Erich Fromm
 |
| Biografia
|
|---|
| Nacemento
| (de)
Erich Seligmann Fromm
23 de marzo de 1900
Frankfurt, Alemana
|
|---|
| Morte
| 18 de marzo de 1980
(79 anos)
Muralto, Suiza
|
|---|
|
|
|
|
|
|
|
| Datos persoais
|
|---|
| Pais de nacionalidade
| Imperio Aleman
Republica de Weimar
|
|---|
| Educacion
| Universidade de Heidelberg
(?1922)
Universidade de Frankfurt
Universidade de Nova York
|
|---|
| Lateralidade
| destro
|
|---|
| Actividade
|
|---|
| Campo de traballo
| Filosofia
,
Psicoloxia social
,
psicanalise
,
filosofia social
,
Etica
,
Filosofia da relixion
,
socioloxia
e
psicoloxia
|
|---|
| Ocupacion
| profesor universitario
,
psicologo
,
filosofo
,
escritor
,
sociologo
,
psicanalista
,
economista
|
|---|
| Empregador
| Universidade de Nova York
(1962?1974)
Universidade Nacional Autonoma de Mexico
(1949?1973)
Universidade de Michigan
Universidade de Columbia
|
|---|
| Membro de
| |
|---|
| Movemento
| Filosofia continental
e
Escola de Frankfurt
|
|---|
| Profesores
| Alfred Weber
(pt)
 |
|---|
| Influencias
| |
|---|
| Lingua
| Lingua inglesa
,
lingua alema
e
lingua castela
|
|---|
| Obra
|
|---|
Obras destacables
|
| Familia
|
|---|
| Conxuxe
| Karen Horney
(1942?1952)
Frieda Fromm-Reichmann
(1926?1942)
|
|---|
Premios
|
|
| Paxina web
| fromm-online.org
|
|---|
   |
Erich Fromm
, nado en
Frankfurt
o
23 de marzo
de
1900
e finado en Muralto (
Tesino
) o
18 de marzo
de
1980
, foi un destacado psicologo, psicanalista e humanista aleman.
Naceu en
Frankfurt
(
Alemana
). O seu pai era un home de negocios e, segundo Erich, mais ben colerico e con bastantes cambios de humor. A sua nai estaba deprimida frecuentemente. Noutras palabras: a sua infancia non foi moi feliz.
Fromm provina dunha familia moi relixiosa de xudeus ortodoxos, e definiuse a si mesmo como un "mistico ateo". Na sua autobiografia fala de dous acontecementos ocorridos na sua adolescencia tempera que o conduciron a este camino. O primeiro ten que ver cun amigo da familia, e o segundo foi mais forte: a
primeira guerra mundial
. Estes feitos fixeron que quixera comprender algo irracional, e atopou algunhas respostas nos escritos de
Marx
.
Recibiu o seu doutoramento en
Heidelberg
no 1922 e comezou a sua carreira como psicoterapeuta. Marchou aos EEUU no 1934, establecendose na cidade de
Nova York
, onde coneceria a moitos dos grandes pensadores refuxiados ali, incluindo a
Karen Horney
, coa que tivo un romance.
Cara a fin da sua carreira, mudouse a cidade de
Mexico
para dedicarse ao ensino. Xa fixera un considerabel traballo de investigacion sobre as relacions entre a clase economica e os tipos de personalidade de ali. Morreu en Suiza no 1980.
A teoria de Fromm e mais ben unha combinacion de
Freud
e Marx. Por suposto, Freud destacou sobre o
inconsciente,
os impulsos bioloxicos, a
represion
e demais. Fromm engadiu a estes dous sistemas deterministas algo bastante estrano a eles: a idea de
liberdade
.
Son particularmente importantes dous libros para conecer o pensamento do sabio aleman, o primeiro e
O medo a liberdade
e o segundo
O corazon do home
. Neles manifestase en desacordo coa sua pertenza a unha nova "escola" de psicanalise, para rematar dicindo que propon unha estrutura filosofica de referencia distinta, a do "Humanismo dialectico".
Fromm di no prefacio de
O corazon do home
que
O medo a liberdade
foi froito da sua experiencia clinica e da especulacion teorica para entender tanto a liberdade como a
agresion
e o instinto destrutor. O pensador distingue entre a agresion ao servizo da vida, biofilia, e a necrofilia ou agresion ao servizo da morte.
Nun libro publicado con anterioridade,
A arte de amar
, Fromm analizou a capacidade de amar e, pola contra,
O corazon do home
ten como fundamento a caracterizacion e enunciacion de dous sindromes, o de crecemento (amor a vida, a independencia e a superacion do
narcisismo
) e o de decadencia (amor a morte, a simbiose incestuosa e ao narcisismo maligno).
Para Fromm, a
guerra fria
e o reflexo da Sindrome de Decadencia. O que o impulsa a pensar isto e o feito de que, a pesar do enorme risco de morte, segue presente e imponse entre os gobernos das superpotencias o odio, inspirado no narcisismo maligno, suicida,...
