Литвани?а
(
литвански
:
Lietuva
), офици?ално
Република Литвани?а
(
Lietuvos Respublika
), а многу ретко
Литва
[4]
? зем?а во
Североисточна Европа
и е сместена ме?у
Руси?а
и
Балтичкото Море
на запад,
Полска
на ?уг,
Белоруси?а
на исток,
Латви?а
на север. Државата е стара преку 1.000 години.
[5]
Во
XVI век
, Литвани?а е една од на?богатите и на?мо?ните зем?и во
Европа
. На
3 ма?
1791
,
Полско-литванската Државна Заедница
го ратифицирала првиот
устав
во
Европа
. Набргу потоа, Литвани?а престанува да постои 123 години, поради тоа што е разделена ме?у не?зините соседи
Руси?а
,
Австри?а
и
Пруси?а
.
Литвани?а повторно се изборува за независност во
1918
година. Во
1988
, на првите делумно слободни избори во Литвани?а по
Втората светска во?на
, победува Движе?ето за Саjyдиc (
S?j?dis
), а поразени се литовските комунистички владетели.
Во
2003
година бил потпишан договор за присоединува?е на Литвани?а кон
ЕУ
. Така од
1 ма?
2004
година, Литвани?а станала членка на
ЕУ
и
НАТО
.
Литвани?а граничи со Руси?а и Балтичкото Море на запад, Република Полска на ?уг, Белоруси?а на исток, Летони?а на север. На?големата река во државата е
Неман
. Неговиот воден тек не поминува надморска висина пове?е од 250 метри. На?големиот врв е висок 294 метри. Во Литвани?а има околу 3000 езера. Климата е континентална и морска.
Литвани?а е поделена на
10 окрузи
(
apskritys
) кои ги носат ими?ата на нивните
административни центри
. Окрузите се поделени на вкупно 60 општини (
savivaldyb?s
): 9 градски, 43 реонски и 8 обични. Секо?а општина потоа се дели на старешинства (
seni?nijos
). Во 2010 г., на окрузите им е одземена управата и оттогаш тие претставуваат само територи?ални и статистички единици.
[6]
Население, ?азик и религи?а
[
уреди
|
уреди извор
]
По површина зафа?а 65.301 км
2
, а брои население од 3.349.900 жители, од кои 84% се
Литванци
, потоа има 6,1%
Пол?аци
, 4,9%
Руси
и 1,1%
Белоруси
.
Верници во Литвани?а
|
|
|
|
Католици
|
|
79 %
|
Православни
|
|
4,5 %
|
Други Христи?ани
|
|
1,75 %
|
Муслимани
|
|
0,08 %
|
Евреи
|
|
0,04 %
|
Други
|
|
1,5 %
|
Нергиозни
|
|
9,5 %
|
79% од
Литванците
припа?аат на
Римокатоличката црква
.
[7]
Некои католички свештеници пружиле отпор на комунистичкиот режим ко? продолжил да постои по независноста. Во близина на Шиула? се нао?а
Ридот на Крстовите
, нарекуван и храм на
антикомунистичкиот
отпор.
Латинските крстови
биле забраниети од страна на
Руската Православна
кон кра?от на
XIX век
. Советските власти продолжиле со забраната.
Вкупниот бро? на
православни
верници во зем?ата е околу 4.5%, претежно
Руси
.
[7]
Вкупниот бро? на
протестанти
е 0,8% од вкупниот бро? на население, претежно на Евангелската Лутеранска црква на Литвани?а
[7]
.
Во Литвани?а,
исламот
има долга истори?а за разлика од многу други северните европски зем?и. Во времето на
Големото Кнежевство Литвани?а
и
Полско-литванската Државна Заедница
на ?ужните делови од зем?ата се населиле
кримските Татари
[8]
Денеска овие
Татари
се нарекуваат
Литвански татари
.
Според пописот од
2001
година, вкупниот бро? на
евреи
бил 1.272.
[9]
- ↑
?Population at the beginning of the year by ethnicity“
.
DB1.stat.gov.lt
. Statistics Lithuania. Архивирано од
изворникот
на 2016-01-01
. Посетено на 2 ?ули 2012
.
- ↑
?Извешта? за избрани зем?и и суб?екти“
.
- ↑
?2014 Human Development Report Summary“
(PDF)
. United Nations Development Programme. 2014. стр. 21?25
. Посетено на 27 ?ули 2014
.
- ↑
Правопис на македонскиот ?азик, стр. 162, Просветно Дело, Скоп?е, 2007
- ↑
Mindaugas, 1236
- ↑
?D?l apskri?i? vir?inink? administracij? likvidavimo“
. Парламент на Република Литвани?а
. Посетено на 21 август 2011
.
- ↑
7,0
7,1
7,2
(литвански)
?Romos katalik? daugiausia“
(PDF)
. Department of Statistics to the Government of the Republic of Lithuania. 2002-11-07. Архивирано од
изворникот
(PDF)
на 2012-02-25
. Посетено на
2009-10-23
.
- ↑
Islamic peoples of the Soviet Union, by Shirin Akiner, pg. 85
- ↑
(литвански)
?Gyventojai pagal tautyb? ir tikyb?“
. Department of Statistics to the Government of the Republic of Lithuania. Архивирано од
изворникот
на 2013-05-28
. Посетено на
2021-08-13
.
|
---|
| Независни држави
| | |
---|
| | |
---|
| | Данска
| |
---|
| Финска
| |
---|
| Норвешка
| |
---|
| Обединето Кралство
| |
---|
|
---|
| 1
Делумно во
Ази?а
, или целосно во Ази?а, но има културни врски со Европа.
|
|
|
---|
| Зем?и-членки
| | |
---|
| Зем?и-кандидати
во преговори
| |
---|
| Зем?и-кандидати
| |
---|
| Потенци?ални
кандидати
| |
---|
|