Антарктика
(анти... жана
Арктика
, башкача айтканда Арктикага каршы жайгашкан аймак) - Жердин т?шт?к уюл аймагы. Антарктиданы,
Атлантика
,
Тынч
жана
Инди океандарынын
Антартидага жакын жаткан б?л?кт?р?н,
Уэдделл
,
Росс
,
Амундсен
, Беллинсгаузен де?издери менен, ошондой эле
Т?шт?к Георгия
,
Т?шт?к Сандвичевдер
,
Т?шт?к Оркней
,
Т?шт?к Шетленд
жана башка аралдарды камтыйт. Анын чегарасы 48-60° т?шт?к ке?дик (Антарктика конвергенциясынын т?нд?к абалынын сызыгы) боюнча ?т?т. Аянты 52,5 млн км
2
. Абанын темпрасы э? т?м?н, катуу шамал, кардуу бороон болуп, к?б?нч? туман басып турат. Антарктика Жер шарындагы э? катаал, суук аймак, субантарктикалык аймактын э? жылуу айынын орточо температурасы 10°С, э? суук айыныкы 0°Сден -10°Сге чейин. Жылдык жаан-чачыны Чыгыш Антарктиканын жээктеринде 30-50 мм, Антарктика жарым аралынын батыш жээктеринде жана субантарктика аралдарында 1000 ммден ашык. Материк калы? муз катмары менен капталган; аралдарды адатта тоо м??г?л?р? каптаган. Де?из музунун аянты сезондон сезонго ?зг?р?п турат; кыштын аяк ченинде 20 млн км
2
дей, жайында 2,5 млн км
2
дей. ?ст? жалпак айсбергдер м?н?зд??. Органикалык д?йн?с? Антарктикада ?т? жарды, океанда ?т? бай. Аралдарда тундра ?с?мд?кт?р? ?с?т; де?изде с?з??ч? канаттуулар к?п. Де?из жаныбарларынан кит, калак буттуулар бар. Алар криль (к?п топтолгон) менен тамактанат. 1959-жылдагы Эл аралык келишим боюнча Антарктика демилитаризацияланган бейтарап зона, тынчтык максатка гана пайдаланылат; илимий-изилд?? иштери эркин ж?рг?з?л?т.