Оваа стати?а можеби бара дополнително внимание за да ги исполни стандардите за квалитет на Википеди?а. Ве молиме подобрете ?а оваа стати?а ако можете.

Но? на вештерките ( англиски : Halloween , скратено од All Hallows' Evening ? ?Вечерта на Сите Свети“) ? празник што се слави на 31 октомври . Според многу научници, ово? празник првобитно бил под вли?ание на западно европскиот празник на жетвата и денот на мртвите со можни пагански корени, особено келтскиот Саун ( Samhain ), додека други сметаат дека ово? празник независно произлегол од Саун и има христи?ански корени. Ова е народен празник, но посебно врзани со него се некои христи?ани и пагани , особено Ирските доселеници во Северна Америка кои донеле со себе верзи?а на нивната традици?а. ^[1] Ово? ден често е поврзан со црната и портокаловата бо?а, и посебно со симболот фенер од тиква . Активностите поврзани со ово? ден вклучуваат шеги ( trick-or-treat ), посетува?е на ?проколнатите“ места , пале?е логорски оган , маскенбал , резба?е тикви ( jack-o'-lanterns ), ?ваде?е ?аболка“ ( apple bobbing ), чита?е страшни приказни и гледа?е хорор-филмови .

Етимологи?а [ уреди | уреди извор ]

Изразот ?Но? на вештерките“ ( Halloween ) за првпат е употребен во 16 век и претставува шкотска вари?анта на целосниот назив Но?та на Сите Свети (All Hallows' Even ('evening')), односно, но?та пред Денот на Сите Свети. Иако фразата Сите Свети (All Hallows') се сре?ава и во Стариот англиски (ealra h?lgena mæssedæg, ден на миса за сите светци), изразот Но?та на Сите Свети се споменува дури во 1556 година.

Истори?а [ уреди | уреди извор ]

Келтски вли?ани?а [ уреди | уреди извор ]

Иако изразот Но? на вештерките има христи?анско потекло, генерално се смета дека празникот има пагански корени. Историчарот Nicholas Rogers, истражува??и го потеклото на ово? празник, забележува дека иако ?некои фолклористи неговото потекло го лоцираат ка? римскиот празник Помона, божиците на овошките и семи?ата, или ка? денот на мртвите наречен Parentalia(периодични обреди во чест на мртвите родители и роднини), почесто се поврзува со, келтскиот празник Саун", што доа?а од старо ирскиот израз за ?кра? на летото“ ("summer's end"). Саун бил првиот и на?важен од четирите квартални денови (квартелен ден се нарекувал секо? од четирите фиксни денови кои по обича? го означувале првиот ден на тримесеч?ето - денот кога се пла?ала рента и сл.) во средновековниот галски (ирски, шкотски и мански/на островот Ман во Ирското Море/) календар. Ово? празник се славел на или околу 31 октомври - 1 ноември, а и во другите келтски зем?и во истиот период од годината се славеле сродни празници; на пример бритонскиот (бритскиот) Calan Gaeaf (во Wales), Kalan Gwav) (во Корнвол) и Kalan Goanv (во Брета?а). Саун се споменува и во некои дела на на?раната ирска литература како и во многу важни настани од ирската митологи?а кои се случувале или почнувале на Саун. Ово? празник го одбележувал кра?от на сезоната на жетвата и почетокот на зимата или ?помрачната половина“ на годината. Во ова време се правел инвентар и подготовки за претсто?ната зима; стоката се вра?ала од летните пасишта, а она што било за коле?е се колело. Ка? пове?ето галски народи имало ритуали кои вклучувале и пале?е огнови. Некои од овие ритуали навестуваат дека тие можеби во одреден период вклучувале и поднесува?е човечки жртви. На Саун исто така се изведувале и ритуали или игри со гата?е.

