| Friedrich Engels
|
|
Friedrich Engels in 1877
|
| Persoonsgegevens
|
| Geboren
|
28 november 1820
Barmen
,
Koninkrijk Pruisen
(hedendaags
Wuppertal
, Duitsland)
|
| Overleden
|
5 augustus 1895
Londen
,
Engeland
,
Verenigd Koninkrijk
|
| Orienterende gegevens
|
| Tijdperk
|
19e eeuw
|
| Stroming
|
Marxisme
Materialisme
|
| Belangrijkste ideeen
|
Co-stichter van het
marxisme
(samen met
Karl Marx
), alienatie en exploitatie van de arbeider,
historisch materialisme
|
| Beinvloed door
|
Hegel
,
Feuerbach
,
Stirner
,
Smith
,
Ricardo
,
Rousseau
,
Goethe
,
Fourier
,
Hess
,
Morgan
,
Heraclitus
|
| Beinvloedde
|
Luxemburg
,
Lenin
,
Trotski
,
Mao
,
Guevara
,
Debord
,
Frankfurter Schule
,
Negri
,
Childe
,
Karl Kautsky
,
Eduard Bernstein
,
August Bebel
en anderen
|
| Partij
|
tweede internationale
|
| Handtekening
|
|
|
|
Friedrich Engels
(
Barmen (Wuppertal)
,
28 november
1820
-
Londen
,
5 augustus
1895
) was een
Duitse
industrieel
,
sociaal wetenschapper
,
auteur
en
filosoof
. Als politiek
(socialistisch)
theoreticus was hij in de 19e eeuw ten tijde van de
Industriele Revolutie
en het rijzen van het daardoor ontstane
sociale vraagstuk
omtrent het lot van de snelgroeiende
arbeidersklasse
de stichter van de
marxistische theorie
, samen met
Karl Marx
. In 1845 publiceerde hij
De Toestand van de Arbeidersklasse in Engeland
, gebaseerd op persoonlijke waarnemingen en onderzoek. In het "revolutiejaar"
1848
was hij medeauteur van
Het Communistisch Manifest
samen met Karl Marx en later steunde hij Marx financieel om onderzoek te doen en
Het Kapitaal
te schrijven. Na Marx' dood in 1883 bewerkte hij het tweede en derde deel. Bovendien organiseerde Engels Marx' nota's over de "Theorieen over de Meerwaarde" en dit door hem verzameld en geredigeerd materiaal werd later gepubliceerd als het "vierde deel" van
Het Kapitaal
.
Engels werd geboren in
Barmen
(het tegenwoordige Wuppertal) als de oudste zoon van een succesvolle Duitse textielbaron. Als jongeman werd hij door zijn vader naar
Engeland
gestuurd om diens katoenfabriek in
Manchester
te helpen runnen. Gechoqueerd door de grootschalige
armoede
werkte hij na zijn terugkeer uit Engeland naar Duitsland in november 1844 tot maart 1845 aan zijn verslag daarover, getiteld
Die Lage der arbeitenden Klasse in England
(De toestand van de arbeidersklasse in Engeland)
. Dit in 1845 verschenen werk was Engels’ eerste belangrijke eigen publicatie.
In datzelfde jaar begon Engels artikelen te schrijven voor een krant genaamd ‘de Duits-Franse jaarboeken’ die gepubliceerd werd door Karl Marx in
Parijs
. Na hun eerste persoonlijke ontmoeting kwamen ze erachter dat ze dezelfde ideeen hadden over
kapitalisme
en ze besloten meer samen te gaan werken. De artikelen van Engels zetten Marx ertoe aan de economische theorieen te gaan bestuderen. Nadat Marx uit
Frankrijk
werd verbannen in januari 1845 besloten de twee naar
Belgie
te verhuizen, dat toentertijd toleranter tegenover de
vrijheid van meningsuiting
stond dan andere landen in
Europa
.
In juli 1845 nam Engels Marx mee naar Engeland. Daar ontmoette hij een Ierse arbeidster genaamd Mary Burns. Hij zou met haar samen zijn tot aan haar dood, hierna ging hij een relatie aan met haar zuster Lizzie. Deze vrouwen zouden hem met de
Chartistenbeweging
in contact hebben kunnen brengen, waarvan Engels verscheidene leiders ontmoette, onder wie
George Harney
. Engels en Marx keerden terug naar
Brussel
in januari 1846 waar ze het ‘Communistische Correspondentie-Comite’ oprichtten. Het idee was om
socialistische
leiders uit heel Europa te verenigen. Beinvloed door Marx' ideeen hielden socialisten in Engeland een bijeenkomst waar ze een nieuwe organisatie genaamd de Bond der Communisten vormden. Engels trad hierbij op als vertegenwoordiger en had veel invloed op de ontwikkelde strategie van de bond.
