Afriken Ameriken
, ke yo rele tou
Nwa ameriken
oswa, pi raman,
Afriken-Ameriken yo
, se sitwayen nan
Etazini
nan desandan total oswa pasyel soti nan Afrik nwa. A vas majorite afriken-ameriken se yon desandan
esklav
depote ant sezyem syek ak komansman diznevyem syek.
Pou yon bon bout tan viktim esklavaj, segregasyon rasyal ak diskriminasyon, rekonstriksyon apre Ge Sesesyon la, dezagregasyon ak mouvman dwa sivik yo tout etap pou rekonet dwa Afriken-Ameriken yo. Asansyon nan
Barack Obama
- pitit gason yon Kenyan nwa ak yon Ameriken blanch - nan tet Etazini yo, an
2009
, se soti nan yon seten pwen de vi nan fen evolisyon sa a depi lontan, men se pa anpeche ke pi defize Afriken-Ameriken klas yo toujou konfwonte avek rasis ak diskriminasyon.
Denominasyon
Byenke tem "Afriken Ameriken" (nan angle ː African American oswa African-American) te itilize nan lane 1782,
[1]
men li te vilgarize pa Malcolm X selman nan ane 1960 yo, anvan li vin yon ekspresyon komen nan fen ane 1980 yo. Objektif li se te defini Ameriken ki gen koule po nwa pa yon orijin, menm jan yo se sitwayen ki gen yon orijin italyen oswa ilandez, e pa selman pa koule yo. Se kategori sa a ki itilize pa Biwo resansman ameriken ansanm ak tem "Black" (an franse ː
nwa a
"
[2]
) yo devlope fomile ofisyel pou prepare estatistik oswa sipote politik diskriminasyon pozitif.
Istwa
Epok kolonyal
Premye esklav afriken yo te debake nan komansman 17 yem syek la nan trez koloni angle nan
Amerik dino
. Soti nan tan sa a, nou ka obseve kwazman avek blan yo. Pandan Lage Endepandans Ameriken an, solda nwa, esklav oswa lib, te patisipe nan konfli a sou toulede bo yo, lwayalis ak ensije. Yo estime ke 5,000 Afriken-Ameriken te goumen ansanm avek Ameriken blan
[3]
ak plizye nan yo te libere. Nan lane 1779, anviwon 10,000 moun nwa te rejwenn lame britanik la
[4]
.
Revolisyon Ameriken an mete plas ak estati nwa nan sosyete a nan ke de deba politik yo. Moun Nwa yo rive jwenn yon emansipasyon relatif nan eta nan sant (
Philadelphia
) ak Nouve Anglete
[4]
. Esklavaj te aboli nan lane
1777
nan
Vermont
[5]
,
[6]
, nan lane 1780 nan
Pennsylvania
[6]
, nan lane 1783 nan
Masachoset
.
Kongre Kontinantal la diskite entansman esklavaj.
Thomas Jefferson
, nan Deklarasyon Endepandans ameriken an , te pito inyore sije a, konsa yo pa fache rejyon sid yo ki te rete nan ekonomi
plantasyon
an. Si Konstitisyon Ameriken an te fonde baz
demokratik
yo nan nouvo Repiblik la, li ekskli moun nwa ki soti nan dwa pou yo vote, osi byen ke fanm, Ameriken natif natal yo ak pov yo.
Etazini esklavajis
Abolisyon esklavaj
Depi
1770
, sosyete Quaker Nouvel Anglete te entedi tout pratik esklavajis. Se selman kek eta nan No a ki ap deplase rapidman nan direksyon pou abolisyon esklavaj la
Vemont
te entedi li depi
1777
.
[5]
Nan lane 1807, komes esklav nwa te ofisyelman aboli nan Etazini yo. Nan lane 1820 yo Female Anti-slavery Society (
Sosyete Fi Anti-Esklavaj) te
denonse esklavaj. Nan lane
1863
pandan Ge Sivil ameriken an, Prezidan
Abraham Lincoln
te siyen Pwoklamasyon Emansipasyon ki deklare lib tout esklav k ap viv sou teritwa Konfederasyon Sid la ki pa anba kontwol
Inyon an
. Nan lane
1865
se pibliye 13yem amandman ki entedi esklavaj apre lage sa a.
[7]
Apre lage a, pifo nan "inivesite yo tradisyonelman nwa" yo te kreye pou akeyi etidyan Afriken-Ameriken refize sou kanpis blan.
[8]
Pa te gen okenn rekizisyon oswa konfiskasyon, pa gen okenn plantasyon divize oswa fragmente. Okontre, Prezidan Andrew Johnson gen moun nwa yo ekspilse nan te ke kek jeneral nodis te distribye yo. Anjeneral, estrikti ekonomik nan Sid la, ki bati sou karakteristik rasis, se konpletman konseve. Sistem kare, yon fom eksplwatasyon souvan toupre esklavaj. se kreye pou moun nwa.
[9]
Segregasyon rasyal
Apre 1865, yon gwo kantite ansyen esklav yo te twouve yo san travay e anpil plante te vini pov. Le sa a, komanse yon egzod anmas nan Afriken-Ameriken nan lavil yo endistriyel nan no a nan peyi a. La Ge Sesesyon te kite resantiman nan Sid Eta sid yo apre fen okipasyon milite a, segregasyon te etabli pou pe metisaj ak sikoz vyol la nan fanm blanch pa nonm afriken. lwa yo Jim Crow etabli
devlopman separe, men egal
, setadi, segregasyon nan plas piblik.
Eta sid yo te tou pran avantaj sou peryod la pou vote pou Kod Nwa, ki mete restriksyon grav sou dwa nan ki fek lib Afriken-Ameriken. Yo adopte yon seri de lwa ki entedi posesyon zam pa nwa, dwa pou reyinyon apre soley kouche, ak "ochomaj". Nan
Mississippi
, lwa a entedi yo pou yo posede te. Nan
Kawolin disid
, li entedi yo soti nan pratike nenpot ki okipasyon "atistik, komesyal oswa endistriyel" , selman ki pemet yo vin domestik oswa vale agrikol yo. Plizye eta (osi byen ke nan No a, tankou
Nou Yok
) anpeche yo gen dwa vote anba diferan rezon (vot sansite, entediksyon vot pou analfabet, elatriye). )
[9]
.
Nwa yo tou viktim vyolans, lenchaj ak rayi nan Ku Klux Klan la. Tout moun nan
Lwizyana
travese pa bann ame ki fwete, bat oswa touye nwa avek enpinite. Nan komansman ane 1870 yo, lig sa yo te rive 25,000 manm . Dapre Jeneral Philip Sheridan, gouvene milite nan rejyon an, plis pase 3,500 moun nwa yo te touye nan 10 ane sa yo apre lage a
[9]
.
Gwo migrasyon (1916-1930)
Nan mwa septanm 1909, nan repons a revolt rasyal
Springfield
ak plis lajman vyolans anti-Nwa, yon gwoup refomate ki gen ladan
W.E.B. Du Bois
ak
John Dewey
te vin ansanm yo te jwenn Asosyasyon Nasyonal pou Avansman nan moun ki gen koule
[9]
.
Pandan premye mwatye nan ventyem yo syek, plizye milyon Afriken-Ameriken kite sid Etazini yo rantre nan No a, Midwes ak lwes peyi a nan yon mouvman li te ye tankou
Gwo migrasyon
(1916-1930).
[10]
Yo espere chape segregasyon an ak vyolans yo toujou soufri nan Sid la, akse nan dwa pou vote ak pi bon kondisyon lavi. Dinamis endistriyel la nan No a, bezwen yo travay ki soti nan entansifye nan pwodiksyon milite pandan
Premye Ge Mondyal la
ofri kondisyon sa a vag migrate.
Soti nan 1910 a 1930, popilasyon an nwa nan vil yo nan
Chikago
,
Nouyok
, ak
Filadelfi
ogmante de 226,000 a 902,000 moun.
[11]
Konsantrasyon an nan moun nwa nan lavil yo pi gwo no mennen nan fomasyon an nan katye avek gwo majorite Afriken Ameriken kom bo sid nan
Chikago
oswa Harlem nan
Nou Yok
.
