Forty Thousand in Gehenna
(ek wol
stavere
as
40,000 in Gehenna
) is in
science fiction
-
roman
fan 'e han fan 'e
Amerikaanske
skriuwster
C.J. Cherryh
. De
titel
betsjut: "Fjirtichtuzen yn Gehenna" (
Gehenna
is in oare
namme
foar de
hel
). It
boek
fertelt it
ferhaal
fan 'e jammerdearlik ferrune
kolonisaasje
fan 'e
planeet
Gehenna troch fjirtichtuzen
minsklike
kolonisten
.
Forty Thousand in Gehenna
is in op himsels steand diel fan Cherryh har
Alliance-Union Universe
-rige
, werfan't de boeken yn in mienskiplike foarm fan 'e
takomst
spylje. Mei u.m.
Cyteen
en
Serpent's Reach
makket
Forty Thousand in Gehenna
binnen dy searje diel ut fan in tal romans dy't bekendsteane under de namme
Era of Rapprochement
("Tiidrek fan Fermoedsoening"). It waard yn
1983
yn in beheinde earste oplaach publisearre troch
Phantasia Press
yn
West Bloomfield
, en in jier letter werutjun by de
New Yorkske
utjouwerij
DAW Books
. Yn
2008
waard de roman werpublisearre yn 'e
omnibusedysje
Alliance Space
, mei in oar boek fan Cherryh,
Merchanter's Luck
.
Yn it
Alliance-Union Universe
fan C.J. Cherryh, dat fier yn
takomst
spilet, hat de
minskheid
him ferspraat nei de
stjerren
troch fiere
planeten
te
kolonisearjen
en
romtestasjons
te bouwen yn
sinnestelsels
sunder gaadlike planeten. Nei ferrin fan tiid makken de measte kolonisearre planeten har by in
unofhinklikheidsoarloch
los fan Mem Ierde om in selsstannige Uny (
Union
) te foarmjen. Troch de
oarloch
tusken de mei grou
geweld
fanwegen kommende
Ierdske
striidkreften
oan 'e iene kant en de Uny oan 'e oare kant, dy't der gjin kwea yn seach om gebruk te meitsjen fan
fabryksmjittich
produsearre
genetysk
kloande
soldaten
, waard de feilichheid en breawinning fan 'e grutte en machtige, troch
famyljeclans
bewenne
keapfardijskippen
bedrige. Derop kamen dy gear om in trede partij yn it konflikt te foarmjen, de Keapfardersalliansje (
Merchanters' Alliance
). Nei't de Ierdlingen har troch brekme oan
jild
ut 'e oarloch weromluke moasten, gie dy sadwaande fierder tusken de Uny en de Alliansje.
Forty Thousand in Gehenna
begjint yn 'e tiid dat de Uny en de Keapfardersalliansje krekt
frede
sletten hawwe. Der bestiet lykwols noch in soarte fan kalde oarloch tusken beide partijen, en yn it ramt derfan beslut de Uny om guon
planetestelsels
te
kolonisearjen
dy't har oan 'e fierste kant fan it territoarium fan 'e Alliansje befine. It idee is derby, sa wurdt oan 'e kolonisten ferteld, om 'e Alliansje yn te sluten. Op ien fan 'e te kolonisearjen planeten wurde oan 'e muning fan in
rivier
yn 'e
oseaan
45
militeren
, 452
boargers
en 41.911 saneamde
azi's
ofset, yn totaal 42.363
minsken
. De
azi's
binne
fabryksmjittich
produsearre
kloanen
fan ferskate
genotypen
, fan wa't de
psyche
foarme is troch
deepteach
, in proses dat sterk liket op it oanbringen fan
kennis
under in steat fan
hypnoaze
. Dertroch binne de
azi's
beheind yn harren
geastlike
fermogens, sadat se nea untefreden binne oer harren bestean, ek al liket dat suver as twa drippen wetter op in foarm fan
slavernij
.
De planeet, dy't Newport hjitte soe, mar troch de kolonisten al rillegau Gehenna neamd wurdt, hat in wraldseigen
floara
en
fauna
. Mank de
bisten
binne ferskate
hagedisfoarmige
reptyleftigen
, werunder guon grutte grizen ter grutte fan in
auto
, dy't om har
lilkens
'calibans' neamd wurde, nei de lilke lanseigen persoan yn
Shakespeare
syn
toanielstik
De Stoarm
, en guon oare grien-blauwen ter grutte fan in
hun
, dy't folle
moaier
binne en derom nei Caliban syn
elfeftige
freon 'ariels' neamd wurde. Neffens de ynformaasje dy't de kolonisten krije, is der op Gehenna gjin
yntelligint
butenierdsk libben
, mar nei ferrin fan tiid docht lykwols bliken dat der twa soarten calibans binne: de grizen en de brunen. De brune calibans, dy't yn in soarte fan
symbioaze
mei de ariels en de grize calibans libje, binne trije oant fiif kear sa grut as de grizen, en binne wol deeglik yntelligint, hoewol net op in wize dy't de minsken maklik te begripen fine.
