Shaanxi (eða Shensi ) ( kinverska: ?西 ; romonskun: Sh?nx?) er landlukt herað i Norðvesturhluta Alþyðulyðveldisins Kina . Það liggur að sjalfstjornarsvæðinu i Innri Mongoliu i norðri, Shansi heraði i austri, Henan og Hubei heruðum i suðaustri, Chongqing borgheraðinu og Sichuan heraði i suðri, Gansu heraði i vestri og Hui sjalfstjornarsvæðinu i Ningxia til norðvestur. I austri fer Gulafljot fer með landamorkum Shaanxi og heraðsins Shansi. Hofuðborgin er Xi’an , i suður-miðhluta heraðsins. Flatarmal heraðsins er 205.000 ferkilometrar. Arið 2016 bjuggu meira en 38 milljonir manna i Shaanxi.

Menningarsaga Shaanxi nær til 5.000 ara.

Shaanxi herað er landfræðilega skipt i þrja hluta, það er Norður-, Mið- og Suður-Shaanxi. aðskildum natturusvæðum ? fjalllendnum suðurhluta, dalnum þar sem Wei ain rennur og haslettunni i norðri.

Norður-Shaanxi (?Shaanbei“) er suðausturhluti Ordos-skalarinnar og samanstendur aðallega af tveimur heraðsborgum Yulin og Yan'an a norður Loess haslettunni, afmorkuð af Ordos-eyðimorkinni og graslendi Ordos-borgar i Inn-Mongoliu. Mið-Shaanxi (?Shaanzhong“) er einnig þekkt sem Guanzhong svæðið og samanstendur afrennsli Wei fljotsins austur af Long fjalli og norður af Qinling-fjoll , þar sem meirihluti ibua Shaanxi byr. Suður Shaanxi ( ?Shaannan“) samanstendur af þremur heraðsborgum sunnan við Qinling-fjoll og nær til fjallaborganna þriggja: Hanzhong , Ankang og Shangluo .

Xian borg sem tekur einnig til staða hinna fornu kinversku hofuðborga Fenghao og Chang'an - er hofuðborg heraðsins sem og stærsta borgin i Norðvestur-Kina. Alls bjuggu um 8.5 milljonir manna i hofuðborginni Xi’an arið 2010.

Aðrar borgir Shaanxi eru Ankang , Baoji , Hanzhong , Shangluo , Tongchuan , Weinan , Yan'an , Yulin og Xianyang .

I Xianyang-borg (咸?) sem er staðsett i miðhluta Shaanxi heraðs við Wei fljot bua riflega fjorar milljonir manna. Borgin fekk titilinn ?jarðhitaborg Kina“ a arinu 2006. Þar hafa islenskir jarðhitaserfræðingar unnið með Kinverjum að nytingu jarðhita. Sameiginlegt felag Enex Kina ehf. og Shaanxi Geothermal Energy Development Corporation var stofnað i oktober 2006 að uppbyggingu hitaveitna. Felagið heitir Shaanxi Green Energy Geothermal Development Co. ^[1]

Mannskæðasti jarðskjalftinn til þessa, sem vitað er um, varð i Shaanxi heraði arið 1556. Talið er alls hafi um 830.000 manns farist af hans voldum. ^[2]

Myndir [ breyta | breyta frumkoða ]

• 
  Leirherinn i Xi'an, Shaanxi, er samsafn niuþusund stytta ur leir sem takna eiga heri Qin Shi Huang, fyrsta keisara Kina.
• 
  Matargerð i Shaanxi er þekktust fyrir nuðlur og lambakjotsretti krydduðum með sterkum og floknum kryddum.
• 
  Hin mikla Villigæsa pagoða i Xi'an borg.
• 
  Skakskalinn, Huashan, a Hua fjalli sem stendur nalægt borginni Huayin i Shaanxi heraði. Það er um 120 km austur af Xi'an.
• 
  Qinqiang opera er i Shaanxi, Kina.
• 
  Við enda megingotu Xi'an-borgar er Klukkuturninn
• 
  Fra Yulin borg i Shaanxi. Borgin liggur að Innri Mongoliu i norðri. Ibuafjoldi er um 3.4 milljonir.
• 
  Með 3.7 milljonir ibua er Baoji borg er meðal stærri borgum Shaanxi.

Tenglar [ breyta | breyta frumkoða ]

• Vefsiða Encyclopædia Britannica um Shandong . Inniheldur ymsar upplysingar um heraðið t.d. sogu, landslag, skipulag og markverða staði.
• Enskur vefur heraðsstjornar Shaanxi . Inniheldur ymsar upplysingar t.d. um sogu, skipulag, frettir og ferðaþjonustu

Heimildir [ breyta | breyta frumkoða ]

• Fyrirmynd greinarinnar var ? Shaanxi “ a ensku utgafu Wikipedia . Sott 14. januar 2021.

Tilvisanir [ breyta | breyta frumkoða ]