Саун (како и Белтеин (Beltane), (еден од кварталните денови - првиот ден во ма?) се сметал време кога ?вратата“ од другиот свет се отовара доволно да можат душите на мртвите и други суштества како на пример самовилите, да влеза во нашиот свет. Се сметало дека на Саун душите на мртвите ги посетувале своите домови. Се одржувале гозби на кои душите на мртвите роднини со гест со раката се поканувале да се придружат на гозбата, а на масата се поставувало место и за нив. Lewis Spence го опишува како ?гозба за мртвите“ и ?празник на самовилите“. Но, исто така се сметало дека на Саун биле активни и лошите духови и самовили. Лу?ето преземале мерки како да ги смират или да се одбранат од овие штетни духови/самовили, а ова се смета дека вли?аело на денешните костими кои се носат на Но?та на вештерките. Пред 20 век, на Саун костими се носеле само во делови од Ирска, Ман, Шкотските планини и острови и Велс. Маскира?ето можеби потекнува од потребата лу?ето да се маскираат пред овие штетни духови/самовили, иако некои сметаат дека маските потекнуваат од христи?анските или христи?анизираните верува?а (погледнете подолу). Во Ирска, лу?ето оделе наоколу собира??и храна за гозбата на Саун, а понекогаш додека го правеле тоа биле и маскирани, односно носеле различни костими. Во 19 век на ?ужниот брег на Ирска, човек облечен како бела кобила ги водел младите од врата до врата да собираат храна; со тоа што им давале храна дома?ините можеле да очекуваат добра сре?а од 'Muck Olla'. Во Moray во текот на 18 век, момчи?ата ги посетувале сите ку?и во селото бара??и гориво за големиот оган што се палел на Саун. Модерниот обича? прелажи-или-чести можеби потекнува од ово? стар обича?. Но може и да доа?а од христи?анскиот обича? наречен souling (погледнете подолу). Прва?ето фенери од тиква (jack-o'-lanterns) на Но?та на вештерките можеби исто така потекнува од Саун и келтските верува?а. Во 19 век во делови од Ирска како и шкотските планини на Саун се правеле фенери од репка, кои понекогаш имале вдлабени лица. Освен што се користеле за да му го осветлат патот на оно? што во но?та на Саун бил надвор, тие исто така ги претставувале духовите/самовилите и/или лу?ето ги користеле за да се заштитат себеси и сво?от дом од нив. Но, исто така се нуди и вари?анта според ко?а истите имаат христи?анско потекло.

Вли?ание на христи?аните [ уреди | уреди извор ]

Исто така се смета и дека празникот Но?та на вештерките има вли?ание и од христи?анскиот празник Сите свети (исто така познат и како All Hallows, Hallowmas или Hallowtide) на 1 ноември и Задушница на 2 ноември. Тоа е време за чествува?е на светците и молитви за неодамна починатите кои допрва треба да стигнат во Ра?от. Празникот Сите свети е воведен во 609 г., но првобитно се одбележувал на 13 ма?. Во 835 г., по налог на Папата Григори? IV истиот е префрлен на 1 ноември (на истиот ден кога се слави и Саун). Некои сметаат дека ова е последица на келтското вли?ание, додека според други тоа била германска иде?а.

До кра?от на 12 век низ цела Европа тие станеле задолжителни празници и вклучувале традиции како бие?е камбани за душите во чистилиштето. Се смета дека ?прелажи-или-чести“ води потекло од "souling", обича?от да се печат и разделуваат таканаречени коледарски колачи?а (soul cakes) (специ?ално подготвени колачи или колачи?а што, во различни грофовии во северниот и средниот дел на Англи?а, им се даваат на лу?ето особено на групи деца на денот на Задушница) за "сите крстени души". Групи сиромашни лу?е, често деца, на денот на Сите Свети/Задушница, оделе од врата до врата собира??и колачи?а, првобитно како начин да се помолат за душите во чистилиштето. Сличен обича? за душите на мртвите е откриен и толку далеку на ?уг дури во Итали?а. Шекспир го споменува ово? обича? во сво?ата комеди?а Два?цата благородници од Верона (1593 г.), кога Спид го обвинува сво?от господар дека "кука како питач на денот на Сите свети." Обича?от да се носат маски со денот на Сите Свети/Задушница го поврзува и Prince Sorie Conteh, ко? напишал: "Традиционално се веруваше дека душите на починатите талкаат по зем?ата сe до денот на Сите Свети, а Но?та спроти Сите Свети на умрените им дава последна шанса да им се одмаздат на своите непри?атели пред да преминат во другиот свет. Со цел да ?а избегнат можноста,било ко?а од овие души, ко?а можеби бара одмазда, да ги препознае, лу?ето носеле маски или костуми за да го прикри?ат сво?от идентитет". Во своето дело Но?та на вештерките: Од пагански ритуал до но? на забава, Nicholas Rogers об?аснува дека фенерите од тиква што сега се длабат на Но?та на вештерките првобитно ги претставувале душите во чистилиштето. Во Брета?а децата поставувале све?и во черепи и на гробишта.