Wat oars dat de kolonisten net witte, is dat harren
koloanje
bedoeld is om te mislearjen. De Uny wol de Alliansje hielendal net ynslute; dat is fiersten te djoer. It is folle goedkeaper om 'e territoriale utwreiding fan 'e Alliansje in stok yn 'e speaken te stekken troch problemen foar de lange termyn te meitsjen op planeten dy't oars wierskynlik troch de Alliansje kolonisearre wurde soene, yn 'e foarm fan in minsklike restbefolking dy't der al oanwezich weze sil ear't de Alliansje dy planeten berikke kin. Har folslein unbewust dat har libbens troch har eigen
regear
weismiten binne, sette de militeren en boargers mei help fan 'e
azi's
mei goede moed utein om 'e grunslach fan 'e koloanje te foarmjen, sadat dy ree weze sil foar utwreiding as oer trije jier de
romteskippen
komme om mear kolonisten en
materieel
te bringen.
Tink derom: Yn de tekst hjirunder wurdt de ofrin fan it ferhaal beskreaun.
As jo it ferhaal sels leze wolle, is it mooglik better dat jo it no folgjende diel fan 'e plotbeskriuwing (earst noch) net leze.
|
Al fan it ierste oanbegjin of binne der alderhanne tsjinslaggen.
Kolonel
James A. Conn, de
guverneur
fan 'e koloanje, is in troch de
oarloch
traumatisearre
widner
wa't koartby de
frou
untfallen is. Dat hat makke dat er oan 'e
drank
rekke is, en boppedat untdekt er underweis nei Gehenna dat er net sa
sun
is as dat er miende. Tsjin 'e tiid dat de kolonisten op har bestimming arrivearje, is er derfan oertsjuge rekke dat it in flater wie om him foar dit projekt oan te melden, mar hy beslut troch te setten om't er noch nea samar opjun hat. Hy hat yn
kaptein
Ada Beaumont in earsten
luitenant-guverneur
en hy regelt mei har dat sy it deistich bestjoer fan 'e koloanje op har nimme sil. Boppedat is it mar foar trije jier, en dernei kin er syn funksje oan in oar oerdrage en werom nei hus. Al syn plannen draaie lykwols op neat ut as Beaumont op dei 58 fan 'e koloanje omkomt by in ungemak.
Under de minder as kreftdiedige lieding fan Conn giet it almar minder mei de koloanje. Der begjint in slepend konflikt mei grize calibans dy't de
rivier
oerstekke (dy't men de
Styx
neamd hat), om op it terrein fan 'e basis harren spiraalfoarmige ierdwalen oan te lizzen. It docht bliken dat it swiere materieel dat de kolonisten meijun is, net oer de
salte
seelucht
kin, sadat it stikken giet en begjint fuort te
roastkjen
. Ta
frustraasje
fan syn underhearrigen ferbiedt Conn it harren om har buten it terrein fan 'e basis te bejaan, mei as gefolch dat men neat undersykje kin en ek neat mear oer Gehenna te witten komt as dat men al tocht te witten. As nei trije jier de skippen net komme, lit in elk de moedfearren hingje. Nei noch in healjier om 'e nocht wachte te hawwen, pakt Conn op in
jun
syn
pistoal
en
sjit himsels troch de holle
. Dermei haldt elts funksjoneel bestjoer fan 'e koloanje yn prinsipe op te bestean.
