Organizzazzjoni territorjali
Il-muntun tal-kastell ta' R?zne/Rositten/Rze?yca/ bil-fdalijiet tal-kastell tal-Ordni Livonjan
Barricade fi Triq J?kaba, Lulju 1991; (Il-Barrikati, Barik?des; 13?27 ta' Jannar 1991)
Il-
Latvja
(
Latvjan
:
Latvija
), uffi?jalment ir-
Repubblika tal-Latvja
(Latvjan:
Latvijas Republika
), hi
pajji?
fir-
Re?jun Baltiku
fl-
Ewropa ta' Fuq
. Hija mdawra mill-
Estonja
fit-tramuntana (tul tal-fruntiera 343 km), il-
Litwanja
fin-nofsinhar (588 km), ir-
Russja
lejn il-lvant (276 km), u l-
Bjelorussja
fil-lbi? (141 km), u magħhom taqsam il-fruntiera marittima lejn il-punent tal-
I?vezja
. B'numru ta' 2,070,371 abitant
[2]
u territorju ta' 64,589 km
2
(24,938 mi kw)
[3]
hija wieħed mill-anqas pajji?i popolati u bl-inqas densita ta' popolazzjoni tal-
Unjoni Ewropea
. Il-belt kapitali tal-Latvja hija
Riga
. Il-lingwa uffi?jali hija l-
Latvjan
u l-munita hija msejħa
Ewro
(EUR). l-pajji? għandu
klima moderata sta?jonali
.
Il-
Latvjani
huma
nies Balti?i
, kulturalment relatati mal-
Litwani
. Flimkien mal-
Finlandi?i
Livs
(jew Livonjani), il-Latvjani huma l-persuni indi?eni tal-Latvja. Il-Latvjan hija
lingwa Indo-Ewropeja
u flimkien mal-
Litwan
l-uni?i ?ew? membri superstiti tal-
fergħa Baltika
. Lingwi minoritarji indi?eni huma l-
Latgaljan
u l-lingwa Finlandi?a
Livonjana
li hija kwa?i estinta. Minkejja su??ettazzjoni għar-regola barranija mis-seklu 13 sas-seklu 20, in-nazzjon Latvjan ?ammet l-identita tagħha matul il-?enerazzjonijiet, l-aktar il-lingwa, il-kultura, u tradizzjonijiet mu?ikali sinjuri. Il-Latvja u l-Estonja jaqsmu
storja komuni
twila. I?-?ew? pajji?i huma dar għal numru kbir ta'
Russi etni?i
(26.9% fil-Latvja
[4]
u 25.5% fl-Estonja
[5]
) li uħud minnhom huma
non-?ittadini
. Il-Latvja hija storikament fil-bi??a tal-
Protestant
, ħlief għar-re?jun
Latgalja
fil-lbi?, li storikament kienet aktar
Kattolika Rumana
.
Il-Latvja hija
repubblika parlamentari
unitarja
u hija maqsuma f'118-il
divi?jonijiet amministrattivi
fejn 109 minnhom huma muni?ipalitajiet u 9 huma bliet. Hemm ukoll ħames
re?juni ta' ippjanar
:
Courland
(Kurzeme),
Latgalja
(Latgale),
Riga
(R?ga),
Vidzeme
u
Zemgale
. Ir-Repubblika tal-Latvja kienet ibba?ata fit-18 ta' Novembru, 1918. Hi kienet
okkupata u annessa
mill-
Unjoni Sovjetika
bejn l-1940?1941 u l-1945?1991 u mill-
?ermanja Na?ista
bejn l-1941?1945. Il-pa?ifika "
Rivoluzzjoni tal-Kant
" bejn l-1987 u l-1991 u l-"
Mixja Baltika
" ?ew murija fit-23 ta' Awwissu, 1989 li waslet għall-indipendenza tal-Istati Balti?i. Il-Latvja ddikjarat ir-restawr tal-
indipendenza
tagħha
de facto
fil-21 ta' Awwissu, 1991. Wara sta?nar ekonomiku fil-bidu tad-1990ijiet, il-Latvja stazzjonat il-
PGD
tal-Ewropa li waslet għall-figuri tat-tkabbir matul is-snin 1998?2006. Fil-kri?i finanzjarja globali tal-2008?2010, il-Latvja kienet l-aktar milquta mill-Istati Membri Ewropej, bi tnaqqis ta' 26.54% tal-PGD f'dak il-perjodu.
[6]
[7]
Il-kummentaturi nnutaw sinjali ta' stabbilizzazzjoni fl-ekonomija Latvjana sa mill-2010, u l-istat tal-ekonomija kompla jitjieb, kif il-Latvja għal darb'oħra saret waħda mill-ekonomiji li qed jikbru malajr tal-UE fl-2011.
[8]
[9]
Fruntieri tal-Latvja total: 1,370 km, pajji?i tal-fruntiera (4): Belarus 161 km; Estonja 333 km; Il-Litwanja 544 km; Russja 332 km.
Il-Latvja hija repubblika parlamentari b'kap tal-gvern - il-prim ministru - li jagħ?el il-kunsill tal-ministri u kap tal-istat - il-president - li għandu l-aktar rwol ?erimonjali u jinnomina lill-prim ministru. Il-gvern jibqa’ so??ett għall-approvazzjoni tal-Parlament matul kull mandat. Il-pajji? huwa subdivi? f’110 muni?ipalitajiet b’livell wieħed u 9 ibliet. Dawn għandhom il-kunsilli lokali u l-amministrazzjonijiet muni?ipali tagħhom stess.
[10]
L-aktar setturi importanti tal-ekonomija tal-Latvja fl-2018 kienu l-kummer? bl-ingrossa u bl-imnut, it-trasport, l-akkomodazzjoni u s-servizzi tal-ikel (25.4%), l-industrija (16.1%) u l-amministrazzjoni pubblika, id-difi?a, l-edukazzjoni, is-saħħa tal-bniedem u l-attivitajiet ta' xogħol so?jali (15.8%).
[10]
Il-kummer? fi ħdan l-UE jammonta għal 67% tal-esportazzjonijiet tal-Latvja (il-
Litwanja
15%, l-
Estonja
11% u l-
?ermanja
u l-
I?vezja
7%), filwaqt li barra mill-UE 14% jmorru fir-Russja u 4% fl-
Istati Uniti
.
