??? ?????
Idul Fitri
(Pahargyan mungkasi Pasa Ramelan)
|
---|
![](//upload.wikimedia.org/wikipedia/commons/thumb/f/fd/Eidulfitr_meal.jpg/240px-Eidulfitr_meal.jpg) Idul Fitri ing Malaysia
|
Uga ingaran
| Idul Fitri, Hari Lebaran (
Indonesia
); Hari Raya Puasa, Hari Lebaran, Aidilfitri (
Malaysia
,
Singapura
,
Brunei
); Wakas ng Ramadan, Hari Raya Puasa (
Filipina
); Nonbu Perunaal (
Tamil
) Riyoyo, Riyayan, Ngaidul Fitri (
Basa Jawa
); Boboran Siyam (
Basa Sundha
); Uroe Raya Puasa (
Basa Aceh
); Rojar Eid (
Banggaladesa
); Ramazan Bayramı (
Basa Turki
); Eid Nimaz (
Basa Sindhi
); Korite (
Senegal
); Sallah (
Hausa
); Kochnay Akhtar (????? ????) (
Pashto
); Eid-e Sa'eed-e Fitr (The Mirthful Festival of Fitr,
Persi
); Choti Eid (
Basa Urdhu
); Meethi Eid (
Basa Urdhu
);Cheriya Perunnal (
Malayalam
); Ramazanski Bajram, Eid (
Bosnia
); Bajram (
Albania
); Cejna Remezane (
Kurdi
); Ramazanski Bajram (
Kroasia
); Idd (pacelathon ing Uganda)
|
---|
Dipengeti
| Muslim
ing saindhenging
donya
|
---|
Jinis
| Islam
|
---|
Ancas
| Mungkasi Pasa
Ramelan
|
---|
Karamean
| Kembul bojana dhawar panganan legi-legi, nanggo klambi anyar lan maringi dhuwit marang bocah-bocah cilik
|
---|
Pengetan
| Salat
, bayar (
Jakat pitrah
)
|
---|
Tanggal
| 1
Syawal
|
---|
Tanggal ing 2024
| date missing (please add)
|
---|
Gegayutan
| Ramelan
,
Idul Adha
|
---|
Idul Fitri
(
Basa Arab
:
??? ?????
‘?du l-Fi?r
) iku
dina riyaya
umat
Islam
saben tanggal 1
Syawal
sajeroning pananggalan
Hijriyah
. Idul Fitri dirayakake sawise umat Islam nglakoni
pasa
sesasi ing sasi
Ramelan
. Amarga cara ngukuhake tanggal 1
Syawal
kang didhasarake marang mubenge
rembulan
marang
bumi
mau, mula Idul Fitri utawa
Dina Riyaya
ora padha tanggal lan sasine saben
taun
yen dideleng saka
kalendher
Masehi
. Cara nemtokake tanggal 1
Syawal
uga beda-beda, saengga bisa ana saperangan umat Islam kang mahargya ing tanggal
Masehi
kang beda. Ing Indonesia,
pamarentah
minangka kang kawogan nemtokake tanggal 1 Syawal saben ngadhepi wektune nganakake pasamuan kang diarani
sidang isbat
, Sidhang mau dirawuhi dening para punggawa saka
Kamentrian Agama
,
Majelis Ulama Indonesia
, wakil-wakil saka organisasi massa Islam, lan para wakil
nagara
sahabat.
Ing tanggal 1
Syawal
, umat
Islam
kumpul wayah esuk lan ngayahi
Salat id
bebarengan ing
masjid-masjid
, utawa ing lapangan yen kaanan ora
udan
. Beda karo ritual
Salat Iedul Adha
kang kudu
pasa
dhisik nalika budhal menyang papan panggonan salat, sajeroning salat id iki malah disunnahake sarapan dhisik sadurunge mangkat.
Sadurunge diwiwiti salat id, lumrahe imam ngelikake tumrap kang durung nindakake bayar
jakat pitrah
. Wates wektu bayar pitrah yaiku sadurunge ngayahi salat id, dene kang telat lan lagi bayar sawise salat id bakal diitung minangka sedekah biyasa.
