Publius Vergilius Maro
(
Virgil
ing
basa Inggris
), punika pujangga misuwur Romawi. Karya-karyanipun ingkang wujud
puisi
pastoral lan epik ing
basa Latin
, gadhah prabawa ageng dhumateng karya-karya sastra salajengipun kados ta
La Divina Comedia
saking
Dante Alighieri
, utawi
Paradise Lost
saking
John Milton
.
Sesarengan kaliyan pujangga
Horatius
lan sajarawan
Livius
, karya-karyanipun dados tetenger era kaemasan sastra Latin klasik periode Augustan.
Panjenenganipun dipunwiyosaken tanggal
15 Oktober
70 SM
ing desa Andes, celak
Mantua
ing wilahan ler
Italia
. Tiyang sepuhipun sanadyan asalipun saking kalangan biyasa, gadhah satus sosial ingkang sae amargi upadosipun minangka pandamel barang-barang
tembikar
. Upados puniki sepindhah dipunrintis eyang kakungipun, Magus, bapa saking ibunipun, Maggia Polla.
Pendidikan dhasar dipunlampahi ing Cremona dumugi yuswa 15 taun (taun 55 SM), ing wekdal pamarentahan
Konsul
Pompeius
lan
Crassus
. Salajengipun piyambakpipun nglajengaken pendidikanipun ing
Milan
, lajeng
Roma
. Ing kitha punika, piyambakipun nyinaoni maneka elmu, mliginipun kadhokteran lan matematika. Piyambakipun ugi nyobi peruntunganipun minangka pengacara, nanging amargi kamampuan ngendikanipun ingkang awon lan kasendhat-sendhat, piyambakipun namung sepindah tampil wonten ing pangadilan.
Amargi katertarikanipun kangge nyinaoni filsafat materialisme
Epikurian
, piyambakipun pindhah dhateng
Napoli
lan nggabung ing satunggiling akademi ing mriku kangge nyinaoni filsafat punika. Ing Napoli puniki piyambakipun mapan ngantos sedanipun.
Vergilius nyerap karya klasikipun ingkang sepindhah
Eclogues
antawis taun 42 SM ? 39 SM ing wangun kempalan satunggiling puisi. Puisi-puisi ingkang kainspirasi dening pujangga Yunani Theocritus puniki, dipunpisungsungaken kangge Gaius Asinius Pollio, Alfenus Varus, lan Cornelius Gallus ingkang sampun gadhah jasa nalika mbiyantu mikantukaken malih tanah tetanen kagunganipun. Tanah tetanen kagunganipun dipunsita nagari lan dipunparingaken marang para mantan saradhadhu saking pihak Octavianus minangka imbalan jasanipun, ngalahaken Brutus lan Cassius ing Philipi taun 42 SM.
Karya salajengipun
Georgicon
utawi
Puisi Tetanen
ingkang kaperang saking sekawan buku dipunserat antawis taun 37 SM ? 29 SM. Miturut panuturanipun, puisi-puisi puniki dipundamel amargi panyuwunan
Maecenas
, rencang akrab ugi tiyang kapercayanipun
Kaisar Agustus
, kangge nekanaken peran wigatos tetanen lan narik kathah tiyang tumut lumebet. Propaganda puniki dipunmaksudaken kangge nggesangaken malih prodhuksi sektor tetanen Romawi ingkang kalantar amargi perang salaminipun saperangan generasi, ugi ngriptaaken swasembada pangan.
Ing akir gesangipun (30 SM ? 19 M), Vergilius nelasaken wekdal nyerat karya pamungkasipun
Aeneid
. Ing karyanipun puniki, piyambakipun nggambaraken Roma sanes minangka narasi sajarah nanging minangka
mitologi
, lan milih wangun puisi tinimbang prosa. Wangun ingkang sarupi ugi dipunpigunaaken dening
Homerus
ing karyanipun
Iliad
lan
Odusseia
. Mitologi puniki nyariyosaken ngenani Aenas, putra saking Anchises lan dewi
Venus
, ingkang mimpin para pangungsi
Troya
ngedegaken koloni enggal ing di Italia. Saking keturunan Aenas puniki salajengipun muncul
Romulus
, pangadeg kitha Roma.
Vergilius boten nate nuntasaken karya pungkasanipun, Aeneid. Tigang taun pungkasan saderengipun piyambakipun tilar donya, piyambakipun nelasaken wekdal ing Yunani kangge nuntasaken karya pungkasanipun. Nanging ing mrika piyambakipun nandhang gerah lan mutusaken kangge kundur ing Italia. Panjenenganipun seda tanggal
21 September
19 SM
ing Brundisium, distrik Calabria, pasisir wetan Italia lan dipunsarekaken ing Pozzuoli, ing pasisir celak Napoli. Ing watu nisanipun kaserat:
- Mantua me genuit. Calabri rapuere.
- Tenet nunc Parthenope. Cecini pascua, rura, duces
Ingkang tegesipun:
- Mantua nglairake aku. Calabria nggawa aku lunga
.
- Saiki Napoli nggegem aku. Aku nyanyi ngenani ara-ara suket, padesan lan para pamimpin
.
Ing Dividina Komedia, Vergilius dados pamandhu Dante nalika wonten ing
Ntraka
lan
Latu Pangresikan
.
Wikipedia
Artikel punika,
artikel dhasar
ingkang kedah dipundarbeni sadaya basa.