Hillig Roomsch Riek vun Duutsche Natschoon

Vun Wikipedia
Kaiser un Riek in en Bild ut dat 17. Johrhunnert . In de Midden sitt Kaiser Ferdinand III. as ?Hooft“ vun dat Riek in den Krink vun de Kurforsten. Bi sien Foot is en Fro to sehn as en Allegorie vun dat Riek. Se hett as Teken den Rieksappel in’e Hannen. De Frucht dor umto beduut, datt dat nu nah dat Enne vun den Dartigjohrigen Krieg wedder beter warrt

Dat Hillig Roomsch Riek vun Duutsche Natschoon weer de Naam for de Lanner, wo de Roomsch-duutsche Kaiser vun dat Middeloller af an bit nah dat Johr 1806 dat Seggen harrt hett. ?Roomsch“ warrt dat Riek nommt, vunwegen dat de Kaisers in dat Middeloller dor up dusse Oort mit kloormaken wollen: Hier geiht dat wieder mit de Traditschoon vun dat Roomsche Riek ut de Antike . Dat Hillige Roomsche Riek is de Anfang vun de hudigen Lanner Duutschland un Oosterriek . In de moderne Forschung warrt dor woll ok ?Olet Riek“ to seggt, dormit en dat nich dor’nanner bringt mit dat Duutsche Riek vun 1871 .

Mit dat Riek fung dat so biluttjen an unner dat Huus vun de Ottonen in dat 10. Johrhunnert . Vordem weer dor dat Riek vun de Oostfranken unner dat Huus vun de Karolingers ween. De Naam ?Sacrum Imperium“ (Hillig Riek) is 1157 to’n eersten Mol to horen un 1254 warrt in en Urkunn to’n eersten Mol vun dat ?Sacrum Romanum Imperium“ (Hillig Roomsch Riek) schreven. Vun dat 15. Johrhunnert af an steiht dor denn jummers fokener de Tosatz ?Vun de Duutsche Natschoon“ mit bi.

Dat Riek is vor de Tiet vun de Nationalstaten upkamen un sammel ok ganz verscheden Volker unner sien Dack. Dor is ok nie nich en modern Natschonalstaat vun wurrn, dat paß dor eenfach nich to. Dat Riek bleev en Wesewark, wat vun den Kaiser un de Rieksstann tohopenholen wurrn is un bloß ganz wenig gemeensam Amter kenn vun de verscheden Lanner, de dor as Liddmaten tohoren doen.

Vun de Frohe Nutied af an kreeg dat Riek dat nich mehr hen, sien Macht uttobreden oder anner Lanner antogriepen. Jedet Land, wat dor tohoren do, bedreev sien egen Politik un keek up sien egen Vordeel. Man en gemeensam Politik tohopen mit de annern Liddmaten vun dat Hillig Riek keem nich mehr tostann. Vun dusse Tiet af an wurr dat so ankeken, dat dat Riek dat Recht schulen scholl in de duutschen Lanner un den Freden bewohren. Dat Riek scholl so wat as en Scheedsrichter ween: De Lude schollen schuult weern for den bosen Willen vun de Forsten, de luttjen Rieksstann schollen sik schulen konnen, wenn de groten Stann oder de Kaiser dat Recht breken doen. Vun 1648 af an horen ok Staaten ut de Nahberschop as Rieksstann dor mit to, just as de Verfaten dat vorsehn do. So holp dat Riek dor mit to, dat de verscheden europaaschen Macht Freden helen.

Man vun de Midden vun dat 18. Johrhunnert af an konn dat Riek sik nich mehr towehr setten gegen sien Fienden vun binnen un buten. De Liddmaten fragen sik af: Wat schall de Saak nu noch? As Napoleon sien Truppen verscheden Lanner vun dat Riek eenfach innehmen un as sik dor denn de Rhienbund grunnt harr, weer kloor: Nu is dat ut. De Kaiser Franz II. la an’n 6. August 1806 de Kroon af. Dor weer de Geschicht vun dat ?Hillig Roomsch Riek vun Duutsche Natschoon“ mit to Enn.