O autor mostrase interesado na afirmacion de
Hobbes
de que "o home e un lobo para o home". Pero, ao mesmo tempo, destaca a inclinacion dos homes cara ao autosacrificio. Respecto desta condicion dual, formulase a pregunta de se o home e lobo ou cordeiro de si mesmo. Na procura dunha resposta recorreu ao
Novo Testamento
, concluindo finalmente en que este libro reflicte ambas condicions. Isto levao a conclusion de que o home e lobo e cordeiro a vez.
Poren, non todos os homes desenvolveron ambas as condicions; na inmensa maioria predomina o cordeiro, e unha minoria esta dominada polo lobo.
A sintese concreta a que chega Fromm e que o que move ao home a destruir e a odiar e o feito do goce que lles provoca facelo.
Contraponendose a isto atopase a sindrome de Crecemento; o amor a vida (en oposicion ao amor a morte), o amor ao home (oposto ao narcisismo) e o amor a independencia (como oposicion a fixacion simbiotico-incestuosa).
Outro punto importante do autor e que animaba a transcender os
determinismos
que Freud e Marx lles atribuian. De feito, Fromm fai da liberdade a caracteristica central da natureza humana.
Segundo Fromm, existen exemplos onde o determinismo opera en exclusividade. Un exemplo de determinismo case puro seria o da bioloxia animal. Un bo exemplo de determinismo socio-economico e a sociedade tradicional da
Idade Media
. Na actualidade, miramos a vida da Idade Media ou vemos a vida coma un animal e so nos encollemos do medo. Pero a verdade e que a falta de liberdade representada polo determinismo social ou bioloxico e facil: a tua vida ten unha estrutura, un significado; non hai dubidas, non hai motivo para a busca dunha alma; simplemente nos adaptamos e nunca sufrimos unha crise de identidade.
Historicamente falando, esta simple pero dura vida comeza a perfilarse xa no
Renacemento
; onde as persoas comezan a considerar a humanidade como o centro do universo, en vez de Deus.
Deste xeito, e tras case 500 anos, a idea do individuo, con pensamentos, sentimentos, consciencia moral, liberdade e responsabilidade individuais, estableceuse. Pero xunto a individualidade veu o illamento, a alienacion e a perplexidade. A liberdade e algo dificil de lograr e cando a temos inclinamonos a fuxir dela.
Fromm describe tres vias a traves das que escapamos da liberdade:
- Autoritarismo: Buscamos evitar a liberdade ao fusionarnos con outros, volvendonos parte dun sistema autoritario como na sociedade da
Idade Media
. Hai dous xeitos de acercarse a esta postura: sometendose ao poder dos outros, volvendose pasivo e compracente; ou convertendoos un mesmo en autoritario. Fromm refirese a version mais extrema do autoritarismo como
masoquismo
e
sadismo
, e sinalanos que ambos se senten compelidos a asumir o rol de forma individual; de xeito que, ainda que o sadico con todo o seu aparente poder sobre o masoquista, non e libre de escoller as suas accions.
- Destrutividade: os autoritarios viven unha dolorosa existencia, en certo sentido, eliminandose a si mesmos. Fromm engade que se o desexo de destrucion dunha persoa se ve bloqueado, enton podeo redirixir cara a dentro de si mesmo. O xeito mais obvio de auto destrutividade e o
suicidio
.
- Conformidade automata: os autoritarios escapan da sua propia persecucion a traves dunha xerarquia autoritaria. Pero a nosa sociedade resalta a igualdade. Hai menos xerarquia na que esconderse do que parece. A persoa que usa a conformidade automata e coma un camaleon social: asume a cor do seu ambiente. Xa que se ve como o resto dos demais, xa non se ten que sentir so. Dende logo non estara so, pero tampouco sera el mesmo. O conformista automata experimenta unha division entre os sentimentos xenuinos e os disfraces que lle presenta ao mundo, moi similar a lina teorica de
Horney
. De feito, dado que a "verdadeira natureza" da humanidade e a liberdade, calquera destes escapes da mesma nos aliena de nos mesmos.
- ¿Podera sobrevivir o home?
- Do ter ao ser
.
- O amor a vida
.
- A arte de amar
.
- A arte de escoitar
.
- O dogma de cristo
.
- O humanismo como utopia real
.
- The Fear of Freedom
(
O medo a liberdade
).
- Espirito e sociedade
.
- Etica e politica
.
- A atraccion da vida
.
- A condicion humana actual
.
- A crise da psicanalise
.
- A patoloxia da normalidade
.
- O inconsciente social
.
- Sobre a desobediencia
.
- You Shall Be as Gods
(
Seredes como deuses
).
- Anatomia da destrutividade humana
.
- Budismo zen e psicanalise
.
- O corazon do home: a sua potencia para o ben e para o mal
.
- Etica e psicanalise
.
- Grandeza e limitacions do pensamento de Freud
.
- A mision de Sigmund Freud: a sua personalidade e influencia
.
- A revolucion da esperanza: cara unha tecnoloxia humanizada
.
- A sociedade industrial contemporanea
.
- Marx e o seu concepto do home
.
- Psicanalise da sociedade contemporanea: cara unha sociedade san
.
- Sociopsicanalise do campesino mexicano: estudo da economia e a psicoloxia dunha comunidade rural
.
- A linguaxe esquecida
.
- Psicanalise e Relixion
.