 Kiel legi la taksonomion
Aix
|
|
|
|
| Biologia klasado
|
|
|
Genroj de subdivizioj
|
|
|
Aliaj Vikimediaj projektoj
|
|
|
|
|
|
Aix
estas
genro
de birdoj kiu enhavas du
speciojn
de
anasoj
: nome la
Arbanaso
(
Aix sponsa
), kaj la
Mandarenanaso
(
Aix galericulata
).
Tiu genro apartenas al la
familio
de
Anasedoj
en la akvabirda
ordo
de
Anseroformaj
. Ili estis iam lokigitaj en la "
Kairinenoj
",
parafiletika
grupo iome intermeza inter
tadornoj
kaj
pla?danasoj
, kaj ne estas klara ?u ili estu lokigitaj en la
subfamilioj
de la
Anasenoj
(pla?danasoj) a? en tiu de la
Tadornenoj
(tadornoj).
[1]
[2]
Amba? specioj estas ?enerale konsiderataj tre buntaj kaj belaj, ?efe ?e la multkoloraj maskloj. La Arbanasoj estas specio de
Nordameriko
,
[3]
kiu lo?as ?efe ?e la orienta duono de
Usono
, kaj el suda
Kanado
al norda
Meksiko
. La Mandarenanaso estas specio de
Azio
lo?anta ?efe en
Japanio
kaj
?inio
, sed estas grava sova?i?inta populacio en
Britio
kaj dise anka? en aliaj lokoj de Okcidenta E?ropo. Amba? specioj
migras
el la nordaj partoj de siaj respektivaj teritorioj por vintrumi en la sudaj teritorioj. Ili lo?as en trankvilaj arbaraj rojoj kaj lagetoj.
?e tiu genro videblas klara kaj markata
seksa dimorfismo
(diferencoj inter seksoj), kaj la inoj estas pli malgrandaj kaj malpli koloraj.
La Arbanaso havas korpomason de 500 ? 700 g. ?i estas 41 ? 49 cm longa, kaj havas enverguron de 73 ? 75 cm. Maskloj havas ru?ajn okulojn kaj brilan plumaron. Amba? seksoj havas krestajn kapojn.
La Mandarenanaso estas 41 ? 49 cm longa kun 65 ? 75 cm de enverguro. ?i havas e? pli brilbuntan plumaron ol la Arbanaso. La ino de Mandarenanaso estas malpli brilkolora ol la maskloj.
Mandarenanaso (
Aix galericulata
)
Arbanasoj konsumas malgrandajn
krustulojn
,
insektojn
, kaj plantomaterialon. La Mandarenanasoj estas ?efe vegetaranoj.
La Arbanasoj estas reprodukte kapablaj ?irka? la a?o de unu jaro. Ili estas monogamaj dum la sezono. Pari?ado okazas inter februaro kaj aprilo, depende de la latitudo. La ino demetas 6 al 15 ovojn, kaj la
kovado
da?ras ?irka? 30 tagojn. La idoj estas
frumaturaj
. Ili kura?as el la kavonesto unu tagon post elovi?o kaj estas zorgataj de la patrino dum ?irka? 60 tagoj. La junuloj havas tre altan mortindicon. La Arbanasoj kutime vivas 3 al 4 jaroj.
Anka? la Mandarenanasoj estas monogamaj. Kaj la ceremonia pari?ado kaj la plumaro estas ege altiraj. La ino demetas 9 al 12 ovojn en kavonesto, kaj poste kovas ilin dum ?irka? 30 tagoj. La patra zorgo fare de la patrino estas iom pli mallonga ?e tiu specio, kaj da?ras ?irka? 40 tagoj.
Amba? specioj estas minacataj pro
habitatoperdo
. Dum la homa disvolvi?o pluetendi?as, la arbaraj areoj preferataj de tiuj anasoj plue malplii?as. La Mandarenanaso povas nombri malpli da 20,000.
- Harris, M. (1999): Animal Diversity Web:
Aix galericulata
. Konsultita Aprilo 27a, 2006
- Pope, A. (2004): Animal Diversity Web:
Aix sponsa
. Konsultita Aprilo 27a, 2006.