Hardcore punk
(of slechts
hardcore
) is een bijzonder harde vorm van gitaarmuziek, met raakvlakken met
punk
en
heavy metal
eind jaren zeventig ontstaan in de
Verenigde Staten
. Het wordt gekenmerkt door korte, luide en vaak boze nummers met een snel tempo en snelle akkoordwisselingen.
Hardcore is ontstaan eind jaren 70, begin jaren 80 in
Noord-Amerika
, vooral in
Los Angeles
en
Washington
, maar ook in
New York
,
Vancouver
,
Boston
en andere steden. Hardcore is ontstaan uit de punk, maar is daarnaast ook een reactie erop. Begin jaren tachtig begonnen jongeren uit achterbuurten en uit de punkscene zich te groeperen om zo het harde bestaan een beetje te ontvluchten en samen een eenheid te vormen. Punk was, volgens deze jongeren, niet goed in staat om een vuist te vormen tegen de buitenwereld, omdat de idealen er wel waren maar een overvloed aan
drank
,
drugs
en conflicten de bewerkstelliging van het punkideaal belemmerden; om deze reden worden hardcore en
straight edge
vaak in een adem genoemd.
Hardcore nummers worden vaak gekarakteriseerd door korte, harde nummers over maatschappelijke onderwerpen als de
overheid
,
kapitalisme
,
anarchisme
,
oorlog
en de
subcultuur
zelf.
Met de komst van bands als
The New York Dolls
en
The Velvet Underground
, begin jaren 70, ontstond er een nieuwe stroming in de
rockmuziek
, achteraf benoemd als
protopunk
. Net als bij het ontstaan van
rock-'n-roll
, was er een groep jongeren die zich afzette tegen de bestaande orde.
Deze jongeren zetten zich af tegen de orde van de dag. Veel jongeren waren werkloos en verveling vormde het hoogtepunt van de dag. Ook hadden de jongeren het helemaal niet op de populaire genres in de muziek van die tijd. Het waren de hoogtijdagen van de
symfonische rock
, de
glitterrock
en de
jazzrock
. Deze muziek bevatte veel langdradige
improvisaties
en solo’s. De jongeren wilden terug naar de basis, de oergeluiden, de simpele muziek. Twee akkoorden, snel gespeeld en hard een tekst schreeuwen waren de basis van
punkmuziek
.
Zoals elk muziekgenre, evolueerde ook de punk. Eind jaren zeventig werd het strikte rechttoe rechtaan drie akkoorden stramien gaandeweg meer losgelaten door de eerste generatie. Hieruit ontstonden meer experimentele genres, waaronder de
postpunk
,
artpunk
en het Nederlandse
ultra
. De postpunk vergroeide al snel tot de steeds commercieler wordende
new wave
. De new wave was een gestileerde vervolging waarbij nette kleding, make-up, videoclips, strakke productietechnieken en commerciele ambities werden niet geschuwd om tot een zo groot mogelijk verkoopsucces te komen.
Het gevolg hiervan was echter, dat fanatieke volgelingen van het oorspronkelijke idee achter de punk een extremere vorm van punkmuziek ontwikkelden, zich weer afzettend tegen de opkomende new wave-stroming. Hardcore (
Engels
voor
harde kern
) was officieel geboren.
De herkomst van de term "hardcore" is onzeker, maar er wordt geclaimd dat deze term is afgeleid van het in 1981 uitgebrachte album
Hardcore81
van
D.O.A.
. Hardcore punk kan teruggeleid worden naar drie Amerikaanse bands:
Black Flag
,
Bad Brains
, en
Minor Threat
. Black Flag was een Amerikaanse hardcore punk-band, opgericht in 1976 in
Zuid-Californie
onder de leiding van
Greg Ginn
, de gitarist, songwriter en het enige constante lid van de band. Het meeste materiaal werd uitgebracht via Ginns eigen platenlabel,
SST Records
. Door de jaren heen werd de band ook een van de eerste punkbands die elementen van heavy metal,
jazz
en
modern klassiek
gebruikten in hun muziek. Bad Brains is opgericht in
Washington D.C.
in 1977. Deze band introduceerde de enorm snelle tempo’s. Minor Threat werd ook opgericht in Washington, maar iets later in 1980. Minor Threat speelde een enorm snelle en agressieve vorm van hardcore, gebaseerd op de muziek van Bad Brains.
Dit waren drie bands die aan het begin staan van de huidige stroming, maar als men verder kijkt waren er al meer varianten van wat later hardcore genoemd werd te zien in de punkstromingen van de jaren zeventig. Een hiervan is de
ep
Out of Vogue
(1979) van
The Middle Class
. Nog wel meer van invloed was het studioalbum
(GI)
van
The Germs
(1979), dat wordt gekenmerkt door het hoge tempo en de snelle akkoordenwisselingen. Ook uit het Californische
Orange County
kwamen punkbands die de hardcore punk beinvloedden, zoals
The Adolescents
,
Agent Orange
,
Social Distortion
en
T.S.O.L.