[10]
F’termini ta’ importazzjonijiet, 75% ji?u minn Stati Membri tal-UE (il-
Litwanja
17%, il-
?ermanja
11% u l-
Polonja
9%), filwaqt li barra mill-UE 8% ji?u mir-
Russja
u 4% mill-
Kanada
.
[10]
Hemm 8 membri fil-
Parlament Ewropew
mil-Latvja.
[10]
Fil-
Kunsill tal-UE
, il-ministri nazzjonali jiltaqgħu b'mod regolari biex jadottaw il-li?ijiet tal-UE u jikkoordinaw il-politiki. Il-laqgħat tal-Kunsill jattendu għalihom regolarment rappre?entantiFittex it-traduzzjonijiet disponibbli tal-link pre?edentiEN??? tal-gvern Latvjan, skont il-qasam tal-politika li jkun qed ji?i indirizzat.
[10]
Il-Kunsill tal-UE m’għandux persuna waħda permanenti bħala president (bħal pere?empju, il-Kummissjoni jew il-Parlament). Minflok, ix-xogħol jitmexxa mill-pajji? li jkollu l-Presidenza tal-Kunsill, li jinbidel kull sitt xhur.
[10]
Matul dawn is-6 xhur, il-ministri mill-gvern ta' dak il-pajji? jippresiedu u jgħinu jiddeterminaw l-a?enda tal-laqgħat tal-Kunsill f'kull qasam ta' politika, u jiffa?ilitaw id-djalogu ma' istituzzjonijiet oħra tal-UE.
Dati tal-presidenzi Latvjani: Jan-?un 2015
[10]
Il-Kummissarju nominat mil-Latvja għall-
Kummissjoni Ewropea
huwa
Valdis Dombrovskis
, il-Vi?i President E?ekuttiv għal
Ekonomija
għas-servizz tan-Nies.
[10]
Il-Kummissjoni hija rrappre?entata f’kull pajji? tal-UE minn uffi??ju lokali, imsejjaħ “rappre?entanza”.
[10]
Il-Latvja għandha 7 rappre?entanti fil-
Kumitat Ekonomiku u So?jali Ewropew
. Dan il-korp konsultattiv ? li jirrappre?enta lil dawk li jħaddmu, il-ħaddiema u gruppi oħra ta’ interess ? huwa kkonsultat dwar il-li?ijiet proposti, biex ikun hemm idea aħjar tal-bidliet possibbli tas-sitwazzjonijiet so?jali u tax-xogħol fil-pajji?i membri.
[10]
Il-Latvja għandha 7 rappre?entanti fil-
Kumitat Ewropew tar-Re?juni
, l-assemblea tal-UE tar-rappre?entanti re?jonali u lokali. Dan il-korp konsultattiv ji?i kkonsultat dwar il-li?ijiet proposti, biex ji?gura li dawn il-li?ijiet iqisu l-perspettiva minn kull re?jun tal-UE.
[10]
Il-Latvja tikkomunika wkoll mal-istituzzjonijiet tal-UE permezz tar-rappre?entanza permanenti tagħha fi Brussell. Bħala l-“ambaxxata għall-UE” tal-Latvja, il-kompitu ewlieni tagħha hu li ti?gura li l-interessi u l-politiki tal-pajji? huma segwiti b’mod effettiv kemm jista’ jkun fl-UE.
[10]
L-ammont li jħallas kull pajji? tal-UE fil-ba?it tal-UE huwa kkalkulat b’mod ?ust, skont il-mezzi. Aktar ma tkun kbira l-ekonomija tal-pajji?, aktar iħallas ? u vi?i versa.
L-għan tal-ba?it tal-UE mhuwiex li jipprova jqassam mill-?did il-?id, i?da pjuttost jiffoka fuq il-ħti?ijiet tal-Ewropej b’mod ?enerali.
[10]
?ifri tal-2018 għal-Latvja:
[10]
Nefqa totali tal-UE fil-Latvja ? € 1.212-il biljun (ekwivalenti għal 4.14% tal-ekonomija Latvjana)
Kontribuzzjoni totali għall-ba?it tal-UE ? € 0.234 biljun (ekwivalenti għal 0.80% tal-ekonomija Latvjana)
Il-flus imħallsa fil-ba?it tal-UE mil-Latvja jgħinu biex ji?u ffinanzjati programmi u pro?etti fil-pajji?i kollha tal-UE ? bħall-bini ta’ toroq, is-sussidjar ta’ ri?erkaturi u l-ħarsien tal-ambjent.
[10]
-
Katina Baltika: il-katina umana li tgħaqqad it-tliet kapitali Balti?i: Tallinn, Riga u Vilnius (Balti kett/Baltijas ce??/Baltijos kelias)
-
Munita kommemorattiva għall-10 anniversarju tal-Katina Baltika (Munita Litwana tal-1999)
-
La plaza frente a la Catedral de Vilna se convirtio en uno de los lugares principales de la manifestacion. Mas de 40.000 personas se congregaron en ella/The square in front of the Vilnius Cathedral became one of the main locations of the demonstration. More than 40,000 people gathered there/Il-pjazza ta' quddiem il-Katidral ta' Vilnius saret waħda mill-postijiet ewlenin tad-dimostrazzjoni. Iktar minn 40,000 ruħ in?abru hemmhekk (Vilnius/Wilno)
-
La piedra "STEBUKLAS" frente a la Catedral de Vilna, en el sitio en que, de acuerdo a la leyenda, comenzaba la Cadena Baltica/The "STEBUKLAS" stone in front of the Vilnius Cathedral, on the site where, according to legend, the Baltic Chain began/Il-?ebla “STEBUKLAS” quddiem il-Katidral ta' Vilnius, fis-sit fejn, skont il-le??enda, bdiet il-Katina Baltika (Vilnius/Wilno)
-
Id-dimostranti fil-Katina Baltika jipprotestaw bħala parti mir-Rivoluzzjoni tal-Kant (Balti kett/Baltijas ce??/Baltijos kelias/Baltsky?et?z) kienet Katina Umana u Protesta kontra r-Re?im Sovjetiku Oppressiv li bdiet fit-23 ta' Awwissu 1989 għall-50 anniversarju tal-Patt Ribbentrop-Molotov (patt bejn il-?ermanja Na?ista u l-Unjoni Sovjetika biex tinvadi: il-Polonja u l-Istati Balti?i (l-Estonja, il-Latvja) u l-Litwanja)) kien hemm parte?ipazzjoni ta' 2000000 ruħ u l-għan kien li tinkiseb il-Liberta u l-Indipendenza tal-Pajji?i Balti?i taħt l-Oppressjoni u l-Okkupazzjoni Sovjetika, l-Indipendenza ta' dawn it-3 Pajji?i nkisbet fit-23 ta' Awwissu 1989.