Во Британи?а, овие обичаи биле напа?ани во текот на реформаци?ата биде??и протестантите го критикувале чистилиштето како "папска" доктрина некомпатибилна со претставата за предестинаци?а/предодреденост. Растечката популарност на Guy Fawkes Night (5 ноември) почнува??и од 1605 г., присвои многу традиции карактеристични за Но?та на вештерките, а популарноста на Но?та на вештерките во Британи?а опа?а, со Шкотска како исклучок ко? вреди да се забележи. Таму и во Ирска, на бунтовниот Guy Fawkes не се гледа какао на криминалец како што тоа е случа? во Англи?а, и тие го слават Саун и Но?та на вештерките барем уште од раниот среден век, а шкотската црква (Scottish kirk) има многу попрагматичен пристап кон Но?та на вештерките, имено на ово? празник гледа како на важен настан за животниот циклус и a more pragmatic approach to Halloween, seeing it as important to the life cycle and обред на преминува?е на заедниците, на то? начин обезбедува??и опсто?ува?е на ово? празник во зем?ата.

Шире?е во Северна Америка [ уреди | уреди извор ]

Во Северна Америка алманасите од касниот 18 век и раниот 19 век не даваат никакви показатели дека ово? празник воопшто се празнувал таму. Пуританците од Нова Англи?а, на пример, биле силна опозици?а на Но?та на вештерките сe масовната имиграци?а од Ирска и Шкотска во текот на 19 век кога ово? празник бил донесен во Северна Америка. Ограничен само на иселеничките заедници во средината на 19 век, општеството постепено го асимилирало ово? празник и до првите декади на 20 век ве?е го празнувале сите, од едниот до другиот брег, и тоа без оглед на општествената, расната и религиозната припадност.

Симболи [ уреди | уреди извор ]

Разво?от на артефактите и симболите поврзани со Но?та на вештерките се одвивал со текот на времето. Репката традиционално се користела во Ирска и Шкотска, но иселениците во Северна Америка ?а користеле домашната тиква, ко?а е и многу помека и многу поголема - што длабе?ето го правело полесно отколку кога требало да се длаби репка. Потоа, масовното рекламира?е тикви од различни големини во есен, и на корпоративните и на локалните пазари, направи тиквите за оваа намена да бидат насекаде достапни. Американската традици?а за длабе?е тикви е забележана уште во 1837 г. и првобитно се поврзува со времето на жетвата, а конкретно со Но?та на вештерките се поврзува дури во средината - касниот 19 век.

Модерниот лик на Но?та на вештерките доа?а од многу извори, вклучува??и народни носии, дела од готиката и хорор литература (како што се романите Франкеншта?н и Дракула) и класичните хорор филмови (како што се Франкеншта?н и Муми?а). Едно од на?раните дела на тема Но?та на вештерките е од шкотскиот поет John Mayne, ко?, во 1780 г., ги запишал шегите од Но?та на вештерките; "Какви страшни шеги следат!", како и натприродното поврзано со но?та, "Bogies" (духови), кое вли?аело на поетот Robert Burns и неговата Но? на вештерките од 1785 г. Исто така преовладуваат и елементи од есента, како што се тиквите, лушпите од пченка и страшилата. Во време на Но?та на вештерките ку?ите често се украсуваат со ово? вид симболи. Ликовите на Но?та на вештерките вклучуваат теми како смртта, злото, окултното, и чудовишта од митологи?ата. Традиционални бои на Но?та на вештерките се црната, портокаловата, а понекогаш и пурпурната.

Прелажи-или-почести и маскира?е [ уреди | уреди извор ]

Прелажи-или-почести во Шведска [ уреди | уреди извор ]

Прелажи-или-почести е вообичаена прослава за децата на Но?та на вештерките. Децата преоблечени во костуми/маски одат од ку?а до ку?а, бара??и да им се дадат колачи?а, а понекогаш и пари, со праша?ето, "Прелажи или чести?" Зборот "прелажи" се однесува на (воглавно празна) "закана" дека ?е се изведе неко?а шега/палавост/ на сопственикот на ку?ата или на неговиот имот доколку не бидат почестени. Во Шкотска и Ирска, преоблекува?ето - деца преоблечени/маскирани во разни костуми одат од врата до врата бара??и храна или парички - е традиционален обича? за Но?та на вештерките, забележан во Шкотска во 1895 г. на Но?та на вештерките каде маскираните носеле фенери од репка и ги посетувале домовите бара??и да бидат наградени со колачи, овош?е и пари. Обича?от да се маскираат на Но?та на вештерките, во Северна Америка, за првпат е забележан во 1911 г., кога еден весник во Kingston, Ontario известил за тоа дека маскирани деца кружеле низ соседството.

