Ο
ο?κο? των Πλανταγενετ?ν
[Σημ. 1](
) ?ταν ?να?
βασιλικ?? ο?κο?
που προ?λθε απ? τα εδ?φη του
Ανζο?
στη Γαλλ?α. Το ?νομα Πλανταγενετο? χρησιμοποιε?ται απ? του? σ?γχρονου? ιστορικο?? για να εντοπ?σει τ?σσερι? ξεχωριστο?? βασιλικο?? ο?κου?: του?
Ανδεγαυο??
, οι οπο?οι ?ταν επ?ση?
κ?μητε? του Ανζο?
, την κ?ρια γραμμ? των Πλανταγενετ?ν μετ? την απ?λεια του Ανζο? και τα δ?ο
παρακλ?δια
των Πλανταγενετ?ν, οι ο?κοι του
Λ?νκαστερ
και του
Γι?ρκ
Η οικογ?νεια κατε?χε τον
αγγλικ? θρ?νο
απ? το 1154, με την ?νοδο του
Χ?νρι Β '
στο τ?λο? των κρ?σεων τη?
αναρχ?α?
, μ?χρι το 1485, ?ταν ο
Ρ?τσαρντ Γ'
π?θανε κατ? τη δι?ρκεια μ?χη?.
Υπ? τον Ο?κο των Πλανταγενετ?ν, η Αγγλ?α μεταμορφ?θηκε - αν και αυτ? ?ταν μ?νο εν μ?ρει σκ?πιμο. Οι Πλανταγεν?τε? βασιλι?δε? αναγκ?ζονταν συχν? να διαπραγματε?ονται συμβιβασμο??, ?πω? η
Μ?γκνα Κ?ρτα
. Αυτο? περι?ριζαν τη βασιλικ? δ?ναμη με αντ?λλαγμα οικονομικ? και στρατιωτικ? υποστ?ριξη. Ο βασιλι?? δεν ?ταν πλ?ον ο πιο ισχυρ?? ?ντρα? του ?θνου?, κρατ?ντα? το προν?μιο τη? κρ?ση?, τη? φεουδαρχικ?? τιμ?? και του πολ?μου. Τ?ρα ε?χε καθορ?σει καθ?κοντα στο βασ?λειο, υποστηριζ?μενο απ? ?να εξελιγμ?νο σ?στημα δικαιοσ?νη?. Μια ξεχωριστ? εθνικ? ταυτ?τητα διαμορφ?θηκε απ? τη σ?γκρουση με του? Γ?λλου?, του? Σκωτσ?ζου?, του? Ουαλο?? και του? Ιρλανδο?? και την καθι?ρωση τη? αγγλικ?? ω? πρωτε?ουσα? γλ?σσα?.
Τον 15ο αι?να, οι Plantagenets ηττ?θηκαν στον
Εκατονταετ? Π?λεμο
και αντιμετ?πισαν κοινωνικ?, πολιτικ? και οικονομικ? προβλ?ματα. Οι λα?κ?? εξεγ?ρσει? ?ταν συνηθισμ?νε?, προκαλο?μενε? απ? την ?ρνηση πολλ?ν ελευθερι?ν. Οι ?γγλοι ευγενε?? συγκ?ντρωναν ιδιωτικο?? στρατο??, ε?χαν ιδιωτικ?? διαμ?χε? και αψηφο?σαν ανοιχτ? τον
Ερρ?κο ΣΤ'.
Η αντιπαλ?τητα αν?μεσα στα δ?ο παρακλ?δια του Ο?κου των Πλανταγενετ?ν του Γιορκ και του Λ?νκαστερ προκ?λεσε τον
Π?λεμο των Ρ?δων
, ?ναν αγ?να δεκαετι?ν για την αγγλικ? διαδοχ?, που κορυφ?θηκε στη
μ?χη του Μπ?σγουορθ
το 1485, ?ταν η βασιλε?α των Πλανταγενετ?ν και ο
αγγλικ?? Μεσα?ωνα?
?φτασαν στο τ?λο? του? με το θ?νατο του Βασιλι? Ριχ?ρδου Γ?. Ο
Ερρ?κο? Ζ'
, με καταγωγ? απ? του? Λ?νκαστερ, ?γινε βασιλι?? τη? Αγγλ?α? και π?ντε μ?νε? αργ?τερα, παντρε?τηκε την
Ελισ?βετ τη? Υ?ρκη?
, τερματ?ζοντα? ?τσι τον Π?λεμο των Ρ?δων και ξεκιν?ντα? τη
δυναστε?α των Τυδ?ρ
. Οι Τυδ?ρ εργ?στηκαν για να συγκεντρ?σουν την αγγλικ? βασιλικ? εξουσ?α, η οπο?α του? επ?τρεψε να αποφ?γουν ορισμ?να απ? τα προβλ?ματα που μ?στιζαν του? τελευτα?ου? ηγ?τε? των Πλανταγενετ?ν. Η προκ?πτουσα σταθερ?τητα επ?τρεψε την
Αγγλικ? Αναγ?ννηση
και την ?λευση τη?
πρ?ιμη? σ?γχρονη? Βρεταν?α?
.
Ο Ριχ?ρδο? τη? Υ?ρκη?, 3ο? δο?κα? τη? Υ?ρκη?
, υιοθ?τησε το Πλανταγεν?τη? ω? το οικογενειακ? του ?νομα τον 15ο αι?να.
Ο Πλανταγεν?τη?
(?
ρ
) ?ταν ?να ψευδ?νυμο του 12ου αι?να για τον πρ?γονο του
Γοδεφρε?δο (Geoffrey)
,
Κ?μη του Ανζο?
και
Δο?κα τη? Νορμανδ?α?
. Μ?α απ? τι? πολλ?? δημοφιλε?? θεωρ?ε? υποδηλ?νει ?τι το ?νθο?
κ?τισο?
, ?να φωτειν? κ?τρινο ("χρυσ?") ανθισμ?νο φυτ?,
genista
στα
μεσαιωνικ? Λατινικ?
, ω? πηγ? του ψευδ?νυμου.
[1]
Ε?ναι αβ?βαιο γιατ? ο Ρ?τσαρντ επ?λεξε αυτ? το συγκεκριμ?νο ?νομα, αν και κατ? τη δι?ρκεια του πολ?μου των Ρ?δων τ?νισε τη θ?ση του Ριχ?ρδου ω? απ?γονο του Geoffrey απ? την πατρικ? γραμμ?. Η αναδρομικ? χρ?ση του ον?ματο? για ?λου? του? απογ?νου? τη? ανδρικ?? γραμμ?? του Geoffrey ?ταν δημοφιλ?? κατ? τη δι?ρκεια τη? επ?μενη?
δυναστε?α? των Τυδ?ρ
, ?σω? ενθαρρυμ?νη απ? την περαιτ?ρω νομιμ?τητα που ?δινε στον εγγον? του Ριχ?ρδου,
Ερρ?κο Η'
.
[2]
Μ?νο στα τ?λη του 17ου αι?να π?ρασε σε ευρε?α χρ?ση μεταξ? των ιστορικ?ν.
[3]
Ανδεγαυ?? σημα?νει στα γαλλικ? "απ? το Ανζο?". Οι τρει? Ανδεγαυο? βασιλι?δε? ?ταν οι
Ερρ?κο? Β'
,
Ριχ?ρδο? Α'
και
Ιω?ννη?
. "Ανδεγαυ??" μπορε? επ?ση? αν αναφ?ρεται στην ιστορικ? περ?οδο κατ? την οπο?α βασ?λεψαν. Αρκετο? ιστορικο? αναγνωρ?ζουν του? Ανδεγα?ου? ω? διακριτ? αγγλικ? βασιλικ? δυναστε?α. Η λ?ξη "Ανδεγα?ο?" μπορε? επ?ση? να αναφ?ρεται σε οποιονδ?ποτε ηγεμ?να ? κυβ?ρνηση απ? το Ανζο?. Ω? ουσιαστικ?, αναφ?ρεται σε οποιοδ?ποτε γηγεν? του Ανζο? ? Ανδεγα?ο ηγεμ?να και πιο συγκεκριμ?να σε ?λλου? κ?μητε? και δο?κε? του Ανζο?, περιλαμβανομ?νων και προγ?νων των τρι?ν βασιλι?δων που δημιο?ργησαν την αγγλικ? βασιλικ? δυναστε?α, τα ξαδ?λφια του?, που κατε?χαν το στ?μμα τη?
Ιερουσαλ?μ
και σε μη συγγενε??, μ?λη τη? γαλλικ?? βασιλικ?? οικογ?νεια?, στου? οπο?ου? αποδ?θηκε αργ?τερα ο τ?τλο? και δημιο?ργησαν διαφορετικ?? δυναστε?ε?, ?πω? τον
Ο?κο των Καπετιδ?ν - Ανζο?
και τον
Ο?κο των Βαλου?-Ανζο?.
Συνεπ??, υπ?ρχει διαφων?α αν?μεσα σε αυτο?? που θεωρο?ν ?τι ο πρ?το? Πλανταγεν?τη? μον?ρχη? ?ταν ο
Ερρ?κο? Γ'
και σε αυτο?? που δεν κ?νουν δι?κριση μεταξ? των Πλανταγενετ?ν και των Ανδεγαυ?ν, θεωρ?ντα? τον Ερρ?κο Β πρ?το Πλανταγεν?τη βασιλι?.
[4]
[5]
[6]
[7]
Ο ?ρο? "Αυτοκρατορ?α Ανδεγαυ?ν" επινο?θηκε απ? την
Κ?ιτ Ν?ργκειτ
το 1887. Δεν υπ?ρχε γνωστ? σ?γχρονο συλλογικ? ?νομα για ?λε? τι? περιοχ?? υπ? την κυριαρχ?α των Ανδευαβ?ν Βασιλι?δων τη? Αγγλ?α?. Αυτ? οδ?γησε σε περιφρ?σει? ?πω? "το βασ?λει? μα? και ?λα ?σα υπ?κεινται στη διο?κηση μα?, ?ποια κι αν ε?ναι αυτ?" ? "ολ?κληρο το βασ?λειο που αν?κε στον πατ?ρα του". Το τμ?μα ≪Αυτοκρατορ?α≫ τη? ≪Αυτοκρατορ?α? Ανδεγαυ?ν≫ υπ?ρξε αμφιλεγ?μενο, ειδικ? καθ?? αυτ? τα εδ?φη δεν υπ?κεινται σε ενοποιημ?νου? ν?μου? ? συστ?ματα διακυβ?ρνηση? και καθ?να? διατ?ρησε του? δικο?? του ν?μου?, παραδ?σει? και φεουδαρχικ?? σχ?σει?. Το 1986, ?να συν?δριο ιστορικ?ν κατ?ληξε στο συμπ?ρασμα ?τι δεν υπ?ρχε κρ?το? Ανδευαβ?ν και ω? εκ το?του δεν υπ?ρχε "
Αυτοκρατορ?α Ανδευαβ?ν
", αλλ? ?τι ο ?ρο?
espace Plantagenet
(Γαλλικ? για "Plantagenet area - περιοχ? Πλανταγενετ?ν") ?ταν αποδεκτ?.
[8]
Ωστ?σο, οι ιστορικο? συν?χισαν να χρησιμοποιο?ν το "Αυτοκρατορ?α Ανδευαβ?ν". [Σημ. 2]
Οι μεταγεν?στεροι
κ?μητε? του Ανζο?
, συμπεριλαμβανομ?νων των Πλανταγενετ?ν, προ?λθαν απ? τον
Γοδεφρε?δο Β', τον κ?μη του Γκατιν?
και τη σ?ζυγ? του
Ερμενγ?ρδη του Ανζο?
. Το 1060 το ζευγ?ρι κληρον?μησε τον τ?τλο μ?σω
γνωστικ?? συγγ?νεια?
απ?
