad clerum , niewydane, r?kopis Biblioteki Jagiello?skiej nr 2372
• Tractatus de communione sub utraque specie , niewydane, r?kopisy: Biblioteka Jagiello?ska nr 425, Biblioteka Watyka?ska, (antyhusycki traktat o komunii pod dwiema postaciami)
• Speculum sacerdotum (vel: Tractatus super officium missae ), powst. 1425; zachowała si? cz??? pierwsza pt. Interpretatio canonis ; fragm. wst?pu ogł. M. Wiszniewski Historia literatury polskiej , t. 5, Krakow 1843, s. 14-15; wst?p z tekstow Biblioteki Jagiello?skiej ogł. B. Ulanowski Scriptores Rerum Polonicarum , t. 13 (1889), s. 218; z tekstu Ossolineum wyd. J. Fijałek "Studia do dziejow uniwersytetu krakowskiego...", Rozprawy AU Wydział Filologiczny , t. 29 (1899) i odb., Krakow 1898; fragmenty wst?pu w przekł. polskim: R. Heck i E. Maleczy?ska Ruch husycki w Polsce. Wybor tekstow ?rodłowych (do r. 1454) , Wrocław 1953; kopie: r?kopisy Biblioteki Jagiello?skiej nr 2600, 2213; r?kopis Ossolineum nr 380/II; podr?cznik ? niedoko?czony ? dla duchowie?stwa parafialnego o odprawianiu mszy ?wi?tej i szafowaniu sakramentami

Bibliografia [ edytuj | edytuj kod ]

• Pogl?dy filozoficzne Andrzeja z Kokorzyna , Studia Mediewistyczne , Warszawa 1964, s. 55-137
• M. Rode, Mała encyklopedia teologiczna , t. 1, Warszawa 1988
• Bibliografia Literatury Polskiej ? Nowy Korbut , t. 2 Pi?miennictwo Staropolskie, Pa?stwowy Instytut Wydawniczy, Warszawa 1964, s. 380-381

Literatura uzupełniaj?ca [ edytuj | edytuj kod ]

• Henryk Barycz , w: Polski Słownik Biograficzny . T. 1. Krakow : Polska Akademia Umiej?tno?ci ? Skład Głowny w Ksi?garniach Gebethnera i Wolffa , 1935, s. 107. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossoli?skich , Krakow 1989, ISBN  83-04-03484-0

Przypisy [ edytuj | edytuj kod ]

Linki zewn?trzne [ edytuj | edytuj kod ]

• Andrzej z Kokorzyna, Tractatus super officium missae w bibliotece Polona