, waarvan de meesten met een meer melodisch
poppunk
-achtig geluid. De stroming vormde zich begin jaren tachtig naast eerdergenoemde bands ook rond bands als
Fear
,
Sick of It All
,
Bad Religion
,
Teen Idles
en later de
Rollins Band
en
Fugazi
.
Liefhebbers van de hardcore muziek zagen zichzelf (aanvankelijk) gewoon nog als punkers, ook al waren ze niet meer echt geinteresseerd in de jaren zeventig punk van bands als
Ramones
en
Sex Pistols
. De hardcore-scene werd vooral in de begindagen gekenmerkt door een "
doe-het-zelf
" mentaliteit. De bands deden zelf hun eigen boekingen en promotie, waarbij ze opvielen door hun anti-rockstar mentaliteit en constante tours door heel de Verenigde Staten. In de scene wordt veel gebruikgemaakt van zelfgemaakte opnames, magazines, radio stations en shows en natuurlijk optredens. Ook werden er aparte hardcore kledingmerken opgericht, om de stijl uit te drukken.
Ook
Nederland
,
Finland
,
Zweden
,
Belgie
en
Duitsland
hebben een grote hardcore-beweging. In Engeland is er zelfs een heel nieuwe stijl ontstaan. Deze
streetpunk
-stijl wordt
UK 82
of
UK hardcore
genoemd, met bands als
The Exploited
,
Charged GBH
,
Picture Frame Seduction
,
Discharge
en
Anti-Nowhere League
. Deze Britse bands speelden muziek die erg leek op de Amerikaanse hardcore, echter dan met invloeden van de eerdere
oi!
-bands en de
speedmetal
van onder andere
Motorhead
.
In de jaren tachtig en negentig vormde zich steeds meer verschillende substromingen binnen hardcore punk, bijvoorbeeld de
metalcore
, het dochtertje van het genre hardcore samen met heavy metal. Deze stroming bevat de snelheid en agressie van hardcore punk, en de snelle gitaarriffs en technieken van de metal. Bekende bands uit dit genre zijn vandaag de dag onder andere
As I Lay Dying
,
All That Remains
en
Killswitch Engage
. Ook werden er combinaties gemaakt door bands als
Nomeansno
en
Victims Family
met muziekstijlen als
psychedelische rock
,
progressieve rock
,
noise
, jazz en
mathrock
. Deze ontwikkeling heeft stromingen als
jazzcore
en
noisecore
(
The Locust
,
Lightning Bolt
en
Melt-Banana
) voortgebracht. Ook werden verschillende metalstromingen gecombineerd met hardcore, waardoor stijlen ontstonden als
mathcore
(
The Dillinger Escape Plan
). In de jaren tachtig begonnen veel bands emotionele en persoonlijke aspecten in de muziek te voegen. Dit heeft zich ontwikkeld tot de stroming
emocore
(kort: emo). Ook hier zijn weer stromingen uit ontstaan, als bijvoorbeeld
screamo
.
Onder skaters is mede vanuit hardcore de
skatepunk
ontstaan, wat erg gelieerd was en is aan de skaters-subcultuur. Ook het geloof nam in de jaren 90 de touwtjes in handen en ontwikkelde
christelijke hardcore
, met meer religieus gerichte teksten.
Hardcore-concerten gaan veelal gepaard met
moshpits
,
stagediven
en zogenaamde
headwalks
, die tegenwoordig echter nauwelijks meer voorkomen. Onder moshen verstaat men wild in het rond dansen zonder enige bedoeling iemand met opzet te verwonden of bezeren. Respect is zeer belangrijk in het kader van dit genre. Vaak wordt er hulp aangeboden aan diegenen die slachtoffer worden van het mosh-gebeuren, anders uitgedrukt: zij die struikelen of verwond geraken. Bij moshen gaat niet om geweld. Het is een manier om ook lichamelijk helemaal op te gaan in de muziek.
Hardcore-concerten gingen in het begin vaak gepaard met geweld tussen de bezoekers en de politie. Vaak waren de optredens illegaal, en omdat de muziek veel agressie uitstraalde, was het in de ogen van de politie een gevaarlijk medium. De Amerikaanse televisieshows
CHiPs
en
Quincy
brachten de agressieve hardcore-scene in beeld, en beschuldigde punks van relschoppen en zelfs
moord
.
Termen als "broederschap" en "eenheid" waren aanvankelijk onlosmakelijk verbonden met de hardcore-scene. De stroming ontstond als een tegenbeweging en met een sterk "wij-gevoel". Door de splitsing in diverse subgenres is dit gedachtegoed op de achtergrond geraakt. Ook het
DIY
-principe is gemeengoed in de hardcore-scene, wat resulteert in een veelvoud aan kleine,
onafhankelijke platenmaatschappijen
, boekingsbureaus en zelfgemaakte
fanzines
.
