Reabhloidi
Eireannach agus ball de
Fianna Eireann
ab ea
Sean Mac Aodha
no
Sean Heuston
as Bearla (
21 Feabhra
,
1891
-
8 Bealtaine
,
1916
). Bhi se gniomhach maidir le bunu na bhFianna agus ba gearr go raibh se ina oifigeach agus ag mealladh tuilleadh fear.
[1]
Cuireadh chun bais e i g
Priosun Chill Mhaighneann
sa bhliain 1916. Ni raibh se ach 25 bliana d'aois ag an am.
Rugadh Heuston ar 21 Feabhra 1891 ag 24 Shraid Gloucester Iochtarach,
Baile Atha Cliath
, mac le John Heuston, cleireach, agus le Maria McDonald.
[2]
Fuair se
oideachas
go dti an an grad idirmheanach o na
Braithre Criostai
ar Scoileanna O'?Connell ar Shraid Richmond Thuaidh.
Agus e seacht mbliana deag d?aois (1908), chuaigh se isteach sa
Great Southern and Western Railway Company
mar chleireach. Bhi se lonnaithe i Luimneach ar feadh se bliana, ait a raibh se gniomhach mar mhaor le Fianna Eireann.
Chuaigh se isteach i bh
Fianna Eireann
, an club gasogaiochta a rinne
Bulmer Hobson
agus an
Chuntaois Markievicz
, i mi Lunasa 1909. D?eagraigh se brainse an-ghniomhach i Luimneach, ag a raibh ballraiocht de 250 buachaill sa deireadh thiar thall.
[2]
Chaith se an chuid is mo den am saor a bhi aige san eagraiocht: ag muineadh Gaeilge agus stair, ag deanamh druileanna, ag mairseail agus chabhraigh se le baill ioc as a gcuid eidi.
Aistriodh go Baile Atha Cliath e ag an GSWR in 1913 agus cuireadh chuig oifig an bhainisteoir trachtala ag staisiun traenach Kingsbridge e (staisiun Heuston ata air anois).
Sna blianta 1913-1916, bhi Heuston, pairteach in
oideachas
na mbuachailli i
Scoil Eanna
agus d’eagraigh siad druileail agus cleachtadh le muscaedaiocht.
[3]
Lean se leis a chuid oibre le Fianna Eireann, ait ar chas se le
Con Colbert
agus
Liam Mellows
, an bheirt acu feicealach san eagraiocht. Tugadh ceannas ar bhrainse do ar an taobh o thuaidh den chathair, lonnaithe in Hardwick Hall.
[2]
Tugadh ardu ceime do mar leas-cheannfort de Bhriogaid Bhaile Atha Cliath agus rinneadh stiurthoir traenala de freisin. D?earcaigh Colbert agus Padraig Mac Piarais e chun traenail a thabhairt do na mic leinn ar
Scoil Eanna
i ndruileail agus muscaedaiocht. Ar ocaid na hairm a theacht i dtir i m
Binn Eadair
i mi Iuil 1914, stiuir se forsa Fhianna a thug seachadadh gunnai ar ais go Baile Atha Cliath go sabhailte ar chairt.
Chuaigh Heuston le hOglaigh na hEireann go gairid i ndiaidh a bhunaithe i mi na Samhna 1913. Rinneadh captaen de sa deireadh thiar thall ar an 1u Cathlan de chuid Ned Daly. D?'oibrigh se go crua leis a chomplacht, ag eagru mairsealacha agus inliochtai, ag cothu meon duthrachta agus comradaiochta, agus ag solathar airm agus trealaimh tri cheannach agus usaid a bhaint aige as gach mean a raibh ar laimh aige.
[2]
Ar Luan Casca tugadh ceannas ar an Institiuid Deiriochta do,
foirgneamh
ar an taobh o dheas o Abhainn na Life, laistiar de na
Cheithre Cuirteanna
, mar a raibh Daly agus an 1u Cathlan lonnaithe. Is e an churam a bhi ar Heuston na an bealach idir an Bheairic Rioga (Dun Ui Choileain ni ba dheanai, agus anois ina
Ard-Mhusaem na hEireann
) agus na
Ceithre Cuirteanna
ar feadh roinnt uaireanta sa chaoi is go mbeadh am go leor ag Daly agus a raibh fagtha den 1u Briogaid socru isteach.
Mar a tharla, sheas Heuston agus a chomplacht de 30 fear an fod ar feadh nios mo na dha la.
Agus iad timpeallaithe agus gan cuis dochais acu, gheill Heuston ar an Cheadaoin.
Cuireadh Sean Heuston os comhair chuirt airm agus daoradh chun bais e. Coinniodh e i nDun Richmond sular tugadh go Priosun Chill Mhaighneann e. Cuireadh chun bais e ar an 8u Bealtaine 1916 agus e cuig deag is fiche bliain d'?aois. B'?e an fear is oige doibh siud a cuireadh chun bais.
Nior phos se roimh a bhas. D'?fhag se a mhathair agus a dhearthair Michael ina dhiaidh, a bhi ina mhac leinn ar an Dominican Priory i d
Tamhlacht
agus e ag dul le sagartacht.
[2]
I 1966, ainmniodh
Staisiuin Heuston
i mBaile Atha Cliath ina chuimhne.
|
---|
Daoine a shinigh
Forogra na Poblachta
(curtha chun bais)
| |
---|
Daoine eile a cuireadh chun bais
| |
---|
Eireannaigh mor le ra eile
| |
---|
Briotanaigh iomraiteacha
| |
---|