Американскиот историчар и автор Ruth Edna Kelley од Massachusetts ?а напишала првата книга за истори?ата на Но?та на вештерките во САД; Книга за Но?та на вештерките/The Book of Hallowe'en (1919 г.), каде во главата "Но?та на вештерките во Америка" пишува за коледаре?е/souling/ (оде?е од ку?а до ку?а, при што се пее песничка и се собираат пари, храна, пи?алаци, нешто слично како нашите коледари): Вкусовите во однос на забавите на Но?та на вештерките денес подразбираат проучува?е на старите традиции, и одржува?е шкотски забави, користе??и ?а поемата на Burn's Но?та на вештерките како водич; или да се оди од ку?а до ку?а (коледаре?е) како што тоа го правеле Англичаните. На кратко, ниту еден поранешен обича? од Но?та на вештерките не се смета за застарен денес. Во не?зината книга, Kelley зборува и за обичаите кои дошле од другата страна на Атлантикот; "Американците ги усвои?а и се трудат ова да биде настан ко? ?е личи на она што мора да се случувало во на?добрите времи?а. Сите маски/костуми за Но?та на вештерките во Соединетите Држави се поза?муваат или прилагодуваат директно од оние од другите зем?и". Додека "преоблекува?ето/маскира?ето" во Северна Америка за првпат е забележано во 1911 г., друг запис за ритуалното питаче?е на Но?та на вештерките се ?авува, местото е непознато, во 1915 г., а третото во Чикаго во 1920 г.

Првиот печатен запис на терминот "прелажи или почести" се по?авува во 1927 г., од Блеки, Алберта, Канада: Но?та на вештерките даде можност за навистина напорна забава. Не е направена никаква вистинска штета освен на расположението на некои кои мораа да бараат тркала од запрежни коли, врати, запрежни коли, бури?а итн., а пове?ето од овие ?а украси?а главната улица. Младите мачители беа на предната и задната врата бара??и плен во храна со зборовите “прелажи или почести” на што дома?ините со задоволство одговараа и ги испра?аа разбо?ниците со радост.

Ил?адници разгледници со мотиви од Но?та на вештерките произведени на преминот во 20 век и 1920-тите обично прикажуваат деца но не и прелажи-или-почести. Издавачот на една колекци?а од преку 3.000 традиционални разгледници за Но?та на вештерките, пишува, "Има разгледници кои го споменуваат обича?от [прелажи-или-почести] или прикажуваат деца облечени во костими како сто?ат на врата, но колку што н? е познато тие се печатени после 1920-тите, а пове?е од веро?атно е дека се дури од 1930-тите. На раните разгледници се прикажани измамници од различен вид, но не и начините и средствата со кои истите се смируваат ". По сe изгледа дека обича?от прелажи-или-почести не станал широко распространет сe до 1930-тите; терминот во САД за првпат се ?авува во 1934 г., а првпат е употребен во државна публикаци?а во 1939 г.

Костуми/маски [ уреди | уреди извор ]

Костумите за Но?та на вештерките традиционално се подготвувале според натприродни ликови како што се чудовишта, духови, костури, вештерки и ?аволи. По извесно време, изборот костими се проширил опфа?а??и и популарни ликови од книжевноста, славни личности и архитипови како нин?и и принцези. Облекува?ето костуми и маскира?ето на Но?та на вештерките преовладувале во Ирска и Шкотска до касниот 19 век. Преоблекува?ето за забавите на Но?та на вештерките станало популарно во САД во раниот 20 век, исто толку често за возрасните колку и за децата. Првите масовно произведени костуми за Но?та на вештерките се по?авиле во продавниците во 1930-тите кога прелажи-или-почести се стекнува со популарност во Соединетите Држави. Костимираните забави за Но?та на вештерките генерално се одржуваат на или околу 31 октомври, често во петок или сабота пред Но?та на вештерките.

