Washington
(a s le? [?w???ŋtn?] in
ingle?
) l'e la capital di
Stat Uni
. La s cata in dla costa est dal pae? a sinquanta km da 'l mar, a sud dal stat dal
Maryland
e a nord dal stat dla
Virgigna
. La ciapa 'l so nom in un?r dal prim president america?,
George Washington
, ch'l iva deci? in dal 1791 ad tirar-la su aposta par far-la dvintar la capital dal pae? su 'n pruget d'l architet
Pierre Charles L'Enfant
.
La mucia su siesent-stantamila abitant a 'l incirca (sinc miglio? e si? cuntand la so area metrupulitana ch'la tira dentar di teritori di stat darent) par na superfisi 'd 259 km². Al de 'd inc? la sita 'd
Washington
la cuincid teritorialment e puliticament c'n al
Distret ad Culumbia
ma na volta a n era minga acse parche al distret 'l era sta pinsa e furmali?a in dal 1801 p'r aver-ag dentar la capital dal stat, mitend insem d? cuntei rigaladi da i stat dal
Maryland
(cuntea ad
Washington
) e dal stat dla
Virgigna
(
cuntea 'd Alexandria
). In seguit a 'n referendum dal 1846, gl'abitant ad cla cuntea che i a? deci? ad turnar a far part dla
Virgigna
ch'la l'a abuda indr? cambiand-'g al nom in
cuntea 'd Arlington
.
A
Washington
i s cat'n i piu impurtant ufisi federai e anc la
Ca Bianca
, residensa dal president, al
Cungres di Stat Uni
e la
C?rt Suprema
. Anc dimondi urgani?um internasiunai, cuma la
Banca Munduał
e 'l
Fond Munetari Internasiunał
, i s catan che. La so ecunumia la dev dimondi a 'l gueran federał tant ch'al 29% di so post ad lav?r i e? tut i c'l ambit le.
In dgl'elesio? p'r al president di
Stat Uni
, tgnend adr? a la so pupulasio? ch'la pasa qvela dal
Wyoming
, al
Distret ad Culumbia
al gh'a dirit a tri v?t ch'i e? semp'r anda a i candida demucratic cun dal persentuali
bulgari
(tant par dir, che
Barack Obama
'l a ciapa al 90,5% in dal 2008 e 'l 90,9% in dal 2012), s?l in dal 1980
Jimmy Carter
al s e farma a 'l 74,2% contar
Ronald Reagan
a 'l 13,4%. A n esend bri?a 'n stat pero a gh'e 'n prublema bel gros c'n al
dirit ad v?t in dal Distret ad Culumbia
parche i so siesent-mila e pasa abitant ad
Washington
i n gh'anan minga dirit 'd ele?ar di deputa e gnanc di senad?r cum inveci tut chi at'r america?. Da 'n sunda? fat in dal 2005, al 78% dla gint di
Stat Uni
la n saiva gnanc ch'al robi i fus'n acse.
Culegament esteran