μ?α οικογ?νεια Ανδεγαυ?ν
που προ?λθε απ? ?ναν ευγεν? που ονομ?ζεται
Ινελζ?
, του οπο?ου η καταγεγραμμ?νη ιστορ?α χρονολογε?ται απ? το 870.
[9]
Κατ? τη δι?ρκεια του 10ου και του 11ου αι?να, ?λαβαν χ?ρα αγ?νε? εξουσ?α? μεταξ? κυβερν?ντων στη β?ρεια και δυτικ? Γαλλ?α, συμπεριλαμβανομ?νων εκε?νων των Ανζο?,
Νορμανδ?α?
,
Βρετ?νη?
,
Πουατο?
,
Μπλου?
,
Μα?ην
και των βασιλ?ων τη? Γαλλ?α?. Στι? αρχ?? του 12ου αι?να, ο Γοδεφρε?δο? του Ανζο? παντρε?τηκε την
αυτοκρ?τειρα Ματθ?λδη
, το μοναδικ? επιζ?ν, ν?μιμο παιδ? του
βασιλι? Ερρ?κου Α'
και διαδ?χου του αγγλικο? θρ?νου. Ω? αποτ?λεσμα αυτο? του γ?μου, ο γιο? του Τζι?φρι
Ερρ?κο? Β'
κληρον?μησε τον αγγλικ? θρ?νο καθ?? και του? τ?τλου? τη? Νορμανδ?α? και τη? Ανδεγα?η?, σηματοδοτ?ντα? ?τσι την αρχ? των δυναστει?ν Ανδεγαυ?ν και Πλανταγενετ?ν.
[8]
Ο γ?μο? ?ταν η τρ?τη προσπ?θεια του πατ?ρα του Γοδεφρε?δου,
Φουλκ Ε', Δο?κα του Ανζο?
, να οικοδομ?σει μια πολιτικ? συμμαχ?α με τη Νορμανδ?α. Στην αρχ? παντρεψε τη κ?ρη του, την
Αλ?κη
, με τον
Γουλι?λμο ?ντελιν
, κληρον?μο του Ερρ?κου Α'. Μετ? τον πνιγμ? του Γου?λιαμ στο ναυ?γιο του
Λευκο? Πλο?ου
,
ο Φουλκ π?ντρεψε μ?α ?λλη απ? τι? κ?ρε? του, τη
Σιβ?λλα του Ανζο?
, με τον
Γουλι?λμο Κλ?το
, γιο του μεγαλ?τερου αδερφο? του Ερρ?κου Α',
Ροβ?ρτου τη? Νορμανδ?α?
. Ο Χ?νρι Α? ακ?ρωσε το γ?μο για να αποφ?γει την εν?σχυση τη? διεκδ?κηση? του αντιπ?λου του Γου?λιαμ στη Νορμανδ?α. Τελικ? ο Φουλκ π?τυχε τον στ?χο του μ?σω του γ?μου του Τζ?φρι και τη? Ματ?λντα. Στη συν?χεια, ο Φουλκ ?δωσε του? τ?τλου? του στον Τζ?φρι και ?γινε
Βασιλι?? τη? Ιερουσαλ?μ
.
[10]
?ταν ο Ερρ?κο? Β' γενν?θηκε το 1133, ο παππο?? του, ο Ερρ?κο? Α', φ?ρεται να ?ταν χαρο?μενο?, λ?γοντα? ?τι το αγ?ρι ?ταν ≪κληρον?μο? του βασιλε?ου≫.
[8]
Η γ?ννηση με?ωσε τον κ?νδυνο να περ?σει το βασ?λειο του στην οικογ?νεια του γαμπρο? του, κ?τι που θα μπορο?σε να συμβε? αν ο γ?μο? τη? Ματ?λντα και του Τζ?φρι αποδεικνυ?ταν ?τεκνο?. Η γ?ννηση εν?? δε?τερου γιου, που ονομ?στηκε επ?ση?
Γοδεφρε?δο?
, α?ξησε την πιθαν?τητα να λ?βει, σ?μφωνα με τη γαλλικ? συν?θεια, ο Ερρ?κο? την αγγλικ? μητρικ? κληρονομι? και οΤζ?φρι την πατρικ? κληρονομι? των Ανδεγαυ?ν. Αυτ? θα χ?ριζε τα βασ?λεια τη? Αγγλ?α? και του Ανζο?. Για να εξασφαλ?σουν μια ομαλ? διαδοχ?, ο Τζ?φρι και η Ματ?λντα ζ?τησαν περισσ?τερη δ?ναμη απ? τον Ερρ?κο Α', αλλ? βρ?θηκαν σε διαμ?χη μαζ? του ?ταν εκε?νο? αρν?θηκε να του? δ?σει δ?ναμη που θα μπορο?σε να χρησιμοποιηθε? εναντ?ον του. ?ταν π?θανε τον Δεκ?μβριο του 1135, το ζευγ?ρι βρισκ?ταν στο Ανζο?, γεγον?? που ?δωσε τη δυνατ?τητα στον ξ?δερφο τη? Ματ?λντα,
Στ?φανο
, να καταλ?βει το στ?μμα τη? Αγγλ?α?. Η αμφισβητο?μενη ?νοδο? στο θρ?νο του Στ?φανου ξεκ?νησε τη διαδεδομ?νη πολιτικ? αναταραχ? που αργ?τερα ονομ?στηκε Αναρχ?α.
[11]
Ο κ?μη? Τζ?φρι ε?χε ελ?χιστο ενδιαφ?ρον για την Αγγλ?α. Αντ?θετα, ξεκ?νησε ?ναν δεκαετ? π?λεμο για το Δουκ?το τη? Νορμανδ?α?, αλλ? κατ?στη σαφ?? ?τι για να ?χει επιτυχ? κατ?ληξη αυτ? η σ?γκρουση, ο Στ?φανο? θα ?πρεπε να αμφισβητηθε? στην Αγγλ?α, οπ?τε το 1139 η Ματ?λντα και ο ετεροθαλ?? αδελφ?? τη?, ο
Ροβ?ρτο?
, εισ?βαλαν στην Αγγλ?α.
[8]
Απ? την ηλικ?α των ενν?α, ο Ερρ?κο? στ?λθηκε επανειλημμ?να στην Αγγλ?α για να ε?ναι η αρσενικ? φιγο?ρα των εκστρατει?ν, καθ?? ?γινε προφαν?? ?τι θα γιν?ταν βασιλι??, αν η μπορο?σαν να κατακτ?σουν την Αγγλ?α. Το 1141 ο Στ?φανο? συνελ?φθη στη
Μ?χη του Λ?νκολν
και αργ?τερα ανταλλ?χθηκε με τον Ροβ?ρτο, ο οπο?ο? ε?χε επ?ση? συλληφθε?. Ο Τζ?φρι συν?χισε την κατ?κτηση τη? Νορμανδ?α? και το 1150 μετ?φερε το δουκ?το του στον Ερρ?κο, εν? διατ?ρησε τον πρωταρχικ? ρ?λο στην κυβ?ρνηση του Δουκ?του.
[8]
Τρ?α γεγον?τα επ?τρεψαν στου? Ανδεγαυο?? την επιτυχ? λ?ση τη? σ?γκρουση?:
- Ο κ?μη? Τζ?φρι π?θανε το 1151 προτο? ολοκληρ?σει τη δια?ρεση του βασιλε?ου του μεταξ? του Ερρ?κου και του μικρ?τερου αδερφο? του Ερρ?κου, Τζ?φρι, ο οπο?ο? θα κληρονομο?σε το Ανζο?. Σ?μφωνα με τον
Γου?λιαμ του Newburgh
, ο οπο?ο? ?γραψε τη δεκαετ?α του 1190, ο Count Geoffrey αποφ?σισε ?τι ο Ερρ?κο? θα κληρονομο?σε την Αγγλ?α και το Ανζο? για ?σο δι?στημα χρειαζ?ταν του? π?ρου? για τη σ?γκρουση εναντ?ον του Στ?φανου. Ο κ?μη? Τζ?φρι ?δωσε εντολ? ?τι το σ?μα του δεν θα ?πρεπε να θαφτε?, μ?χρι ο Χ?νρι να ορκιστε? ?τι ο νεαρ?? Τζ?φρι θα κληρονομο?σε το Ανζο? ?ταν ο Χ?νρι θα ε?χε εξασφαλ?σει την Αγγλ?α και τη Νορμανδ?α.
[8]
Ο
WL Warren
εξ?φρασε αμφιβολ?ε? για αυτ?ν τον ισχυρισμ? με το επιχε?ρημα ?τι γρ?φτηκε αργ?τερα με β?ση μια μοναδικ? σ?γχρονη πηγ?, θα ?ταν αμφ?βολο ?τι ε?τε ο Τζ?φρι ε?τε ο Ερρ?κο? θα θεωρο?σαν ?ναν τ?τοιο ?ρκο δεσμευτικ? και θα ?σπαζε την κληρονομικ? πρακτικ? τη? εποχ??.
[12]
Ο νεαρ?? Τζ?φρι π?θανε το 1158, προτο? λ?βει το Ανζο?, αλλ? ε?χε γ?νει κ?μη? τη? Ναντ, ?ταν οι πολ?τε? τη? Ναντ εξεγ?ρθηκαν εναντ?ον του κυβερν?τη του?. Ο Χ?νρι ε?χε υποστηρ?ξει την εξ?γερση.
[8]
- Ο
Λουδοβ?κο? Ζ' τη? Γαλλ?α?
?λαβε την ακ?ρωση του γ?μου του με την
Ελεον?ρα τη? Ακουιταν?α?
στι? 18 Μαρτ?ου 1152 και εκε?νη παντρε?τηκε τον Ερρ?κο (ο οπο?ο? θα γιν?ταν Ερρ?κο? Β') στι? 18 Μα?ου 1152. Κατ? συν?πεια, οι Ανδεγαυ?νοι απ?κτησαν το
Δουκ?το τη? Ακουιταν?α?
.
[13]
- Η σ?ζυγο? και ο μεγαλ?τερο? γιο? του Στ?φανου,
Ευστ?θιο?
, π?θαναν το 1153, γεγον?? που οδ?γησε στη
Συνθ?κη του Γου?λινγκφορντ
. Με τη συνθ?κη ?γινε δεκτ? η πρ?ταση ειρ?νη? που ε?χε απορρ?ψει η Ματ?λντα το 1142, αναγν?ρισε τον Ερρ?κο ω? κληρον?μο του Στ?φανου, εγγυ?θηκε στον δε?τερο γιο του Στ?φανου
Ου?λιαμ
την περιουσ?α του πατ?ρα του και επ?τρεψε στον Στ?φανο να ε?ναι βασιλι?? για την υπ?λοιπη ζω? του. Ο Στ?φανο? π?θανε λ?γο αργ?τερα και ο Ερρ?κο? αν?λθε στο θρ?νο στα τ?λη του 1154.
[8]
Απ? τα αδ?λφια του Ερρ?κου, ο
Γου?λιαμ
και ο Τζ?φρι π?θαναν ?γαμοι και ?τεκνοι, αλλ? ο θυελλ?δη? γ?μο? του Ερρ?κου και τη? Ελεον?ρα?, που ε?χε ?δη δ?ο κ?ρε? (τι?
Μαρ?
και
?λιξ
) απ? τον πρ?το γ?μο τη? με τον βασιλι? Λουδοβ?κο, ε?χε ω? αποτ?λεσμα οκτ? παιδι? σε δεκατρ?α χρ?νια:
[13]
- Γουλι?λμο? IX, κ?μη? του Πουατι?
(1153?1156)
- Ερρ?κο?, ο νεαρ?? βασιλι??
(1155?1183)
- Ματθ?λδη, Δο?κισσα τη? Σαξον?α?
(1156?1189) ? παντρε?τηκε τον
Ερρ?κο τον Λ?οντα
,
Δο?κα τη? Βαυαρ?α?