LIVONIAE NOVA DESCRIPTIO 1573-1578
Livonia fl-1534
Livonia Svedi?a, bejn l-Estonja Svedi?a u Kurlandja (seklu 17)
Livonia, jew f'rekords pre?edenti Livland, huwa re?jun storiku fuq ix-xtut tal-Lvant tal-Baħar Baltiku. Huwa msemmi għal-Livonians, li għexu fuq ix-xtut tal-Latvja tal-lum.
Sa tmiem is-seklu 13, l-isem infirex għall-bi??a l-kbira tal-Estonja u l-Latvja tal-lum, li kienu maħkuma matul il-Kru?jata Livonjana (1193?1290) mill-Aħwa Livonjani tax-Xabla. Livonia Medjevali, jew Terra Mariana, laħqet l-akbar firxa tagħha wara r-Rewwixta tal-Lejl ta’ San ?or? li fl-1346 ?iegħlet lid-Danimarka tbigħ id-Dukat tal-Estonja (it-Tramuntana tal-Estonja maħkuma mid-Danimarka fis-seklu 13) lill-Istat tal-Ordni Tewtoniku. Livonia, kif kien mifhum wara l-irtirar tad-Danimarka fl-1346, kienet tmiss mal-Golf tal-Finlandja fit-tramuntana, il-Lag Peipus u r-Russja fil-lvant, u l-Litwanja fin-nofsinhar.
Bħala konsegwenza tal-Gwerra Livonjana tal-1558?1583, it-territorju Livonjan kien imnaqqas għan-nofs tan-Nofsinhar tal-Estonja u n-nofs tat-Tramuntana tal-Latvja.
L-abitanti indi?eni ta' Livonia kienu diversi tribujiet Finlandi?i fit-tramuntana u tribujiet Balti?i fin-nofsinhar. Dixxendenti tal-Kru?jati ffurmaw in-nukleu tal-klassi l-?dida li ħakmu Livonjana wara l-Kru?jata Livonjana, u eventwalment saru magħrufa bħala l-?ermani?i Balti?i.
Livonia fl-1820
Livonia fl-Ewropa, 1190 AD.
Mibda fis-seklu 12 E.K., Livonia saret mira għall-espansjoni ekonomika u politika Dani?a u ?ermani?a, partikolarment għal-Lega Anseatika u l-Ordni ?ister?jan. Madwar l-1160 negozjanti Anseati?i minn Lubeck stabbilixxew post tal-kummer? fis-sit tal-belt futura ta’ Riga, li l-Isqof Albrecht von Buxthoeven waqqaf fl-1201. Ordna (1215) il-bini ta’ katidral u sar l-ewwel prin?ep-isqof. minn Livonia.
L-Isqof Albert ta' Riga (Albert ta' Buxhoeveden) waqqaf l-ordni militari tal-Aħwa Livonjani tax-Xabla (Latin: Fratres militiæ Christi Livoniae, ?ermani?: Schwertbruderorden) fl-1202; Il-Papa Inno?enz III sanzjona l-istabbiliment fl-1204. Il-membri tal-ordni kienu komposti minn "patrijiet gwerriera" ?ermani?i. Ismijiet alternattivi għall-ordni jinkludu l-Kavallieri ta 'Kristu, l-Aħwa tax-Xabla, u l-Milizja Livonjana ta' Kristu. Wara t-telfa tagħhom minn idejn il-forzi Litwani fil-Battalja ta' Saule fl-1236, l-Aħwa li baqgħu ħajjin ?ew amalgamati fl-Ordni Teutonika bħala fergħa awtonoma (1237) u saru magħrufa bħala l-Ordni Livonjan.
Albert, Isqof ta' Riga (jew Prin?ep-Isqof ta' Livonia), waqqaf il-Fratellanza biex jassisti lill-isqof ta' Riga fil-konver?joni tal-Kuruni, Livoni, Semigalljani u Latgali pagani li kienu jgħixu fuq ix-xatt tal-Golf ta’ Riga. Mit-twaqqif tiegħu, l-Ordni mhux dixxiplinat kellu t-tendenza li jinjora s-suppost vassalla?? tiegħu lill-isqfijiet. Fl-1218, Albert talab lir-Re Valdemar II tad-Danimarka għall-għajnuna, i?da Valdemar minflok irran?a ftehim mal-Fratellanza u rebaħ it-Tramuntana tal-Estonja għad-Danimarka. Il-Fratellanza kellha l-kwartieri ?enerali tagħha f'Fellin (Viljandi) fl-Estonja tal-lum, fejn għadhom hemm il-ħitan tal-kastell tas-Surmast. Forzi oħra kienu jinkludu Wenden (C?sis), Segewold (Sigulda) u Ascheraden (Aizkraukle). Il-kmandanti ta' Fellin, Goldingen (Kuld?ga), Marienburg (Al?ksne), Reval (Tallinn) u l-marixxall ta' Weißenstein (Paide) kienu jappartjenu għall-kuntrarju ta' ħames membri tal-Kaptan tal-Ordni.
Il-Papa Girgor IX sejjaħ lill-Aħwa biex jiddefendu l-Finlandja mill-attakki ta' Novgorodja fl-ittra tiegħu tal-24 ta' Novembru, 1232; madankollu, ma baqgħu ħajjin l-ebda informazzjoni magħrufa dwar l-attivitajiet possibbli tal-kavallieri fil-Finlandja. (L-Isvezja fl-aħħar ħadet f'idejha l-Finlandja wara t-Tieni Kru?jata Svedi?a fl-1249.) Fil-Battalja ta' Saule fl-1236, il-Litwani u s-Semigalljani dde?imaw l-Ordni. Dan id-di?astru wassal biex l-Aħwa li baqgħu ħajjin ingħaqdu mal-Ordni tal-Kavallieri Teuttoni s-sena ta' wara, u minn dak i?-?mien 'il quddiem saru magħrufa bħala l-Ordni Livonjan.Madankollu, baqgħu jiffunzjonaw f'kull aspett (ħakma, ilbies, u politika) bħala fergħa awtonoma tal-Ordni Teutonika, immexxija mill-Mastru tagħhom stess (hu nnifsu de jure so??ett għall-Gran Mastru tat-Teutonika).
