La
Batalo de Britio
estis aera
kampanjo
?efe super la suda kaj centra
Britio
inter
germana
Germana Aerarmeo
kaj
Re?a Aerarmeo
dum la
Dua Mondmilito
, en la periodo de la 10-a de julio ?is la 31-a de oktobro 1940. Oni ?in difinas, precipe en brita
historiografio
, anka? kiel Battle of Britain, kaj germanoj nomis ?in kiel la
Operaco Seelowe
(vidu la apudan mapon). Tio estis la unua kampanjo farata nur pere de
aviado
kaj ?i estis la plej peza aerbombada militkampanjo ?is tiam.
La celo de la germanoj estis venki la Britan Aeran Forton, alporti Brition al
batalhalto
a? akiri aeran superecon, kiu ebligus
Operaco Marleono
, la germana invado planita por Britio. La kampanjo fini?is per germana fiasko, kaj germana aera supereco ne estis atingita. Estis la unua fojo, ke la germanoj ne atingis siajn celojn en milita kampanjo ekde la komenco de la milito.
La tempa periodo ?i tie donita estis enkondukita de britaj
historiistoj
kaj respegulas periodon de la plej intensaj dumtagaj aeratakoj. Germanaj historiistoj pli ofte skribas pri a?gusto 1940 ? majo 1941 (tiam
Germanio
retirigis siajn
aviadilojn
orienten por la
Operaco Barbaroso
).
La nomo de la kampanjo ricevis de
Winston Churchill
, la
?efministro de Britio
, en sia parolado "
?i tio estis ilia plej bela horo
":
Kio estis nomita de generalo
Maxime Weygand
la batalo por Francio fini?is. Mi supozas, ke la batalo por Britio estas komenconta.
13.08.1940: La batalo pliforti?is,
Luftwaffe
lan?is serion da atakoj al britaj aeraj bazoj kaj
radaro
-instala?oj - el ?. 1500
atakaviadiloj
oni pafalterigis 34 (oktobre
polaj
pilotoj de
?asaviadiloj
konsistis jam kvinonon de la britaj kaj pafalterigis pli ol 200
atakaviadilojn
el 1773).
15.09: Kulmina tago en la batalo de Britio, festata kiel Battle of Britain Day.
Germanoj
perdis pli ol 60 aviadilojn, pli ol 80 germanaj pilotoj pereis, multaj vundi?is a? iris al mallibero.
Polaj ?asaviadilistoj dum la tuta tago pafe alterigis 26 germanajn aviadilojn.
18.09: En Northold (kvartalo de
Londono
) Supera Komandanto divizia generalo
Władysław Sikorski
dekoris per Milita Ordeno
Virtuti Militari
16 polajn
pilotojn
de la Skadro 303, pri kio skribis interalie "Polska Walcz?ca" (Pollando Batalanta)
12.10: "Polska Walcz?ca" nomis la polan skadron 303
la plej bona
aviada
divizio de la tuta Aliancana
armeo
Datrevena premiero en 1969 de la brita filmo "Batalo de Britio", re?isorita de Guy Hamilton.
La pilotoj de
?e?oslovakio
de la
Skadro
-310, 1940
- Stanisław Skalski
- la pola
piloto
de la
skadro
-303 (vidu la apudajn fotojn)
- Witold Urbanowicz
- pola armeestro, brigada
generalo
,
piloto
de la Pola Soldataro,
flug-aso
, memorlibristo, komandanto de "Dywizjon 303" (
Skadro
-303) (vidu la apudan foton)
- Antoni Głowacki
- pola subkolonelo, majoro de
Re?a Aerarmeo
- Jan Zumbach
- diplomita
subkolonelo
, piloto de Pola Soldataro, subkolonelo Re?aj Aer-Fortoj
- Josef Franti?ek
- ?e?a kaj pola armea
piloto
,
flug-aso
de la pola
aviado
dum la
Dua Mondmilito
(vidu la apudan foton)
- Franciszek Kornicki
, pola
subkolonelo
, piloto de
Supermarine Spitfire
distingita per la Milita Ordeno
Virtuti Militari
,
centjarulo
- Francis Gabreski
, usona piloto subskrekanta, ke siajn sukcesojn ?uldas al poleco
En la batalo unue en la konsisto, kaj poste flanke de la
Re?a aerarmeo
, batalis 4 polaj
skadroj
: 2
bombaj
(300 kaj 301), 2
?asaviadilaj
(302 kaj 303) kune kun 81 polaj pilotoj en la britaj skadroj, sume 145 polaj pilotoj (mortfalis 28 ne konsiderante Josef Franti?ek), kio estis 5% de la batalantaj RAF-pilotoj. Poloj pafalterigis ?irka? 170 germanajn aviadilojn, dama?is 36, kio estis ?irka? 12% de la perdoj de
Luftwaffe
.
Skadro
-303 estis la plej bona aviada unuo, partoprenanta la batalon de Britio ? ?i anoncis pafalterigon de 126 malamikaj aviadiloj. Polaj
pilotoj
pafalterigis 2 germanajn la plej bonajn flug-asojn (unu travivis).
Militaj operacoj de la polaj pilotoj defende de Britio oni memorigis postmilite sur la
Tombo de Nekonata Soldato en Varsovio
sur unu el tabuloj: ?BITWA O W. BRYTANI? VII?IX 1940”, kaj post 1990 ? ?BITWA O ANGLI? 10 VII ? 31 X 1940”.
Sperton de polaj
kriptologoj
, kiel
Marian Rejewski
, pri rompo de ?ifritaj de la
Enigma
komunikoj
britoj
utiligis por ekkono de multe da germanaj sekretaj planoj.
1940
- 7.08. En
Nov-Jorko
"Nowy ?wiat" citis enkondukan artikolon "Pola persisto" la? kanada revuo "Kingston Whig-Standard" pri ironio de la sorto, ke
poloj
al kiuj
Aliancanoj
rifuzis helpon dum la germana
invado en Pollandon
batalis kadre de
sia armeo en Francio
kaj nun batalos
defende de Anglio
- 31.08.: En sia unua batalflugo polaj pilotoj de Skadro 303 pafalterigis dum 15 minutoj 6
Messerschmitt
(po unu el ?iu skipo)
- 17.10.: en malsanulejo de Londono mortis pro vundoj post bombado de la urbo pola standardisto Walenty Wojcik
1941
- 23.03.:
Nov-Jorko
: "New York Post" publikigis artikolon de sia milita korespondanto Paul A. Tierney
Poland Still Lives in the British Army
, kun aparta substreko de la mirinda kontribuo de polaj
pilotoj
en la
Batalo de Anglio
- 14.10.: Al Londono alvenis granda nombro de polaj aviadilistoj, liberigitaj de militkaptitejoj en
Sovetunio
- oni atendis sume 1000
pilotojn
- Eugeniusz Banaszczyk,
W bitwie o Angli?
(En la batalo de Anglio), Ksi??ka i Wiedza,
Varsovio
1973.
- Stephen Bungay,
Bitwa o Angli?
(Batalo de Anglio), Wydawnictwo Znak,
Krakovo
2010, p. 747,
ISBN 978-83-240-1432-3
.
- Arkady Fiedler
,
Dywizjon 303
(Skadro 303), Wydawnictwo Pozna?skie,
Pozna?
1983,
ISBN 83-210-0378-8
.