Omar ibn al-Khattab
(
585
–
644
) var ein
tidleg muslim
og
kalif
. Han stod bak nedkjempinga av persarane og ei kraftig utviding av det muslimske riket.
Omar er rekna som ein av
dei fire rettleidde kalifane
av
sunniar
, men er sett pa som den viktigaste motstandaren til
Ali
av
sjiamuslimar
.
Omar ibn al-Khattab var fødd i
Mekka
, og budde der da
Muhammed
erklærte seg som profet for den nye religionen
islam
i
610
. Dei høyrde til begge den dominerande
Qureishstammen
. I førstninga var Omar ein sterk motstandar av Muhammed, men etter a ha omvend seg blei han i staden ein sterk muslim.
Omar flytta til Yathrib (no
Medina
) med dei andre muslimane i 622. Her blei han og
Abu Bakr
Muhammed sine viktigaste radgjevarar. Etter at Muhammed døydde gjekk Omar inn for at Abu Bakr skulle bli
kalif
. Da ogsa denne døydde, i
634
, blei Omar kalif etter han. Han samla
beduinane
under sitt styre og stod bak sigeren over Persarriket ved
Kadisiya
i 637, erobringa av Syria, Palestina og Egypt, og den endelege erobringa av persarane ved
Nihavend
i 641.
I 644 blei Omar snikmyrda av persarar. Han blei knivstukken av den persiske slaven Piruzan, kjend som Abu Lulu. Før han døydde utpeikte Omar eit rad som skulle velja den neste kalifen. Dei valde ut
Othman ibn Affan
.
Omar var gift med ni kvinner i løpet av livet. Han hadde fjorten barn, mellom dei var
Hafsa bint Omar
, ei av konene til Muhammed, lovseiemannen
Abd Allah ibn Omar
og
hadizforteljaren
Asim ibn Omar
.
Omar ibn al-Khattab er ein viktig person i den muslimske historia. Han grunnla kalifatet som eit muslimsk rike, gav pabodet om
faste
i maneden
ramadan
og innførte
tidsrekninga
hidjra
etter ≪flukta≫ (
hadj
) til Medina.
Blant
sunnimuslimar
er Omar rekna som ein rettvis og matehalden muslimsk, lovmann og leiar.
Dei kjenner han under tilnamnet Farooq, 'han som skil'.
Sjiamuslimar
ser derimot pa Omar som ein forrædar mot Muhammed og
Ali
. Nokre av dei skulder han for a ha brukt vald mot og til og med drepe
Fatima
, dotter til Muhammed, under arbeidet med a fa Abu Bakr vald til kalif.