Calisto I
,
[
1
]
chamado logo
san Calisto
, nado probablemente en
Ravena
[
2
]
e morto seguramente en
Roma
en
222
, foi
bispo
cristian
de
Roma
entre o
217
e o
223
.
Debido fundamentalmente ao seu rival
Hipolito
e a sua obra os
Philosophymena
, sabense alguns datos da vida de Calisto I antes de ser papa, se ben esas informacions merecen a cautela de proviren dunha fonte moi parcial. Segundo este, Calisto, que procedia dunha familia
grega
fora un escravo encargado de custodiar unha importante cantidade de dineiro do seu amo, o oficial do goberno Carpoforo e doutros socios cristians del, e que, sen que se conten as razons, perdeu eses cartos. Fuxiu a Roma, foi apreixado en
Ostia
e condenado a
tortura
do
muino
. Absolto por peticion das suas vitimas, foi detido logo dunha liorta nunha
sinagoga
, supostamente tamen por motivos economicos. Condenado a traballar nas minas de
Sardena
, foi liberado pola amnistia cristia de
Comodo
.
Cando
Ceferino
accede ao pontificado, nomeao axudante e conselleiro, e encargao das obras das
catacumbas
da
via Apia
, chamadas logo o
camposanto de Calisto
, e onde foron soterrados a maior parte dos papas dende o seu predecesor Ceferino ata
Eutiquiano
. Probablemente estas terras foron o primeiro patrimonio inmoble da
Igrexa
[
3
]
. Ceferino ademais nomeouno
diacono
.
Como continuacion do papado de Ceferino, o feito mais destacado do labor de Calisto foi o conflito con
Hipolito
, o primeiro teologo que desafiou abertamente e con todas as consecuencias a autoridade do bispo de Roma. As disputas orixinaronse por discrepancias na interpretacion da
Trindade
(mentres Hipolito consideraba que as tres persoas eran divinas, Ceferino e Calisto I estimaban que so era deus a primeira delas), pero estenderonse durante o papado de Calisto a unha cuestion social: o perdon dos pecados. Calisto I decidiu que os pecados de
asasinato
,
adulterio
e
fornicacion
fosen perdoabeis tantas veces como fose necesario, mentres que Hipolito era partidario de manter a tradicion de que eses pecados so se disculpaban unha vez na vida e logo dun acto de contricion publicas (os reincidentes eran excomungados). No marco desta polemica e doado entender por que Hipolito relata con precision os delitos cometidos por Calisto I antes de ser papa.
Ademais, Calisto I permitiu, en contra de Hipolito, que os cregos e bispos
casasen
de segundas e reconeceu o matrimonio entre mulleres
patricias
e homes
plebeos
ou
escravos
como lexitimos, asi como decidiu que os
bispos
non debian perder o seu cargo por cometeren
pecado mortal
. Hipolito cualificou a Calisto de
herexe
e excomungouno, e Calisto fixo o propio con Hipolito, que se coroou como bispo de Roma (e a quen a historia considera como primeiro
antipapa
).
Calisto I tamen tivo que enfrontar o
montanismo
de
Tertuliano
, principalmente en
Africa
.
Como todos os papas anteriores ao
edicto de Milan
, foi considerado
santo
. Tamen se ten sinalado que foi
martir
, e ainda que non esta demostrado, parece probable que o fose logo dun levantamento popular: foi recollido como martir dende os primeiros textos (a diferenza dos papas anteriores, agas
Pedro
), e na sua tumba, atopada na
via Aurelia
en
1960
e supostamente construida por
Xulio I
, describese con texto e imaxes o seu martirio: morto a mocazos, botarono a un pozo onde logo se construiu a
igrexa de Santa Maria de Trastevere
. A sua festa e o
14 de outubro
.
Non hai ningunha
parroquia
galega baixo a avogacion de san Calisto.
San Calisto representase habitualmente cunha tunica vermella e unha
tiara
; tamen cando o guindan a un pozo ou preto dunha
fonte
.
- ↑
"Guia de nomes galegos"
.
Real Academia Galega
. Consultado o
2023-09-18
.
- ↑
Donald Attwater.
A Dictionary of the Popes
. The Catholic Book Club.
Londres
.
1939
, paxina 13
- ↑
Donald Attwater.
A Dictionary of the Popes
. The Catholic Book Club.
Londres
.
1939
, paxina 14