Cherryh beskriuwt de folgjende trijehundert jier yn in rige fan
ferhalen
, te begjinnen mei guon leden fan 'e earste
generaasje
. Marco X. Gutierrez, ien fan 'e oan 'e koloanje ferbune
biologen
,
trout
mei Jane Flanahan, in
kommando
dy't ta it
befeiligingspersoniel
heart. Jin 458-9998 is in
azi
fan klasse A dy't yn 'e earste dagen fan 'e koloanje op syn fersyk troch de opsjenners oan in oaren fan syn klasse, Pia 86-687, keppele wurdt. De bedoeling is dat se uteinsette sille mei it produsearjen fan 'e twadde generaasje kolonisten, en dat dogge se ek. Se krije de
soannen
Jin 2, Zed, Mark, Tam en Green en de
dochter
Pia 2. Mar de
deepteach
-
apparatuer
heart ta de ierste slachtoffers fan it
klimaat
op Gehenna, dat de opsjenners kinne de fjirtichtuzen
azi's
net mear leare hoe't se mei
bern
omgean moatte, bern dy't as normale minsken
berne
wurde, sunder de opleine geastlike beheinings fan harren
alden
. It gefolch is dat de
azi's
har bern net begripe en de bern harren
azi
-alden net. De bern krije gjin goede
opfieding
, mar groeie 'yn it wyld' op en dogge wat se wolle wannear't se it wolle.
Tagelyk fynt der in oare untwikkeling plak: Green is ien fan ferskate bern dy't apart is. Hy praat net en liket yn syn eigen wrald te libjen. Sokken as hy wurde
weirds
neamd, "raren", en ferlitte oer it algemien al op jonge leeftyd de minsklike
maatskippij
om har by de calibans yn har underierdske
hoalen
nei wenjen te setten. Cherryh suggerearret dat de
weirds
in minsklike geastlike adaptaasje ta symbioaze mei de calibans fertsjintwurdigje, mei wa't se
empatysk
of mooglik sels
telepatysk
kommunisearje kinne. De yntelliginsje fan 'e calibans wurdt noch altyd net troch it meastepart fan 'e minsken underkend, hoewol't de calibans begun binne mei it oerdekken fan 'e midden fan har spiralen mei ierden
koepels
, dy't meitiid utgroeie ta
tuorren
. Nearne oars op Gehenna dogge calibans dat, utsein oan 'e Styx, der't se minsklike
gebouwen
sjoen hawwe, wat dochs in teken oan 'e wand weze moatte soe.
Yn jier 22 wurdt Jane Flanahan-Gutierrez, de dochter fan Marco Gutierrez en Jane Flanahan, troch guon
weirds
meinommen yn 'e caliban-hoalen en
ferkrefte
. In
wraakoefening
troch har mem en de oare ald-kommando's tsjin 'e
weirds
rint op in ramp ut as de hiele ienheid by in troch calibans feroarsake
ierdferskowing
omkomt. Neitiid skinkt Jane Flanahan-Gutierrez it libben oan in dochter, Elly Flanahan-Gutierrez, de earste Elly. Underwilens hawwe Jin 2, Zed, Mark en Tam har net inkeld oan it alderlik gesach untlutsen, mar ek oan it gesach fan 'e basisautoriteiten, en sette se har nei wenjen yn 'e
rotsheuvels
op 10 km ofstan fan 'e basis, mei in grutte kliber fan 'e oare leden fan 'e twadde generaasje. Dermei begjint in stadich ferfal ta
barbarisme
.
Yn jier 58 arrivearret it Alliansje-romteskip de
Ajax
by Gehenna, op deselde
deis
dat Jin 458-9998, de leste noch libbene
azi
en de iennichste dy't nea opholden wie mei leauwen yn 'e weromkear fan 'e skippen, komt te
ferstjerren
. De
wittenskippers
fan 'e Alliansje binne skokt oer it flugge ferfal fan 'e koloanje en sitte mei de hannen yn it hier. De bern fan 'e
azi's
meitsje dudlik dat se der gjin belang by hawwe om krekt as har alden ta tsjinners fan 'e "berne minsken" makke te wurden, en wolle neat mei de wittenskippers te meitsjen hawwe. Uteinlik rjochtet de Alliansje in basis yn der't de fierdere untwikkeling fan 'e minsklike kultuer op Gehenna sunder yngripen wei bestudearre wurde sil. It planetestelsel fan Gehenna wurdt troch de Alliansje ta in reservaat utroppen. De pleatslike calibans binne untrestige troch de nije ynkringing en luke har werom nei in plak fier streamop oan 'e Styx.
Pia 2, dy't Ma Pia neamd wurdt, no de matriarch fan in grutte
famylje
, observearret jierrenlang fan in hege heuvel of de basis. Yn jier 72, as se heech op jierren is, giet se allinnich streamop om 'e calibans en har broer Green te sykjen. Fan har wurdt nea mear wat fernommen. Datselde jiers begjint de
oplieding
fan 'e
jonge
Dean, in
neikommeling
fan 'e
leger
dokter
Bethany M. Dean, by de wittenskippers op 'e basis. Troch syn underrjocht komt er lykwols buten beide
maatskippijen
te stean, mei't er tefolle komt te witten om in normale Gehennees te wezen, wylst er op 'e basis net alhiel fertroud en likemin alhiel foar fol oansjoen wurdt.
