El
mar russ
(in
arab
????? ??????
Ba?r al-A?mar
,
al-Ba?ru l-’A?mar
; in
ebraich
?? ???
Yam Suf
), a l'e un gulf o brasc da mar de l'
ucean indian
tra l'
Africa
e l'
Asia
. La cunessiun cun l'ucean la se trova a sud, a travers el stregg de
Bab al-Mandab
e 'l
gulf d'Aden
. Al nord a gh'e la penisula del
Sinai
, situada tra 'l
gulf d'Aqaba
e 'l
gulf da Suez
al funt del qual el se derviss el
canal de Suez
, che 'l porta al
mar mediterani
. Quest mar chi a l'e lungh circa 1900 km e, al punt pussee largh, 300km. El fund marin el gh'ha una prufundita massima de 2500 m in la fossa centrala e una prufundita media de 500 m, pero el gh'ha anca di piatafurm pocch fund, famus per la vita marina e i
cural
. La superfis marina l'e de circa 450.000 km². A l'e l'habitat de pussee de 1000 specii d'
invertebraa
e 200 de cural.
El mar a l'era numinaa
gulf Arabich
in la pupart di fund europei fin al
secul XX
, nom derivaa dai antigh funt grech.
Erodut
,
Strabun
e
Tulumee
numinaven quest brasc de mar
Arabicus Sinus
, menter reservaven el termin
mar d'Erythrias
per i aqui che bagnaven a sud la penisula d'
Arabia
, cunusuu atualment cume
ucean indian
.
El nom del mar a l'indica minga el culur di aqui, gia che a hin ben blo da luntan e trasparent a la man. Forsi el fa alusiun a la fluraziun staziunala di
cianubateri
numinaa
Trichodesmium
erythraeum
, che se troven su la superfis da l'aqua. Vargun al sugeriss che 'l se referiss ai muntagn russ del circundari, rich de mineral, ciamaa "??? ????" (
muntagn di
Edumit
o
muntagn rubin
in
ebraich
).
La temperatura de l'aqua in superfis la resta custant a 21-25 °C e la visibilita l'e buna fina a circa 200 m, pero el mar a l'e cunussuu per i vent fort e i curent periculus. El mar el se crea quand che l'
Africa
la se separa da l'
Arabia
, un muviment scumenzaa circa 30 miliun d'ann fa: adess a l'e dree a deventa pussee grand e, in acord al mudel del
Tuzo Wilson
, al deventara un ucean.
I paes de la costa del mar russ a hin:
- Costa nord:
- Costa ovest:
- Costa est:
- Costa sud:
Assab
e
Massaua
, in Eritrea;
Port Sudan
, in del Sudan;
Hala'ib
, disputada tra Sudan e Egit;
Port Safaja
,
Hurghada
,
Suez
,
Sharm el-Sheikh
e
Dahab
, in Egit;
Eilat
, in Israel;
Aqaba
, in Giurdania;
Gidda
, in l'Arabia Saudita, e
Hudaida
, in del Yemen.