. Η μεγαλ?τερη απ? τα παιδι? του ζευγαριο?, η Ρ?τσενα, ε?ναι πιθαν?? η κ?ρη που οι ?γγλοι χρονογρ?φοι αποκαλο?ν Ματ?λντα, η οπο?α ?μεινε στη Νορμανδ?α με του? παππο?δε? τη? το 1185 και παντρε?τηκε πρ?τα με τον Τζ?φρι,
εκ?μη του Perche
, και στη συν?χεια με τον Ενγερ?ρδο, ?ρχοντα του Κο?σι. Ο μεγαλ?τερο? γιο?, ο
Χ?νρι
, ?γινε
δο?κα? τη? Σαξον?α?
και
κ?μη? στο παλατιν?το του Ρ?νου
. Ο αδελφ?? του ?θωνα? ορ?στηκε απ? τον θε?ο του Ριχ?ρδο Α' ω?
κ?μη? τη? Υ?ρκη?
και
κ?μη? του Πουατι?
, πριν εκλεγε?
αυτοκρ?τορα?
σε αντ?θεση με τον υποψ?φιο του
Χ?χενσταφεν.
Ο ?θωνα? στ?φθηκε στη
Ρ?μη
, αλλ? αργ?τερα αφορ?στηκε και καθαιρ?θηκε. Χωρ?? παιδι?, ο ?θωνα? ?χασε την εξουσ?α μετ? την ?ττα του
ο?κου των Γου?λφων
και των Ανδεγαυ?ν στη Μ?χη του Bouvines. Το μικρ?τερο παιδ?, ο
Γου?λιαμ του Γου?ντσεστερ
παντρε?τηκε την
Ελ?νη
, κ?ρη του
Β?λντεμαρ Α' τη? Δαν?α?
. Ο μ?νο? γιο? του?, που ονομαζ?ταν επ?ση?
?θωνα?
, ?ταν ο μοναδικ?? ?ντρα? κληρον?μο? του θε?ου του Ερρ?κου. Ο δουκικ?? ο?κο? του
Brunswick-Luneburg
και ο βρετανικ?? βασιλικ??
ο?κο? του Ου?νδσορ
κατ?γονται και οι δ?ο απ? αυτ?ν.
[14]
- Ριχ?ρδο? Α, βασιλι?? τη? Αγγλ?α?
(1157?1199). Δεν ε?χε ν?μιμου? απογ?νου?, αλλ? πιστε?εται ?τι ε?χε δ?ο ν?θου? γιου?, για του? οπο?ου? λ?γα ε?ναι γνωστ? και οι οπο?οι ονομ?ζονταν Φουλκ και Φ?λιπ, Λ?ρδο? του Κονι?κ.
[13]
- Geoffrey II, δο?κα? τη? Βρετ?νη?
(1158?1186) ? παντρε?τηκε την
Κωνσταντ?α
, κ?ρη του
δο?κα Κ?ναν
τη? Βρετ?νη? και ?γινε δο?κα? τη? Βρετ?νη? χ?ρη στη σ?ζυγ? του. Ο γιο? του ζευγαριο? Αρθο?ρο? ?ταν ανταγωνιστ?? του Ιω?ννη για τη διαδοχ? του Ανζο?.
[13]
- Ελεον?ρα, βασ?λισσα τη? Καστ?λη?
(1161?1214) ? παντρε?τηκε τον
βασιλι? Alfonso VIII τη? Καστ?λη?
. Στα παιδι? του ζευγαριο? περιλαμβ?νονται ο
βασιλι?? Ερρ?κο? Α, τη? Καστ?λη?
και τ?σσερι? βασ?λισσε?, η Βερεγγ?ρια, η βασ?λισσα του Λε?ν, η Ουρ?κα, η βασ?λισσα τη? Πορτογαλ?α?, η Μπλαν?, η βασ?λισσα τη? Γαλλ?α? και η Ελεον?ρ, η βασ?λισσα τη? Αραγον?α?.
[13]
- Ιω?ννα, βασ?λισσα τη? Σικελ?α?
(1165?1199) ? παντρε?τηκε πρ?τα τον
Βασιλι? Γου?λιαμ Β' τη? Σικελ?α?
και στη συν?χεια τον
κ?μη Ρα?μ?νδο ΣΤ' τη? Τουλο?ζη?
. Αν?μεσα στα παιδι? τη? ?ταν ο
Ρα?μ?νδο Ζ τη? Τουλο?ζη?
.
[13]
- Ιω?ννη?, βασιλι?? τη? Αγγλ?α?
(1166?1216)
Ο Ερρ?κο? ε?χε επ?ση? ν?θα παιδι? με πολλ?? ερωμ?νε?, πιθαν?? ?ω? και δ?δεκα. Αυτ? τα παιδι? περιελ?μβαναν τον
Τζ?φρι
, τον
Ου?λιαμ
, τον Π?τρο και τ?σσερα παιδι? που π?θαναν μικρ? απ? την
?λυ?
, κ?ρη του Λουδοβ?κου Ζ', εν? ?ταν αρραβωνιασμ?νη με τον γιο του Ριχ?ρδο.
[13]
Οι πολλ?? ικαν?τητε? και η σημασ?α του Ου?λιαμ ω? βασιλικ?? ν?θο? οδ?γησαν σε μια μακρ? και επιφαν? καρι?ρα.
[15]
Ο Χ?νρι επαν?λαβε και επ?κτεινε προηγο?μενε? επικυριαρχ?ε? για να εξασφαλ?σει την κατοχ? του κληρονομο?μενου βασιλε?ου του.
[8]
Το 1162 προσπ?θησε να αποκαταστ?σει αυτ? που θεωρο?σε ω? εξουσ?α του επ? τη? Αγγλικ?? Εκκλησ?α?, διορ?ζοντα? τον φ?λο του
Τ?μα? Μπ?κετ
ω?
Αρχιεπ?σκοπο του Κ?ντερμπερι
μετ? το θ?νατο του προηγο?μενου αρχιεπισκ?που,
Τ?ομπαλντ
. Η περιφρ?νηση του Μπ?κετ, ?ταν ?γινε αρχιεπ?σκοπο? αποξ?νωσε τον βασιλι? και του? συμβο?λου? του. Ο Ερρ?κο? και ο Μπ?κετ ε?χαν επανειλημμ?να διαφων?ε? για ζητ?ματα ?πω? η εκκλησ?α, ο γ?μο? του αδερφο? του Ερρ?κου και η φορολογ?α. Ο Ερρ?κο? αντ?δρασε ζητ?ντα? απ? τον Μπ?κετ και ?λλου? ?γγλου? επισκ?που? να αναγνωρ?σουν εγγρ?φω? για πρ?τη φορ? δεκα?ξι αρχα?α ?θιμα στα
Συντ?γματα του Κλ?ριντον
, τα οπο?α δι?πουν τι? σχ?σει? μεταξ? του βασιλι?, των δικαστηρ?ων του και τη? εκκλησ?α?. ?ταν ο Μπ?κετ προσπ?θησε να φ?γει απ? τη χ?ρα χωρ?? ?δεια, ο Ερρ?κο? θ?λησε να τον καταστρ?ψει κατηγορ?ντα? τον στα δικαστ?ρια για υποθ?σει? σχετικ? με την προηγο?μενη θητε?α του Μπ?κετ ω? καγκελαρ?ου. Ο Μπ?κετ ?φυγε και παρ?μεινε σε εξορ?α για π?ντε χρ?νια. Οι σχ?σει? του? αργ?τερα βελτι?θηκαν και ο Μπ?κετ επ?στρεψε, αλλ? επιδειν?θηκαν ξαν? ?ταν ο γιο? του Ερρ?κου στ?φθηκε ω?
συμβασιλι??
απ? τον
Αρχιεπ?σκοπο τη? Υ?ρκη?
, γεγον?? το οπο?ο ο Μπ?κετ θε?ρησε ω? πρ?κληση για την εξουσ?α του. Ο Μπ?κετ αργ?τερα αφ?ρισε εκε?νου? που τον ε?χαν προσβ?λει. ?ταν ?μαθε αυτ? τα ν?α, ο Ερρ?κο? ε?πε: "Τι ?θλιου? κηφ?νε? και προδ?τε? ?χω καλλιεργ?σει και προωθ?σει στο παλ?τι μου που ?φησαν τον ?ρχοντ? του? να αντιμετωπ?ζεται με τ?σο επα?σχυντη περιφρ?νηση απ? ?ναν υπ?λληλο κατ?τερη? γενι??." Τ?σσερι? απ? του? ιππ?τε? του Ερρ?κου σκ?τωσαν τον Μπ?κετ στον
Καθεδρικ? Να? του Κ?ντερμπερι
, αφο? ο Μπ?κετ αντιστ?θηκε σε μια αποτυχημ?νη απ?πειρα σ?λληψη?. Ο Ερρ?κο? θεωρ?θηκε ευρ?ω? συν?νοχο? στο θ?νατο του Μπ?κετ απ? τη χριστιανικ? Ευρ?πη. Αυτ? ?κανε τον Χ?νρι παρ?α. Ω? ?νδειξη μετ?νοια?, περπ?τησε χωρ?? παπο?τσια στον Καθεδρικ? Να? του Καντ?ρμπερι, ?που μαστιγ?θηκε ?σχημα απ? μοναχο??.
[11]
Απ? το 1155 ο Ερρ?κο? ισχυρ?στηκε ?τι ο
Π?πα? Αδριαν?? Δ'
του ε?χε δ?σει την ?δεια να μεταρρυθμ?σει την ιρλανδικ? εκκλησ?α αναλαμβ?νοντα? τον ?λεγχο τη? Ιρλανδ?α?, αλλ? η ?ρευνα τη? καθηγ?τρια? ?νν Ντο?γκαν δε?χνει ?τι το
Λ?ουνταμπ?λιτερ
ε?ναι παραπο?ηση μια? υπ?ρχουσα? επιστολ?? και αυτ? δεν ?ταν στην πραγματικ?τητα πρ?θεση του Ανδριανο?.
[16]
Αρχικ? ?δωσε στον αδερφ? του Ερρ?κου Γου?λιαμ κ?ποια περιοχ?. Ο Ερρ?ικο? δεν εν?ργησε προσωπικ? μ?χρι το 1171, οπ?τε ο Γου?λιαμ ε?χε ?δη πεθ?νει. Εισ?βαλε στην Ιρλανδ?α για να επιβ?λει την εξουσ?α του σε ιππ?τε? που ε?χαν συγκεντρ?σει αυτ?νομη εξουσ?α, αφο? στρατολ?γησαν στρατι?τε? στην Αγγλ?α και την Ουαλ?α και απο?κησαν την Ιρλανδ?α με την ?δει? του. Ο Ερρ?κο? ?δωσε, αργ?τερα, την Ιρλανδ?α στον μικρ?τερο γιο του, τον Ιω?ννη.
[8]
Το 1172 ο Ερρ?κο? ?δωσε στον Ιω?ννη τα κ?στρα των
Σιν?ν
,
Λο?ντεν
και
Μιραμπ?
ω? δ?ρο γ?μου. Αυτ? εξ?ργισε τον δεκαοχτ?χρονο γιο του Ερρ?κου, τον
Ερρ?κο, τον νεαρ? βασιλι?
, ο οπο?ο? π?στευε ?τι ?ταν δικ? του. Ακολο?θησε μια
εξ?γερση
απ? τη σ?ζυγο του Ερρ?κου Β και του? τρει? μεγαλ?τερου? γιου? του?. Ο
Λουδοβ?κο? Ζ' τη? Γαλλ?α?
υποστ?ριξε την εξ?γερση. Ο
Γου?λιαμ το Λιοντ?ρι
, ο βασιλι?? τη? Σκωτ?α? και ?λλοι μπ?καν στην εξ?γερση. Μετ? απ? δεκαοκτ? μ?νε?, ο Ερρ?κο? υπ?ταξε του? επαναστ?τε?.