Il-Kronika ta' Enriku ta' Livonia mill-1220s tagħti rendikont dirett tal-Kristjanizzazzjoni ta’ Livonia, mogħtija bħala fief mill-Hohenstaufen (de facto i?da mhux magħruf bħala) Re tal-?ermanja, Filippu tas-Swabia (r. 1198?1208), lill-Isqof Albert ta' Buxthoeven, li salpa mal-Ar?isqof II, neputi ta’ Hartwin, neputi. konvoj ta’ bastimenti mimlijin kru?jati armati biex jaqtgħu territorju Kattoliku fil-Lvant bħala parti mill-Kru?jata Livonjana.
Stat monastiku tal-Kavallieri Teuttoni 1237?1561
[
immodifika
|
immodifika s-sors
]
Stat Monastiku tal-Kavallieri Teuttoni fl-1250
Livonia kienet tikkonsisti fis-suddivi?jonijiet li ?ejjin:
stat immexxi mill-Ordni Livonjan (imwaqqaf minn Albert fl-1202, assimilat fil-Kavallieri Tewtoni fl-1237); l-Isqof ta' Riga (ar?isqof mill-1255); l-isqof tal-Kurlandja, Osel-Wiek u Dorpat, fejn ħu Albert Hermann stabbilixxa ruħu bħala prin?ep-isqof (Terra Mariana). Il-Livonian Rhymed Chronicle tiddeskrivi l-konkwista ta' Livonia mill-?ermani?i.
Livonia Medjevali fl-1260
L-Ordni Livonjana kienet fergħa fil-bi??a l-kbira awtonoma tal-Kavallieri Teuttoni (jew Ordni Teutonika) u membru tal-Konfederazzjoni Livonjana mill-1418 sal-1561. Wara li ?iet megħluba mill-forzi Litwani fil-Battalja ta' Saule tal-1236, il-fdalijiet tal-Aħwa Livonjani tax-Xabla ?ew inkorporati fil-Kavallieri Livonjani u 12377. 1290, l-Ordni Livonjan rebaħ il-Kurlandja, Livonia u Semigallia kollha, i?da l-attakk tagħhom fuq it-Tramuntana tar-Russja ?ie mke??i fil-Battalja ta' Rakvere (1268). Fl-1346, wara l-Lejla ta' San ?or?, l-Ordni xtara l-bqija tal-Estonja mingħand ir-Re Valdemar IV tad-Danimarka. Il-Livonian Chronicle of Henry u l-Livonian Rhymed Chronicle jiddeskrivu l-kundizzjonijiet fit-territorju tal-Ordni. L-Ordni Teutonika waqgħet fi tnaqqis wara t-telfa tagħha fil-Battalja ta' Grunwald fl-1410 u s-sekularizzazzjoni ta' Albert ta' Brandenburg tat-territorji Prussjani tagħha fl-1525, i?da l-Ordni Livonjan irnexxielu j?omm e?istenza indipendenti. Madankollu, matul il-ħafna snin tal-Gwerra Livonjana (1558-1582), sofrew telfa de?i?iva f'idejn it-truppi Russi Moskoviti fil-Battalja ta’ Ergeme fl-1560 u baqgħu jgħixu taħt theddida kbira. Ittri mferrgħin lill-Imperatur Ruman Imqaddes minn ħafna pajji?i Ewropej, li jwissu li Moska għandha għajnejha fuq ħafna aktar minn ftit portijiet jew il-provin?ja ta' Liefland... il-Baħar tal-Lvant (Ostsee-Baħar Baltiku) u l-Baħar tal-Punent (Baħar Atlantiku). ) huma ugwalment fil-periklu. Duka Barnim l-Anzjan, Duka ta' Pomerania ta' 50 sena, wissa li qatt ma esperjenza bi?a' bħal issa, fejn anke fuq art tiegħu, fejn nies mibgħuta minn Moska jinsabu kullimkien. [?itazzjoni meħtie?a] F'riskju kien ir-rotta tal-kummer? Narva u prattikament il-kummer? kollu fit-Tramuntana, u magħha l-Ewropa kollha. Minħabba r-rewwixti reli?ju?i tar-Riforma l-Imperu Ruman Qaddis imbiegħed ma setax jibgħat truppi, li xorta ma setgħux iħallsu għalihom. Id-Dukat tal-Prussja ma setax jgħin għall-istess ra?uni, u d-Duka Albrecht (r. ?1525?1568) kien taħt projbizzjoni kontinwa mill-Imperu. Il-Lega Anseatika ddgħajjef ħafna b'dan [kjarifika meħtie?a] u l-istat tal-belt ta 'Lubeck ??ieled l-aħħar gwerra kbira tagħha. L-Imperatur Massimiljanu II (r. ?1564?1576) neħħiet l-akbar theddida billi baqab' termini ta' ħbiberija ma' Tsar Ivan IV tar-Russja (r. ?1533?1584) .), i?da ma bagħatx it-truppi ta' Ivan IV kif mitlub fil-?lidiet tiegħu mal-Commonwealthan Pollakk-Litwan.
Fl-1570 Tsar Ivan IV tar-Russja installa Duka Magnus bħala Re ta 'Livonia. Il-forzi l-oħra opponew din il-ħatra. L-Ordni Livonjan ma ra l-ebda mod ieħor ħlief li jfittex il-protezzjoni ta 'Sigismund II Augustus (Re tal-Polonja u Gran Duka tal-Litwanja), li kien intervjena fi gwerra bejn l-Isqof Wilhelm ta' Riga u l-Aħwa fl-1557. Wara li laħaq ftehim ma 'Sigismund II Augustus u r-rappre?entanti tiegħu (spe?jalment Mikołaj "l-Iswed Master), l-Ordni Livonjani sejlet, Gołziwild Raddard. u kkonvertu għal-Luterani?mu.. Fin-naħa t’isfel tal-artijiet tal-Aħwa waqqaf id-Dukat ta’ Kurlandja u Semigallja għall-familja tiegħu. Il-bi??a l-kbira tal-art li kien fadal ?iet maqbuda mill-Gran Dukat tal-Litwanja. Id-Danimarka u l-Isvezja re?għu okkupaw it-Tramuntana tal-Estonja.