Прелажи-или-почести за UNICEF [ уреди | уреди извор ]

"Прелажи-или-почести за UNICEF" е програма за собира?е средства за поддршка на UNICEF, Програма на Обединетите Нации ко?а обезбедува хуманитарна помош за децата од зем?ите во разво?. Започна како локален настан во североисточното соседство на Филаделфи?а во 1950 г. за во 1952 г. да се прошири низ целата држава, програмата ги вклучува училиштата (или во поново време корпорациски спонзори како Hallmark, во нивните лиценцирани продавници) кои на учесниците на прелажи-или-почести им разделуваат мали кутии во кои тие ?е ги собираат малите донации во ситни пари од ку?ите кои ги посетуваат. Се проценува дека од почетокот на оваа акци?а децата имаат собрано пове?е од is 118 милиони долари за UNICEF. Во Канада, во 2006 г., UNICEF одлучи да ?а прекине програмата со кутиите за собира?е донации на Но?та на вештерките, наведува??и ?а безбедноста и загриженоста на управата како причина за тоа, после претходно извршените консултации со училиштата. Игри и други активности

На оваа честитка за Но?та на вештерките од 1904 г., е опишано претскажува?е: млада жена гледа во огледало во затемнета простори?а надева??и се да фати краток поглед на лицето на не?зиниот иден сопруг. Има неколку игри кои традиционално се поврзуваат со забавите на Но?та на вештерките. Една вообичаена игра е нурка?ето или ваде?е ?аболка, кое во Шкотска може да се нарече и "нурнува?е ", каде ?аболката пливаат на површината на водата во када или голем сад со вода, а учесниците мораат да ги употребат своите заби за да ги извадат ?аболката. Некои сметаат дека ово? обича? произлегува од римскиот обича? и начинот како се славела Pomona. Една вари?анта на нурка?е вклучува и колениче?е на столче, при што учесникот треба ме?у забите да држи ви?ушка и се обидува да ?а забоде ви?ушката во ?аболкото. Друга вообичаена игра се состои во тоа да се закачат со конци од горе да висат погачи натопени во меласа или сируп; овие погачи мора да се изедат без да се употребат рацете, додека погачите висат на конците, активност ко?а неизбежно води кон тоа лицето на учесникот да стане многу лепливо. Некои игри кои традиционално се играат на Но?та на вештерките се форми на претскажува?е. Една традиционална шкотска форма на претскажува?е на идниот брачен другар е ?аболкото да се излупи во една долга лента, потоа лушпата се фрла преку рамо. Се верува дека лушпата кога ?е падне ?е ?а има формата на првата буква од името на идниот брачен другар. На немажените жени им се велело дека доколку седат во затемнета простори?а и гледаат во огледало но?та на празникот, лицето на идниот сопруг ?е се по?ави во огледалото. Но, доколку им е судено да умрат пред да се омажат, ?е се по?ави череп. Ово? обича? бил доволно распространет да се по?ави и на честитки од касниот 19 век и раниот 20 век. Друга игра/суеверие во ко?а уживале во раните 1900-ти вклучувала лушши од ореви. Лу?ето ги пишувале претскажува?ата со млеко на бела харти?а. Откако ?е се исуши, ?а виткале харти?ата и ?а ставале во лушпа од орев. Кога лушпата ?е се загреела, млекото че добиело кафеава бо?а и напишаното ?е се по?авело на она што изгледало како празна харти?а. Народот исто така играл и гата?е. За да се игра оваа игра, се сечеле симболи од харти?а и се ставале во чини?а. Неко? ?е влезел во темна простори?а и ?е му се наредело да ?а стави раката на парче мраз, а потоа на чини?ата. Не?зината "судбина" ?е се залепела на дланката. Хартиените симболи вклучувале: знак за долар - богатство, копче - ергенство, напрсток - стара мома, штипка за алишта - сиромашти?а, ориз - венчавка, чадор - патува?е, казан /котел - невол?а, четирилисна детелина - сре?а, пени - сре?а, богатство, прстен - ран брак, и клуч - слава. Раскажува?ето приказни со духови и гледа?ето хорор филмови се вообичаен содржина на забавите на Нота на вештерките. Обично на и пред Но?та на вештерките се пуштаат епизоди од телевизиски серии и специ?ални емисии, додека новите хорор филмови често се дистрибуираат во кино салите пред Но?та на вештерките за да се искористи атмосферата. ? Печена блага пченка ? Коледарски колачи?а (soul cakes)

Но?та на вештерките низ светот [ уреди | уреди извор ]

