3 сарын 31
нь
Григорийн тооллын
жилийн 90 дахь (
?нд?р жил
бол 91 дэх) ?д?р юм. М?н он дуустал 275 ?д?р ?лдэж байна.
- 307 - Ромын эзэн хаан аугаа Константин эхнэр Минервинагаасаа салж, ?мн?х хаан Максимианы охин Фаустатай хуримлажээ.
- 627 - Исламын улсуудыг ?ндэслэгч Мухаммад Медина хотыг 14 хоног б?слэсний эцэст Мекканы удирдагч Абу Сурфян б?слэлтийг эцэс болгов.
- 1146 - Францын хаан VII Луй хаан Загалмайтны хоёрдугаар аян дайнд нэгдэн орохоох болов.
- 1492 - Кастилиийн хатан хаан Изабелла Альхамбрагийн зарлиг гаргаж 150,000 еврей болон муслим иргэдийг Христийн шашинд орох эсвэл албадан гаргахыг тушаажээ.
- 1774 - Америкийн иргэний дайн: Их Британийн эзэнт г?рэн Массачусетсын Бостон хотын боомтыг хаах зарлиг гаргав.
- 1822 - Грекын Чиос аралд олон нийтийг хамарсан бослого дэгдсэн тул Османы эзэнт г?рэн цэргийн х?чээр бослогыг даржээ.
- 1854 - Япон болон АНУ-ын талууд худалдааны гэрээ байгуулснаар Японы Шимода, Хакодате хотуудад Америкийн тал боомт нээв.
- 1889 - Парисын билгэ тэмдэг болсон Эйфелийн цамхаг албан ёсоор нээгджээ.
- 1899 - Филиппиний анхны б?гд найрамдах улсын нийслэл Малолосыг Америкийн зэвсэгт х?чин эзлэв.
- 1906 - Америкийн коллежуудын спортын холбоо байгуулагджээ.
- 1909 - Серби улс Босни Герцеговиныг Асвтрын мэдэлд шилж??лэхийг з?вш??р?в.
- 1913
- Вьенна хотод болсон орчин ?еийн х?гжмийн зохиолчид болох Арнольд Шоенберг, Альбан Берг, Александер фон Землинский, Антон фон Веберн нарын тоглолтын ?еэр ?зэгчид эсэрг??цэж, с??лдээ эмх замбарааг?й байдал болон хувирчээ.
- 1917 - АНУ-ын гаргасан Данийн Дорнод Энэтхэгийн арлыг 25 сая ам.доллараар авах саналыг Данийн засгийн газар з?вш??рч Америкийн талд худалджээ. Улмаар АНУ-ын Засгийн газар шинээр авсан газраа АНУ-ын Виржинийн арал хэмжээн нэрлэсэн байна.
- 1918 - Арменийн хувьсгалын холбоо, Большевикуудтай хамтарч Азербайжанд халдлага ?йлджээ. Халдлагын ?еэр 12,000 Азербайжаны исламын шашинтай иргэд амиа алдсан байна.
- АНУ даяар ?дрийн цагаар цахилгаан хэмнэх тухай хууль хэрэгжиж эхлэв.
- 1921 - Австралийн нисэх х?чин байгуулагджээ.
- 1930 - Уран сайхны киноны хуулийн дагуу секс, гэмт хэрэг, шашин ш?тлэг, х?чирхийлэл зэргийг гаргахыг хориглох, гаргахад х?рвэл Засгийн газраас асуух тухай хууль м?рд?гд?ж эхлэв. Энэ хууль 38 жилийн туршид хэргэжсэн юм.
- 1931 - Никарагуа улсын нийслэл Манагуа хотод газар х?дл?лт болж 2,000 х?н амиа алджээ.
- 1933 - АНУ-ын ажилг?й иргэдийг ажилтай болгох зорилгоор Иргэний хамгаалалтын корпусыг байгуулав.
- 1942 - Дэлхийн II дайн: Японы зэвсэгт х?чин Крисмасын аралд халдан довтолжээ.
- 1945 - Дэлхийн II дайн: Дэлхийн цэргийн ажиллагааны т??хэнд анх удаа тийрэлтэт х?д?лг??ртэй онгоцыг Германы тал ашиглажээ. Гэвч холбоотон г?рн??д нийлж тус онгоцыг устгасан билээ.
- 1949 - Ньюфаундлендын доминион Канадын эх газрын холбоонд нэгдсэнээр Канадын 10 дахь муж болжээ.
- 1958 - Канад улсад холбооны сонгууль болж Жон Дайфенбейкерийн тэрг??лдэг Консерватив дэвшилтэт нам ялалт байгуулжээ. Тус нам Канадын т??хэнд хамгийн олон суудал буюу 208 суудал авч ?нэмлэх?й олонх болсон юм.
- 1959 - Т?вдийн бурханы шашны тэрг??н 14-р Далай лам Данзанжамц хил давж Энэтхэгээс улст?рийн орогнол х?счээ.
- 1964 - Бразилийн армийн генерал Кастело Бранкогын удирдлага дор т?рийн эргэлт эхлэв.
- 1966 - ЗХУ-ын х??рг?с?н "Луна 10" х?л?г сарны тойрог замд орсон дэлхий анхны сансрын х?л?г болжээ.
- 1970 - Дэлхийн тойрог замд 12 жил ажилласан "Эксплорер 1" х?л?г эх дэлхийдээ эргэн ирэв.
- 1985 - "Нохой зодоон" буюу WWF-ын анхны томоохон тулаан Медисон Ск?эр Гарденд зохион байгуулагджээ.
- 1990 - Татварын шинэ хуулийг эсэрг??цсэн 200,000 иргэн Лондон хотод эсэрг??цлийн жагсаал зохион байгуулав.
