An Gabhar

Ainm Laidine ( IAU )	Capricornus
Nod	Cap
Ginideach Laidine	Capricorni
Siombalaiocht	an Gabhar adharcach
Dronairde	21 h
Diallas	?20°
Achar	414 ceim cearnach Ceim 40u
Lion na realtai ( amharcmheid < 3)	1
Realta is gile	Deneb Algedi (δ Cap) ( meid 3.0)
Dreigecheathanna	Alfa Capricoirnidi Chi Capricoirnidi Sigma Capricoirnidi Tau Capricoirnidi Capricoirnidi-Sagittairidi
Realtbhuionta ar theorainn leista	an tUisceadoir an tIolar an Saighdeoir an Micreascop Iasc an Deiscirt
Infheicthe sna leithid idir +60° agus −90° Sarfheicthe i rith na miosa seo: Mean Fomhair an infheictheacht is fearr

Ta an Gabhar ar cheann de realtbhuionta an stoidiaca . Capricornus an t-ainm Laidine a thugtar air, a chiallaionn gabhar adharcach . Tugtar Gabhar na Mara air go coitianta, oir ta se suite i gceantar na speire da ngairtear an Mhuir . Ta an Gabhar ar cheann de na 88 realtbhuion nua-aimseartha, agus ta se ar cheann freisin de na 48 realtbhuion a d'aithin Tolamaes sa dara haois. De reir a theorainneacha nua-aimseartha, ta se teorainn ar theorainn le realtbhuionta an Iolair , an tSaighdeora , an Mhicreascoip , Iasc an Deiscirt agus an Uisceadora .

Seachas an Portan , ta an realtbhuion seo ar an gceann is doileire da bhfuil ar an stoidiaca . Ta a realtai is gile lonnaithe ar thriantan arb iad Giedi (α), Deneb Algedi (δ), agus ω Capricorni a thri rinn.

Priomhghneithe [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

• α Cap : realta dhubailte optuil

• β Cap : realta dhubailte

Reada suntasacha domhainspeire [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

• M30 : realtbhraisle chruinneogach

Stair [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

D'ainneoin a dhoileire, ta an realtbhuion seo ar na cinn is sine a d'aithniodh, murab eisean an ceann is sine. Os rud e go bhfuil se suite i gceantar na speire da ngairtear an mhuir, mheastai mar ghabhar mara e (i gciall cheanna an fhocail maighdean mhara ). Thangthas ar phictiuir de ghabhar no de ghabhar-iasc ar thaibleid na Baibealoine a theann siar tri mhile bliain. San am sin, is amhlaidh go mbiodh an ghrian i realtbhuion an Ghabhair le linn ghrianstad an gheimhridh sa leathsfear tuaisceartach, agus e seo is cuis le harsaiocht na realtbhuine. Is docha gurbh an-tabhachtach e breathnu realteolaioch is astralaioch cheantar seo na speire mar gheall ar imni faoi athbhreith na greine.

Ar an abhar ceanna, tugtar Tropaic an Ghabhair ar shuiomh is faide o dheas na greine ag am ghrianstad an gheimhridh sa leathsfear tuaisceartach. Cuireann an focal seo in iul freisin an line sin ar dhromchla an domhain mar a mbionn an ghrian direach lastuas sa speir ar mhean an lae sin.

Toisc gur chreid na Sean-Ghreagaigh gur charn peaca i rith na bliana, ag tabhairt ar an dorchadas meadu, i dteannta le hisliu na greine agus a stad ag am an ghrianstad, ghair siad de cheantar seo na speire Stabla Aigeis , ait, dar leo, a gcuirti an ghrian ar stabla i rith na bliana. Ni fios faoi lathair cad is cuis leis an gceangal seo idir an realtbhuion agus an t-ainm Augeas , cibe acu ait no duine a bhi i gceist. I rith re chlasaiceach stair na Greige, afach, ghabh an t-ainm seo as usaid de reir a cheile.

De bharr luainiocht na gconacht, ni tharlaionn grianstad an gheimridh a thuilleadh le linn don ghrian a bheith sa Ghabhar, ach tosaionn an treimhse astralaioch da ngairtear an Gabhar thart ar an am ceanna a tharlaionn an grianstad.