Ibadah lan tradhisi ing Idul Fitri
[
besut
|
besut sumber
]
Tradhisi takbiran kang dianakake saben malem riyaya
Idul Fitri nandhani pungkasan dina
pasa
Ramelan
.
Salat Idul Fitri lumrahe dianakake ing
lapangan
. Dene ukum Salat Idul Fitri yaiku
sunat mu'akkad
. Sadurunge salat, kaum muslimin ngumandhangake
takbir
.
Takbir dikumandangake sawise teka sasi Syawal. Saliyane ngayahi Salat Sunat Idul Fitri, kaum muslimin uga diwajibake bayar
jakat pitrah
[1]
[2]
kang akehe saben wong 2,7 kilogram bahan panganan pokok. Tujuan sakai jakat pitrah iki kanggo andum kabegjan marang para fakir miskin. Sawise salat disunnahake midhangetaken kutbah kang diterusake maca donga. Sawise rampung, kaum muslimin banjur padha salaman silih apura siji lan sijine. Kadhangkala ana kang diterusake ngayahi
ziarah kubur
.
[3]
Tradhisi kang biyasa dilakoni ing Indonesia saben ngadhepi dina dina Idul Fitri yaiku wujud silaturahmi marang wong tuwa lan sanak kadang liyane. Kanggo kaperluan silaturahmi lan njaluk ngapura marang wong tuwa iki banjur akeh wong kang mulih menyang kampung asale kang kerep ingaran acara
mudik
. Tradhisi mudik iki njalari dalan-dalan banjur dadi macet. Tradhisi liya kang lumrah yaiku mangan kanthi menu utama wujud
kupat
kang lumrahe nganggo lawuh
opor
utawa
jangan lodheh
.
Salat Iedul Fitri diayahi rong
rakangat
. Ing rokaat pisanan sawise takbiratul ihram ditambah takbir kaping pitu, lan ing rakangat kapindho takbir kaping lima. Ing antarane takbir mau kaprayogakake maca hamdallah, muji Allah lan shalawat marang
Muhammad
S.A.W. Sawise takbir tambahan, imam salat maca ta’awudz, surat
Al Fatihah
banjur maca surat
Kuran
kanthi kombinasi:
Tatacara sabanjure padha karo ing salat-salat liyane.
Sawise rampung salat Idul Fitri kaprayogakake ngrungokake kutbah.
Adab-adab salat Idul Fitri:
- Adus sadurunge mangkat salat (H.R.Imam malik).
- Nganggo wangi-parfum, tumrap wong lanang, lan sikat untu.
- Nganggo sandhangan kang paling apik (H.R.Bukhari, Muslim).
- Salat subuh
dhisik sadurunge mangkat (H.R.Bukhari, Muslim).
- Mangan dhisik sadurunge mangkat (H.R.Bukhari). Mangan sacukupe wae. Beda karo salat Idul Adha kang kudu ora mangan dhisik.
- Disunnahake lumaku tumuju lokasi, yen bisa, (H.R.Ibnu Majah).
- Lokasi salat ing lapangan (H.R.Bukhari, Muslim)
- Takbir kanthi swara (ora mung sajeroning ati) nalika tumuju lokasi salat (Qs.
Al Baqarah
: 185).
- Ora salat sunat sadurunge lan sawise salat Id yen ora ing jero
masjid
.
- Ora ana adan lan iqamah (H.R.Muslim).
- Wanita tumuju lokasi kanthi nutup aurat-nganggo
jilbab
lan tanpa wangen-wangen.
- Silih ngucapake salam. Niru lelaku sahabat
Rasulullah SAW
. Saka Jubair bin Nufair, panjenengane ngendika: "Sahabat Rasulullah SAW yen ketemu ing dina id, silih ngucapake-taqabballahu minna wa minkum (muga-muga Allah nampa amal kita lan amal panjenengan sami)" (H.R.Bukhari).