[8]
Στο
Λε Μαν
το 1182, ο Ερρ?κο? Β' συγκ?ντρωσε τα παιδι? του για να μοιρ?σει την
κληρονομι?
του: ο μεγαλ?τερο? γιο? του, ο Ερρ?κο?, θα κληρονομο?σε την Αγγλ?α, τη Νορμανδ?α και τον Ανζο?. Ο Ριχ?ρδο? (αγαπημ?νο? τη? μητ?ρα? του) θα κληρονομο?σε το Δουκ?το τη? Ακουιταν?α?. Ο
Τζ?φρι
θα κληρονομο?σε τη Βρετ?νη. και ο Ιω?ννη? την Ιρλανδ?α. Αυτ? οδ?γησε σε περαιτ?ρω συγκρο?σει?. Ο νε?τερο? Ερρ?κο? επαναστ?τησε ξαν?, αλλ? π?θανε απ?
δυσεντερ?α
. Ο Τζ?φρι π?θανε το 1186 μετ? απ? ατ?χημα σε τουρνου?. Το 1189, ο Ριχ?ρδο? και ο
Φ?λιππο? ΙΙ τη? Γαλλ?α?
επαναβεβα?ωσαν τι? δι?φορε? διεκδικ?σει? του? εκμεταλλευ?μενοι την επιβαρυμ?νη υγε?α του ηλικιωμ?νου Ερρ?κου. Ο Ερρ?κο? αναγκ?στηκε να αποδεχτε? του? ταπεινωτικο?? ειρηνευτικο?? ?ρου?, συμπεριλαμβανομ?νου του να ορ?σει τον Ριχ?ρδο τον μοναδικ? του κληρον?μο. Ο γ?ρο? Βασιλι?? π?θανε δ?ο μ?ρε? αργ?τερα, νικημ?νο? και δυστυχισμ?νο?. Οι Γ?λλοι και οι ?γγλοι σ?γχρονοι ηθικολ?γοι θεωρο?σαν αυτ? τη μο?ρα ω? τιμωρ?α για τη δολοφον?α του Μπ?κετ,
[8]
ακ?μη και ο αγαπημ?νο? του ν?μιμο? γιο?, ο Ιω?ννη?, ε?χε επαναστατ?σει, αν και ο διαρκ?? πιστ?? ν?θο? γιο? Τζ?φρι παρ?μεινε με τον Ερρ?κο μ?χρι το τ?λο?.
[17]
Μετ? τη στ?ψη του, ο Ριχ?ρδο? τακτοπο?ησε γρ?γορα τι? υποθ?σει? του βασιλε?ου και αναχ?ρησε για Σταυροφορ?α στη Μ?ση Ανατολ?. Η γν?με? για τον Ριχ?ρδο ?χουν διακυμ?νσει?. Αν και ?ταν σεβαστ?? για τη στρατιωτικ? του ηγεσ?α και του? ευγενικο?? τρ?που?, ε?χε απορρ?ψει και εξευτελ?σει την αδερφ? του βασιλι? τη? Γαλλ?α?, εκθρ?νισε τον βασιλι? τη? Κ?πρου και αργ?τερα πο?λησε το νησ?, ?κανε εχθρο?? στην
Τρ?τη Σταυροφορ?α
?πω? ο
Λεοπ?δολδο? Ε', Δο?κα? τη? Αυστρ?α?
δε?χνοντα? ?λλειψη σεβασμο? στα εμβλ?ματα του, αρν?θηκε να μοιραστε? τα λ?φυρα του πολ?μου και φημολογ?θηκε ?τι ε?χε κανον?σει τη δολοφον?α του
Κονρ?δου του Μομφερ?του
. Η αγρι?τητα του αποδε?χθηκε απ? τη
σφαγ? 2.600 κρατουμ?νων στην ?κρα
.
[18]
Κ?ρδισε ν?κε? κατ? τη δι?ρκεια τη? Τρ?τη? Σταυροφορ?α?, αλλ? απ?τυχε να καταλ?βει την
Ιερουσαλ?μ
. Σ?μφωνα με τον
Στ?βεν Ρ?νσιμαν
ο Ριχ?ρδο? ?ταν ≪κακ?? γιο?, κακ?? σ?ζυγο? και κακ?? βασιλι??≫.
[18]
Ο
Τζ?ναθαν Ρ?ιλι-Σμιθ
τον περι?γραψε ω? ≪μαται?δοξο.. απα?σιο? και εγωκεντρικ?≫.
[19]
Σε μια εναλλακτικ? ?ποψη, ο
Τζον Γκ?λινγκχαμ
επισημα?νει ?τι για αι?νε? ο Ρ?τσαρντ θεωρ?θηκε βασιλι?? - πρ?τυπο.
[20]
Επιστρ?φοντα? απ? τη σταυροφορ?α με μια μικρ? ομ?δα οπαδ?ν, ο Ριχ?ρδο? συνελ?φθη απ? τον Λεοπ?λδο και μεταφ?ρθηκε στον
αυτοκρ?τορα Ερρ?κο ΣΤ'
. Ο Ερρ?κο? κρ?τησε τον Ριχ?ρδο αιχμ?λωτο για δεκαοκτ? μ?νε? (1192?1194), εν? η μητ?ρα του συγκ?ντρωνε τα λ?τρα, με αξ?α 100.000
μ?ρκα
. Κατ? την απουσ?α του Ριχ?ρδου, ο Φ?λιππο? Β' κατ?λαβε μεγ?λα τμ?ματα τη? Νορμανδ?α? και ο Ιω?ννη? απ?κτησε τον ?λεγχο των αγγλικ?ν εδαφ?ν του Ριχ?ρδου. Μετ? την επιστροφ? του στην Αγγλ?α, ο Ριχ?ρδο? συγχ?ρεσε τον Ιω?ννη και επαναβεβα?ωσε την εξουσ?α του στην Αγγλ?α. ?φυγε ξαν? το 1194 και πολ?μησε με τον Φ?λιππο για π?ντε χρ?νια, προσπαθ?ντα? να ανακτ?σει τα εδ?φη που ?χασε κατ? τη δι?ρκεια τη? αιχμαλωσ?α? του. Εν? πλησ?αζε στην ολοκληρωτικ? ν?κη, τραυματ?στηκε απ? ?να β?λο? κατ? τη δι?ρκεια πολιορκ?α? και π?θανε δ?κα ημ?ρε? αργ?τερα.
[21]
Η αποτυχ?α του Ριχ?ρδου να αποκτ?σει κληρον?μο προκ?λεσε μια κρ?ση διαδοχ?? και σ?γκρουση μεταξ? των υποστηρικτ?ν τη? διεκδ?κηση? του ανιψιο? του,
Αρθο?ρου
και του Ιω?ννη. Ο
Γκιγι?μ ντε Ρο?
ηγ?θηκε των αρχ?ντων του Ανζο?, του Μ?ιν και του Τουρα?ν, υποστηρ?ζωντα? τον Αρθο?ρο.
[22]
Για ?λλη μια φορ? ο Φ?λιππο? Β' τη? Γαλλ?α? προσπ?θησε να εισβ?λει στα εδ?φη των Πλανταγενετ?ν στην ηπειρωτικ? Ευρ?πη υποστηρ?ζοντα? την απα?τηση του υποτελο?? του Αρθο?ρου για το αγγλικ? στ?μμα. Ο Ιω?ννη? κ?ρδισε μια σημαντικ? ν?κη, εμποδ?ζοντα? παρ?λληλα τι? δυν?μει? του Αρθο?ρου να συλλ?βουν τη μητ?ρα του, συλλαμβ?νοντα? ολ?κληρη την ηγεσ?α των ανταρτ?ν στη
Μ?χη του Μιραμπ?
και την αδερφ? του
Ελεν?ρα, Ισχυρ? Κυρ?α τη? Βρετ?νη?
.
[8]
Με παρ?λογο τρ?πο, ο Ιω?ννη? αγν?ησε τι? απ?ψει? των συμμ?χων του για την τ?χη των κρατουμ?νων, πολλο? απ? του? οπο?ου? ?ταν γε?τονε? και συγγενε?? του?. Αντ?θετα, φ?ρθηκε στου? κρατο?μενου? του τ?σο απα?σια και του? κρ?τησε τ?σο ?σχημη αγων?α που φαιν?ταν ντροπιαστικ? και ?σχημο σε ?λου? ?σου? τον υποστ?ριζαν και ε?δαν αυτ?ν τη σκληρ?τητα, σ?μφωνα με την
Ιστορ?α του Γου?λιαμ Μ?ρσαλ
. Ω? αποτ?λεσμα τη? συμπεριφορ?? του Ιω?ννη, οι ισχυρ?? οικογ?νειε? Θου?ρ, Λουσινι?ν και ντε Ρο? επαναστ?τησαν και ο Ιω?ννη? ?χασε τον ?λεγχο των Ανζο?, Μ?ιν, Τουρ?ιν και β?ρειου Πο?το?. Ο γιο? του, ο Βασιλι?? Ερρ?κο? Γ?, διατ?ρησε την αξ?ωση για τα εδ?φη του Ανζο?, μ?χρι τον Δεκ?μβριο του 1259, ?ταν τα παρ?δωσε επισ?μω? και σε αντ?λλαγμα του δ?θηκε η Γασκ?νη ω? δο?κα τη? Ακουιταν?α? και μ?α υποτ?λειια του βασιλι? τη? Γαλλ?α?.
[23]
Η φ?μη του Ιω?ννη ζημι?θηκε περαιτ?ρω απ? τη φ?μη, που περιγρ?φεται στα
Χρονικ? του Μ?ργαμ
, ?τι εν? ?ταν μεθυσμ?νο? δολοφ?νησε ο ?διο? τον Αρθο?ρο. Ακ?μη και αν δεν ε?ναι σχεδ?ν β?βαιο ?τι ο Ιω?ννη? δι?ταξε τη δολοφον?α. Υπ?ρχουν δ?ο αντ?θετε? σχολ?? σκ?ψη? που εξηγο?ν την ξαφνικ? κατ?ρρευση τη? θ?ση? του Ιω?ννη. Ο
Σερ Τζ?ημ? Χολτ
υποστηρ?ζει ?τι αυτ? ?ταν το αναπ?φευκτο αποτ?λεσμα τη? ανωτερ?τητα? των Γ?λλων σε π?ρου?. Ο
Τζον Γκ?λινγκχαμ
εντοπ?ζει διπλωματικ? και στρατιωτικ? κακοδιαχε?ριση και επισημα?νει ?τι ο Ριχ?ρδο? κατ?ρθωσε να διατηρ?σει την επικρ?τεια του Ανδεγαυ?ν με παρ?μοια οικονομικ?.
[24]
Ο Νικ Μπ?ρατ ?χει υπολογ?σει ?τι οι διαθ?σιμοι π?ροι του Ανδεγαυ?ν για χρ?ση στον π?λεμο ?ταν 22% λιγ?τεροι απ? αυτο?? του Φ?λιππου, θ?τοντα? του? Ανδεγαυο?? σε μειονεκτικ? θ?ση.
[25]
Μ?χρι το 1214 ο Ιω?ννη? ε?χε αποκαταστ?σει την εξουσ?α του στην Αγγλ?α και σχεδ?αζε αυτ? που ο Γκ?λινγκχαμ ον?μασε μια μεγ?λη στρατηγικ? για την αν?κτηση τη? Νορμανδ?α? και του Ανζο?.
[8]
Το σχ?διο ?ταν ?τι ο Ιω?ννη? θα παρ?συρε του? Γ?λλου? μακρι? απ? το
Παρ?σι
, εν? ?να? ?λλο? στρατ??, υπ? τον ανιψι? του
?θωνα IV
, τον
Αυτοκρ?τορα τη? Αγ?α? Ρωμα?κ?? Αυτοκρατορ?α?
