Зборот култура доа?а од латинскиот збор ?cultus“, што означува ?нега, гае?е на нешто“. Со понатамошниот разво? на зборот се формира и поимот на културата. со текот на времето зборот култура добива метафоричка смисла и од одгледува?е на зем?а преминува во одгледува?е на духот т.е. од култура на зем?ата се пренесува на култура на духот.

Римскиот филозоф Кикерон ( Цицерон ) сметал дека како што зем?ата не може да даде плод без обработка така и духот не може без филозофи?ата. Според него, обработката на духот претставува всушност филозофи?ата .

Во Средниот век се сретнуваме со религиозното значе?е на културата во вид на религиски култ. Сепак, советскиот научник Арон Гуревичтврди дека црковно- христи?анската култура се вкрстувала и испреплетувала со народната култура при што двете заеднички вли?аеле врз формира?ето на свеста на средновековните лу?е. ^[1] Во XV век , со по?авата на ренесансата , поимот култура се фокусира исклучиво на човековите активности. Познатиот германски научник Хердер , ко? верувал во природната состо?ба на духот, инсистирал на тоа поимот култура да добие исклучиво соци?ално-историско одредува?е. Во XVIII век се по?авува нов поим, поимот цивилизаци?а и оттогаш овие два израза воспоставуваат различни семантички значе?а, односно се во опозитен однос. Во поглед на цивилизаци?ата, Западот ?а гледа сво?ата супериорност во техничкиот и технолошкиот разво? со тенденци?а да ги издигне другите народи на нивото на цивилизаци?а . Она мото Запад е цивилизаци?ата го симболизира Просветителството и просветлува?ето наспроти мракот ко? се врзува за ?угот и Ориентот .

Сфа?а?ето за термините култура и цивилизаци?а не е исто ка? различни народи во Европа.

За Французите и Англичаните поимот цивилизаци?а претставува на?висок степен на разво?от, гордост на тие нации со напредокот што се издигнале на тоа ниво. Додека за Германците тоа претставува корисно-утилитарно , нешто од втор ранг. Гермаците поголемо значе?е и даваат на културата биде??и сметаат дека цивилизаци?ата ?а опфа?а само надворешната страна човекот и човековата егзистенци?а. Германското KULTUR се однесува пред сe на духовните, религиските и уметничките факти со цел да се повлече ?асна црта поме?у фактите од ово? вид на една страна и политичките и општествените факти на друга страна. токму затоа поимот култура не може да ги содржи елементите на универзалноста туку на една национална култура. Според нив секо? култура е однапред определена како единствена и токму поради тоа има онтолошки статус, додека цивилизаци?ата има онтички(минлив). Со германското сфа?а?е на ово? поим се отфрла Хегеловата иде?а за постое?ето на единствен светски дух на сите народи. Во секо? народ посто?ат специфични системи на културата чии основи лежат во матрицата на то? народ.

Во поглед на културата посто?ат две теории: 1.рационалистичка теори?а 2.ирационалистичко-метафизичка теори?а

1.Рационалистичка теори?а Во рамките на рационалистичката теори?а посто?ат две поттеории а)еволуционистичка б)функционалистичка Во рамките на еволуционистичката поттеори?а на?познат претставник е англискиот антрополог Едвард Те?лор. Оваа поттеори?а се потпира врз биолошката наука на тргнува?е од поедноставни кон посложени облици. Еволуционизмот во културата претставува дека животот на културата се развива преку расте?е и промена. Еволуционистите сметаат дека разликите поме?у различни култури се само квантитативни, односно дека две култури се разликуваат само во степенот на разво?. Тие имаат негативрн став кон митот и митското сознание биде??и според нив митот е на понизок степен на разво? во однос на научното сознание. Тие го потценуваат митот, а ?а преценуваат науката. Познатиот американски антрополог Лесли Ва?т ?а унапредува еволуционистичката поттеори?а и смета дека општествената група е таа ко?а ?а создава културата, а не поединецот. На?репрезентативна личност на функционализмот , а воедно и негов основач е Бронислав Малиновски. Со текот на времето еволуционистичката поттеори?а започнува да старее и уште во времето на Лесли Ва?т се по?авува нов поим поимот на функци?ата. Ово? поим пошироко е разработен од Малиновски. Имено, Малиновски го воведува поимот функци?а покра? битниот фенмен - човекот. То? го поставува односот културна потреба <=> функци?а. На пример театарот е своевидна институци?а каде човекот може да задоволи една културна потреба. Од друга страна пак културната потреба за гледа?е филм останува иако институци?ата кино гасне. Функционалистите го воведуваат и поимот традици?а ко? е важен за културата и човековото битие. 2. Метафизичко-ирационалистичка теори?а а) теори?а на животните циклуси б)психоаналитичка теори?а на културата

• вредности - претставуваат прифатени верува?а за правилното однесува?е во рамките на една култура;
• норми - пишани правила на однесува?е на членовите на општеството кои се во директна врска со наградите или санкциите ;
• обичаи и морал - непишани, но прифатени правила на однесува?е од мнозинството на припадници на една култура.