Mis-seklu 14 sas-16, il-?ermani? Nofs-Baxx, kif mitkellem fl-ibliet tal-Lega Anseatika, ħadmet bħala l-lingwa stabbilita tal-artijiet Livonjani, i?da l-?ermani? Għoli sussegwentement irnexxieluh bħala l-lingwa uffi?jali fil-kors tas-sekli 16 u 17. sekli.
Fl-1418, l-Ar?isqof ta' Riga, Johannes Ambundii, organizza l-ħames stati ekkle?jasti?i tal-Imperu Ruman Imqaddes f’Livonia medjevali (l-Ordni Livonjan, Kurlandja, Osel-Wiek, Dorpat u Riga) fil-Konfederazzjoni Livonjana. Dieta jew Landtag ?iet iffurmata fl-1419. Il-belt ta 'Walk intgħa?let bħala s-sit tad-dieta.
Ewropa, 1550.
Ferdinand I, Imperatur tas-Santu Ruman, re?a’ talab l-għajnuna lil Gustav I ta’ l-Isvezja, u r-Renju tal-Polonja wkoll beda negozjati diretti ma’ Gustav, i?da ma ħare? xejn minħabba li fid-29 ta’ Settembru 1560 miet Gustav I Vasa. I?-?ansijiet ta' su??ess għal Magnus (li kien sar Isqof ta' Kurlandja u ta' Osel-Wiek) fl-1560 u s-segwa?i tiegħu dehru partikolarment tajbin fl-1560 (u fl-1570). Fl-1560 kien ?ie rikonoxxut bħala s-sovran tiegħu mill-isqof ta' Osel-Wiek u mill-isqof ta' Kurlandja, u bħala ħakkiem futur tiegħu mill-awtoritajiet tal-isqof ta' Dorpat; l-Isqof ta’ Reval bil-parita ta’ Harrien-Wierland kien fuq in-naħa tiegħu; l-Ordni Livonjan irrikonoxxa kondizzjonalment id-dritt tal-proprjeta tagħhom lill-Estonja (Prin?ipalita tal-Estonja). Imbagħad, flimkien mal-Ar?isqof Wilhelm von Brandenburg tal-Ar?isqof ta’ Riga u l-Kurat tiegħu Christoph von Mecklenburg, Kettler, l-aħħar Surmast tal-Ordni Teutonika, ta lil Magnus il-partijiet tar-Renju Livonjan li kien ħa l-pussess tagħhom, i?da huma rrifjutaw li jagħtuh aktar art.
Ladarba Eric XIV tal-I?vezja sar sultan f'Settembru tal-1560, ħa passi malajr biex jinvolvi ruħu fil-gwerra. Huwa nnegozja pa?i kontinwa ma 'Muscovy u tkellem mal-burgers tal-belt ta' Reval. Offriilhom o??etti biex jissottomettuh u heddidhom. Fis-6 ta' ?unju, 1561, issottomettewlu kontra l-perswa?jonijiet ta’ Kettler lill-burgers. Ħu Re Eric u Re futur Johan ??ewwe? lill-Prin?ipessa Pollakka Catherine Jagiellon fl-1562. Ried jikseb l-art tiegħu stess f’Livonia, sellef flus lill-Polonja u mbagħad talab li l-kastelli li kienu pawned bħala tiegħu aktar milli ju?ahom biex jagħmel pressjoni fuq il-Polonja. Wara li Johan irritorna l-Finlandja, kien ipprojbit minn Erik XIV li jittratta ma 'pajji?i barranin mingħajr il-kunsens tagħhom.
Ftit wara, Erik XIV malajr tilef l-alleati kollha li kien se jikseb, sew jekk fil-forma ta 'Magnus jew l-Ar?isqof ta' Riga. Magnus kien imdejjaq li kien ?ie mke??i mill-wirt Holstein tiegħu. Wara li l-I?vezja okkupat Reval, Frederick II tad-Danimarka għamel trattat ma 'Erik XIV tal-Isvezja f'Awwissu 1561. Magnus u ħuh Frederick II kienu f'diffikulta kbira, u Frederick II innegozja trattat ma' Ivan IV fis-7 ta' Awwissu 1562 biex jgħin lil ħuh jikseb aktar art u jwaqqaf aktar avvanzi Svedi?i. Dan ma għo?obx lil Erik XIV u faqqgħet il-Gwerra tas-Seba' Snin tat-Tramuntana (1563-1570), bl-Isvezja tpo??iet kontra l-Belt Ħielsa ta' Lubeck, id-Danimarka u l-Polonja. Filwaqt li tilfu biss l-art u l-kummer?, Frederick II u Magnus ma kinux sejrin tajjeb. I?da fl-1568 Erik XIV mi?nun u ħuh Johan ħa postu bħala Re ?wanni III tal-Isvezja.
Johan III, minħabba l-ħbiberija tiegħu mal-Polonja, beda politika kontra Muscovy. Kien jipprova jikseb aktar art f’Livonia u jiddomina lid-Danimarka. Wara li l-partijiet kollha kienu e?awriti finanzjarjament, Frederik II ħalla lill-alleat tiegħu, ir-Re Si?imundo II Augustus tal-Commonwealth Pollakk-Litwan, jaf li kien lest għall-pa?i. Fil-15 ta’ Di?embru, 1570, it-Trattat ta’ Stettin ikkonkluda l-Gwerra tas-Seba’ Snin tat-Tramuntana.