In 1847 begonnen Engels en Marx samen een pamflet te schrijven. Het was gebaseerd op Engels' ‘De beginselen van communisme’. Het pamflet van 12.000 woorden werd voltooid in zes weken en op zo'n manier geschreven om communisme voor een breed publiek begrijpelijk te maken. Het heette het '
communistisch manifest
’ en werd gepubliceerd in februari van het revolutiejaar
1848
. In maart werden zowel Engels als Marx uit Belgie verbannen. Ze verhuisden naar
Keulen
en begonnen daar de radicale krant ‘De nieuw-Rijnse Krant’ (de
Neue Rheinische Zeitung
) uit te geven.
Engels was een actieve deelnemer aan de opstand in
Elberfeld
tijdens de
Revolutie van 1848
. Hij vocht in de Baden-campagne tegen de
Pruisen
(juni/juli 1849) als persoonlijk adjudant van
August Willich
die de leider was van een vrijkorps dat deelnam aan de opstand in
Baden
.
In 1849 werden wederom zowel Marx als Engels gedwongen
Duitsland
te verlaten, waarna ze verhuisden naar
Londen
. De Pruisische autoriteiten probeerden de Britse overheid over te halen om de twee mannen te verbannen, maar
premier
John Russell
weigerde dit te doen. Met slechts het geld dat Engels kon werven leefde de familie Marx in extreme armoede.
Om Marx van een inkomen te kunnen voorzien, keerde Engels terug naar de fabriek in Manchester om voor zijn vader te werken, voordat hij in 1870 naar Londen verhuisde. Na Marx'
dood
in 1883 wijdde Engels een groot deel van de rest van zijn leven aan het vertalen en aanpassen van Marx' geschriften. Hij heeft echter ook veel bijgedragen aan het
feminisme
, waarbij hij stelt dat het concept van een
monogaam
huwelijk
slechts dient de echtgenoot te garanderen dat zijn eigen kinderen zijn erfgenamen zullen zijn. In het boek "
De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat
" legt hij een verband tussen de economisch-politieke ontwikkelingen en de organisatie van opvoeding en seksualiteit vanaf de oertijd tot aan de negentiende eeuw.
Friedrich Engels overleed aan keelkanker in Londen in augustus 1895, op 74-jarige leeftijd. Hij liet zijn twee erfgenamen een verzameling na van ruim 1000 flessen wijn en champagne, plus een fortuin, van 3,1 miljoen Britse pond gecorrigeerd naar de hedendaags waarde.
Hier volgt een bibliografie van Engels' werken. Achter elk werk staat een link naar de website waar het werk op internet staat:
- 1845
-
De toestand van de arbeidersklasse in Engeland
[1]
- 1847
?
Ontwerp van de communistische geloofsbelijdenis
[2]
- 1847
?
Beginselen van het communisme
[3]
- 1875
-
De Duitse Boerenoorlog.
[4]
- 1876
?
De rol van de arbeid in de overgang van aap naar mens
[5]
- 1877
?
De heer
Eugen Duhrings
omwenteling van de wetenschap
(ook bekend als
Anti-Duhring
)
[6]
- 1880
?
De ontwikkeling van het socialisme van utopie tot wetenschap
[7]
- 1884
?
De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat
[8]
- 1885
?
Over de geschiedenis van de Bond der Communisten
[9]
- 1886
?
Ludwig Feuerbach en het einde van de klassieke Duitse filosofie
[10]
- 1886
-
De ontwikkeling van het socialisme van utopie tot wetenschap
[11]
- 1888
? Voorwoord bij de Engelse uitgave van het
Communistisch Manifest
[12]
- 1891
-
De oorsprong van het gezin, van de particuliere eigendom en van de staat. In verband met de onderzoekingen van
Lewis H. Morgan
[13]
- 1892
-
Het Kommunistische manifest
[14]
. Tezamen met
Karl Marx
- 1892
? Voorwoord tot
De armoede van de filosofie
[15]
- 1894
-
Het kapitaal. kritiek van de staathuishoudkunde. Eerste deel: Boek I: Het produktieproces van het kapitaal: 1e afl.
[16]
- 1895
?
Straatgevechten, barricade en opstand
[17]