Wacan takbir yaiku:
Arab
|
Latin
|
Pertalan
|
???? ???? ???? ???? ???? ????
|
Allahu akbar, Allahu akbar, Allahu akbar
|
Allah Maha Agung, Allah Maha Agung, Allah Maha Agung
|
?? ??? ??? ??
|
la ilaha illa Allah
|
Ora ana Gusti kajaba Allah
|
???? ???? ???? ????
|
Allahu akbar, Allahu akbar
|
Allah Maha Agung, Allah Maha Agung
|
???? ?????
|
wa li-illahi al-hamd
|
Kabeh puji mung marang Allah
|
- Jamaah
- Khutbah kapisan khatib disunatake maca takbir ping sanga, banjur ping pitu nalika khutbah kang kaping pindho
- Ngethok kuku
- Budhal lan bali nganggo dalan kang bedho
- Ngewenehi sedekah
- Ngerjakake salat sunat mutlak sadurunge khutbah
- Maca takbir kajaba ing salat wiwit lingsire srengenge satekane imam miwiti salat.
[5]
Umat Islam ing Indonesia nganggep Idul Fitri minangka dina riyaya kang utama, kaanan mangkono dimupangkatake kanggo kumpul karo kulawarga. Tradhisi
mudik
utawa bali menyang kampung, biyasa dilakoni dening wong kang padha ngumbara kanggo mulih menyang desa asal-usule wiwit rong minggu sadurunge Idul Fitri. Pamarentah duwe tanggung jawab nglancarake para pemudik kang bali kampung mau. Dina Riyaya Idul Fitri kang ana ing
Indonesia
dipengeti minangka dina prei (libur) nasional, kang dipengeti dening masarakat Indonesia kang mayoritas kang ndunungi Muslim. Panetepan Idul Firti katemtokake dening pamarentah kanthi ngayahi
sidang Isbat
kang ngajak rembugan ormas-ormas Islam kang ana ing Indonesia.
Dhedhaharan kang paling misuwur ing prayaan Idul Fitri ing Indonesia yaiku
kupat
, kang uga didadekake tradhisi
panganan
ing
Malaysia
,
Brunei
, lan
Singapura
. Ing perangan liya kang dadi pangarep-arep para bocah cilik ing dina riyaya yaiku dum-duman dhuwit riyaya (
Basa Indonesia
:
salam tempel
utawa
angpao
). Kagiatan liya kang ana ing dina riyaya yaiku antarane para tetangga duwe tradhisi dolan lan nyuwun pangapura, kang misuwur kanthi sebutan acara silaturahmi, utawa "halal bi-halal".
Ing tlatah manca kaya dene ing
Malaysia
,
Singapura
, uga
Brunei
, Idul Fitri misuwur kanthi sebutan
Dina Riyaya Pasa
utawa
Dina Riyaya Aidil Fitri
. Ing Indonesia, wayah bengi sadurunge prayaan dianakake takbiran utawa dikumandangake
takbir
ing
dalan
,
masjid
lan uga ing
musholla
, kang tujuane nguntapake kamenangan lan muji syukur Keagungan Tuhan. Ing padesan utawa kampung uga ana tradhisi nguripake damar utawa
pelita
,
panjut
, utawa
obor
. Masarakat uga padha silih ngucapake "Sugeng Dina Riyaya " utawa "Salam Aidil Fitri" lan "Maaf lair lan batin" kanggo pangucapan njaluk pangapura saka wong liya.
- ↑
Weigers, Gerard."Ibadat".
Encyclopedia of Islam and the Muslim world
, kaca. 327
- ↑
Gaffney, Patrick D. "Khutba."
Encyclopedia of Islam and the Muslim World
. kaca. 394.
- ↑
Wiegers, Gerard. "Ritual".
Encyclopedia of Islam and the Muslim world
, kaca. 600
- ↑
[
http://konsultasisyariah.com/shalat-idul-fitri-tata-cara
Konsultasi Syariah: Tata cara salat Idul Fitri]
- ↑
Masykuri, HM. Abdurrahman."Salat 'id (Hari Raya)".
Kaifiyah dan Hikmah Salat versi kitab salaf
, kaca. 141