Mapo de la patronsanktuloj de la nacioj de E?ropo.
Kosovo
estas lasita malplena ?ar ?i ne havas nuntempe patronsanktulon. La landoj de
Andoro
,
San-Marino
,
Vatikanurbo
,
Li?ten?tejno
kaj
Monako
estis ekskluditaj ?ar ili estas tre malgrandaj.
Patroneco
en la
katolika eklezio
estas la protekto de patrono ? plej ofte temas pri kristana
sanktulo
? por
kirko
,
hospitalo
,
urbo
a? alia institucio. ?enerale ekzistas festo unufoje dum la jaro, kiu memorigas pri la nomdonanto de la institucio. Anka? luteranaj, anglikanaj kaj aliaj kristanaj eklezioj havas kutimojn nomi kirkojn a? aliajn ekleziajn instituciojn per sanktulaj nomoj a? abstraktaj religiaj titoloj (ne nur tiujn, kiuj transpreni?is de anta?a katolika
paro?o
, anka? novajn) - neformale en analogio anka? eblas nomi tiujn nomigojn patroneco, sed en tiu ?i teksto ankora? mankas informo ?u el teologia vidpunkto anka? tiuj nomigoj formale estas patroneco.
La patrono de katolika kirko do plej ofte estas kristana
sanktulo
, sed anka? pli abstraktaj konceptoj kiel la "
Sankta Sango
", "Sankta
Kruco
", "
Sankta Koro de Jesuo
", "
Sankta Spirito
" kaj aliaj kristanaj
misteroj
a? sankta?oj povas esti patrono.
Se kirko estas nomata ne la? sanktulo, sed la? kristana mistero, la ?iujara festo ne nomi?as "patrona festo", sed "titola festo".
La patroneco de katolika kirko povas ?an?i?i, se ekzemple
relikvo
de signifa sanktulo a? la?dira lignero de la kruco de
Jesuo Kristo
trovas sian lokon en la kirko.
?e kirkoj konstruitaj dum la
mezepoko
eblis fojfoje ekkoni, kiu financis la pre?ejokonstruon: ekzemple komercistoj, kiuj donis monon por kirkokonstruo, emis doni al la konstrua?o patronecon de
Sankta Nikolao
, la tradicia kristana patrono de la komercistoj.
Patroneco de
Sankta Maria
, la patrino de
Jesuo
, ofte ka?i?as sub pre?ejaj nomoj kiel
"Notre Dame"
(Nia Damo),
"Nuestra Senora"
(Nia Sinjorino),
"Frauenkirche"
(Virina Pre?ejo)" a?
"Onze lieve Vrouw"
a?
"Unserer lieben Frau"
(Nia Kara Virino).
Simile okazas anka? ekster kaj anta? la influo de la kristanaj eklezioj, ekzemple pri
Atena
por
Ateno
, precizaj romiaj dioj por precizaj profesioj ktp.
Estas ses patronoj de E?ropo. La unua nomumita estas
Benedikto de Nursio
fare de la papo
Pa?lo la 6-a
en
1964
. Inter
1981
kaj
1999
kvin aliaj estis anka? kuntitolitaj:
Cirilo kaj Metodo
,
Birgita de Svedio
,
Katerina el Sieno
,
Tereza Benedikta de la Kruco
fare de la papo
Johano-Pa?lo la 2-a
.
En la e?ropa mezepoka katolika kulturo oni inventis
diablon
, kiu estu la patrono kaj de
tajperaroj
kaj de
skribistoj
(
kopiistoj
), nome Tutivillus, registrita ekde la
13-a jarcento
, anka? per diverseco de nomoj kiel Titivillus, Tytinillus, Titulinus, Titufullus, Tutivill kaj Titivitilarius, kompreneble logika konsiderante la tendencon al liter?an?oj. Tiu diablo estus la kulpulo de la eraroj faritaj de la skribistoj (instigita de siaj inferaj estroj), kiu siavice transprenis la kulpon de la eraroj, por la profito de la erarintoj, kiuj sentis sin senkulpigitaj. Tiu estas la diskonigo de Julio G. Montanes en sia verko 'Tutivillus: el demonio de las erratas'.
[1]