Wie dat Riek upboot weer [ annern | Bornkood annern ]

Dat Hillige Roomsche Riek weer ut dat Riek vun Oostfranken rutwussen. Anners as in Frankriek oder in Grootbritannien is dor aver nie nich en Natschonalstaat vun wurrn.

Dat Seggen in dat Riek hett nich bloß de Kaiser alleen harrt, man ok de Kurforsten konnen nich alleen regeern un ok nich en Institutschoon, as de Rieksdag . Een kann nich seggen, dat dat Riek en Bundsstaat weer, man en Bund vun Staaten weer dat ok nich. Dat weer keen schiere Aristokratie , man ok keen Oligarchie , man vun dut allens steek dor wat in. In de ganze lange Tiet vun dat Riek geev dat dor Striet over, wat vun'n Staat dat denn nu egentlich weer. Dat is ok nie nich gluckt, den Egenwillen vun de verscheden Lanner un Kuntreien in dat Riek an’e Siet to schuven. Dorum is dat Riek mit’e Tiet ut’neen fullen in en losen Bund vun Staaten.

Hillig Roomsch Riek 1273-1378

Dat Riek wolv sik as en ?Dack“ over allerhand Lanner un Kuntreien un geev mit dat Rieksrecht en Rahmen af for dat Tohopenleven vun de verscheden Forsten un ehre Lanner unner dut Dack. Dusse Lanner weern keene unafhangigen Staaten un mossen den Kaiser, tominnst vun’n Naam her, as ehr boverst Hooft gellen laten. Se mossen up de Gesette un Gerichte vun dat Riek horen un mossen dor ok up lustern, wat de Rieksdag besluten do. Bi de Wahl vun den Konig, bi de Wahlkapitulatschoon , bi den Rieksdaag un de annern Stann vun de Riekspolitik konnen se aver ok mitmaken un mit bestimmen. Up de anner Siet weern se doch sulvstannig Lanner.

Anners, as in annere Staaten, horen de Inwahners vun de verscheden Lanner vun dat Riek nich direktemang up den Kaiser. Jedet Liddmaat vun dat Riek, egolweg, of dat nu en Stadt oder en Land weer, hett sien egen Herrn un Boversten harrt, bi de Lanner weer dat de Forst, bi de Stader weer dat de Magistrat oder de Senat .

De Naam [ annern | Bornkood annern ]

De Naam maak kloor: Hier scholl dat wiedergahn mit de olen Traditschonen vun dat Roomsche Riek ut de Antike. Vunwegen dat dut ole Riek dormols over de ganze Welt regeer, scholl ok dat Hillige Roomsche Riek en Riek ween, unner den sien Flunken de ganze Welt sik versammel. Vunwegen dat de Profet Daniel in de Bibel ankunnigt harr, dat scholl veer grode Rieke in de Weltgeschicht geven, un denn gung de Welt unner un de Antichrist scholl kamen, hefft de Minschen meent, dat Hillige Roomsche Riek weer dat veerde vun dusse Rieke un wenn dat unnergung, denn gung de Welt unner. ?Hillig“ is dat Riek nommt wurrn, wiel de Minschen menen, dut Riek speel en besunnere Rull in Gott siene Plaans. Bovenhen wurr dor ok mit klorstellt, dat de Kaiser vun Gott sums insett weer up sien Throon.

Mit de Kronung vun den Frankenkonig Karl den Groten to’n Kaiser dor Paapst Leo III. in’t Johr 800 hett Karl sien Riek in de Nafolg vun dat antike Roomsche Riek stellt (de so noomte Translatio Imperii ) . Wenn een dat mit de Historie akraat nehmen will, stimmt dat avers nich. Ut dat antike Roomsche Riek weer dat Byzantiensche Riek rut wussen. So hefft dat ok de Byzantiners sulms sehn. Se meenen, dat nee, westliche ?Roomsche Riek“ harr man ohn Recht bloß den Naam an sik reten.

De Kroon vun dat Riek hoort to de Riekskleenodien , hier up en Steek vun Johann Adam Delsenbach