Madankollu, huwa aktar diffi?li li ji?i stmat il-firxa u l-kobor tal-appo?? li r?ieva Magnus fl-ibliet Livonjani. Meta mqabbel man-nobbli ta' Harrien-Wierland, il-kunsill Reval, u għalhekk probabbilment il-ma??oranza ta?-?ittadini, wera attitudni ferm aktar riservata lejn id-Danimarka u lejn ir-Re Magnus ta' Livonia. Madankollu, m'hemm l-ebda ra?uni biex wieħed jitkellem dwar sentimenti qawwija favur l-I?vezja fost ir-residenti tar-Reval. I?-?ittadini li kienu ħarbu lejn l-isqof ta’ Dorpat jew li kienu ?ew deportati lejn Muscovy faħħru lil Magnus bħala s-salvatur tagħhom sal-1571. Anali?i tindika li matul il-Gwerra Livonjana qamet ?wienaħ favur l-indipendenza fost in-nobbli u nies komuni Livonjani, li jiffurmaw l-hekk imsejjaħ “Partit tal-Pa?i”. [[?itazzjoni meħtie?a ]Jwarrbu l-ostilitajiet, dawn il-forzi pper?epew ftehim ma' Muscovy bħala opportunita biex jaħarbu mill-atro?itajiet tal-gwerra u jevitaw il-qsim ta' Livonia. Għalhekk Magnus, li rrappre?enta lid-Danimarka u aktar tard daħal f'termini ma 'Ivan IV, wera figurehead xierqa għal din il-fazzjoni.
Il-Partit tal-Pa?i, madankollu, kellu l-forzi armati tiegħu stess: baned imxerrda ta 'truppi tad-dar (Hofleute) taħt kmand divers, ingħaqdu biss fl-azzjoni fl-1565 (Battalja ta' Parnu u Assedju ta' Reval), fl-1570-1571 (Assedju ta' Reval); 30 ?imgħa), u fl-1574-1576 (l-ewwel fuq in-naħa tal-Isvezja, imbagħad daħal il-bejgħ ta' Osel-Wiek lill-kuruna Dani?a u t-telf tat-territorju lit-Tsardom tar-Russja). Fl-1575, wara li Muscovy attakkat it-talbiet Dani?i f'Livonia, Frederik II telaq mill-kompetizzjoni, kif għamel l-Imperatur Ruman. Wara dan, Johan III dewwem it-tfittxija tiegħu għal aktar art minħabba li Muscovy kisbet art li l-I?vezja tikkontrolla. Hu u?a s-sentejn ta’ tregwa ta' wara biex ipo??i lilu nnifsu f'po?izzjoni aħjar. Fl-1578 re?a’ beda ji??ieled, mhux biss għal Livonia, imma wkoll kullimkien minħabba fehim li għamel mar-Rzeczpospolita. Fl-1578, Magnus irtira lejn Rzeczpospolita, u ħuh kwa?i abbanduna l-art f'Livonia.
Kontorn tal-Commonwealth Pollakk-Litwan bis-suddivi?jonijiet ewlenin tagħha wara t-Tregwa ta' Deulino tal-1618, superimpost fuq il-fruntieri nazzjonali attwali. Kuruna tar-Renju tal-Polonja fir-ro?a artab; Il-Gran Dukat tal-Litwanja fir-ro?a; Dukat ta’ Livonia bl-iswed, Dukat tal-Prussja bil-gri?, fief Pollakk; Dukat ta' Kurland bil-vjola u Semigallia, fief tal-Commonwealth
Livonia fuq il-mappa tal-1570.
Fl-1561, matul il-Gwerra Livonjana, Livonia waqgħet f'idejn il-Gran Dukat tal-Litwanja u saret vassall dipendenti tal-Litwanja. qerdu territorji Muskovjani u ħarqu Moska (ara[8] Tmien snin wara, fl-1569, meta l-Gran Dukat tal-Litwanja u r-Renju tal-Polonja ffurmaw il-Commonwealth Pollakk-Litwan, Livonia saret dominju kon?unt amministrat direttament mir-re u l-Gran Duka. Ivan il Terribbli sab ruħu f’po?izzjoni diffi?li fl-1579, meta l-Khanate tal-Krimea (Gwerer Russa-Krimea), in-nixfa u l-epidemiji affettwaw b'mod fatali l-ekonomija, l-Oprichnina kienet ħarbtet kompletament il-gvern, filwaqt li l-Gran Prin?ipat tal-Litwanja kien ingħaqad mar-Renju tal-Polonja (1385-1569) 6 (1385-1569) akkwistat mill-Imperu ener?etiku u l-Imperu Batto akkwistat. Stefan Batory wie?eb b'sensiela ta' tliet offensivi kontra Muscovy, u pprova jifred ir-Renju ta' Livonia mit-territorji Muskovjani. Matul l-ewwel offensiva tiegħu fl-1579, bi 22,000 ra?el, re?a ħa Polotsk; matul it-tieni, fl-1580, b'armata ta' 29,000, ħa Velikie Luki, u fl-1581 b’armata ta' 100,000 beda l-assedju ta' Pskov. Frederick II tad-Danimarka u n-Norve?ja kellu problemi biex ikompli l-?lieda kontra Muscovy b'differenza mill-Isvezja u l-Polonja. Laħaq ftehim ma' ?wanni III fl-1580 li jagħtih it-titli f’Livonia. Dik il-gwerra kienet se ddum mill-1577 sal-1582. Muscovy għarfet il-kontroll Pollakk-Litwan ta' Ducatus Ultradunensis biss fl-1582. Wara li Magnus von Lyffland miet fl-1583, il-Polonja invadiet it-territorji tiegħu fid-Dukat ta' Kurlandja u Frederick II idde?ieda li jbigħ id-drittijiet tal-wirt tiegħu. 1598, il-Voivodeship tal-Inflanty kien maqsum fi:
Voivodeship ta' Wenden (wojewodztwo wende?skie, Kie?)
Voivodeship ta' Dorpat (wojewodztwo dorpackie, Dorpat)
Voivodeship ta' Parnawa (wojewodztwo parnawskie, Parnawa)
Ibba?at fuq garanzija minn Si?imund II Augustus mill-1560, il-lingwa ?ermani?a ?ammet l-istatus uffi?jali tagħha.
Livonia, kif muri fuq il-mappa tal-1573 ta' Theatrum orbis terrarum.