- 1991 - Г?рж улсад ЗХУ-аас гарч, тусгаар тогтнох эсэх талаар ард нийтийн санал асуулга болж 99 хувь нь тусгаар тогтнохыг х?лээн з?вш??рчээ.
- 1998 - Нетскейп компанийн боловсруулсан Мозилла программ анх удаа худалдаан гарав.
- 2004 - Америкийн д?рв?н цэргийн хорооны дайчид Иракын Фалл?жа хотод отолтонд ?рт?ж амиа алджээ.
- 250 - Ромын эзэн хаан Константиус Хлорус (306 онд нас барсан)
- 1499 - Ромын пап IV Пиус (1565 онд нас барсан)
- 1519 - Францын эзэн хаан II Анри (1559 онд нас барсан)
- 1596 - Францын нэрт философич Рене Декарт (1650 онд нас барсан)
- 1675 - Ромын пап XIV Бенедикт (1758 онд нас барсан)
- 1685 - Германы суут х?гжмийн зохиолч Йоханн Себастиан Бах (1750 онд нас барсан)
- 1723 - Данийн эзэн хаан V Фредерик (1766 онд нас барсан)
- 1732 - Австрийн х?гжмийн зохиолч Йосеф Гайдн (1809 онд нас барсан)
- 1809 - Оросын нэрт зохиолч Николай Гоголь (1852 онд нас барсан)
- 1851 - Шинэ Зеландын 20 дахь ер?нхий сайд Френцис Белл (1936 онд нас барсан)
- 1878 - Боксын спортын домог, Америкийн боксчин Жек Жонсон (1946 онд нас барсан)
- 1890 - Олимпын м?нг?, х?рэл медальт Америкийн ?ндрийн харайгч Бен Адамс (1961 онд нас барсан)
- Нобелийн шагналт Английн физикч Уиллиам Лоренс Брагг (1971 онд нас барсан)
- 1906
- Нобелийн шагналт Японы физикч Томонага Шиничиро (1979 онд нас барсан)
- 1914 - Нобелийн шагналт Мексикийн яруу найрагч Октавио Паз (1998 онд нас барсан)
- 1934 - Академийн наадмын шагналт Америкийн ж?жигчин Шерли Жонес
- Нобелийн шагналт Италийн физикч Карло Руббиа
- 1939 - Г?ржийн анхны ер?нхийл?гч Звиад Гамсахурдиа (1993 онд нас барсан)
- 1943 - Академийн шагналт ж?жигчин, "Бугын анчин", "Чаддаг юм бол барь", "?хлийн б?с" киноны од Кристофер Уолкен
- 1947 - Колумб улсын 36 дахь ер?нхийл?гч Чесар Гавириа
- 1948 - Нобелийн энхтайвны шагналт, АНУ-ын дэд ер?нхийл?гч Ал Гор
- 1970 - Словенийн долоо дахь ер?нхий сайд Аленка Братушек
- 1971 - "Оддын дайн", "Мулен Руж", "?зэсгэлэнт охин жонон хоёр" киноны од Шотландын ж?жигчин Эван МакГрегор
- 1972 - Нийгмийн с?лжээний "Твиттер" компанийг хамтран байгуулалцсан Эван Уиллиамс
- 1976 - Олимпын х?рэл медальт Их Британийн усанд сэлэгч Грийм Смит
- 1981 - Олимп, дэлхийн аварга, европын м?нг?н медальт Нидерландын усанд сэлэгч Маартен ван дер Вейден
- 1983 - Дэлхийн хошой, Европын таван удаагийн аварга Грекын гимнастикч Власиос Марас
- 1989 - Олимп, дэлхийн аварга Хятадын усанд сэлэгч Лиу Жиге
- 528 - Умард Вей улсын хаан Шиаоминг (510 онд т?рс?н)
- 1547 - Францын эзэн хаан I Францис (1494 онд т?рс?н)
- 1621 - Испанийн III Филип (1578 онд т?рс?н)
- 1703 - Германы х?гжмийн зохиолч Йоханн Кристоф Бах (1642 онд т?рс?н)
- 1850 - АНУ-ын 7 дахь дэд ер?нхийл?гч Жон К.Калхун (1782 онд т?рс?н)
- 1877 - Францын нэрт математикч Антуан Курно (1801 онд т?рс?н)
- 1913
- Америкийн саятан, санх??ч Ж.П.Морган (1837 онд т?рс?н)
- 1917 - Нобелийн шагналт Германы физиологич Эмиль фон Беринг (1854 онд т?рс?н)
- 1945 - Нобелийн шагналт Германы химич Ханс Фишер (1881 онд т?рс?н)
- 1978 - "Инсулин"-ийг нээсэн Америкийн физиологич Чарльз Херберт Бест (1899 онд т?рс?н)
- 1980 - Олимпын д?рв?н удаагийн алтан медальт Америкийн г?йгч Жесси Оуенс (1913 онд т?рс?н)
- 1988 - Австралийн 20 дахь ер?нхий сайд Уиллиам МакМехон (
1908
онд т?рс?н)
- 1993 - Алдарт ж?жигчин Брюс Лийгийн х??, ж?жигчин Брендон Лий (1965 онд т?рс?н)
- 2001 - Нобелийн шагналт Америкийн физикч Клиффорд Шалл (1915 онд т?рс?н)
- 2008 - Академийн наадмын шагналт Америкийн кино найруулагч Жулиус Дассин (
1911
онд т?рс?н)
- 2009 - Аргентин улсын 46 дахь ер?нхийл?гч Рауль Альфонсин (1927 онд т?рс?н)
- 2016 - Нобелийн шагналт Унгарын зохиолч Имре Кертеш (1929 онд т?рс?н)