Традици?ата и важноста на Но?та на вештерките во голема мера варира поме?у зем?ите кои го слават ово? празник. Во Шкотска и Ирска, традиционалните костуми/маски за Но?та на вештерките вклучуваат и облекува?е Опседнати атракции

Опседнати атракции [ уреди | уреди извор ]

Опседнатите атракции се забавни места замислени да ги возбудат и заплашат обожавателите. Пове?ето атракции претставуваат сезонски бизниси за Но?та на вештерките. Потеклото на овие застрашувачки места, за чи?а посета се напла?а, е тешко да се одреди, но генерално е прифатено дека за првпат ?а користеле невладината младинска организаци?а Junior Chamber International (Jaycees) за собира?е средства. Тука спа?аат ку?и со духови, пченкарен лавиринт, и возе?е во камион, запрежна кола или санка украсена со сено, а со напредокот на индустри?ата се подигнало и нивото на софистицираност на ефектите. Опседнатите атракции во Соединетите Држави се проценува дека носат околу 300?500 милиони долари годишно и привлекуваат околу 400,000 посетители, иако според извори од печатот од 2005 се шпекулира дека индустри?ата во то? период го достигнала сво?от врв. Разво?от и напредокот на индустри?ата довел до технички понапредни специ?ални ефекти и костими, кои можат да се споредуваат со оние од холивудските филмови.

Храна [ уреди | уреди извор ]

Биде??и Но?та на вештерките се слави во рана есен кога се и првите берби на ?аболка, кандираното/заше?ереното ?аболко (надвор од Северна Америка познато и како ?аболко лижавче), карамелизирано ?аболко или ?аболко лижавче е вообичаен десерт за честе?е на Но?та на вештерките ко? се прави така што цели ?аболка се валкаат или поточно се потопуваат во леплив, ше?ерен сируп, а понекогаш после тоа се валкаат и во ореви и сл. Своевремено, било вообичаено на децата да им се даваат кандирани ?аболка, но ово? обича? брзо почнал да исчезнува кога се рашириле гласини дека во Соединетите Држави некои лу?е во ?аболката вметнуваат предмети како игли и ножи?а за бриче?е. Иако посто?ат докази за вакви инциденти, тие се мошне ретки и никогаш не резултирале со сериозни повреди. Сепак, многу родители сметаа дека ваквата грозна пракса е широко распространета заради средствата за ?авно информира?е. На врвот на хистери?ата, некои болници понуди?а бесплатно рендгенско снима?е на она што децата ?е го доби?ат на Но?та на вештерките со цел да се доби?ат докази за вакви подметнува?а. Практично во сите од неколкуте познати инциденти на труе?е со колачи?а беа инволвирани родители кои ги труеле колачи?ата на сопствените деца. Еден обича? ко? истра?ува и во современа Ирска е пече?ето (или, што е почест случа? денес, купува?ето) колаче со рибизли/barmbrack (на ирски: bairin breac), што претставува лесно овошно колаче, во кое пред пече?ето се ставаат обичен прстен, паричка и други ситници. Се вели дека оние што ?е го доби?ат прстенот ?е ?а на?дат вистинската ?убов во следната година. Ова е слично со традици?ата кралски колач на празникот Бого?авление. Список на ?аде?а кои се поврзуваат со Но?та на вештерките: ? Barmbrack (колаче со рибизли) (Ireland) ? Bonfire toffee (еден вид тврди карамели) (Велика Британи?а) ? Кандирани ?аболка/карамелизирани ?аболка (Велика Британи?а и Ирска) ? Кандирана пченка, кандирана тиква (North America) ? Карамелизирани ?аболка ? Карамелизирана пченка ? Colcannon (?аде?е од зелка и пире од компири) (Ирска) ? Новина се бонбони во форма на черепи, тикви, лил?аци, црви, итн. ? Тиква, пита со тиква, леб од тиква ? Печени семки од тиква на децата во костуми со кои се маскираат во неко? друг, одржува?е забави, додека во Ирска исто така се палат огнови и се прави огномет. Во 19 век, масовната имиграци?а преку Атлантикот го популаризира ово? празник во Северна Америка, а прославите во Соединетите Држави и Канада имаа знача?но вли?ание на начинот како ово? празник се празнува во другите зем?и. Ова големо вли?ание, особено во поглед на иконските и комерци?алните елементи, се шири сe до ?ужна Америка, Австрали?а, Нов Зеланд, (поголемиот дел од) континентална Европа, ?апони?а и други делови од Источна Ази?а.