και τον αδελφ? του Γου?λιαμ θα επιτ?θεντο απ? τα β?ρεια. ?φερε επ?ση? την ανιψι? του Ελεον?ρα τη? Βρετ?νη?, με στ?χο να την ανακηρ?ξει Δο?κισσα τη? Βρετ?νη?. Το σχ?διο απ?τυχε, ?ταν οι σ?μμαχοι του Ιω?ννη ηττ?θηκαν στη
Μ?χη των Μπουβιν?ν
. Ο ?θωνα? υποχ?ρησε και σ?ντομα ανατρ?πηκε, ο Γου?λιαμ συνελ?φθη απ? του? Γ?λλου? και ο Ιω?ννη? συμφ?νησε σε πενταετ? ανακωχ?.
[15]
[22]
(Απ? τ?τε ο Ι??ννη? παραιτ?θηκε απ? τη διεκδ?κηση τη? Ελεον?ρα? στη Βρετ?νη και την περιορ?σε για το υπ?λοιπο τη? ζω?? τη?.)
[26]
Η ?ττα του Ιω?ννη εξασθ?νησε την εξουσ?α του στην Αγγλ?α, και οι βαρ?νοι του τον αν?γκασαν να συμφων?σει με τη
Μ?γκνα Κ?ρτα
, η οπο?α περι?ριζε τη βασιλικ? εξουσ?α. Και οι δ?ο πλευρ?? απ?τυχαν να συμμορφωθο?ν με του? ?ρου? τη? Μ?γκνα Κ?ρτα, που οδ?γησε στον
Πρ?το Π?λεμο των Βαρ?νων
, στον οπο?ο οι επαναστ?τε? βαρ?νοι κ?λεσαν τον
πρ?γκιπα Λουδοβ?κο
, σ?ζυγο τη?
Μπλαν?
, εγγον?? του Ερρ?κου Β', να εισβ?λει στην Αγγλ?α. Ο Λουδοβ?κο? το ?κανε, αλλ? τον Οκτ?βριο του 1216, πριν τελει?σει η σ?γκρουση, ο Ιω?ννη? π?θανε.
[13]
Ο επ?σημο? ιστ?τοπο? τη? Βρετανικ?? Μοναρχ?α? παρουσι?ζει το θ?νατο του Ιω?ννη ω? το τ?λο? τη? δυναστε?α? Ανδεγαυ?ν και την αρχ? τη? δυναστε?α? Πλανταγενετ?ν.
[27]
?λοι οι επ?μενοι ?γγλοι μον?ρχε? ?ταν απ?γονοι τη? γραμμ?? Ανδεγαυ?ν μ?σω του Ιω?ννη, ο οπο?ο? ε?χε π?ντε ν?μιμα παιδι? με την
Ισαβ?λλα
:
[13]
Ο Ιω?ννη? ε?χε αποκτ?σει και ν?θα παιδι? με πολλ?? ερωμ?νε?. Αυτ? τα παιδι? περιελ?μβαναν πιθαν?? ενν?α γιου? που ονομ?ζονταν
Ριχ?ρδο?
, ?λιβερ, Ερρ?κο?, ?σμπερτ Γκ?φορντ, Τζ?φρι, Ιω?ννη? ΦιτζΤζ?ν ? Κουρσ?, ?ντο ? Ουντ ΦιτζΡ?ι, ?βο, Ερρ?κο?, Ριχ?ρδο? ο αστυνομικ?? του
κ?στρου του Γου?λινγκφορντ
και τρει? κ?ρε? που ονομ?στηκαν
Ιω?ννα
, Ματ?λντα η ηγουμ?νη του Μπ?ρκινγ και Ισαβ?λλα λα Μπλαν?.
[13]
Η Ιω?ννα ?ταν η πιο γνωστ? απ? ?λε?, αφο? παντρε?τηκε τον πρ?γκιπα
Λιου?λιν τον Μ?γα
τη? Ουαλ?α?.
[32]
Ο
Γου?λιαμ Μ?ρσαλ, 1ο? κ?μη? του Π?μπροουκ
, διορ?στηκε αντιβασιλ?α? για τον ενν?αχρονο βασιλι? Ερρ?κο μετ? τον θ?νατο του βασιλι? Ιω?ννη. Στη συν?χεια, η υποστ?ριξη προ? τον Λουδοβ?κο μει?θηκε και παραιτ?θηκε απ? τι? διεκδικ?σει? του με τη
Συνθ?κη του Λ?μπεθ
μετ? τι? ν?κε? του Μ?ρσαλ στι? μ?χε? του
Λ?νκολν
και του
Σ?ντουιτ?
το 1217.
[23]
Το καθεστ?? του Μ?ρσαλ εξ?δωσε μια τροποποιημ?νη Μ?γκνα Κ?ρτα ω? β?ση για τη μελλοντικ? διακυβ?ρνηση. Παρ? τη Συνθ?κη του Λ?μπεθ, οι εχθροπραξ?ε? συνεχ?στηκαν και ο Ερρ?κο? αναγκ?στηκε να συμβιβαστε? με τον πρ?σφατα εστεμμ?νο Λουδοβ?κο Η' τη? Γαλλ?α? και τον πατρι? του Ερρ?κου,
Χιου Χ του Λουσινγκ?ν
. Και οι δ?ο κατ?λαβαν πολλ? απ? τα εναπομε?ναντα ηπειρωτικ? εδ?φη του Ερρ?κου, διαβρ?νοντα? περαιτ?ρω τη δ?ναμη των Ανδεγαυ?ν στην ?πειρο. Στου? πολιτικο?? του αγ?νε?, ο Χ?νρι αντιλ?φθηκε πολλ?? ομοι?τητε? μεταξ? του ?διου και του προστ?τη τη? Αγγλ?α?,
Εδου?ρδου του Ομολογητ?
.
[33]
Κατ? συν?πεια, ον?μασε τον πρ?το του γιο Εδου?ρδο και ?χτισε το υπ?ρχον υπ?ροχο ιερ? για τον Ομολογητ?.
[11]
Στι? αρχ?? του 1225 ?να μεγ?λο συμβο?λιο εν?κρινε ?ναν φ?ρο 40.000 λιρ?ν με σκοπ? την αποστολ? εν?? στρατο?, ο οπο?ο? κατ?λαβε γρ?γορα τη Γασκ?νη. Κατ? τη δι?ρκεια μια? συν?λευση?, τα φεουδαρχικ? προν?μια του βασιλι? αμφισβητ?θηκαν απ? του? βαρ?νου?, του? επ?σκοπου? και του? ?ρχοντε?, οι οπο?οι ζ?τησαν απ? τον βασιλι? να επανεκδ?σει τη Μ?γκνα Κ?ρτα και τον Καταστατικ? Χ?ρτη του Δ?σου? σε αντ?λλαγμα για την υποστ?ριξη. Ο Ερρ?κο? δ?λωσε ?τι οι καταστατικο? χ?ρτε? εκδ?θηκαν με τη δικ? του ≪αυθ?ρμητη και ελε?θερη βο?ληση≫ και του? επιβεβα?ωσε με τη βασιλικ? σφραγ?δα, δ?νοντα? στο ν?ο
Μεγ?λο Καταστατικ? Χ?ρτη
και στον Καταστατικ? Χ?ρτη του Δ?σου? του 1225 πολ? περισσ?τερο κ?ρο? απ? οποιαδ?ποτε προηγο?μενη ?κδοση.
[23]
Ο Ερρ?κο? Γ' ε?χε ενν?α παιδι?:
[13]
- Εδου?ρδο? Α'
(1239-1307)
- Μαργαρ?τα τη? Αγγλ?α?
(1240?1275). Τα τρ?α παιδι? τη? π?θαναν πριν τον σ?ζυγ? τη?, τον
Αλ?ξανδρο Γ' τη? Σκωτ?α?
. Κατ? συν?πεια, το στ?μμα τη? Σκωτ?α? ?μεινε κεν? μετ? το θ?νατο του μοναδικο? εγγονιο? του?, τη?
Μαργαρ?τα?, τη? Κυρ?? τη? Νορβηγ?α?
το 1290.
[13]
- Βεατρ?κη, Κ?μισσα του Ρ?τσμοντ
(1242?1275). Αρχικ? παντρε?τηκε τον Ιω?ννη ντε Μ?ντφορντ του Ντρου και αργ?τερα παντρε?τηκε τον
Ιω?ννγ Β', Δο?κα τη? Βρετ?νη?
.
- Εδμ?νδο? Κρ?ουτσμπακ
(1245?1296), στον οπο?ο παραχωρ?θηκαν οι τ?τλοι και τα κτ?ματα του
Σ?μωνα ντε Μ?ντφορντ, του 6ου κ?μη του Λ?στερ
και η
κομητε?α του Λ?στερ,
αφο? ο Ερρ?κο? ν?κησε τον Μ?νφορντ στον
Δε?τερο Π?λεμο των Βαρ?νων
. Ο Ερρ?κο? αργ?τερα παραχ?ρησε στον ?ντμουντ τι? κομητε?ε? των
Λ?νκαστερ
και
Φερ?ρ
. Απ? το 1276, μ?σω τη? γυνα?κα? του, ο ?ντμουντ ?ταν ο
Κ?μη τη? Σαμπ?νια?
και του Μπρι.
[13]
Αργ?τερα οι Λανκαστριανο? θα προσπαθο?σαν να χρησιμοποι?σουν τη μητρικ? καταγωγ? του Ερρ?κου Δ' απ? τον ?ντμουντ για να νομιμοποι?σουν την αξ?ωσ? του στο θρ?νο, ισχυριζ?μενοι ψευδ?? ?τι ο ?ντμουντ ?ταν ο μεγαλ?τερο? γιο? του Ερρ?κου Γ' αλλ? δεν ε?χε γ?νει βασιλι?? λ?γω δυσμορφ?α?.
[34]
Μ?σω του δε?τερου γ?μου του με την
Μπλαν?
, τη χ?ρα του
Ερρ?κου Α' τη? Ναβ?ρρα?
, ο ?ντμουντ ?ταν στο κ?ντρο τη? ευρωπα?κ?? αριστοκρατ?α?. Η κ?ρη τη? Μπλαν?,
Ιω?ννα
, ?ταν
βασ?λισσα
τη? Ναβ?ρρα και βασ?λισσα τη? Γαλλ?α? μ?σω του γ?μου τη? με τον
Φ?λιππο Δ'
. Ο γιο? του ?ντμουντ, ο
Τ?μα?
?γινε ο πιο ισχυρ?? ευγεν?? στην Αγγλ?α, προσθ?τοντα? στην κληρονομι? του τι? κομητε?ε? του
Λ?νκολν
και του
Σαλ?σμπερυ
μ?σω του γ?μου του με την κληρον?μο του
Χ?νρι ντε Λ?σι, 3ου κ?μη του Λ?νκολν
.
[35]
- Τ?σσερα ακ?μη που π?θαναν ω? παιδι?: οι Ριχ?ρδο? (1247?1256), Ιω?ννη? (1250?1256), Γου?λιαμ (c. 1251 / 1252?1256) και
Αικατερ?νη
(περ. 1252 / 3?1257) και ο Ερρ?κο?, για το οπο?ο δεν ?χουν καταγραφε? ημερομην?ε?.
Ο Ερρ?κο? χρεοκ?πησε απ? τι? στρατιωτικ?? του δαπ?νε? και τη γενικ? υπερβολ?. Ο Π?πα? προσ?φερε στον αδελφ? του Ερρ?κο,
Ριχ?ρδο
το
Βασ?λειο τη? Σικελ?α?
, αλλ? το στρατιωτικ? κ?στο? τη? εκτ?πιση? του κατεστημ?νου
αυτοκρ?τορα Φρειδερ?κου
?ταν απαγορευτικ?. Ο
Μ?θιου Π?ρι?