L-armati ta' Ivan il-Terribbli fil-bidu kellhom su??ess, billi ħadu Polotsk (1563) u Parnawa (1575) u qab?u ħafna mill-Gran Dukat tal-Litwanja sa madwar 250 km (160 mi) fil-vi?in ta' Vilnius. Fl-aħħarnett, il-Gran Dukat tal-Litwanja u r-Renju tal-Polonja ffurmaw il-Commonwealth Pollakk-Litwan fl-1569 taħt l-Unjoni ta 'Lublin. Eric XIV tal-I?vezja ma għo?obux dan u faqqgħet il-Gwerra tas-Seba' Snin tat-Tramuntana bejn il-Belt Ħielsa ta' Lubeck, id-Danimarka, il-Polonja u l-Isvezja. Għalkemm tilfu biss l-art u l-kummer?, Frederick II tad-Danimarka u Magnus von Lyffland ta' Œsel-Wiek ma marrux tajjeb. I?da fl-1569, Erik XIV mi?nun u ħuh ?wanni III tal-Isvezja ħa postu. Wara li l-partiti kollha kienu ?ew e?awriti finanzjarjament, Frederik II ħalla lill-alleat tiegħu, ir-Re Si?imund II ta’ Awissu, jaf li kien lest għall-pa?i. Fil-15 ta’ Di?embru, 1570, ?ie ffirmat it-Trattat ta' Stettin.
Fil-fa?i li jmiss tal-kunflitt, fl-1577 Ivan IV ħa vanta?? mill-?lied intern tal-Commonwealth (imsejjaħ il-gwerra kontra Gda?sk fl-istorjografija Pollakka), u matul ir-renju ta 'Stefan Batory fil-Polonja, invada Livonia, malajr ħa kwa?i t-territorju kollu. bl-e??ezzjoni ta’ Riga u Reval. Fl-1578, Magnus ta' Livonia rrikonoxxa s-sovranita tal-Commonwealth Pollakk-Litwan (mhux ratifikat mis-Sejm tal-Polonja-Litwanja u lanqas rikonoxxut mid-Danimarka). Ir-Renju Livonjan ?ie megħlub minn Muscovy fuq il-fronti kollha. Fl-1578 Magnus ta' Livonia irtira fl-isqof ta' Kurlandja, u ħuh prattikament ?eda l-art f'Livonia.
Il-pajji?i Balti?i fis-seklu 17
L-Isvezja r?eviet bejn wieħed u ieħor l-istess ?ona bħall-eks Dukat ta' Livonia wara l-Gwerra Pollakka-Svedi? tal-1626-1629. I?-?ona, ?eneralment magħrufa bħala Svedi?a Livonia, saret dominju ?vedi? importanti ħafna, b'Riga tkun it-tieni l-akbar belt Svedi?a u Livonia tħallas terz tal-ispejje? tal-gwerra ?vedi?i. L-I?vezja tilfet il-Livonia Svedi?a, l-Estonja Svedi?a u l-Ingria lill-Imperu Russu kwa?i 100 sena wara, bil-Kapitulazzjoni Estonjana-Livonjana fl-1710 u t-Trattat ta' Nystad fl-1721.
Stampa:RP Livland voivodship.PNG
Voivodeship Infanty, (1620-1772).
Il-Voivodeship Livonjan (Litwan: Livonijos vaivadija; Pollakk: Wojewodztwo inflanckie) kien unita ta' divi?joni amministrattiva u gvern lokali fid-Dukat ta' Livonia, parti mill-Commonwealth Pollakk-Litwan, mill-formazzjoni tiegħu fl-1620s mill-Voivodeship ta' Wenden sal-Ewwel qasma tal-Polonja.
Ewropa, fl-1740.
L-Imperu Russu rebaħ il-Livonia Svedi?a matul il-Gwerra l-Kbira tat-Tramuntana u akkwista l-provin?ja fil-Kapitulazzjoni Estonjana-Livonjana fl-1710, ikkonfermata mit-Trattat ta 'Nystad fl-1721. Pietru l-Kbir ikkonferma l-?ermani? bħala l-lingwa uffi?jali esklussiva. Ir-Russja mbagħad ?iedet il-Livonia Pollakka fl-1772 waqt il-qsim tal-Polonja.
Ewropa, fl-1815.
Fl-1796, il-Gvern ta' Riga ngħata l-isem ?did ta' Livonjan Governorate (Russu: Лифляндская губе?рния / Liflyandskaya guberniya, Latvjan: Vidzemes guber?a, Estonjan: Liivimaa kubermang). Livonia baqgħet fi ħdan l-Imperu Russu sa tmiem l-Ewwel Gwerra Dinjija, meta kienet maqsuma bejn l-istati indipendenti ?odda tal-Latvja u l-Estonja. Fl-1918-1920, kemm it-truppi tal-Freikorps Sovjeti?i kif ukoll dawk ?ermani?i ??ieldu kontra truppi Latvjani u Estonjani għall-kontroll ta 'Livonia, i?da t-tentattivi tagħhom ?ew megħluba.
Gvernaturi ?enerali tal-Estonja, Livonia u Kurlandja 1845?1876
[
immodifika
|
immodifika s-sors
]
Stampa:Gobernacion de Liflandia Rizhsky uezd.svg
Post tal-Kontea ta' Riga (R?gas apri??is, 1630-1949) fil-Gvernatur ta' Livonia
R?gas apri??is (Rigische Kreis) fuq il-mappa (1798) ta' Ludwig August Mellin (1754-1835) "Dan ix-xogħol li fih 14-il mappa huwa l-ewwel atlas komplut tal-Latvja u l-Estonja. Il-kompilatur tal-atlas, il-Konti Ludwig August Mellin (1754-1835), kien ?ermani? Baltiku li twieled f'Tuhala, l-Estonja, dak i?-?mien provin?ja tar-Russja. Imperu Fi ?jara f'Riga fl-1782, il-Prin?ep Kurunata Pawlu tar-Russja allegatament talab biex jara mappa li turi l-post tad-divi?joni Livonjana tal-armata Russa.Meta rri?ulta li ma te?isti l-ebda mappa bħal din, Mellin, dak i?-?mien uffi?jal ?agħ?ugħ fil- armata Mħarre? fit-tpin?ija tekniku ?ie mitlub ipin?i wieħed.. Hekk kif beda jinteressa ruħu fil-mapep, Mellin wettaq dak li sar sforz ta' 28 sena biex jipprodu?i dan l-atlas".
Livonia, fl-1898.
Il-Gvern tal-Kurlandja, il-Gvern tal-Livonja, il-Gvern tal-Estonja tal-Imperu Russu qabel ir-Rivoluzzjoni ta' Frar tal-1917.
Mill-1845 sal-1876, il-Gvernaturi Balti?i tal-Estonja, Livonia u Kurlandja ?ona li tikkorrispondi bejn wieħed u ieħor għal Livonia medjevali storika kienu amministrativament subordinati għal Gvernatur ?enerali komuni. Fost id-detenturi ta' din il-kariga kien hemm il-Konti Alexander Arkadyevich Suvorov u l-Konti Pyotr Andreyevich Shuvalov.