Gwo Migrasyon an akonpaye pa yon transfe enpotan kiltirel : Fom espesifik mizik nan sid peyi a, tankou bougi-woogie oswa blues, ap gaye nan no a. Sant gravite mizik
djaz
soti nan
Nouvel Olean
Chikago ak Nouyok. Katye Harlem nan Nouyok se beso nan yon mouvman kiltirel. Li te ye tankou Renesans la Harlem, non li te rekonet toutpatou nan peyi a. Ekriven
Zora Neale Hurston
,
Langston Hughes
,
Claude McKay
,
Richard Wright
ak atis
Lois Mailou Jones
,
William H. Johnson
,
Romare Bearden
ak
Jacob Lawrence
se reprezantan prensipal yo.
Dwa Sivik ak mach nan direksyon pou egalite
Nan nivo politik la, premye manm nwa yo nan Kongre Etazini an te eli anba etiket la Repibliken nan mwa novanm 1868, twa (3) ane apre abolisyon esklavaj la. Se selman an 1934 ke Pati Demokrat la te prezante premye kandida nwa li yo.
Soti nan 1936 ak 1966, omwen 2,800 moun nwa yo te asasinen nan lenchaj.
[9]
Pandan Gwo Depresyon ane 1930 yo, Afriken-Ameriken yo te sitou afekte pa chomaj ak povrete. Si New Deal (Nouvo Kontra) a ki te lanse pa Prezidan
Franklin Delano Roosevelt
pa te bay pou okenn dispozisyon patikilye pou yo, Ameriken nwa te pran avantaj nan dives pwogram ak ed federal pou egzanp, yo benefisye de yon tye nan benefis lojman. Li se soti nan tan sa a yo ke yo chanje afilyasyon politik yo, vire plis nan direksyon pou pati a nan Roosevelt, pati demokrat la.
Sitiyasyon Afriken Ameriken yo ap amelyore tou dousman : entegrasyon sosyal yo pwogrese gras a lame a pandan Dezyem Ge Mondyal la ( 700 000 Nwa nan Lame a an 1944
[12]
. Konfli a ak fos yo Aks gen tandans inifye nasyon an,
[13]
menm si revolt rasyal te pete nan 1943. Roosevelt ap pran mezi pou limite diskriminasyon nan administrasyon federal la ( Dekre Egzekitif 8802
[12]
). Nan lane 1942,
Kongre Egalite a
te fonde pou lite kont diskriminasyon nan bilding piblik nan no peyi a
[12]
. Gran Migrasyon an komanse nan peryod antdege la kontinye : Plizye mil moun nwa kite Sid la pou travay nan metwopol
Kalifoni yo
. An 1941, pa menase pou oganize yon gwo mach pwotestasyon sou kapital la, lide sendika yo ki gen ladan Asa Philip Randolph jwenn nan men gouvenman an yon desegregasyon nan faktori nan No a.
Premye mezi kont segregasyon an pran nan eta sid yo apre
Dezyem Ge Mondyal la
, yo bay efo lage Ameriken Afriken yo nan lame peyi a. An 1949, lame a antre nan yon faz desegregasyon total
[14]
. Gras a efo avokaA ariken-Aaeriken Thurgood Marshall ak NAACP a , segregasyon lekol la te deklare kenonstitisyonel pa Tribinal Siprem lantazini an 1954 (
Brown v.
Komisyon Konsey Edikasyon an
). Lot lwa Jim Crow yo te aboli pa
Lwa sou Dwa Sivil
1964 ak Lwa
sou Dwa Vot la
.
Ane 1960 yo te make pa figi
Martin Luther King Jr.
(1929-1968) ki te oganize ak dirije mach pou dwa pou vote , travay minorite yo, ak lot dwa sivik debaz pou Afriken Ameriken yo. Li se pi byen konnen pou diskou li "
I have a dream
"
(Mwen gen yon rev),
lage sou 28 out 1963 devan Lincoln Memorial nan
Wachinton
pandan mach la pou travay ak libete. Li rankontre
John F. Kennedy
ki sipote l nan batay kont diskriminasyon rasyal. Martin Luther King ak mouvman dwa sivikyo pa apresye pa opinyon piblik la ak mach la rejte pa de (2) tye de Ameriken yo. Dapre enket fet pa
The New York Times
nan lane 1964, Nouyoke yo we Martin Luther King kom yon "ekstremis" ak konsidere "twop" reklamasyon dwa sivik
[15]
. Desegregasyon an pran yon vire vyolan avek anpil asasina, revolt nan kek vil ak geto ː ant 1965 ak 1968, vyolans lan te kite 250 mouri ak 8,000 blese toupatou nan peyi a. An 1968, yon rapo Komisyon Kerner te envestige koz vyolans sa yo e se pwen depa pou politik diskriminasyon pozitif .
Epok kontanporen
Pati Black Panther Party te fonde an 1966. Nan lane 1973, Bobby Seale kouri pou BPP nan
Oakland
City Hall
(Kalifoni)
, ki konsantre sou sevis sosyal ak politizasyon nan kominote a nwa. Li vin 19.26% nan vot la ak ki kalifye pou dezyem vot lan, kote li echwe sepandan
[16]
.
Diskriminasyon pozitif (
aksyon afimatif
)
Premye a yo itilize fraz la
Aksyon Afimatif
se Prezidan ameriken
John Fitzgerald Kennedy
; li te Le sa a, pran sou pa siksese li nan Maison Blanche lan , Lyndon B. Johnson. Lide yo te ke, malgre lwa egalite, moun nwa ta lag deye res la nan popilasyon an ameriken an. Objektif la se te moun ki Nwa plis reprezante nan travay kalifye, inivesite, medya yo, ak sou sa. Depi ane 1960 yo, yo te travay preferansyel prezante. Men, sa a se nan okenn fason yon politik kota Nan lane 2003, Tribinal Siprem lan te kondane prensip kota yo kom kontre ak egalite devan lalwa ak konpetisyon gratis. Rezilta yo konsidere kom konvenk nan Etazini yo Nan lane 1960, 13% Afriken-Ameriken yo te fe pati klas mwayen yo, ak 66% nan 2000. Kantite nwa ki nan klas presegonde a te kat (4) fwa pi plis e kantite nwa pov yo te mwatye mwatye.
[17]
Diferans etnik yo tou pi fo nan Amerik Latin nan, ki kanmenm gen yon repitasyon pou konjeksyon.
Reprezantasyon politik
Premye eli nwa yo paret pandan peryod sa yo rele nan Rekonstriksyon an , jis apre Ge Sivil la, ak nan mitan lot moun de eli Afriken Ameriken nan Sena Etazini an. Hiram Rhodes Revels ak Blanche Bruce , tou de eli nan Mississippi. Men, kontwol nan eta sid yo pa demokrat yo konsevatif (
rache yo
), konpwomi an nan 1877 ak nan fen okipasyon milite a, vyolans la, entimidasyon a dekouraje moun nwa yo vote ak fwod yo elektoral make nan fen sa a ... peryod. Komanse segregasyon an disparet nenpot reprezantasyon elektif Afriken-Ameriken yo.
Nou dwe tann batay pou dwa sivil ak fen segregasyon nan eta sid yo pou we Afriken Ameriken anko nan politik nan fen ane 1960 yo. Se konsa, an 1968, Shirley Chisholm te premye Afriken-fanm Ameriken eli nan Kongre a. An 1972, li te kouri pou nominasyon Demokratik la pou eleksyon prezidansyel,
[18]
men George McGovern te bat li. An 2009,
Barack Obama
te vin premye prezidan an Afriken-Ameriken nan peyi Etazini a, apre senkyem Afriken-Ameriken an eli nan Sena a
[19]
-
Barack Obama
, premye prezidan Afriken-Ameriken (2009-2017).
-
Michelle Obama
, premye
Premye Dam
Afriken (2009-2017).
-
John Willis Menard
, premye Afriken-Ameriken eli nan Kongre a nan 1868.
-
Hiram Rhodes Revels
, premye Afriken-Ameriken an eli nan Sena a ak chita nan Kongre a nan 1870.