Исто така, едни од обележ?ата на културата се следниве:

1) културата е створена - тоа значи дека се ствара од ме?усебната врска на три независни системи: идеолошки, технолошки и организациски.

2) културата е адаптивен процес - таа се менува и процесот на промена се ?авува како прилагодлив. Доколку то? процес не се одвива, општеството био било статична (неменлива) целост.

3) културата се пренесува - значи дека се пренесува од генераци?а на генераци?а по пат на соци?ализаци?а (преку семе?ството , училиштето и верските институции ).

4) културата е при?атна реакци?а - таа ги задоволува како биолошките , така и психолошките потреби на општеството, а кога ?е исчезнат тие потреби, тогаш истовремено исчезнуваат и елементите на културата.

5) културата е заедничка за сите припадници на одредено општество - таа е збирен феномен, ?а делат припадниците на една заедница а ?а одржуваат преку нормите и обичаите . Освен тоа, таа може да се пренесува и усво?ува и во другите географски и културолошки оддалечени заедници.

6) културите се слични, но сепак различни - сличности: секо?а култура има сво?а музика , образование , уметност , мода , ...; разликите се во начините и методите на донесува?е и користе?е на секо? елемент ко? ?а чини културата. Токму тие разлики вли?аат врз специфичното однесува?е на поединците припадници на различните култури.

7) културата е тра?на и таа наградува - ги задоволува подеднакво и основните биолошки, како и научените потреби - ако тие се задоволуваат согласно нормите, однесува?ето е наградено и тоа ги за?акнува ве?е постоечките норми.

8) културата е прилагодлива категори?а - значи дека се прилагодува на промените предизвикани од технологи?ата , иновациите, промените во средината итн. Културата го насочува однесува?ето, но и промените во однесува?ето ?а менуваат културата.

9) културата е организирана и интегрирана - сите делови од културата преку ме?усебна интеракци?а се стремат кон усогласува?е со општите вредности, верува?а и моралните основи на пошироката култура.

10) културата ги пропишува однесува?ата - таа претпоставува идеални стандарди на однесува?е на своите припадници кои се наградуваат и со тоа се за?акнуваат. Од друга страна пак, казните им се закануваат на оние кои го нарушуваат пропишаното и посакувано однесува?е во една култура.

Три категории од културни вредности вли?аат врз однесува?ето и комуникаци?ата ме?у припадниците на едно општество:

1) вредности насочени кон другите - тие го одразуваат ставот на општеството за прифатливиот однос на поединецот кон групите во рамките на самото општество.

2) вредности насочени кон средината - тие го претставуваат односот кон технолошкото , природното и физичкото опкружува?е.

3) вредности насочени лично кон себе - тие ги претставуваат погледите на поединецот за тоа што е пожелно или непожелно однесува?е на него како поединец во рамките на одредена култура.

Посто?ат значителни разлики во следниве одлики на културата:

1) промена на вредностите - општествените вредности константно се менуваат. Посто?ат два феномени кои ?а об?аснуваат посто?аноста и промената на вредностите: животниот циклус (вредностите кои денес ги имаат младите со текот на нивното старее?е ?е станат слични на оние кои ги има постариот општествен сегмент, а вредностите на иднината ?е бидат слични на вредностите кои ги имаат денешните млади лу?е) и феноменот на смената на генерации (постепено ?е до?де до смена на актуелните вредности со вредностите на младите лу?е).

2) промена на односот работа - забава - се ?авува сe поголема желба за слободно време.

3) намалено вли?ание на семе?ството - семе?ството како клучен медиум во генерацискиот пренос на темелните општествени вредности почнува да го губи своето традиционално значе?е. На пример, поради вработеноста на двата родители децата ги одгледуваат образовните институции, а освен тоа една од одликите на современото општество е високиот процент на разведени лица.

4) изменето вли?ание на религи?ата - намалува?ето на вли?анието на верските институции доведува до измена на општествените вредности.

5) промена на образовните институции - позитивни промени: посто?ат два тренда - с? пове?е млади ги посетуваат вискообразовните инстутуции (значи с? пообразувана работна сила), изменета методологи?а односно нов пристап кон образованието.

• ?Култура“ - песна на македонската рок -група ? Токму така “ од 1985 година. ^[2]
• ?Култура“ - песна на македонската група ? ПМГ Колектив “ од 2015 година. ^[3]
• ?Супкултура“ ( Sub-Culture ) - песна на британската поп -рок група ? ?у ордер “ ( New Order ) од 1985 година. ^[4]