?γραψε ?τι ο Ριχ?ρσο? δ?λωσε: "?σω? επ?ση? να πε?τε,"σου κ?νω δ?ρο το φεγγ?ρι - αν?βα στον ουραν? και κατ?βασε το". Αντ 'αυτο?, ο Ερρ?κο? αγ?ρασε το βασ?λειο για τον γιο του ?ντμουντ, γεγον?? που εξ?ργισε πολλο?? ισχυρο?? βαρ?νου?. Οι βαρ?νοι με επικεφαλ?? τον γαμπρ? του Ερρ?κου, Σ?μωνα ντε Μ?ντφορντ, τον αν?γκασαν να συμφων?σει με τι?
διατ?ξει? τη? Οξφ?ρδη?
, σ?μφωνα με τι? οπο?ε? τα χρ?η του πληρ?θηκαν με αντ?λλαγμα ουσιαστικ?ν μεταρρυθμ?σεων. Στη Γαλλ?α, με τη
Συνθ?κη του Παρισιο?
, ο Ερρ?κο? παρ?δωσε επισ?μω? το ?δαφο? των Ανδεγαυ?ν προγ?νων του στον
Λουδοβ?κο Θ' τη? Γαλλ?α?
, με αντ?λλαγμα τον τ?τλο δο?κα τη? Ακουιταν?α? και την επικρ?τεια τη? Γασκ?νη? ω? υποτελ?? του Γ?λλου βασιλι?.
[23]
Οι διαφων?ε? μεταξ? των βαρ?νων και του βασιλι? εντ?θηκαν. Οι βαρ?νοι, υπ? τον Σ?μωνα ντε Μ?ντφορντ, κατ?λαβαν το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? νοτιοανατολικ?? Αγγλ?α? στον
Δε?τερο Π?λεμο των Βαρ?νων
. Στη
μ?χη του Λιου?
το 1264, ο Ερρ?κο? και ο πρ?γκιπα? ?ντουαρντ ηττ?θηκαν και αιχμαλωτ?στηκαν. Ο Ντε Μ?νφορτ συγκ?ντρωσε το
Μεγ?λο Κοινοβο?λιο
, αναγνωρισμ?νο ω? το πρ?το κοινοβο?λιο επειδ? ?ταν η πρ?τη φορ? που οι π?λει? και οι δ?μοι ?στειλαν εκπροσ?που?.
[11]
Ο ?ντουαρντ δραπ?τευσε, συγκ?ντρωσε στρατ? και ν?κησε και σκ?τωσε τον Ντε Μ?νφορτ στη
Μ?χη του ?βεσαμ
το 1265.
[36]
Επιβλ?θηκε ?γρια τιμωρ?α στου? αντ?ρτε? και ο Ερρ?κο? αποκαταστ?θηκε στην εξουσ?α. Με το βασ?λειο τ?ρα σε ειρ?νη, ο ?ντουαρντ ?φυγε απ? την Αγγλ?α για να λ?βει μ?ρο? στην
9η Σταυροφορ?α
με τον Λουδοβ?κο Θ'. ?ταν ?να? απ? του? τελευτα?ου? σταυροφ?ρου?. Ο Λουδοβ?κο? π?θανε πριν απ? την ?φιξη του ?ντουαρντ, αλλ? ο ?ντουαρντ αποφ?σισε να συνεχ?σει. Το αποτ?λεσμα ?ταν απογοητευτικ?. Η μικρ? δ?ναμη του ?ντουαρντ του επ?τρεψε να καταλ?βει την
Ακρα
και να ξεκιν?σει ?να μικρ? αριθμ? επιδρομ?ν. Αφο? επ?ζησε μια? απ?πειρα? δολοφον?α?, ο ?ντουαρντ ?φυγε για τη Σικελ?α αργ?τερα μ?σα στη χρονι? και δεν συμμετε?χε ποτ? ξαν? σε σταυροφορ?α. ?ταν ο Ερρ?κο? Γ' π?θανε, ο ?ντουαρντ αν?βηκε στο θρ?νο. Οι βαρ?νοι του ορκ?στηκαν π?στη παρ?λο που δεν επ?στρεψε για δ?ο χρ?νια.
Συνταγματικ? αλλαγ? και μεταρρ?θμιση τη? φεουδαρχ?α?
[
Επεξεργασ?α
|
επεξεργασ?α κ?δικα
]
Ο ?ντουαρντ παντρε?τηκε την
Ελεον?ρα τη? Καστ?λη?
, κ?ρη του
βασιλι? Φερδιν?νδου τη? Καστ?λη?
, ?ναν εγγον? του Ερρ?κου Β' μ?σω τη? δε?τερη? κ?ρη? του Ελεον?ρα? το 1254. Ο ?ντουαρντ και η Ελεον?ρα ε?χαν δεκα?ξι παιδι?, π?ντε κ?ρε? επ?ζησαν ?ω? την ενηλικ?ωση, αλλ? μ?νο ?να? γιο? ζο?σε μετ? τον θ?νατο του ?ντουαρντ:
[13]
- Ελεον?ρα, Κ?μισσα του Μπαρ
(1264/69-1298)
- Τρει? κ?ρε? (Ιω?ννα, Αλ?κη και Τζουλι?να/Αικατερ?νη) και δ?ο γιοι (Ιω?ννη? και Ερρ?κο?) γενν?θηκαν μεταξ? 1265 και 1271. Π?θαναν μεταξ? 1265 και 1274 με λ?γα ιστορικ? ?χνη.
- Ιω?ννα, Κ?μισσα του Γκλο?τσεστερ
(1272-1307)
- Αλφ?νσο, κ?μη? του Τσ?στερ
(1273?1284)
- Μαργαρ?τα, Δο?κισσα τη? Μπραμπ?ντ
(1275?1333)
- Μαρ?α του Γο?ντστοκ
(1278?1332), η οπο?α ?γινε
καλ?γρια
- Ισαβ?λλα (1279?1279)
- Ελισ?βετ, πρ?τα κ?μισσα τη? Ολλανδ?α? και ?ταν χ?ρεψε, ?γινε κ?μισσα του Χ?ρεφορντ
(1282?1316). Μεταξ? των ?ντεκα παιδι?ν τη? ?ταν οι κ?μητε? του
Χ?ιφορντ
, του
?σσεξ
και του
Νορθ?μπτον
, καθ?? και οι κ?μισσε? του
?ρμοντ
και του
Ντ?βον
.
- ?ντουαρντ ΙΙ
- Δ?ο ?λλε? κ?ρε? (Βεατρ?κη και Μπλαν?), που π?θαναν ω? παιδι?.
Μετ? τον θ?νατο τη? Ελεον?ρα? το 1290, ο ?ντουαρντ παντρε?τηκε τη
Μαργαρ?τα τη? Γαλλ?α?
, κ?ρη του
Φ?λιππου Γ' τη? Γαλλ?α?
, το 1299. Ο ?ντουαρντ και η Μαργαρ?τα ε?χαν δ?ο γιου?, που και οι δ?ο ?ζησαν μ?χρι την ενηλικ?ωση, και μια κ?ρη που π?θανε ω? παιδ?:
[13]
- Τ?μα?
(1300?1338), του οπο?ου η κ?ρη τη?
Μαργαρ?τα
κληρον?μησε τα κτ?ματ? του. Ο εγγον?? τη? Μαργαρ?τα?,
Τ?μα? Μ?ουμπρ?ι
, ?ταν ο πρ?το?
δο?κα? του Ν?ρφολκ
, αλλ? ο Ριχ?ρδο? Β' τον εξ?ρισε και του αφα?ρεσε του? τ?τλου? του.
- ?ντμουντ, Κ?μη του Κεντ
(1301 ?ω? 1330). Η π?στη του ?ντμουντ στον αδερφ? του, ?ντουαρντ Β, ε?χε ω? αποτ?λεσμα την εκτ?λεση του με εντολ? του ανταρτ?ν Μορτιμ?ρ και τη? ερωμ?νη? του, τη? βασ?λισσα? του ?ντουαρντ, Ισαμπ?λλα. Η κ?ρη του, Ιω?ννα, κληρον?μησε τα κτ?ματ? του και παντρε?τηκε τον ξ?δερφ? τη?, τον
Εδου?ρδο, τον Μα?ρο Πρ?γκηπα
. Οι δυο του? απ?κτησαν τον
Ριχ?ρδο
, ο οπο?ο? αργ?τερα ?γινε ο ?γγλο? βασιλι??.
- Eleanor (1306?1311).
Ε?ναι δ?σκολο να βρεθο?ν στοιχε?α για τη συμμετοχ? του ?ντουαρντ στη νομικ? μεταρρ?θμιση, αλλ? κατ? τη βασιλε?α του ?λαβε χ?ρα ?να μεγ?λο πρ?γραμμα νομικ?ν αλλαγ?ν. Ε?ναι πιθαν?, μεγ?λο μ?ρο? τη? ?θηση? και τη? αποφασιστικ?τητα? να προ?λθε απ? τον βασιλι? και την εμπειρ?α του σχετικ? με το βαρονικ? μεταρρυθμιστικ? κ?νημα στα τ?λη του 1250 και στι? αρχ?? του 1260. Με τα
καταστατικ? του Μ?ρτμειν
, ο ?ντουαρντ επ?βαλε την εξουσ?α του στην Εκκλησ?α, απαγ?ρευσε τη δωρε? γη? στην Εκκλησ?α, επιβεβα?ωσε τα δικαι?ματα του Στ?μματο? ει? β?ρο? των παραδοσιακ?ν φεουδαρχικ?ν προνομ?ων, προ?θησε την ομοι?μορφη απονομ? τη? δικαιοσ?νη?, α?ξησε το εισ?δημα και κωδικοπο?ησε το νομικ? σ?στημα. Οι στρατιωτικ?? εκστρατε?ε? του προκ?λεσαν μεγ?λο χρ?ο? και ?ταν ο
Φ?λιππο? Δ' τη? Γαλλ?α?
κατ?λαβε το Δουκ?το τη?
Γασκ?νη?
το 1294, ο ?ντουαρντ χρειαζ?ταν κεφ?λαια για να διεξ?γει π?λεμο στη Γαλλ?α. ?ταν ο ?ντουαρντ συγκ?λεσε μ?α
συν?λευση
, η οπο?α αποτ?λεσε πρ?τυπο για μελλοντικ?? συνελε?σει?, για να επιβ?λλει περισσ?τερου? φ?ρου? για να χρηματοδοτ?σει τον στρατ? του, συμπερι?λαβε λιγ?τερου? γαιοκτ?μονε? και εμπ?ρου?. Το κοινοβο?λιο που προ?κυψε περιελ?μβανε για πρ?τη φορ? βαρ?νου?, κληρικο??, ιππ?τε? και ?ρχοντε?.
[36]
Με την ?νοδο του στο θρ?νο, ο ?ντουαρντ Α προσπ?θησε να οργαν?σει το βασ?λειο του, επιβ?λλοντα? τι? αξι?σει? του για υπεροχ? στα
βρετανικ? νησι?
. Ο
Λιου?λιν απ Γκρ?φιντ
ισχυρ?στηκε ?τι κυβερνο?σε τη
Β?ρεια Ουαλ?α
"εντελ?? ανεξ?ρτητα απ? την Αγγλ?α", αλλ? ο ?ντουαρντ τον θεωρο?σε "επαναστ?τη και ταραξ?α τη? ειρ?νη?". Η αποφασιστικ?τητα, η στρατιωτικ? εμπειρ?α και οι επιδ?ξιοι ναυτικο? ελιγμο? του ?ντουαρντ ?δωσαν τ?λο? την εξ?γερση. Η εισβολ? πραγματοποι?θηκε απ? ?ναν απ? του? μεγαλ?τερου? στρατο?? που συγκεντρ?θηκε ποτ? απ? ?γγλο βασιλι?, που περιλ?μβανε Αγγλο-Νορμανδικ? ιππικ? και Ουαλο?? τοξ?τε? και ?θεσε τα θεμ?λια για μελλοντικ?? ν?κε? στη Γαλλ?α. Ο Λιου?λιν οδηγ?θηκε στα βουν? και αργ?τερα π?θανε στη μ?χη. Το
καταστατικ? του Ρο?ντλαν
καθι?ρωσε την αγγλικ? εξουσ?α επ? τη? Ουαλ?α? και ο γιο? του ?ντουαρντ ανακηρ?χθηκε κατ? τη γ?ννησ? του ο πρ?το? ?γγλο?