-
Robert C. Weaver
, premye manm Afriken-Ameriken nan yon kabine prezidansyel yo.
-
Thurgood Marshall
, premye jij nwa nan Tribinal Siprem lan (1967-1991).
-
Shirley Chisholm
, premye fanm afriken-ameriken ki te eli nan Kongre a an 1968 e premye fanm ak premye moun nwa ki te kouri pou yon pwemye minis demokratik an prezidans nan lane 1972.
-
Patricia Roberts Harris
, premye manm Afriken-Ameriken nan yon kabine prezidansyel ak nonmen anbasade.
-
Jesse Jackson
, premye Afriken-Ameriken kapab genyen yon pwezidansyel prensipal yon gwo fet nan lane 1988.
-
John Conyers
, aktyel pi ansyen Depite.
-
Carol Moseley-Braun
, premye fanm afriken-ameriken eli nan Sena an 1992
-
David Dinkins
, premye majistra nwa nan Nouyok (1990-1993).
-
Harold Washington
, premye majistra nwa nan
Chikago
(1980-1993).
Vot popilasyon Afriken-Ameriken an pandan eleksyon prezidansyel yo
Ane
|
Afriken Ameriken
|
Nasyonal
|
Demokrat (%)
|
Repibliken (%)
|
Lot (%)
|
Demokrat (%)
|
Repibliken (%)
|
Lot (%)
|
1976
[20]
|
83
|
17
|
0
|
50
|
48
|
2
|
1980
[21]
|
83
|
14
|
3
|
41
|
51
|
8
|
1984
[22]
|
91
|
9
|
0
|
41
|
59
|
0
|
1988
[23]
|
89
|
11
|
0
|
46
|
53
|
1
|
1992
[24]
|
83
|
10
|
7
|
43
|
37
|
19
|
1996
[25]
|
84
|
12
|
4
|
49
|
41
|
9
|
2000
[26]
|
90
|
10
|
0
|
48
|
48
|
2
|
2004
[27]
|
88
|
11
|
1
|
48
|
51
|
1
|
2008
[28]
|
95
|
4
|
1
|
53
|
45
|
2
|
2012
[29]
|
93
|
6
|
1
|
51
|
47
|
2
|
2016
[30]
|
89
|
8
|
3
|
48
|
46
|
6
|
Demografi
Evolisyon popilasyon an
Popilasyon afriken-ameriken nan resansman an
,
Ane
|
Se selman Ameriken Afriken yo
|
Metis afriken-ameriken
|
Esklavaj
|
Nonm
|
% nan popilasyon
|
Nonm
|
% nan popilasyon
|
Esklav
|
Lib
|
Nonm
|
%
|
Nonm
|
%
|
1790
|
757,208
|
19.3
|
|
697,681
|
92.1
|
59,727
|
7.9
|
1800
|
1,002,037
|
18.9
|
893,602
|
89.2
|
108,435
|
10.8
|
1810
|
1,377,808
|
19.0
|
1,191,362
|
86.5
|
186,446
|
13.5
|
1820
|
1,771,656
|
18.4
|
1,538,022
|
86.8
|
233,634
|
13.2
|
1830
|
2,328,642
|
18.1
|
2,009,043
|
86.3
|
319,599
|
13.7
|
1840
|
2,873,648
|
16,8
|
2,487,355
|
86.6
|
386,293
|
13.4
|
1850
|
3,638,808
|
15.7
|
3,204,313
|
88.1
|
434,495
|
11.9
|
1860
|
4,441,830
|
14.1
|
3,953,760
|
89.0
|
488,070
|
11.0
|
1870
|
4,880,009
|
12.7
|
|
1880
|
6,580,793
|
13.1
|
1890
|
7,488,788
|
11.9
|
1900
|
8,833,994
|
11.6
|
1910
|
9,827,763
|
10.7
|
1920
|
10 463 131
|
9.9
|
1930
|
11,891,143
|
9.7
|
1940
|
12,865,518
|
9.8
|
1950
|
15,042,286
|
10.0
|
1960
|
18,871,831
|
10.5
|
1970
|
22,580,289
|
11.1
|
1980
|
26,495,025
|
11.7
|
1990
|
29,986,060
|
12.1
|
2000
|
34 658 190
|
12.3
|
1,761,244
|
0.6
|
2010
|
38,929,319
|
12.6
|
3,091,424
|
1.0
|
Resansman popilasyon an pa obligatwa nan Etazini.
[31]
Se referans a nan " ras " ki baze, depi 1960, sou prensip la nan idantifikasyon pwop tet ou
[2]
Anplis, "ras la" pa endike sou nenpot ki dokiman idantite (lisans pou kondwi, kat sekirite sosyal oswa paspo). Li posib tou pou chwazi plizye " ras " reprezante reprezantasyon li yo depi resansman 2000.
[32]
Moun ki gen zanset yo te pote kom esklav soti nan Lafrik nan Karayib la oswa nan Amerik Latin nan, men ki te vin
Etazini
yo kom moun ki lib, klasifye tet yo kom Afriken-Ameriken oswa nan yon lot kategori, ki moun ki ka Amerik Latin nan,
Ameriken ayisyen
oswa Karayib-Ameriken an.
Dapre estimasyon ofisyel
2005
, apepre
39,9 millions
Afriken-Ameriken ap viv nan Etazini yo, oswa 12.9% nan popilasyon total la. 54.8% abite nan Etazini Sid yo, 17.6% nan Nodes la, 18.7% nan Midwes la ak selman 8.9% nan eta Lwes yo. 88% ap viv nan zon iben yo. Avek plis pase twa milyon rezidan nwa,
Nouyok
gen pi gwo popilasyon iben nwa nan Etazini. Pami vil ki gen plis pase 100,000 moun,
Gary
nan
Indiana
gen pousantaj ki pi wo nan moun ki rete nwa (84%), ki te swiv atansyon pa Detroit nan
Michigan
(82%).
Nouvel Olean
nan
Lwiziana
(67%), Baltimore nan
Merilann
(64%),
Atlanta
nan
Djodji
(61%) ak
Wachinton
(60%) se sant enpotan tou nan popilasyon nwa.
