Ka?la?nda Juliyot

solar calendar , arithmetic calendar , interval scale

Tafa	calendar
Kpaat	45 BCE
A? ku nwuak a?lyoot	Julius Caesar
Replaced by	Gregorian calendar
Ci?t	Roman calendar
A?tyubwoi	Sosigenes of Alexandria

Ka?la?nda Juliyot ji yet ka?la?nda mam ja ji? byia? mmam cyi tsat ma?ng nswak a?taa ma?ng a?fwuon (365) a?ni kuzang a?lyia?. Ndyia? jhyang a? shyiat mmam 366 ka?nang a? bwuak ndyia? a?naai. A? more ka?la?nda Juliyot nang ka?la?nda khwi di? nkap Cod A?todok A?tyin hu ma?ng nkap Ncod A?tyin na a?ni mbeang da? a?vwuo nwap nang a? ngyei A?mazik (ku A?buzu) a?ni. ^[1]

A? ku shyia? a?di?dam tazwa ka?la?nda Juliyot ji ma? a?lyia? 46 A?K kikya da? a?vwuo (a?wot ji? si? ka kyiak a?lyoot nggu da? a?nyiung) a?gwam Juliyot Kaisar kya, nang tangka?i fai si? a?khwukhwop kalanda A?rom wu, a? ku yet ka?la?nda nang a? kyiai sai mam ma?ng sai zwat a?ni di? fang nji. ^[2] Ji? ku ta?bat ta?m a?tuk 1 Zwat Jhyiung ma? a?lyia? 45 A?K , ca?caat ma?ng a?lyiat nggu na. Ka?la?nda Kaisar ji si? ka ngyet a?tsak ka?la?nda A?byintyokshan Rom wu mbeang a?lyiak fam jenshyung swanta hu kyiak neet di?n jen a?ja ba?ng si? bai ndyia? 1,600, ku si? labeang tat a?lyia? 1582 nang Paparoma Gi?regi?ri XIII ku ghwut ma?ng ka?la?nda jhyang ji? na nvwuong nyia? ta?m ma?ng Ka?la?nda Juliyot ji a?ni.

Ka?la?nda Juliyot byia? ntangka?i ndyia? a?feang nia: a?ca?caat a?lyia? gu byia? mmam 365 a?ni, mbeang a?lyia? ta?gak ka? byia? mmam 366. A?wot a?mgba?m ni? kat a?hyohyoot a?kat ndyia? mmam 365 a?tat wa ma?ng a?lyia? ta?gak mmam 366 a?nyiung, a?wot a?lyia? ka ka? si? du shyia? ma?ng shi a?swap mmam 365.25 da? a?ka?nyiung ma? a?lywei. Si? a?hwa si? swak a?tsak shi mmam a?lyia? 365.2422 (a?fi?ng ka di? yong huni, ka? ni? shai shi?shai a?ni) ku myim ka?la?nda mam ku byia?, si? a?hwa si? fa nyia? ka?la?nda Juliyot ji ni? shyia? mam nyiung kuzang ndyia? 129. Si? a?hwa fa, ka?la?nda Juliyot ji ni? mban ma?ng mmam 3.1 kuzang ndyia? 400.

Jhyuk ka?la?nda Gi?regi?ri hu si? shai ka?nda?n Juliyot hu, ku ghyuai shi a?swak a?lyia? ka?la?nda hu ma? a?ca?caat kyiak neet ma? mmam 365.25 ba?ng si? tat mmam 365.2425 mat a?nia wa a? si? jhyuk ghyuap ka?la?nda Juliyot hu mi? di? nyia? fi?p ma?ng a?lyia? mam hu: ka?la?nda Gi?regi?ri ji si? ta?bat mban ma?ng mam 0.1 hwa ma?nyin a?mami ndyia? 400. Mi? kuzang tangka?i nyia? mi? ndyia? na? kyiak neet mi? a?lyia? 1901 ba?ng si? tat a?lyia? 2099, mam zwat nji ca?caat ma?ng ka?la?nda Julyot na nshyia? mmam 13 a?zama a?ca?caat mam zwat Gi?regi?ri hu (kidee a?tuk mam 1 Zwat Jhyiung Juliyot kwa ma? a?tuk mam Zwat Jhyiung Gi?regi?ri). A?lyiak bibyin Katolika hu si? san ka?la?nda swai ji kiki; bibyin Pi?rotesi?tan si? nyia? a?nia ma? a?shonshyon ma? a?shonshyon ma? a?yaasa?ncuri a?feang ba? ntung a?ni; a?lyiak bibyin A?todok si? sak ka?la?nda Juliyot ji mat nkyang na? byia? a?ka?ta ma?ng khwi a?wot ku si? san ka?la?nda Gi?regi?ri ji a? sak ji? yet ka?la?nda a?niet ji di? ntsa sa?ncuri nswak nfeang hu.

Ya?fang [ jhyuk | jhyuk a?tyin ka ]

A?ka?fwuop nta [ jhyuk | jhyuk a?tyin ka ]

Nwuan a li
ka?la?nda juliyot mi? Swanga?lyiatwuki, a?gban swang a?lyiat ma?sa?t wu.