Πρ?γκιπα? τη? Ουαλ?α?
. Ο ?ντουαρντ ξ?δεψε τερ?στια ποσ? στι? δ?ο ουαλικ?? εκστρατε?ε? του, εν? ?να μεγ?λο μ?ρο? δαπαν?θηκε για ?να δ?κτυο κ?στρων.
[36]
Ο ?ντουαρντ ισχυρ?στηκε ?τι ο
βασιλι?? τη? Σκωτ?α?
του χρωστ?ει φεουδαρχικ? π?στη και σκ?πευε να εν?σει τα δ?ο ?θνη παντρε?οντα? τον γιο του
?ντουαρντ
με τη
Μαργαρ?τα
, τη μοναδικ? κληρον?μο του Βασιλι?
Αλ?ξανδρου Γ '
.
[36]
?ταν η Μαργαρ?τα π?θανε το 1290, ακολο?θησε
ανταγωνισμ?? για το σκωτσ?ζικο στ?μμα.
Με πρ?σκληση των Σκωτσ?ζων αρχ?ντων, ο ?ντουαρντ ?λυσε τη διαφορ?, αποφασ?ζοντα? υπ?ρ του
Τζον Μπαλι?λ
, ο οπο?ο? ορκ?στηκε π?στη στον ?ντουαρντ και ?γινε βασιλι??. Ο ?ντουαρντ επ?μεινε ?τι ?ταν ο ηγεμ?να? τη? Σκωτ?α? και διατηρο?σε το δικα?ωμα να ακο?ει προσφυγ?? κατ? των αποφ?σεων του Μπαλι?λ, υπονομε?οντα? την εξουσ?α του. Ο Μπαλι?λ συμμ?χησε με τη Γαλλ?α το 1295. Ο ?ντουαρντ εισ?βαλε στη Σκωτ?α τον επ?μενο χρ?νο και εκθρ?νισε και εξ?ρισε τον Μπαλι?λ.
Ο ?ντουαρντ ?ταν λιγ?τερο επιτυχημ?νο? στη Γασκ?νη, η οπο?α καταλ?φθηκε απ? του? Γ?λλου?. Με την εξ?ντληση των π?ρων του, ο ?ντουαρντ αναγκ?στηκε να επιβεβαι?σει εκ ν?ου τα Καταστατικ?, συμπεριλαμβανομ?νη? τη? Μ?γκνα Κ?ρτα, για να λ?βει τα απαρα?τητα χρ?ματα. Το 1303 ο Γ?λλο? βασιλι?? επ?στρεψε τη Γασκ?νη στον ?ντουαρντ υπογρ?φοντα? τη
Συνθ?κη του Παρισιο?
. Εν τω μεταξ?, ο
Γου?λιαμ Γου?λα?
επαναστ?τησε στο ?νομα του Μπαλι?λ και αν?κτησε το μεγαλ?τερο μ?ρο? τη? Σκωτ?α?. Ο Γου?λα? ηττ?θηκε στη
Μ?χη του Φ?λκιρκ
, μετ? απ? την οπο?α ο
Ρ?μπερτ ο Μπρου?
εξεγ?ρθηκε και στ?φθηκε βασιλι?? τη? Σκωτ?α?. Ο ?ντουαρντ π?θανε εν? ταξ?δευε στη Σκωτ?α για ?λλη μ?α εκστρατε?α.
[36]
Ο ?ρκο? του βασιλι? Εδου?ρδου Β' κατ? τη στ?ψη του το 1307 ?ταν ο πρ?το? που αντικατ?πτρ?ζε την ευθ?νη του βασιλι? να τηρε? του? ν?μου? ?τι η κοιν?τητα ≪θα ?χει επιλ?ξει≫
aura eslu
στα γαλλικ?).
[37]
Αρχικ? δεν ?ταν αντιπαθ??, αλλ? αντιμετ?πισε τρει? προκλ?σει?: δυσαρ?σκεια για τη χρηματοδ?τηση πολ?μων, τι? δαπ?νε? του νοικοκυριο? του και τον ρ?λο του
προστατευ?μενου
του
Πιερ Γκ?βερστον
.
[38]
?ταν το Κοινοβο?λιο αποφ?σισε ?τι ο Γκαβ?στον ?πρεπε να εξοριστε?, ο βασιλι?? δεν ε?χε ?λλη επιλογ? απ? το να συμμορφωθε?.
[39]
Ο ?ντουαρντ σχεδ?ασε την επιστροφ? του Γκ?βεστον, αλλ? υποχρε?θηκε να συμφων?σει με τον ορισμ? των
Διαταγμ?των
, με επικεφαλ?? τον ξ?δερφ? του
Τ?μα?, 2ο Κ?μη του Λ?νκαστερ
, για να μεταρρυθμιστε? το βασιλικ? νοικοκυρι? και να εξοριστε? ξαν? ο Πι?ρ Γκ?βεστον. ?ταν ο Γκ?βεστον επ?στρεψε ξαν? στην Αγγλ?α, απ?χθη και εκτελ?στηκε μετ? απ? δ?κη παρωδ?α. Οι συν?πειε? αυτο? απομ?κρυναν τον Τ?μα? και του? οπαδο?? του απ? την εξουσ?α. Η ταπεινωτικ? ?ττα του ?ντουαρντ απ? τον Μπρου? στη
Μ?χη του Μπ?νκοκμπερν
, επιβεβα?ωσε τη θ?ση του Μπρου? ω? ανεξ?ρτητου βασιλι? των Σκωτσ?ζων, με αποτ?λεσμα ο Λ?νκαστερ να διοριστε? επικεφαλ?? του συμβουλ?ου του βασιλι?. Ο ?ντουαρντ κατ?ργησε τελικ? τα Διατ?γματα αφο? ν?κησε και εκτ?λεσε τον Λ?νκαστερ στη
Μ?χη του Μπ?ροουμπριτζ
το 1322.
Η γαλλικ? μοναρχ?α διεκδ?κησε το δικα?ωμα να καταπατ? τα ν?μιμα δικαι?ματα του ?ντουαρντ στη Γασκ?νη. Η αντ?σταση σε μια απ?φαση του
Saint-Sardos
ε?χε ω? αποτ?λεσμα ο Κ?ρολο? Δ' να κηρ?ξει το Δουκ?το ?κπτωτο. Η αδελφ? του Καρ?λου, η
Βασ?λισσα Ισαβ?λλα
, στ?λθηκε για διαπραγμ?τευση και συμφ?νησε μια συνθ?κη που απαιτο?σε απ? τον ?ντουαρντ να αποτ?σει φ?ρο τιμ?? στον Κ?ρολο στη Γαλλ?α. Ο ?ντουαρντ παραιτ?θηκε απ? την Ακουιταν?α και το Ποντιο? υπ?ρ του γιου του
?ντουαρντ
, ο οπο?ο? ταξ?δεψε στη Γαλλ?α για να αποτ?σει φ?ρο τιμ?? στη θ?ση του. Με τον ?γγλο δι?δοχο υπ? την εξουσ?α τη?, η Ισαβ?λλα αρν?θηκε να επιστρ?ψει στην Αγγλ?α εκτ?? ε?ν ο ?ντουαρντ Β' ?διωχνε του? προστατευ?μενου? του και η ?δια ?γινε ερωμ?νη του
Ρ?τζερ Μ?ρτιμερ
.
[38]
Το ζευγ?ρι εισ?βαλε στην Αγγλ?α και μαζ? με τον
Χ?νρι, 3ο Κ?μη του Λ?νκαστερ
, συν?λαβε τον βασιλι?.
[40]
Ο ?ντουαρντ Β' παραιτ?θηκε με την προ?π?θεση ?τι ο γιο? του θα κληρονομο?σε τον θρ?νο και ?χι ο Μ?ρτιμερ. Αν και δεν υπ?ρχει ιστορικ? αρχε?ο για την αιτ?α του θαν?του, πιστε?εται ?τι ο ?ντουαρντ Β δολοφον?θηκε στο Κ?στρο του Μπ?ρκλε?.
[11]
[13]
?να πραξικ?πημα απ? τον ?ντουαρντ Γ' τερμ?τισε τ?σσερα χρ?νια ελ?γχου απ? την Ισαβ?λλα και τον Μ?ρτιμερ. Ο Μ?ρτιμερ εκτελ?στηκε. Αν και απομακρ?νθηκε απ? την εξουσ?α, η Ισαβ?λλα αντιεμτωπ?στηκε καλ? και ?ζησε μ?σα στην πολυτ?λεια για τα επ?μενα 27 χρ?νια.
Το 1328 ο
Κ?ρολο? Δ? τη? Γαλλ?α?
π?θανε χωρ?? ?νδρα κληρον?μο. Η βασ?λισσα Ισαμπ?λλα διεκδ?κησε το θρ?νο τη? Γαλλ?α? εξ ον?ματο? του γιου τη? ?ντουαρντ με το επιχε?ρημα ?τι ?ταν εγγον?? του Φ?λιππου IV τη? Γαλλ?α? απ? τη
μητρικ? γραμμ?
. Ωστ?σο, τα προηγο?μενα που ?θεσε η διαδοχ? του Φ?λιππου Ε' επ? τη? ανιψι?? του
Ιω?ννα? Β' τη? Ναβ?ρα?
και η διαδοχ? του Καρ?λου Δ' επ? των ανιψι?ν του σ?μαινε ?τι ο μεγαλ?τερο? εγγον?? του Φ?λιππου Γ' στην αρσενικ? γραμμ?, ο Φ?λιππο? του Βαλου?, ?γινε βασιλι??. Πριν ακ?μη αν?λθει στην εξουσ?α, ο ?ντουαρντ απ?τισε φ?ρο τιμ?? στον Φ?λιππο, ω? Δο?κα? τη? Ακουιταν?α?.
Το 1337 ο Φ?λιππο? κατ?σχεσε την Ακουιταν?α και τον Ποντιο? απ? τον ?ντουαρντ ισχυριζ?μενο? ?τι φιλοξ?νησε τον φυγ?δικο ξ?δελφο και εχθρ? του Φ?λιππου,
Ρ?μπερτ του Αρτο?ι?
.
[41]
Σε απ?ντηση, ο ?ντουαρντ ανακ?ρυξε τον εαυτ? του βασιλι? τη? Γαλλ?α? για να ενθαρρ?νει του? Φλαμανδο?? να ξεσηκωθο?ν σε ανοιχτ? εξ?γερση εναντ?ον του Γ?λλου βασιλι?. Η σ?γκρουση, που αργ?τερα ?μεινε γνωστ? ω? Π?λεμο? των Εκατ? χρ?νων, περιελ?μβανε μια σημαντικ? ν?κη του αγγλικο? ναυτικο? στη
Μ?χη των Σλου?ν
και μια ν?κη στην ξηρ? στην
Κρεσ?
, αφ?νοντα? τον ?ντουαρντ ελε?θερο να καταλ?βει το σημαντικ? λιμ?νι του
Καλα?
. Μια επακ?λουθη ν?κη εν?ντια στη Σκωτ?α στη
Μ?χη του Σταυρο? του Ν?βιλ
ε?χε ω? αποτ?λεσμα τη σ?λληψη του
Ντ?ιβιντ Β' τη? Σκωτ?α?
και με?ωσε την απειλ? απ? τη Σκωτ?α. Ο
Μα?ρο? Θ?νατο?