Evolisyon Afriken-Ameriken nan popilasyon pa Eta
[33]
,
[34]
Eta/teritwa
|
1790
|
1800
|
1810
|
1820
|
1830
|
1840
|
1850
|
1860
|
1870
|
1880
|
1890
|
1900
|
1910
|
1920
|
1930
|
1940
|
1950
|
1960
|
1970
|
1980
|
1990
|
2000
|
2010
|
Etazini
|
19,3 %
|
18,9 %
|
19,0 %
|
18,4 %
|
18,1 %
|
16,8 %
|
15,7 %
|
14,1 %
|
12,7 %
|
13,1 %
|
11,9 %
|
11,6 %
|
10,7 %
|
9,9 %
|
9,7 %
|
9,8 %
|
10,0 %
|
10,5 %
|
11,1 %
|
11,7 %
|
12,1 %
|
12,3 %
|
12,6 %
|
Alabama
|
|
41,4 %
|
29,0 %
|
33,2 %
|
38,5 %
|
43,3 %
|
44,7 %
|
45,4 %
|
47,7 %
|
47,5 %
|
44,8 %
|
45,2 %
|
42,5 %
|
38,4 %
|
35,7 %
|
34,7 %
|
32,0 %
|
30,0 %
|
26,2 %
|
25,6 %
|
25,3 %
|
26,0 %
|
26,2 %
|
Alaska
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
|
3,0 %
|
3,0 %
|
3,4 %
|
4,1 %
|
3,5 %
|
3,3 %
|
Arizona
|
|
|
|
|
|
|
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
1,5 %
|
1,5 %
|
1,0 %
|
2,4 %
|
2,5 %
|
3,0 %
|
3,5 %
|
3,3 %
|
3,0 %
|
2,8 %
|
3,0 %
|
3,1 %
|
4,1 %
|
Akennsas
|
|
|
13,0 %
|
11,7 %
|
15,5 %
|
20,9 %
|
22,7 %
|
25,6 %
|
25,2 %
|
26,3 %
|
27,4 %
|
28,0 %
|
28,1 %
|
27,0 %
|
25,8 %
|
24,8 %
|
22,3 %
|
21,8 %
|
18,3 %
|
16,3 %
|
15,9 %
|
15,7 %
|
15,4 %
|
Kalifoni
|
|
|
|
|
|
|
1,0 %
|
1,1 %
|
0,8 %
|
0,7 %
|
0,9 %
|
0,7 %
|
0,9 %
|
1,1 %
|
1,4 %
|
1,8 %
|
4,4 %
|
5,6 %
|
7,0 %
|
7,7 %
|
7,4 %
|
6,7 %
|
6,2 %
|
Kolorado
|
|
|
|
|
|
|
|
0,1 %
|
1,1 %
|
1,3 %
|
1,5 %
|
1,6 %
|
1,4 %
|
1,2 %
|
1,1 %
|
1,1 %
|
1,5 %
|
2,3 %
|
3,0 %
|
3,5 %
|
4,0 %
|
3,8 %
|
4,0 %
|
Konektikot
|
2,3 %
|
2,5 %
|
2,6 %
|
2,9 %
|
2,7 %
|
2,6 %
|
2,1 %
|
1,9 %
|
1,8 %
|
1,9 %
|
1,6 %
|
1,7 %
|
1,4 %
|
1,5 %
|
1,8 %
|
1,9 %
|
2,7 %
|
4,2 %
|
6,0 %
|
7,0 %
|
8,3 %
|
9,1 %
|
10,1 %
|
Delawe
|
21,6 %
|
22,4 %
|
23,8 %
|
24,0 %
|
24,9 %
|
25,0 %
|
22,2 %
|
19,3 %
|
18,2 %
|
18,0 %
|
16,8 %
|
16,6 %
|
15,4 %
|
13,6 %
|
13,7 %
|
13,5 %
|
13,7 %
|
13,6 %
|
14,3 %
|
16,1 %
|
16,9 %
|
19,2 %
|
21,4 %
|
Wachinton
|
|
30,4 %
|
33,1 %
|
31,2 %
|
30,1 %
|
29,1 %
|
26,6 %
|
19,1 %
|
33,0 %
|
33,6 %
|
32,8 %
|
31,1 %
|
28,5 %
|
25,1 %
|
27,1 %
|
28,2 %
|
35,0 %
|
53,9 %
|
71,1 %
|
70,3 %
|
65,8 %
|
60,0 %
|
50,7 %
|
Florid
|
|
|
|
|
47,1 %
|
48,7 %
|
46,0 %
|
44,6 %
|
48,8 %
|
47,0 %
|
42,5 %
|
43,7 %
|
41,0 %
|
34,0 %
|
29,4 %
|
27,1 %
|
21,8 %
|
17,8 %
|
15,3 %
|
13,8 %
|
13,6 %
|
14,6 %
|
16,0 %
|
Djodji
|
35,9 %
|
37,1 %
|
42,5 %
|
44,4 %
|
42,6 %
|
41,0 %
|
42,4 %
|
44,0 %
|
46,0 %
|
47,0 %
|
46,7 %
|
46,7 %
|
45,1 %
|
41,7 %
|
36,8 %
|
34,7 %
|
30,9 %
|
28,5 %
|
25,9 %
|
26,8 %
|
27,0 %
|
28,7 %
|
30,5 %
|
Awayi
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,2 %
|
0,4 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,5 %
|
0,8 %
|
1,0 %
|
1,8 %
|
2,5 %
|
1,8 %
|
1,6 %
|
Aydawo
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,4 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,6 %
|
Ilinwa
|
|
7,4 %
|
6,4 %
|
2,5 %
|
1,5 %
|
0,8 %
|
0,6 %
|
0,4 %
|
1,1 %
|
1,5 %
|
1,5 %
|
1,8 %
|
1,9 %
|
2,8 %
|
4,3 %
|
4,9 %
|
7,4 %
|
10,3 %
|
12,8 %
|
14,7 %
|
14,8 %
|
15,1 %
|
14,5 %
|
Indiana
|
|
4,4 %
|
2,6 %
|
1,0 %
|
1,1 %
|
1,0 %
|
1,1 %
|
0,8 %
|
1,5 %
|
2,0 %
|
2,1 %
|
2,3 %
|
2,2 %
|
2,8 %
|
3,5 %
|
3,6 %
|
4,4 %
|
5,8 %
|
6,9 %
|
7,6 %
|
7,8 %
|
8,4 %
|
9,1 %
|
Ayowa
|
|
|
|
|
|
0,4 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,5 %
|
0,6 %
|
0,6 %
|
0,6 %
|
0,7 %
|
0,8 %
|
0,7 %
|
0,7 %
|
0,8 %
|
0,9 %
|
1,2 %
|
1,4 %
|
1,7 %
|
2,1 %
|
2,9 %
|
Kannzas
|
|
|
|
|
|
|
|
0,6 %
|
4,7 %
|
4,3 %
|
3,5 %
|
3,5 %
|
3,2 %
|
3,3 %
|
3,5 %
|
3,6 %
|
3,8 %
|
4,2 %
|
4,8 %
|
5,3 %
|
5,8 %
|
5,7 %
|
5,9 %
|
Kentoki
|
17,0 %
|
18,6 %
|
20,2 %
|
22,9 %
|
24,7 %
|
24,3 %
|
22,5 %
|
20,4 %
|
16,8 %
|
16,5 %
|
14,4 %
|
13,3 %
|
11,4 %
|
9,8 %
|
8,6 %
|
7,5 %
|
6,9 %
|
7,1 %
|
7,2 %
|
7,1 %
|
7,1 %
|
7,3 %
|
7,8 %
|
Lwiziana
|
|
|
55,2 %
|
51,8 %
|
58,5 %
|
55,0 %
|
50,7 %
|
49,5 %
|
50,1 %
|
51,5 %
|
50,0 %
|
47,1 %
|
43,1 %
|
38,9 %
|
36,9 %
|
35,9 %
|
32,9 %
|
31,9 %
|
29,8 %
|
29,4 %
|
30,8 %
|
32,5 %
|
32,0 %
|
Men
|
0,6 %
|
0,5 %
|
0,4 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,5 %
|
1,2 %
|
Merilann
|
34,7 %
|
36,7 %
|
38,2 %
|
36,1 %
|
34,9 %
|
32,3 %
|
28,3 %
|
24,9 %
|
22,5 %
|
22,5 %
|
20,7 %
|
19,8 %
|
17,9 %
|
16,9 %
|
16,9 %
|
16,6 %
|
16,5 %
|
16,7 %
|
17,8 %
|
22,7 %
|
24,9 %
|
27,9 %
|
29,4 %
|
Masachoset
|
1,4 %
|
1,5 %
|
1,4 %
|
1,3 %
|
1,2 %
|
1,2 %
|
0,9 %
|
0,8 %
|
1,0 %
|
1,0 %
|
1,0 %
|
1,1 %
|
1,1 %
|
1,2 %
|
1,2 %
|
1,3 %
|
1,6 %
|
2,2 %
|
3,1 %
|
3,9 %
|
5,0 %
|
5,4 %
|
6,6 %
|
Michigan
|
|
3,7 %
|
3,0 %
|
2,1 %
|
0,8 %
|
0,3 %
|
0,6 %
|
0,9 %
|
1,0 %
|
0,9 %
|
0,7 %
|
0,7 %
|
0,6 %
|
1,6 %
|
3,5 %
|
4,0 %
|
6,9 %
|
9,2 %
|
11,2 %
|
12,9 %
|
13,9 %
|
14,2 %
|
14,2 %
|
Minesota
|
|
|
|
|
|
|
0,6 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,4 %
|
0,4 %
|
0,5 %
|
0,7 %
|
0,9 %
|
1,3 %
|
2,2 %
|
3,5 %
|
5,2 %
|
Misisipi
|
|
41,5 %
|
47,0 %
|
44,1 %
|
48,4 %
|
52,3 %
|
51,2 %
|
55,3 %
|
53,7 %
|
57,5 %
|
57,6 %
|
58,5 %
|
56,2 %
|
52,2 %
|
50,2 %
|
49,2 %
|
45,3 %
|
42,0 %
|
36,8 %
|
35,2 %
|
35,6 %
|
36,3 %
|