D'fhionn an realteolai Gearmanach Johann Galle an plainead Neiptiun sa realtbhuion seo, agus e in aice le Deneb Algedi (δ Capricorni) ar Mean Fomhair 23 , sa bhliain 1846 .

Miotaseolaiocht [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

De reir mhiotaseolaiocht na Greige , ionannaitear an realtbhuion seo uaireanta le hAmailtia , an gabhar a thug an cioch don leanbh Seas tar eis da mhathair Ria e a shabhail ar a ithe ag a athair Cronas . Rinneadh corn na bhfuioll no na fluirse d'adharc bhriste an ghabhair. De reir cupla foinse on seansaol, tagann an sceal seo o "dheoladh eigin a chaitheamh" don ghrian le linn di a bheith sa realtbhuion faoi choinne a haisardaithe o thuaidh.

Leiritear an realtbhuion go coitianta, afach, mar ghabhar na mara, sin le ra mar ghabhar a bhfuil ruball eisc air. De reir miotais amhain, nuair a bhi an phiast Tiofon ag ionsai an ghabhar-dhia Pan , thum an dia isteach sa Nil ; a ranna a bhi os cionn an uisce, d'fhan siad ina ngabhar; ach a ranna a bhi faoin uisce, rinneadh iasc diobh.

Sa tSuimeir , bhaineadh an realtbhuion leis an dia Ea no Enki , a thug cultur is saoithiulacht amach as an bhfarraige chun an chine daonna.

Comhcheanglaiodh an realtbhuion, i dteannta leis a seanainm Greigise, agus smaointe eagsula faoi pheaca; agus seans go leirionn realtbhuion an Uisceadora , da nduradh gur dhoirt se amach abhainn, bunus mhiotas Stablai Aigeis , ceann de Dha Shaothar Deag Earcail .

Ta an realtbhuion lonnaithe i gceantar na speire da ngairtear an Mhuir no an tUisce, a chuimsionn go leor realtbhuionta uisciula mar an Uisceadoir , na hEisc , agus an Abhainn .

Astralaiocht [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Baineann comhartha astralaioch an Ghabhair ( Nollaig 22 - Eanair 19 ) leis an realtbhuion ata ar aon ainm leis.

De reir cosmeolaiochtai airithe, ta baint eigin ag an nGabhar le duil chlasaiceach na Cre , agus mar sin de aithnitear mar chomhartha na cre e (i dteannta an Tairbh agus na Maighdine ). Ta se freisin ar cheann de na ceithre chomhartha Chairdinealta (i dteannta na Mea , an Reithe , agus an Phortain ). Is e Satarn is plainead ceannasach leis, agus is e an Portan is frithchomhartha polach leis.

Baineann gach comhartha astralaioch le roinn eigin an choirp, agus tuigtear an roinn sin mar ionad a chumhachta. Rialaionn an Gabhar na gluine , na cnamha , agus an craiceann . Is e an tsiombail ata ar an gcomhartha seo na leath thosaigh gabhair ceangailte le leath dheiridh eisc . I measc treithe an Ghabhair airitear: cumas ar airgead a thuilleamh agus a riar, mothu laidir freagrachta, dilseacht, mothuchain shocra fhuarchuiseacha, agus mothu aireach.

Realtai [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Feach fosta [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

Naisc sheachtracha [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

• Yale Bright Star Catalog
• an Gabhar ar shuiomh Robin Gatter Curtha i gcartlann 2006-05-08 ar an Wayback Machine
• Star Tales de chuid Ian Ridpath
• an Gabhar agus miotaseolaiocht an Domhain Curtha i gcartlann 2006-06-14 ar an Wayback Machine
• an Gabhar ar shuiomh Richard Dibon-Smith
• Peoria Astronomical Society: an Gabhar Curtha i gcartlann 2006-06-15 ar an Wayback Machine
• The Deep Photographic Guide to the Constellations: an Gabhar

Tagairti [ cuir in eagar | athraigh foinse ]

• Burnham, Robert Jr. (1966, 1978). Burnham's Celestial Handbook: An Observer's Guide to the Universe Beyond the Solar System, v.1 . General Publishing Company, Ltd., Toronto. ISBN 0-486-23673-0 .