Segundo milenio

Seculo XIX

1810   1820   1830

1820   · 1821   · 1822   · 1823   · 1824 1825   · 1826   · 1827   · 1828   · 1829

1820

• 1 de xaneiro : O tenente coronel Rafael del Riego reponse contra o absolutismo nas Cabezas de San Juan ( Sevilla ), e proclama a Constitucion de 1812 .
• Africa : O xefe zulu Chaka conquista o territorio que se conece como Natal .
• Descubrimento do campo magnetico nas proximidades dunha corrente electrica por Oersted .

1821

• 1 de marzo - Mexico : Plan de Iguala , polo cal Mexico debe formar un estado independente rexido por unha monarquia constitucional .
• 4 de xaneiro : A cidade de Piura no Peru declara a sua independencia do poder espanol .

1822

America

• 24 de maio - Ecuador consegue a independencia de Espana despois da batalla de Pichincha .
• 26 de xullo - Encontro de Simon Bolivar e Jose de San Martin en Guayaquil .
• 7 de setembro - Brasil declara a sua independencia de Portugal .

Europa

• 13 de xaneiro - A Asemblea Nacional de Epidauro proclama a independencia de Grecia a respecto do Imperio Otoman .
• Abril - maio - Os turcos efectuan o masacre ou matanza de gregos na illa da Quios .
• 24 de outubro - Apertura do Congreso de Verona (ate o 14 de decembro ). A Santa Alianza decide intervir en Espana para restablecer o absolutismo monarquico.

Ciencia e tecnoloxia

• 7 de abril - Fundase en Buenos Aires a Sociedade de Ciencias Fisicas e Matematicas.
• 6 de xuno - Charles Graham patenta por primeira vez unha dentadura postiza.

1823

• 1 de xaneiro - Arxentina : publicacion do primeiro numero de O Argos de Buenos Aires , que sinala unha nova etapa no xornalismo arxentino .
• 10 de setembro - Simon Bolivar nomeado presidente do Peru .
• 2 de decembro - James Monroe expon a doutrina que leva o seu nome establecendo a neutralidade dos Estados Unidos nos asuntos europeos e esixindo a sua reciprocidade.
• Fernando VII de Espana anula a Constitucion de 1812 e restaura a monarquia absoluta grazas a intervencion francesa dos Cen mil fillos de San Luis .

1824

• 24 de febreiro - baixo a influencia do emperador Pedro I , o Brasil tornase unha monarquia constitucional
• 9 de decembro - na batalla de Ayacucho , forzas do Peru derrotan as tropas espanolas . Neste mesmo dia, Simon Bolivar e proclamado emperador do Peru, e Ludwig van Beethoven presenta a sua Novena Sinfonia.

Arte e cultura

• Escena da matanza de Quios , cadro de Eugene Delacroix .

1825

• 1 de xuno - Espana : Crease en Segovia o Colexio Xeneral Militar con sede no Alcazar . Posteriormente estaria en Madrid e Toledo, ate a sua supresion en 1850 .
• 6 de agosto - Proclamacion da independencia de Bolivia .
• 25 de agosto - O Uruguai declara a sua independencia do Brasil (en 1828 constituese como estado).

Arte e cultura

• 12 de febreiro - Estrea da opera Adelson e Salvini , de Bellini , no Teatro do Conservatorio di S. Sebastiano de Napoles .

Ciencia e tecnoloxia

• Primeira lina ferroviaria do mundo no Reino Unido .

1826

• O frances Nicephore Niepce fai a fotografia mais antiga que se conserva: Vista dende a venta en Le Gras ( A cour du domaine du Gras ), desde a venta da sua casa en Le Gras, Saint-Loup-de-Varennes , Francia .
• 1 de abril - Samuel Morey patenta o motor de combustion interna .

Musica

• 30 de maio - Estrea da opera Bianca e Gernando , de Bellini , no Teatro San Carlo de Napoles .

1827

Espana : sublevacion carlista en Cataluna .

Musica

• 27 de outubro - Estrease a opera Il pirata , de Bellini , no Teatro de La Scala de Milan .

1828

Arte e cultura

• O escritor vivariense Nicomedes Pastor Diaz compon o poema galego "A Alborada".

1829