37,0 %
|
Misouri
|
|
|
17,6 %
|
15,9 %
|
18,3 %
|
15,6 %
|
13,2 %
|
10,0 %
|
6,9 %
|
6,7 %
|
5,6 %
|
5,2 %
|
4,8 %
|
5,2 %
|
6,2 %
|
6,5 %
|
7,5 %
|
9,0 %
|
10,3 %
|
10,5 %
|
10,7 %
|
11,2 %
|
11,6 %
|
Montana
|
|
|
|
|
|
|
|
|
0,9 %
|
0,9 %
|
1,0 %
|
0,6 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
Nebraska
|
|
|
|
|
|
|
|
0,3 %
|
0,6 %
|
0,5 %
|
0,8 %
|
0,6 %
|
0,6 %
|
1,0 %
|
1,0 %
|
1,1 %
|
1,5 %
|
2,1 %
|
2,7 %
|
3,1 %
|
3,6 %
|
4,0 %
|
4,5 %
|
Nevada
|
|
|
|
|
|
|
|
0,7 %
|
0,8 %
|
0,8 %
|
0,5 %
|
0,3 %
|
0,6 %
|
0,4 %
|
0,6 %
|
0,6 %
|
2,7 %
|
4,7 %
|
5,7 %
|
6,4 %
|
6,6 %
|
6,8 %
|
8,1 %
|
Nou Anpchi
|
0,6 %
|
0,5 %
|
0,5 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,6 %
|
0,7 %
|
1,1 %
|
Nou Jeze
|
7,7 %
|
8,0 %
|
7,6 %
|
7,2 %
|
6,4 %
|
5,8 %
|
4,9 %
|
3,8 %
|
3,4 %
|
3,4 %
|
3,3 %
|
3,7 %
|
3,5 %
|
3,7 %
|
5,2 %
|
5,5 %
|
6,6 %
|
8,5 %
|
10,7 %
|
12,6 %
|
13,4 %
|
13,6 %
|
13,7 %
|
Nou Meksiko
|
|
|
|
|
|
|
0,0 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,8 %
|
1,2 %
|
0,8 %
|
0,5 %
|
1,6 %
|
0,7 %
|
0,9 %
|
1,2 %
|
1,8 %
|
1,9 %
|
1,8 %
|
2,0 %
|
1,9 %
|
2,1 %
|
Nou Yok
|
7,6 %
|
5,3 %
|
4,2 %
|
2,9 %
|
2,3 %
|
2,1 %
|
1,6 %
|
1,3 %
|
1,2 %
|
1,3 %
|
1,2 %
|
1,4 %
|
1,5 %
|
1,9 %
|
3,3 %
|
4,2 %
|
6,2 %
|
8,4 %
|
11,9 %
|
13,7 %
|
15,9 %
|
15,9 %
|
15,9 %
|
Karolin dino
|
26,8 %
|
29,4 %
|
32,2 %
|
34,4 %
|
35,9 %
|
35,6 %
|
36,4 %
|
36,4 %
|
36,6 %
|
38,0 %
|
34,7 %
|
33,0 %
|
31,6 %
|
29,8 %
|
29,0 %
|
27,5 %
|
25,8 %
|
24,5 %
|
22,2 %
|
22,4 %
|
22,0 %
|
21,6 %
|
21,5 %
|
Dakota dino
|
|
|
|
|
|
|
|
|
1,0 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,0 %
|
0,0 %
|
0,1 %
|
0,4 %
|
0,4 %
|
0,6 %
|
0,6 %
|
1,2 %
|
Owayo
|
|
0,5 %
|
0,8 %
|
0,8 %
|
1,0 %
|
1,1 %
|
1,3 %
|
1,6 %
|
2,4 %
|
2,5 %
|
2,4 %
|
2,3 %
|
2,3 %
|
3,2 %
|
4,7 %
|
4,9 %
|
6,5 %
|
8,1 %
|
9,1 %
|
10,0 %
|
10,6 %
|
11,5 %
|
12,2 %
|
Oklawoma
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8,4 %
|
7,0 %
|
8,3 %
|
7,4 %
|
7,2 %
|
7,2 %
|
6,5 %
|
6,6 %
|
6,7 %
|
6,8 %
|
7,4 %
|
7,6 %
|
7,4 %
|
Oregon
|
|
|
|
|
|
|
0,5 %
|
0,2 %
|
0,4 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,8 %
|
1,0 %
|
1,3 %
|
1,4 %
|
1,6 %
|
1,6 %
|
1,8 %
|
Pensilvani
|
2,4 %
|
2,7 %
|
2,9 %
|
2,9 %
|
2,8 %
|
2,8 %
|
2,3 %
|
2,0 %
|
1,9 %
|
2,0 %
|
2,0 %
|
2,5 %
|
2,5 %
|
3,3 %
|
4,5 %
|
4,7 %
|
6,1 %
|
7,5 %
|
8,6 %
|
8,8 %
|
9,2 %
|
10,0 %
|
10,8 %
|
Rod Aylann
|
6,3 %
|
5,3 %
|
4,8 %
|
4,3 %
|
3,7 %
|
3,0 %
|
2,5 %
|
2,3 %
|
2,3 %
|
2,3 %
|
2,1 %
|
2,1 %
|
1,8 %
|
1,7 %
|
1,4 %
|
1,5 %
|
1,8 %
|
2,1 %
|
2,7 %
|
2,9 %
|
3,9 %
|
4,5 %
|
5,7 %
|
Karolin disid
|
43,7 %
|
43,2 %
|
48,4 %
|
52,8 %
|
55,6 %
|
56,4 %
|
58,9 %
|
58,6 %
|
58,9 %
|
60,7 %
|
59,8 %
|
58,4 %
|
55,2 %
|
51,4 %
|
45,6 %
|
42,9 %
|
38,8 %
|
34,8 %
|
30,5 %
|
30,4 %
|
29,8 %
|
29,5 %
|
27,9 %
|
Dakota disid
|
|
|
|
|
|
|
|
0,0 %
|
0,6 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,5 %
|
0,6 %
|
1,3 %
|
Tenesi
|
10,6 %
|
13,2 %
|
17,5 %
|
19,6 %
|
21,4 %
|
22,7 %
|
24,5 %
|
25,5 %
|
25,6 %
|
26,1 %
|
24,4 %
|
23,8 %
|
21,7 %
|
19,3 %
|
18,3 %
|
17,4 %
|
16,1 %
|
16,5 %
|
15,8 %
|
15,8 %
|
16,0 %
|
16,4 %
|
16,7 %
|
Teksas
|
|
|
|
|
|
|
27,5 %
|
30,3 %
|
31,0 %
|
24,7 %
|
21,8 %
|
20,4 %
|
17,7 %
|
15,9 %
|
14,7 %
|
14,4 %
|
12,7 %
|
12,4 %
|
12,5 %
|
12,0 %
|
11,9 %
|
11,5 %
|
11,8 %
|
Youta
|
|
|
|
|
|
|
0,4 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,4 %
|
0,5 %
|
0,6 %
|
0,6 %
|
0,7 %
|
0,8 %
|
1,1 %
|
Vemont
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,3 %
|
0,4 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,3 %
|
0,2 %
|
0,5 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,3 %
|
0,5 %
|
1,0 %
|
Vijini
|
43,4 %
|
44,6 %
|
47,1 %
|
47,8 %
|
47,9 %
|
46,9 %
|
45,0 %
|
43,3 %
|
41,9 %
|
41,8 %
|
38,4 %
|
35,6 %
|
32,6 %
|
29,9 %
|
26,8 %
|
24,7 %
|
22,1 %
|
20,6 %
|
18,5 %
|
18,9 %
|
18,8 %
|
19,6 %
|
19,4 %
|
Wachinton
|
|
|
|
|
|
|
12,7 %
|
0,3 %
|
0,9 %
|
0,4 %
|
0,4 %
|
0,5 %
|
0,5 %
|
0,5 %
|
0,4 %
|
0,4 %
|
1,3 %
|
1,7 %
|
2,1 %
|
2,6 %
|
3,1 %
|
3,2 %
|
3,6 %
|
Vijini de Lwes
|
9,5 %
|
9,8 %
|
11,5 %
|
12,1 %
|
11,2 %
|
9,6 %
|
7,8 %
|
5,6 %
|
4,1 %
|
4,2 %
|
4,3 %
|
4,5 %
|
5,3 %
|
5,9 %
|
6,6 %
|
6,2 %
|
5,7 %
|
4,8 %
|
3,9 %
|
3,3 %
|
3,1 %
|
3,2 %
|
3,4 %
|
Wiskonnsenn
|
|
|
|
1,2 %
|
1,8 %
|
0,6 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,2 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,1 %
|
0,2 %
|
0,4 %
|
0,4 %
|
0,8 %
|
1,9 %
|
2,9 %
|
3,9 %
|
5,0 %
|
5,7 %
|
6,3 %
|
Wayoming
|
|
|
|
|
|
|
|
|
2,0 %
|
1,4 %
|
1,5 %
|
1,0 %
|
1,5 %
|
0,7 %
|
0,6 %
|
0,4 %
|
0,9 %
|
0,7 %
|
0,8 %
|
0,7 %
|
0,8 %
|
0,8 %
|
0,8 %
|
Potoriko
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
8,0 %
|
12,4 %
|
Lang
Dapre sondaj
kominote ozetazini
an 2016, 91.1% nan popilasyon an afriken-ameriken sou senk (5) eta pale angle a nan kay la, 2.1% te di pale
panyol
la, 1.9%
kreyol ayisyen
la, 0.9% franse, 0.4% amawik , 0.3% Somali, 0.3% yon lang Akan, 0.3% Yoruba ak 2.7% yon lot lang
[35]
.