Balti?i, il-Kmand Għoli ?ermani? kompla l-politika li jinkorpora l-Baltiku fir-Reich billi bba?a ruħu fuq il-?ermani?i Balti?i.1
F'Ottubru 1918, il-Kan?illier ?ermani?, il-Prin?ep Maximilian ta' Baden, ippropona li l-amministrazzjoni militari fil-Baltiku tissostitwixxi b'awtorita ?ivili. Wara r-Rivoluzzjoni ?ermani?a, fit-18 ta’ Novembru, 1918, il-Latvja ddikjarat l-indipendenza tagħha, u fis-7 ta’ Di?embru, l-armata ?ermani?a tat l-awtorita lill-Gvern Nazzjonali Latvjan immexxi minn K?rlis Ulmanis.
Il-Latvja madwar Riga, l-Estonja madwar Tallinn fl-1923.
L-arma tad-distrett ta' Riga, il-Latvja, 2006-2009. Intu?a wkoll bħala l-arma tal-Kontea ta' Riga fl-1936-1940.
Il-?ermani? javvanza mit-22 ta' ?unju sal-25 ta' Awwissu, 1941.
Ostland kienet waħda mir-Reichskommissariats stabbiliti, b'Digriet tal-Fuhrer datat 17 ta' Lulju 1941, bħala unitajiet amministrattivi tal-"Großdeutsches Reich" (Reich ?ermani? il-Kbir). L-istruttura tar-Reichskommissariats kienet definita bl-istess digriet. L-amministrazzjoni lokali fir-Reichskommissariats tkun organizzata taħt "Direttur Nazzjonali" (Reichskomissar) fl-Estonja, "Direttur ?enerali" fil-Latvja, u "Konsulent ?enerali" fil-Litwanja. L-amministrazzjoni lokali tar-Reichskommissariat Ostland kienet taħt Reichskomissar Hinrich Lohse. Taħt lilu kien hemm ?erarkija amministrattiva: Generalkomissar imexxi kull Generalbezirke, u Hauptkommissars amministra Kreigsbietes u Hauptgenbietes, rispettivament. L-awtorita ministerjali ta' Alfred Rosenberg (Ministru fur die besetzten Ostgebiete (Ministeru tar-Reich għat-Territorji Okkupati tal-Lvant)) kienet, fil-prattika, limitata ħafna. L-ewwel ra?uni kienet li ħafna mill-aspetti pratti?i kienu kmandati x'imkien ieħor: il-Wehrmacht u l-SS kienu jieħdu ħsieb l-aspetti militari u tas-sigurta, Fritz Sauckel (Direttur tax-Xogħol tar-Reich) kellu kontroll fuq il-ħaddiema u l-oqsma tax-xogħol, Hermann Goring u Albert Speer kellhom ?estjoni sħiħa tal-aspetti ekonomi?i fit-territorji, u s-servizz postali tar-Reich kien jamministra s-servizzi postali tal-eastern. Dawn l-interventi mill-gvern ?entrali ?ermani? fl-affarijiet ta' Ostland, li jegħlbu l-ministeri xierqa, saru magħrufa bħala "Sonderverwaltungen" (amministrazzjoni spe?jali). Sussegwentement, minn Settembru, l-amministrazzjoni ?ivili li kienet ?iet iddigrietata f’Lulju ta’ qabel kienet effettivament installata. Lohse u inkella Koch ma kinux se jbaxxu l-awtorita tagħhom billi jfittxu li jamministraw it-territorji tagħhom bl-indipendenza u l-awtorita tal-Gauleiters. Fl-1 ta 'April 1942 ?ie stabbilit arbeitsbereich (litteralment, "sfera tax-xogħol", isem għall-organizzazzjoni ta' quadri tal-partit barra r-Reich proprju) fil-parti tal-amministrazzjoni ?ivili tat-territorji Sovjeti?i okkupati, u wara Koch u Lohse gradwalment waqfu l-komunikazzjoni magħha, u ppreferew jittrattaw direttament ma 'Hitler permezz ta' Martin Bormann u l-Kan?illerija tal-partit. Fil-pro?ess, huma spostaw ukoll l-atturi l-oħra kollha, inklu?i b'mod partikolari l-SS, ħlief fi?-?entru tal-Belarus, fejn l-HSSPF Erich von dem Bach-Zelewski kellu kmand spe?jali li jkopri t-territorji tal-amministrazzjoni militari u ?ivili u wettaq atro?itajiet "anti-parti?jani".
Bejn l-1944 u l-1991 kien hemm korp li kien jopera Is-Servizz Diplomatiku Latvjan (1940-1991) fil-Legazzjonijiet Balti?i (1940-1991), (Rikonoxxuti Internaz ukoll); Dawn kienu jikkonsistu fil-kontroll tal-Ambaxxati tal-Pajji?i Balti?i (l-Estonja, il-Latvja u l-Litwanja) Okkupati mis-Sovjeti?i.
F'dan il-perjodu kien maqsum bejn l-SSR tal-Latvja, l-SSR tal-Estonja u parti ?għira fil-punent tal-SSR Russa, f'dan il-perjodu kien hemm deportazzjoni u qtil tal-massa, li jipprojbixxi l-liberta tal-espressjoni bħall-bqija tal-Unjoni Sovjetika, din kienet se ter?a 'ti?i restawrata gradwalment minn nofs is-snin tmenin biex talimenta l-movimenti ta' indipendenza kemm fl-Estonja kif ukoll fir-Repubblika tal-Latvja kif ukoll fir-Repubblika tal-Latvja.
Minn dak i?-?mien 'l hawn, l-art storika ta' Livonia ?iet maqsuma bejn il-Latvja u l-Estonja. Il-lingwa Livonjana titkellem minn inqas minn 100 persuna bħala t-tieni lingwa, u huwa maħsub li qed joqrob malajr għall-estinzjoni. L-aħħar kelliem indi?enu tal-Livonjan miet f'?unju 2013. L-innu (mhux uffi?jali) tal-Livonjani huwa Min iz?m?, min sindim? li jaqsam il-melodija tal-innijiet Finlandi?i u Estonjani.