Религиозни перспективи [ уреди | уреди извор ]

Христи?анство [ уреди | уреди извор ]

Ставовите на христи?анството кон ово? празник се различни. Ка? Англиканската црква, некои епископии избрале да ги истакнат христи?анските традиции врзани за Но?та спроти Сите Свети. Некои од овие обичаи вклучуваат молитви, пост и присуство на богослужба. Оче, Семо?ен и Бесмртен Боже, денес се радуваме на сите свети мажи и жени од сите времи?а и места. Нека нивните молитви н? ?а донесат тво?ата прошка и ?убов. Молиме за ова преку Христос нашиот Бог. Амин. - Молитва за но?та спроти Сите Свети, од молитвеникот. Други Христи?ани Протестанти исто така ?а слават но?та спроти Сите Свети како Ден на реформаци?ата, ден кога се одбележува протестантската реформаци?а, заедно со но?та спроти Сите Свети или независно од неа. Често, се слават и "празникот на жетвата" или "Денот на реформаци?ата", кога децата се облекуваат како Ликови од Библи?ата или Реформатори. Отец Gabriele Amorth, истерувач на ?аволот во Рим, вели, "ако децата во Англи?а и Америка сакаат да се облекуваат како вештерки и ?аволи таа една но во годината, тоа не е проблем. Доколку тоа е само игра, нема ништо лошо во тоа." Последниве години, Римокатоличките надбискупии од бостон организираа "Свет празник" на Но?та на вештерките. Слично, многу современи Протестантски цркви на Но?та на вештерките гледаат како на забавен настан за деца, одржуваат прослави во своите цркви каде децата и нивните родители можат да се маскираат, играат игри и да доби?ат бесплатни колачи?а. Многу христи?ани на ово? празник не му припишуваат никакво негативно значе?е, третира??и го како забавен настан посветен на "имагинарни призраци/сеништа" и деле?е колачи?а. За овие христи?ани, Но?та на вештерките не крие никаква закана по духовниот живот на децата: да се учи за смртта и смртноста, и обичаите на келтските предци претставува вредна лекци?а и дел наследството на многу членови на нивната парохи?а. Римокатоличката црква понекогаш ги истакнува христи?анските врски на празникот Но?та на вештерките, а прославата на ово? празник е вообичаена во католичките парохиски училишта низ цела Северна Америка и во Ирска. Некои христи?ани чувствуваат загриженост за модерниот начин на ко? се слави Но?та на вештерките, и го одбиваат затоа што сметаат дека станал триви?ален - или прославува - паганство, окултност, или други обичаи и културни феномени кои ги сметаат за некомпатибилни со нивните верува?а. Како одговор некои фундаменталисти и конзервативни евангелистички цркви последниве години користат "Ку?ата на пеколот", тематски памфлети, или комични трактати како оние од Jack T. Chick со цел да ?а искористат популарноста на Но?та на вештерките како шанса за евангелизмот. Некои сметаат дека Но?та на вештерките е празник целосно некомпатибилен со христи?анската вера и веруваат дека потекнува од паганскиот "Празник на мртвите".

Паганство [ уреди | уреди извор ]

Келтските неопагани сметаат дека времето кога се слави ово? празник е свето време. келтските реконструкционисти, како и други кои ги одржуваат обичаите на предците, им нудат жртви/дарови на боговите и предците.

Но?та на вештерките како мотив во популарната култура [ уреди | уреди извор ]

• ?Но? на вештерките“ (англиски: Halloween ) ? песна на американската панк-рок група Дед Кенедис ( Dead Kennedys ) од 1982 година. ^[2]
• ?Но? на вештерките“ (англиски: Halloween ) ? песна на американската панк-рок група Мисфитс ( The Misfits ) од 1985 година. ^[3]
• ?Парада за Но?та на вештерските“ (англиски: Halloween Parade ) ? песна на американсиот рок-музичар Лу Рид ( Lou Reed ) од 1989 година. ^[4]
• ?Но? на вештерките“ (англиски: Halloween ) ? песна на американската рок -група Соник ?ут ( Sonic Youth ) од 1985 година. ^[5]
• ? Но? на вештерките “ ( англиски : Halloween ) ? американски филм од 1978 година, во режи?а на ?он Карпентер . ^[6]

Наводи [ уреди | уреди извор ]

? Но? на вештерките “ на Ризницата  ?