Relijyon
Konpozisyon relijyez an 2014
[36]
Relijyon
|
Afriken-Ameriken
|
Etazini
|
Nwa legliz istorik
|
53
|
6.5
|
Evanjelik Pwotestantis
|
14
|
25.4
|
Pa afilye
|
16
|
15.8
|
Katolik
|
5
|
20.8
|
Tradisyonel pwotestantis
|
4
|
14.7
|
Temwen Jewova yo
|
2
|
0.8
|
Islam
|
2
|
0.9
|
Anostisis
|
1
|
4.0
|
Ateyis
|
1
|
3.1
|
Lot
|
2
|
8.0
|
Dapre Pew Research Center a, Afriken-Ameriken yo gen plis relijye pase popilasyon jeneral la, byenke sa gen tandans diminye, apre tandans jeneral la nan Etazini yo. Se konsa, pataje nan yo pou yo kwe nan Bondye ogmante de 97% nan 2007 a 93% nan 2014, kont 91% nan 2007 ak 88% nan 2014 pou tout popilasyon an
[37]
). Pwoposyon nan moun ki repond ki konsidere relijyon yo dwe "tre enpotan" nan lavi yo, byenke pi fo pase mwayen (75%
[36]
kont 53% nan 2014
[38]
), tou gen tandans fe diminye (79%). % pou Ameriken Afriken yo
[36]
ak 56% pou popilasyon jeneral la
[38]
). Finalman, pandan ke yo te pwoposyonel plis chans ale nan sevis relijye ak priye chak jou omwen yon fwa yon semen (47% ak 75% respektivman
[36]
kont 36%
[39]
ak 55% pou tout popilasyon an).
[40]
). Anplis de sa, 75% nan yo di ke yo priye chak jou
[36]
, pratik sa yo tou yo gen tandans diminye depi 53% te di ke yo te ale nan sevis relijye omwen yon fwa yon semen nan 2007 ak 76% te di ke yo lapriye omwen yon fwa nan yon jounen.
[36]
.
Metisaj ak popilasyon ewopeyen yo ak amerendyen yo
Tes jenetik yo montre ke popilasyon Afriken-Ameriken an ka atribiye an mwayen eritaj zanset li a 22%
Ewopeyen
yo, 3% nan Amerendyen yo ak 75%
Afriken
ki gen orijin Afrik Sib-Sahara.
Inegalite sosyal
Nan komansman 21yem syek la, nwa ak Ameriken natif natal yo toujou okipe anba nechel sosyal la. Genyen toujou anpil geto, kote 50% timoun grandi san yon papa. Souvan Ameriken Afriken rete konpwann, meprize oswa izole. Diskriminasyon jidisye se anpil (13% nan popilasyon an ak 44% nan popilasyon an nan prizon) ak trepe maryaj melanje.
Kilti
Tem "Afriken-Ameriken an" yo itilize pou refere a kilti nwa Ameriken an. Kilti sa a pa limite a mizik oswa espo nan nouvel la, li gen ladan tou atis vizyel, ekriven, syantis, politisyen, elatriye., Jan anpil pesonalite moun rich, konpleks epi pafwa etone ke soti sou sol Ameriken nan komansman an nan diznevyem a syek .
Atis
- Ira Aldridge
(1807-1867)
- William H. Johnson
- Paul Robeson
(1898-1976)
- Romare Bearden
, pent
- Horace Pippin
, pent
- Henry Ossawa Tanner
, pent (1859-1937)
- Jacob Lawrence
, pent
- Jean-Michel Basquiat
, pent (1960-1988)
- Kehinde Wiley
, pent
- Kara Walker
, atis vizyel
- Faz 2
, atis grafiti
- Fab Five Freddy
, atis grafiti
- Gordon Parks
, fotograf ak pwodikte
Mizik
Afro-Ameriken mizik se an reyalite yon kwa ant yon seri kilti, melanje Afriken, Ewopeyen an ak enfliyans Ameriken.
Jazz
se yon mizik afro-ameriken, menm jan ak lot mizik nan Amerik Latin nan, miyo sa yo ki nan
Kiba
ak
Brezil
, kote pitit pitit yo nan esklav Afriken depote envante folklo orijinal, etap
dans
ak melodi popile.
-
Elizabeth Greenfield
,
The Black Swann
, premye chantez klasik afriken-ameriken.
-
Francis Johnson
, premye konpozite afriken-ameriken yo dwe pibliye an 1817.
-
Todd Duncan
, premye Afriken-Ameriken yo chante pou yon gwo opera ameriken an 1945
-
Billie Holiday
, konsidere kom youn nan chante
djaz
ki pi enfliyan.
-
Louis Armstrong
, konsidere kom youn nan mizisyen djaz ki pi enfliyan
-
Aretha Franklin
, premye fanm pou rantre nan sal
Rock and Roll Hall of Fame
an 1987.
-
Count Basie
, premye Afriken-Ameriken an pou genyen yon
Grammy Award
an 1958.
-
Ella Fitzgerald
, premye fanm Afriken Ameriken ki genyen yon
Grammy Award
nan 1958, rele
The First Lady of Song
(Premiere dame de la chanson)
franse
: "Premye dam nan chan an")
-
Nina Simone
,
High Priestess of Soul
}}
Model:En francais
franse)
"Gran pret nan nanm")
epi li se yon manm nan mouvman dwa sivil yo.
-
Donna Summer
konsidere kom Laren nan
disko
-
Michael Jackson
, pi gwo vande dosye nan mond lan ak apepre 1 milya dola dosye vann (karye solo + Senkon Jackson), pi byen ki vann albom nan mond lan ak "suspense" sou 100 milyon kopi, premye atis Afriken-Ameriken yo ale sou kanal la MTV, premye atis afriken-ameriken nan istwa mizik la, te eli "Millennium Artist" nan lane 2000.
-
-
Grandmaster Flash
, konsidere kom youn nan pyonye yo nan
hip-hop
.
-
Beyonce
, nwa pesonalite chante ki pi byen peye nan istwa.
-
Otis Redding
, youn nan vwa ki pi bel nan istwa.
-
Jimi Hendrix
an 1967, konsidere kom youn nan pi gwo gitaris yo.
-
-
-
-
Sam Cooke
nan mwa avril 1963. Li te jwenn mouri sou 11 desanm 1964 nan yon motel Kalifoni ak yon bal revolve, se li ki viktim nan yon konplo paske nan pozisyon li pou
Afriken-Ameriken Dwa Sivil Mouvman
.
