El Vikipedio, la libera enciklopedio
Plymouth
estas kaj urbego kaj
unuara instanco
en la angla regiono
Sudokcidenta Anglio
, inter la graflandoj de
Devon
kaj
Kornvalo
.
La? la stato de 2016 en la urbo vivis
267 918 lo?antoj
sur areo de
79,29
kvadrataj kilometroj, kio rezultigas lo?denson de
3 379
lo?antoj/km².
La urbo estas konstruita inter la bu?oj de la riveroj Plym kaj Tamar, ?e la suda marbordo de Anglio.
La historio de Plymouth komencas en la
bronzepoko
, ?e la apuda
Mount Batten
, kie ostoj kaj artefarita?oj de la fruaj lo?antoj trovi?is. Poste, la
romianoj
uzis la lokon kiel komerclokon. Dum la
renesanco
, Plymouth servis kiel grava
haveno
por
esploristoj
irantaj
Amerikon
kaj
Azion
, inkluzive de
Francis Drake
. En 1588 ?i tie el la haveno ekvojis la brita milit?iparo por batali kontra? la tielnomata
Nevenkebla Mararmeo
de Hispanio. Poste, dum la
18-a jarcento
kaj poste, ?ia rolo kiel milita haveno kreskis; jam de
1733
la
dokoj
dungis ?irka? 3000 homojn. Krome, oni eksportis
stanon
el la
minejoj
de la ?irka?a?o. Dum la
19-a
kaj
20-a jarcentoj
, Plymouth plukreskis, i?ante grava loko por la
fervojo
kaj industrioj pri fuelgaso kaj kemio. Dum la
20-a jarcento
, multe de la urbocentro estis detruita pere de bombardado far
Germanio
dum la
dua mondmilito
.
Tie estas ?Tri-Urba Esperanto-Grupo“ ekde
1908
, la aliaj du urboj aluditaj estas la najbaraj
Devonport
kaj
East Stonehouse
. En 1919 la tri urboj kuni?is, fine de 1928 ekestante la moderna urbo Plymouth. La Esperanto-grupo estis inter la tute unuaj en Britio, kun Londono kaj Edinburgo, kaj tiam konsideri?is "provinca asocio". ?efa fondinto de la grupo estis la pionira esperantisto
Ernest Edward Yelland
el
Devonport
.
Plymouth estas naski?urbo de
Ralph Eliot
.
Plymouth estas
?emelurba
kun la jenaj:
Bresto /
Brest
,
Bretonio
,
Francio
(ekde 1963)
Gdinio /
Gdynia
,
Pomerio
,
Pollando
(ekde 1976)
Novorossijsk
,
Krasnodara regiono
,
Rusio
(ekde 1990)
San Sebastian
,
E?skio
,
Hispanio
(ekde 1990)
Plymouth
,
Masa?useco
,
Usono
(ekde 2001)
Kaj havas ligojn kun:
kaj edukan kaj ekonomian kunlaboron kun:
| pli lar?aj urboj kaj iuj vila?oj en la graflando
Devono
|
|---|
|  |
|