Yn jier 89 wit Spencer, ien fan 'e wittenskippers fan 'e basis, dy't de calibans bestudearje wol, in Gehennees oer te heljen om
gids
foar him te spyljen. Dy gids is Jin 8, de
betoerpakesizzer
fan Jin 2. As it sjitgrage befeiligingspersoneel fan Spencer in brune caliban deadet, wurdt Jin 8 troch de
weirds
finzen
nommen en meifierd yn 'e caliban-hoalen. Der yn it
tsjuster
wurdt hy de earste normale minske dy't leart om yn
patroanen
fan
ierde
mei de calibans te kommunisearjen. It docht bliken dat alle opsmiten fan ierdwalen foar de calibans in foarm fan
kommunikaasje
is, as
skreaune
se op it
oerflak
fan 'e wrald. Yn reaksje op it deadzjen fan 'e brune caliban sette de calibans neitiid de oanfal yn op 'e basis, it Gehenneeske doarp deromhinne en it Gehenneeske doarp yn 'e heuvels. De basis rekket slim skansearre troch de undergravende aktiviteiten fan 'e calibans, mar wurdt net folslein ferwuostge. Fan 'e beide delsettings fan 'e Gehennezen bliuwt frijwol neat oer.
By dit barren fungearret Jin 8 as wurdfierder foar de calibans. Ear't de ferwuostging begjint, seit er de ynwenners oan dat se tenei mei de calibans yn har tuorren libje sille. In soad lju lizze har derby del om't se gjin oare kar hawwe, mar oaren besykje fuort te flechtsjen mei alle besittings dy't se drage kinne. Mank dy groep is Cloud, soan fan Cloud, soan fan Jin 4, in soan fan Ma Pia dy't mei Elly Flanahan-Gutierrez troud wie. Mei syn
frou
en
bern
, syn
suster
Pia en syn
beppe
Elly wit er yn 'e
nacht
te untkommen. Underweis pikke hja Dean op, dy't ek op 'e tiid utpykt is. Hja flechtsje nei it suden, mei't Dean fan
satellytfoto's
wit dat der in oare grutte rivier streamt. Oan 'e muning derfan sette hja har nei wenjen en meitiid jouwe alle oare
flechtlingen
har der by harren. De rivier wurdt nei Cloud
Cloud's River
neamd. Dean, dy't de alde
lochboeken
fan Marco Gutierrez
leze
kin, wurdt in foaroansteand lid fan 'e mienskip, en trout mei Cloud syn suster Pia.
Yn jier 188 binne de Gehennezen ferdield oer ta steatsferbannen:
Styxside
en
Cloudside
. Op beide plakken hawwe se in foarm fan symbioaze mei de calibans en de ariels berikt en libje se mei dyselden gear yn spiraalfoarmige tuorren fan ierde, understipe troch
hout
en oare materialen. Oan 'e Styx
regearret
de line fan Jin 8, wylst oan 'e Cloud de line fan Dean en Pia Flanahan it bewald fiert. De Styxsiders binne lykwols ferfallen ta in
jager-sammelderkultuer
werby't
jagers
de heechste
maatskiplike klasse
foarmje en
froulju
net yn tel binne. Grize calibans wurde bejage en opiten. De Cloudsiders foarmje in maatskippij fan
fiskers
en
lanbouwers
, dy't de calibans en de ariels mei
respekt
behannelje.
Dizze seksje fan it ferhaal begjint as Elizabeth McGee, in
ksenologe
fan 'e Alliansje, yn 'e kunde komt mei it
tinerfamke
Elai (in
ferbastering
fan 'Elly'), de
erfgenamte
fan 'e hearskeresse fan Cloudside. Elai
dreamt
derfan om nei de
eilannen
te
swimmen
dy't se foar de
kust
lizzen sjen kin, mar as sy en har caliban Scar dat besykje, wurde se oanfallen troch ien fan it 'seefolk', in wierskynlik oan 'e calibans besibbe soarte fan reptilen dy't yn 'e
see
libbet. Elai soe op it
stran
deablet
weze as McGee de regels net oertrede hie om har te helpen. Nei't bemuoienis fan Elai har mem en de
direkteur
fan 'e basis kontakt tusken McGee en Elai jierrenlang unmooglik makket, lit Elai McGee yn jier 204 wer by har bringe, as har mem
ferstoarn
is en sysels hearskeresse oer Cloudside wurden is.