-
Literati ak syans
Phillis Wheatley]] se konsidere kom premye powet afriken-ameriken an nan Etazini yo. An 1770, li te ekri yon powem powetik pou Kalvinis George Whitefield, ki te vin yon gwo odyans nan Boston, kote li te rete.
Ekriven ak syantifik yo :
- Toni Morrison
, pri Nobel
- Maya Angelou
- Alice Walker
- Safi
, ote nan istwa a ki enspire
anpil
, yon fim Oscar-genyen.
- Benjamen Banneker
, matematisyen ak envante libere nwa, ote nan trete.
- Anna J. Cooper
, ekriven, pwofese, edikate ak youn nan entelektyel afriken-ameriken ki pi enpotan yo. Katriyem fanm afriken-ameriken pou jwenn yon doktora.
- Richard Wright
, ote
Black Boy
(1944) : yon jenn ti gason nwa ki vle vin yon ekriven nan ane 1930 yo, istwa li.
- Alex Haley
ote
Roots
pi popile yo.
- Zora Neale Hurston
- John Howard Griffin
ote a
Nan po a nan yon Nwa
(
Black Like Me
). Griffin (blanch) eksplike lavi yon moun nwa nan Etazini yo.
- Langston Hughes
, ote ak powet, figi nan Renesans la Harlem .
- Ernest J. Gaines
, ote nan woman ki dekri lavi a Afriken-Ameriken nan ane 1940 yo, li te ekri nan mitan lot moun
Dites-leur que je suis un homme
(
A lesson before Dying
).
- Pandan New Deal la, gouvenman federal la ap cheche rekonstwi memwa kolektif esklav nwa anba WPA (
Writers’ Project Administration
).
Teyat
Sinema
Plizye seremoni espesyalman rekonpanse reyalizasyon fim Afriken Ameriken ( NAACP Image Awards depi 1967, Black Reel Awards depi 2000...)
Fim
Anpil fim sinema rakonte istwa a nan lavi afriken-ameriken, ki gen ladan kek nan pi anblematik :
- Yon kwen nan syel la
(1943) (
Cabin nan syel la
) pa Vincente Minnelli ak Busby Berkeley ak yon jete konpletman Afriken-Ameriken, ki gen ladan yon jenn Lena Horne.
- Carmen Jones
Otto Preminger (1954), adapte de opera Georges Bizet, ak nominasyon Oscar Dorothy Dandridge. Fim nan te chwazi an 1992 kom yon pati nan Rejis la fim Nasyonal la.
- Silence and Shadows
(1962) (
To Kill A Mockingbird
), adaptasyon roman pi popile Harper Lee . Fim sa a te genyen twa Oscars e li te dekri tankou "kiltirel enpotan" pa Bibliyotek la nan Kongre a an 1995, kote se kopi prensipal la kounye a konseve.
- Devine qui vient diner ce soir
(1967) pa Stanley Kramer
- Sweet Sweetback's Baadasssss Song
(1971) pa Melvin Van Peebles , premye fim inisyan nan blaxploitation la genus
- Koule wouj violet la
(1985) pa
Steven Spielberg
.
- Mississippi Burning
(1988) pa
Alan Parker
, nominasyon set fwa nan Oscars yo, ki gen ladan Pi bon Film ak gayan Prim BAFTA.
- Fe ke nou kontan
(1989) pa Edward Zwick, di volonte ki soti nan 54yem Rejiman nan
Masachoset
pandan Lage Sivil, se yon rejiman konpoze antyeman nan nwa Ameriken mobilize.
[42]
- Do the Right Thing
(1989) pa
Spike Lee
- Miss Daisy ak chofe li
(1989) Bruce Beresford
- Malcolm X
(1992) pa
Spike Lee
- Posse
(1993) pa Mario Van Peebles
- Corrina, Corrina
(1994) pa Jessie Nelson
- Move Boys
(1995) pa Michael Bay
- Dwa pou yo touye?
(1996) (
A Time To Kill
) pa Joel Schumacher
- Rob Reiner a
Ghosts of the Past
(1996) (
Fantom nan Mississippi
), ki di vre istwa avoka Bobby DeLaughter, ki te deside kondane yon rasis KKK manm asasina aktivis Medgar Evers.
- Amistad
(1997) pa
Steven Spielberg
.
- Soul Food
(1997) pa George Tillman, Jr.
- Ali (2001) pa Michael Mann , fim nan di karye a tout antye nan boxer Mohamed Ali ki se enteprete pa
Will Smith
nan fim nan.
- Move Boys 2
(2003) pa Michael Bay
- Madea, Jistis nan grann
(2005) (
Jounal nan yon Mad Black Mad
) komedyen pa Tyler Perry
- Ekri pou egziste
(2007) (
ekriven libete
)
- Precious
(2009) pa Lee Daniels
- Koule santiman yo
(
ed la
) (2011) pa Tate Taylor, istwa a nan menke Afro-Ameriken plizye nan ane 1960 yo nan Mississippi, ki moun ki pral azade ekri yon liv ki kesyon estati sosyal yo.
- Quian Tarantino a
Django Unchained
(2012), ki rakonte istwa yon esklav libere nan plantasyon nan sid Etazini.
- Douz ane yon esklav
Steve McQueen a (2013) trase istwa a nan yon gratis Afro-Ameriken ki te vin tounen yon esklav pou 12 ane nan yon pelen.
- NWA: Dwat Outta Compton
(2015) pa F. Gary Gray, fim nan pentire karye nan gwoup la rap kontwovesyal, NWA.
- Loving
(2016) pa Jeff Nichols, fim rakonte vre istwa a nan
Loving v.
Vijini
Tribinal Siprem Etazini an Nonm blan, Richard Loving, ak fanm nwa, marye nan Washington, yo te refize pwopriyete, rekonesans maryaj, ak dwa sivil le yo tounen nan Virginia, paske nan yon lwa fin vye granmoun sou miscegenation.
Bibliyografi ak dokimante
Ote franse ak direkte dokimante Regis Dubois konsantre sou Ameriken nwa ak sinema. Gade tou
American Cinema Nwa
, ki te dirije pa Mark Reid, Francis Bordat, Raphael Bassan, Janine Euvrard,
CinemAction
# 46 Editions Charles Corlet, 1988,
[43]
de liv yo pa Anne Cremieux,
The American American cinema ak rev la Hollywood
, Editions L'Harmattan, 2004
[44]
ak
Minorite nan sinema ameriken
, nan
CinemAction
n ° 143 Editions Charles Corlet, 2012
[45]
ak antre
Cinema Afrik-ameriken
nan
Encyclopædia Universalis
ki ofri yon panorama nan sinema sa a. ant 1913 ak 2018.
[46]
- Travay pa Regis Dubois :
- Imaj Nwa a nan sinema blan Ameriken (1980-1995)
- L'Harmattan, 1997.
- Diksyone nan sinema Afriken-Ameriken (akte, direkte, teknisyen)
- Seguier, 2001.
- Nwa sinema Ameriken ant entegrasyon ak pwotestasyon
- Le Cerf / Corlet 2005.
- Ameriken Nwa Cinema la nan ane yo Obama (2009-2016)
- Lettmotif, 2017.
- ak dokimante la :
- Nan lonbraj la nan Hollywood : sinema endepandan nwa (1910-1950)
- Cinefilms13, 40 minit, 2014
Televizyon
Black Entertainment Television, se yon chen televizyon ki te fonde an 1980 sitou pou Afriken yo.
Seri televizyon
Fim televizyon
Pwogram
Espo
Espotif pi popile :
Entelektyel militan nan 21yem syek
Gade tou
Bibliyografi
- Nicole Bacharan (1994).
Histoire des noirs americains
. Ed. Complexe. p. 335.
- Bacharan, Nicole (2005-01-01).
Faut-il avoir peur de l'Amerique?
. Seuil.
ISBN
9782020799508
. Bacharan.
- Nicole Bacharan (2008).
Les Noirs americains. Des champs de coton a la Maison Blanche
. edition du Panama. p. 618.