Rondom de hardcore punk is een beweging ontstaan die erg belangrijk is en is geweest voor de denkwijzen. De voorman van Minor Threat,
Ian MacKaye
, stelde in zijn lied "Out of Step" de vermeende basisregels van deze beweging vast:
Don't smoke, don't drink, don't fuck, at least I can fucking think!
? Ian MacKaye (1983)
Deze beweging wordt
straight edge
genoemd. MacKaye kwam tot deze leefwijze door de walging van het overmatige drank- en drugsgebruik wat hij onder de punkers zag. Hij vond dat dit tegen de politieke kracht en de ideologieen van de punk in ging.
Radicale aanhangers van deze beweging worden soms
hardliners
genoemd. Deze mensen roken niet, gebruiken geen drugs, drinken geen alcohol en onthouden zich van seksuele gemeenschap (zonder liefde). De hardliners zijn te herkennen aan zwarte kruizen (meestal drie) die op de handen zijn getekend of aangebracht met zwarte
ducttape
, of soms
getatoeeerd
zijn. Dit teken is ontstaan in Amerikaanse kroegen, waar minderjarigen en mensen die te veel op hadden met stift een zwart kruis op hun hand getekend kregen, zodat het barpersoneel wist dat er aan deze mensen geen alcohol geschonken mocht worden. Dit werd eerst enkel in een paar kroegen gedaan, maar sommige jongeren mochten nog altijd niet naar binnen om naar een concert te luisteren. Daarom werd het concept van een getekend kruis op de hand voorgesteld aan de kroegen en werden ze toegelaten om toch de bar te betreden en naar hun concerten te kunnen komen.
In de jaren 80 was er aan de
oostkust van de Verenigde Staten
ook een scene gebaseerd op het gedachtegoed van de
Hare Krishna-beweging
populair, met bands als
Shelter
en
108
. Ook de veelgeliefde New Yorkse band
Cro-Mags
flirtte in haar latere werk met Krishna. Veel bands die deze ideologie aanhingen stonden ook voor straight edge.
Eind 1987 meldde zich een nieuwe redacteur bij het tijdschrift
Aardschok
die vanaf toen vele recensies verzorgde van (hardcore) punkbands en ook interviews afnam. Dit deed hij 25 jaar lang onder de naam Onno Cro-Mag en vanwege zijn aparte recensies en zijn inspanningen om hardcore- en punkbands uit Nederland te laten doorbreken (in voornamelijk de Verenigde Staten) werd hij een internationale bekendheid in dit genre. Op 25 februari 2013 overleed Onno Cro-Mag (Onno van Ravensteijn) aan de gevolgen van een
hartstilstand
. Hij had in 2012 nog met de zanger van
Agnostic Front
een platenlabel opgezet en was ook geen onbekende in de vechtsportwereld. Cro-Mag (vernoemd naar zijn favoriete band) werd ook wel een wandelende encyclopedie genoemd op het gebied van hardcore punk.
Hardcore heeft zich door de jaren heen uitgesplitst over diverse stijlen en substromingen. Enkele hiervan zijn:
- "Old school hardcore": met bands als
Minor Threat
,
Negative FX
,
SSD
,
Youth Brigade
,
Government Issue
,
Black Flag
,
Circle Jerks
,
Mucky Pup
en
Miozan
.
- New York hardcore
(NYHC):
Agnostic Front
,
Madball
,
Killing Time
,
Donnybrook
,
Breakdown
,
Sick of It All
,
Crown of Thornz
,
Caude for Alarm
,
Biohazard
en
Skarhead
.
- Youth crew
(snel en redelijk melodieus, maar wel gebaseerd op het straight edge-gedachtegoed):
Youth of Today
,
Gorilla Biscuits
,
Floorpunch
,
Chain of Strength
,
Ten Yard Fight
en
Judge
.
- Melodieuze hardcore
(een modernere vorm van
old school hardcore
met melodieuzer en soms trager gitaarwerk waarin straight edge-principes nog een belangrijk onderdeel zijn):
Verse
,
Have Heart
en
Champion
.
- Metalcore
(hardcore gecombineerd met elementen uit
thrashmetal
en
deathmetal
):
August Burns Red
,
Merauder
,
Killswitch Engage
,
Morning Again
,
Caliban
,
All Out War
,
Hatebreed
,
Born from Pain
. In Belgie was er in de jaren negentig een invloedrijke metalcorescene genaamd
H8000
, met bands als
Liar
,
Congress
.
- Emocore
(meer experimenteel en rockgericht en met tekstueel gezien een meer persoonlijke, emotionele lading):
Fugazi
,
Rites of Spring
,
Moss Icon
en
Heroin
. Tegenwoordig te onderscheiden in de
old school
emocore, en de tegenwoordige emocore.
- Mathcore
(complexe, op het eerste gehoor chaotische maar speltechnisch gezien zeer doordachte en gestructureerde muziek, die vele stijlen combineert):
Converge
,
The Dillinger Escape Plan
en
Botch
.
- Christelijke hardcore
:
Zao
,
Strongarm
en
No Innocent Victim
.