Yn Styxside hat de
wrede
hearsker Jin 12 al jierren guon wittenskippers fan 'e Alliansje yn syn
hofhalding
. Nettsjinsteande it feit dat de wittenskippers formeel inkeld observearje meie, lit harren lieder Genley him troch Jin ynpakke. No't se der de kans ta kriget, wifelet McGee mar hiel koart om itselde soarte help oan Elai te jaan, werunder
antybiotika
dy't de stadichoan weikwinende frou fan har oanhaldende lege
koarts
ofhelpe. Nei ferrin fan tiid giet McGee mei Scar en de
weirds
nei de undergrunske hoalen ta, der't se as earste butensteander, nei't it skynt holpen troch in langere perioade fan
sintuchdeprivaasje
, leart hoe't se yn patroanen mei de brune calibans kommunisearje kin.
Uteinlik liket Jin 12 in iepentlike
oarloch
te begjinnen tsjin Cloudside, mar letter docht bliken dat er derby wierskynlik
manipulearre
is troch de calibans. Elai en har folk ride him yn 'e mjitte, en yn 'e
fjildslach
sneuvelet Jin as syn caliban Thorn troch de alde Scar deade wurdt. Dernei slane de Cloudsiders al rillegau op 'e flecht, mooglik, sa wurdt suggerearre, om't de calibans net foar harren fjochtsje wolle. Neitiid wurde alle tuorren fan Styxside troch de calibans fan Cloudside omsmiten. De oerlibjende Gehennezen derwei jouwe har by de Cloudsiders. Elai en McGee oerlibje de slach, mar Scar rekket sa swier
ferwune
dat er neitiid stjert. Elai lit dan de moedfearren hingje en hat sunder eigen caliban ek net mear it gesach om oaren har wil op te lizzen. Boppedat is har erfgenamt Din (in ferbastering fan Dean) noch mar san jier en lizze har rivalen op 'e loer, dat it sjocht der nei ut dat ek Cloudside utinoar falle sil.
McGee eigenet har dan it rjocht ta om oan 'e
igge
fan 'e Cloud in eigen patroan fan
san
en
stiennen
te meitsjen, weryn't se Elai har Earste Toer ferbynt mei de rivier, de kust, de eilannen, oare
kontininten
en de basis, it
romtestasjon
en sels oare
planeten
, ynsafier't se sokke begripen dudlik werjaan kin. De calibans reitsje troch dit nije patroan alhiel yn unstjoer en geane allegear ut Cloudside wei, wernei't se oare kant de rivier oan it graven slane. Patroanen ferrize en ferdwine wer ear't se folslein binne, en McGee konkludearret dat de calibans mei-inoar yn berie binne. Se beseft dat sysels, yn har unwittendheid, foar it alderearst minsklike ideeen utlein hat op in wize dy't calibans begripe kinne, mei't de kommunikaasje earder hast utslutend ienrjochtingsferkear fan 'e calibans nei de minsken ta west hie. As de calibans nei ferrin fan tiid weromkeare, ferwachtet eltsenien dat se de tuorren en
ikkers
fan Cloudside ferrinnewearje sille sa't se mei Styxside dien hawwe, mar dat bart net. In brune caliban dy't twaris sa grut is as de alde Scar, komt op Elai of en jout him by har
troan
del. Syn namme is Sun, en hy sjocht goedkarrend ta as de Cloudsiders uteinsette mei de bou fan in earste
skip
om nei de eilannen te farren.
Forty Thousand in Gehenna
einiget mei in koarte
epilooch
. Yn jier 305 befynt Marik, soan fan Cloud, soan fan Elai, him oan board fan it
romtestasjon
om 'e planeet Fargone hinne, yn 'e Uny. Hy is mei syn brune caliban Walker op
reis
nei in planeet der't in nije foarm fan yntelligint libben untdutsen is. De wittenskippers kinne der lykwols gjin tou oan festknoopje, dat derom binne se nei Gehenna ta kommen. "Gehennezen sjogge de dingen op oare manearen," seine se. "Gean der ris hinne en sjoch ris wat jimme derfan meitsje, josels en Walker." Dat dat soene se dwaan.
Boarnen, noaten en/as referinsjes:
|
- Cherryh, C.J.
,
Forty Thousand in Gehenna
, New York, 1983 (DAW Books),
ISBN 0 93 20 96 263
.
- Cherryh, C.J.
,
Alliance Space
(omnibusedysje fan
Merchanter's Luck
en
Forty Thousand in Gehenna
), New York, 2008 (DAW Books),
ISBN 978-0 75 64 04 949
.
|