- Regis Dubois (2005).
Le Cinema des Noirs americains entre integration et contestation
. Le Cerf/Corlet. p. 287.
- M. Fabre (1967).
Les Noirs Americains
. PUF.
- Lagayette, Pierre (2007).
L'empire de l'executif (1933-2006): la presidence des Etats-Unis de Franklin D. Roosevelt a George W. Bush
. Presses Paris Sorbonne.
ISBN
9782840505341
. Lagayette.
- Pierre Melandri (2008).
Histoire des Etats-Unis contemporains
. Andre Versaille editeur. p. 992.
ISBN
978-2-87495-009-4
.
- Vincent, Bernard (1985).
La Revolution Americaine (1775-1783)
. Presses universitaires de Nancy.
ISBN
9782864802112
.
Referans
- ↑
Jennifer Schessler (23 avril 2015). ≪ The earlier use of "African American" recently found ≫.
International New York Times
.
- ↑
2,0
et
2,1
≪ What Census Calls Us: A Historical Timeline ≫
.
Pew Research Center’s Social & Demographic Trends Project
. 10 jen 2015
. Retrieved
19 mas
2017
.
- ↑
Kaplan, Sidney; Kaplan, Emma Nogrady (1989).
The Black Presence in the Era of the American Revolution
. Univ of Massachusetts Press. p. 64-69.
ISBN
0870236636
.
.
- ↑
4,0
et
4,1
Elise Marienstras; Naomi Wulf (2005).
Revoltes et revolutions en Amerique
. Atlande. p. 94.
ISBN
978-2350300153
.
.
- ↑
5,0
et
5,1
Binoche, Jacques (2003).
Histoire des Etats-Unis
. Ellipses. p. 103.
ISBN
9782729814519
.
.
- ↑
6,0
et
6,1
Cottret, Bernard (2004).
La Revolution americaine: la quete du bonheur, 1763-1787
. Perrin. p. 485.
ISBN
9782262022426
.
.
- ↑
≪ 13th Amendment to the U.S. Constitution ≫
.
loc.gov
(in anglais)
. Retrieved
2017-03-19
.
.
- ↑
Stephanie Le Bars (3 avril 2018).
≪ Hampton, un pilier de la communaute ≫
.
Le Monde
(22774): 10.
.
- ↑
9,0
9,1
9,2
9,3
et
9,4
Frank Browning, John Gerassi (2015).
Histoire criminelle des Etats-Unis
. Nouveau monde.
.
- ↑
Loic Wacquant
(1993).
≪ De la ≪ terre promise ≫ au ghetto. La grande migration noire americaine. 1916-1930 ≫
.
Actes de la recherche en sciences sociales
(99): 43-51.
.
- ↑
Francis Newton (1966).
Une sociologie du jazz
. Paris. p. 49.
.
- ↑
12,0
12,1
et
12,2
Melandri 2008
,
p.
290.
- ↑
Melandri 2008
,
p.
291.
- ↑
Bacharan 2005
,
p.
131.
- ↑
Sylvie Laurent (2018-04-01).
≪ Le dernier combat de Martin Luther King ≫
.
Le Monde diplomatique
. Retrieved
2018-09-20
.
.
- ↑
Alain-Marie Carron (1973-05-01).
≪ Les ≪ Black Panthers ≫ : des mitraillettes aux urnes ≫
.
Le Monde diplomatique
. Retrieved
2018-09-20
.
.
- ↑
Mathilde Gerard (18 janvye 2010).
≪ L'experience de la discrimination positive aux Etats-Unis ≫
.
lemonde.fr
. Retrieved
20 janvye
2010
.
.
- ↑
Pap Ndiaye (octobre 2008). ≪ Amerique, annee zero ? ≫.
Geo
(356): 50.
- ↑
≪ U.S. Senate: African American Senators ≫
.
www.senate.gov
. Retrieved
2017-03-19
.
.
- ↑
≪ How Groups Voted in 1976 - Roper Center ≫
.
Roper Center
. Retrieved
2015-11-23
.
.
- ↑
≪ How Groups Voted in 1980 ≫
.
Roper Center
. Retrieved
2017-05-27
.
.
- ↑
≪ How Groups Voted in 1984 ≫
.
Roper Center
. Retrieved
2017-05-27
.
.
- ↑
≪ How Groups Voted in 1988 ≫
.
Roper Center
. Retrieved
2015-11-23
.
.
- ↑
≪ How Groups Voted in 1992 ≫
.
Roper Center
. Retrieved
2017-05-27
.
.
- ↑
≪ AllPolitics - Presidential Election Exit Poll Results ≫
.
edition.cnn.com
. Retrieved
2015-12-07
.
.
- ↑
≪ How Groups Voted in 2000 ≫
.
Roper Center
. Retrieved
2017-05-27
.
.
- ↑
≪ CNN.com Election 2004 ≫
.
edition.cnn.com
. Retrieved
2016-03-20
.
.
- ↑
≪ Local Exit Polls - Election Center 2008 - Elections & Politics from CNN.com ≫
.
edition.cnn.com
. Retrieved
2015-12-07
.
.
- ↑
≪ President Exit Polls ≫
.
The New York Times
. Retrieved
2015-12-07
.
.
- ↑
≪ 2016 election results: Exit polls ≫
.
edition.cnn.com
. Retrieved
2016-11-09
.
.
- ↑
Ere nan sitasyon : Baliz
<ref>
pa valab ; nou pa bay teks pou ref yo ki rele
Bacharan144
- ↑
Sylvie Kauffmann (19 novanm 2006).
≪ Le prochain visage de l'Amerique ≫
.
Le Monde
. Archived from
the original
on 2006-11-23
. Retrieved
2019-04-22
.
.
- ↑
Campbell Gibson; Kay Jung (2011).
≪ Historical Census Statistics on Population Totals by Race, 1790 to 1990, and by Hispanic Origin, 1970 to 1990, for the United States, Regions Divisions, and States ≫
(PDF)
.
.
- ↑
Ere nan sitasyon : Baliz
<ref>
pa valab ; nou pa bay teks pou ref yo ki rele
blackscensus2010
- ↑
≪ 2016 ACS 1-year Public Use Microdata Samples (PUMS) - CSV format ≫
.
factfinder.census.gov
. Archived from
the original
on 2019-02-03
. Retrieved
2018-04-21
.
.
- ↑
36,0
36,1
36,2
36,3
36,4
et
36,5
(
angle
) en
≪ Religious Landscape Study - Blacks ≫
.
pewforum.org
. Retrieved 201-03-21
.
- ↑
≪ Religious Landscape Study - Belief in God ≫
.
pewforum.org
. 2015-05-11
. Retrieved
2017-03-21
.
.
- ↑
38,0
et
38,1
(
angle
) en
≪ Religious Landscape Study - Importance of religion in one's life ≫
.
pewforum.org
. 2015-05-11
. Retrieved
2017-03-21
.
.
- ↑
≪ Religious Landscape Study - Attendance at religious services ≫
.
pewforum.org
. 2015-05-11
. Retrieved
2017-03-21
.
.
- ↑
≪ Religious Landscape Study - Frequency of prayer ≫
.
pewforum.org
. 2015-05-11
. Retrieved
2017-03-21
.
- ↑
41,0
et
41,1
Ere nan sitasyon : Baliz
<ref>
pa valab ; nou pa bay teks pou ref yo ki rele
biography.com
- ↑
Samuel Blumenfeld (9 janvye 2010).
≪ ≪ Morgan Freeman, le role d'une vie ≫ ≫
. Le Monde
. Retrieved
11 janvye
2010
.
.
- ↑
CinemAction
n° 46
- ↑
Portes, Jacques (2005-10-01).
≪ Anne Cremieux. Les cineastes noirs Americains et le reve hollywoodien.. Paris :L’Harmattan, 2004, 367p. 31 Euros. ≫
.
Transatlantica. Revue d’etudes americaines. American Studies Journal
(1).
ISSN
1765-2766
. Retrieved
2019-01-14
.
- ↑
CinemAction
n° 143
- ↑
Biblio nan fen atik la
Lyen deyo