σταμ?τησε τι? εκστρατε?ε? του ?ντουαρντ σκοτ?νοντα?, ?σω?, το ?να τρ?το των υπηκ?ων του.Το μ?νο μ?λο? τη? Οικογ?νεια? των Πλανταγενετ?ν που ε?ναι γνωστ? ?τι π?θανε απ? τον Μα?ρο Θ?νατο ?ταν η κ?ρη του ?ντουαρντ Γ'
Ιω?ννα
στο
Μπορντ?
.
Ο ?ντουαρντ, ο Μα?ρο? Πρ?γκιπα?
συν?χισε τον π?λεμο με καταστροφικ??
μεθ?δου? επιδρομ??
ξεκιν?ντα? απ? το Μπορντ?. Ο στρατ?? του πι?στηκε απ? μ?α πολ? μεγαλ?τερη γαλλικ? δ?ναμη στο
Πουατι?
, αλλ? η επακ?λουθη
μ?χη
?ταν μ?α αποφασιστικ? αγγλικ? ν?κη με αποτ?λεσμα τη σ?λληψη του
Ιω?ννη Β' τη? Γαλλ?α?
. Ο Ιω?ννη? συμφ?νησε μ?α
συνθ?κη
που υποσχ?ταν ?τι οι Γ?λλοι θα πληρ?σουν τ?σσερα εκατομμ?ρια ecus ω? λ?τρα. Η μεταγεν?στερη
Συνθ?κη του Μπρετιν?
?ταν εμφαν?? δημοφιλ?? στην Αγγλ?α, ?που και επικυρ?θηκε απ? το κοινοβο?λιο και γιορτ?στηκε με μεγαλοπρ?πεια. Για να επιτευχθε? η συμφων?α, καταργ?θηκαν ρ?τρε? που θα επ?βαλαν στον Edward να παραιτηθε? απ? την αξ?ωση του για το γαλλικ? στ?μμα σε αντ?λλαγμα για τα εδ?φη στην Ακουιταν?α και την π?λη του Καλα?. Αυτ? συμπεριλ?φθησαν σε μια ?λλη συμφων?α που θα τεθ?ταν σε εφαρμογ? μ?νο με τη μεταφορ? των εδαφ?ν ?ω? τον Νο?μβριο του 1361, αλλ? και οι δ?ο πλευρ?? παρ?βηκαν τι? δεσμε?σει? του? για τα επ?μενα ενν?α χρ?νια. ?μηροι απ? την οικογ?νεια Βαλου? κρατ?θηκαν στο Λονδ?νο, εν? ο Ιω?ννη? επ?στρεψε στη Γαλλ?α για να συγκεντρ?σει τα λ?τρα του. Ο ?ντουαρντ ε?χε αποκαταστ?σει τα εδ?φη που κατε?χε η πρ?ην Αυτοκρατορ?α των Ανδεγαυ?ν στη Νορμανδ?α, στη Βρετ?νη, στο Αντζο?, στο Μ?ιν και στι? ακτ?? απ? τη
Φλ?νδρα
?ω? την Ισπαν?α. ?ταν οι ?μηροι δι?φυγαν π?σω στη Γαλλ?α, ο Ιω?ννη? φοβ?θηκε ?τι ο λ?γο? του ε?χε παραβιαστε? και επ?στρεψε στην Αγγλ?α, ?που τελικ? π?θανε.
[41]
Οι μ?χε? στον π?λεμο των Eκατ? ετ?ν επεκτ?θηκαν απ? τα εδ?φη των Γ?λλων και των Πλανταγενετ?ν στα γ?ρω βασ?λεια, συμπεριλαμβανομ?νη? τη? δυναστικ?? σ?γκρουση? στην
Καστ?λη
μεταξ? του Π?τρου τη? Καστ?λλη? και του
Ερρ?κου Β' τη? Καστ?λη?
. Ο Μα?ρο? Πρ?γκιπα? συμμ?χησε με τον Π?τρο, νικ?ντα? τον Ερρ?κο στη
Μ?χη τη? Ναχ?ρα
. Ο ?ντουαρντ και ο Π?τρο? τσακ?θηκαν ?ταν ο Π?τρο? δεν μπ?ρεσε να αποζημι?σει τα στρατιωτικ? ?ξοδα του ?ντουαρντ, αφ?νοντ?? τον σε πτ?χευση.
[42]
Οι Πλανταγεν?τε? συν?χισαν να παρεμβα?νουν και ο
Ιω?ννη? τη? Γ?νδη?, 1ο? δο?κα? του Λ?νκαστερ
, ο αδερφ?? του Μα?ρου Πρ?γκιπα, παντρε?τηκε την κ?ρη του Π?τερ,
Κωνσταντ?α
, διεκδικ?ντα? το στ?μμα τη? Καστ?λη? στο ?νομ? τη?. Εισ?βαλε με στρατ? 5000 ατ?μων. Ο αγ?να? ?ταν αβ?βαιο? μ?χρι? ?του ο Ιω?ννη? τη? Γ?νδη? συμφ?νησε μια συνθ?κη με τον
βασιλι? Ιω?ννη Α' τη? Καστ?λη?
.
[43]
Οι ?ροι τη? συνθ?κη? περιελ?μβαναν το γ?μο τη? κ?ρη? του Ιω?ννη τη? Γ?νδη?,
Αικατερ?νη?,
με τον γιο του Ιω?ννη τη? Καστ?λη?,
Ερρ?κο
.
[44]
Ο
Κ?ρολο? Ε' τη? Γαλλ?α?
διατ?ρησε του? ?ρου? τη? συνθ?κη? του Μπρετιν?, αλλ? ενθ?ρρυνε ?λλου? στην Ακουιταν?α να αμφισβητ?σουν την εξουσ?α των Πλανταγενετ?ν στην περιοχ?.
[42]
Ο πρ?γκιπα?, ο οπο?ο? υπ?φερε απ? μια εξουθενωτικ? ασθ?νεια για σχεδ?ν μια δεκαετ?α, η οπο?α συχν? περι?ριζε την κ?νηση του και επ?βαλε να μεταφ?ρεται με ειδικ? κ?θισμα, επ?στρεψε στην Αγγλ?α, ?που σ?ντομα π?θανε.
[13]
Ο Ιω?ννη? τη? Γ?νδη? αν?λαβε την ηγεσ?α στη Γαλλ?α με περιορισμ?νη επιτυχ?α και οι ειρηνευτικ?? διαπραγματε?σει? για αρκετ? χρ?νια ?ταν χωρ?? αποτ?λεσμα.
[43]
Ο γ?μο? του Εδου?ρδου Γ? και τη?
Φ?λιππα? του Αιν?
ε?χε ω? αποτ?λεσμα δεκατρ?α παιδι? και τρι?ντα δ?ο εγγ?νια:
[13]
- Εδου?ρδο?
(1330?1376) ? παντρε?τηκε την ξαδ?λφη του
Ιω?ννα του Κεντ
, εγγον? του Εδου?ρδου Α, με την οπο?α ε?χε δ?ο γιου?:
- ?ντουαρντ (1365?1371/2)
- Ρ?τσαρντ
(1367?1400)
- Φ?λιππα
(1355?1378 / 81) ? μ?σω τη? Φ?λιππα, ο Ο?κο? τη? Υ?ρκη?, με
γνωστικ? συγγ?νεια
, ισχυρ?στηκε ?τι η αξ?ωσ? του για το θρ?νο ?ταν αν?τερη απ? τον Ο?κο του Λ?νκαστερ. Η εγγον? και κληρον?μο? τη? Φ?λιππα, η
?ννα Μ?ρτιμερ
, παντρε?τηκε τον
Ρ?τσαρντ του Κ?νισμπεργκ, τον 3ο Κ?μη του Κ?ιμπριτζ
, τον δι?δοχο του Δο?κα τη? Υ?ρκη?. Οι κ?μει? του
Νορθ?μπερλαντ
και του Κλ?φορντ, σημαντικο? υποστηρικτ?? των Λανκαστριν?ν κατ? τη δι?ρκεια των Πολ?μων των Ρ?δων, ?ταν απ?γονοι τη? Φ?λιππα μ?σω τη? ?λλη? κ?ρη? τη?, τη?
Ελισ?βετ Μ?ρτιμερ
.
- Μετ? το θ?νατο τη? Μπλαν? το 1369, ο Ιω?ννη? παντρε?τηκε την
Κωνσταντ?α τη? Καστ?λη?
, προσπαθ?ντα? ανεπιτυχ?? να αποκτ?σει το θρ?νο τη? Καστ?λη?. Ο γ?μο? ε?χε ω? αποτ?λεσμα δ?ο παιδι?:
- Η Κωνσταντ?α π?θανε το 1394 και μετ? ο Ιω?ννη? παντρε?τηκε την
Κ?θριν Σου?νφορντ
στι? 13 Ιανουαρ?ου 1396. Τα τ?σσερα παιδι? του? γενν?θηκαν πριν παντρευτο?ν. Ο Π?πα? τα νομιμοπο?ησε το 1396, ?πω? και ο Ριχ?ρδο? Β' με δι?ταγμα, με την προ?π?θεση ?τι τα παιδι? του? δεν θα μπορο?σαν να αν?λθουν στο θρ?νο:
Η πολ?χρονη βασιλε?α του ?ντουαρντ ε?χε σφυρηλατ?σει μια ν?α εθνικ? ταυτ?τητα, η οπο?α ενισχ?θηκε απ? τη
Μ?ση Αγγλικ? Γλ?σσα
που ?ρχισε να καθιερ?νεται ω? η ομιλο?μενη και γραπτ? γλ?σσα τη? κυβ?ρνηση?. Ω? αποτ?λεσμα, θεωρε?ται απ? πολλο?? ιστορικο??, απ? πολιτιστικ?? απ?ψεω?, ο πρ?το? ≪?γγλο?≫ κυβερν?τη? μετ? την κατ?κτηση.
[41]
Ο δ?καχρονο? γιο? του Μα?ρου Πρ?γκιπα αν?βηκε στον θρ?νο ω?
Ριχ?ρδο? Β' τη? Αγγλ?α?
, μετ? το θ?νατο του παππο? του, ασκ?ντα? κατ' ?νομα ?λε? τι? εξουσ?ε? τη? βασιλε?α? υποστηριζ?μενο? απ? δι?φορα συμβο?λια. Η κυβ?ρνησ? του επ?βαλε
φ?ρου?
για τη χρηματοδ?τηση στρατιωτικ?ν εκστρατει?ν και σε συνδυασμ? με την κακ? κατ?σταση τη? οικονομ?α? ε?χε ω? αποτ?λεσμα την
εξ?γερση
των αγροτ?ν το 1381, ακολουθο?μενη απ? β?ναυση αντ?ποινα εναντ?ον των ανταρτ?ν.
[45]
Ο θε?ο? του βασιλι?
Τ?μα? του Γο?ντστοκ, 1ο? Δο?κα? του Γκλο?τσεστερ
, ο
Ρ?τσαρντ Φιτζ?λαν, 11ο? Κ?μη? του ?ρουντελ
, και ο
Τ?μα? ντε Μπ?χαμπ, 12ο? Κ?μη? του Γο?ργουικ
, ?γιναν γνωστο? ω?
?ρχοντε? Εφεσε?οντε?
?ταν προσπ?θησαν να κατηγορ?σουν π?ντε απ? του? προστατευ?μενου? του βασιλι? και να περιορ?σουν αυτ? που ?λο και περισσ?τερο θεωρο?νταν τυραννικ? και ιδι?τροπη διακυβ?ρνηση. Αργ?τερα εν?θηκαν μαζ? με τον
Ερρ?κο Μπ?λινκμπροκ
, γιο και δι?δοχο του Ιω?ννη τη? Γ?νδη? και τον
Τ?μα? Μ?μπρε?, 1ο δο?κα του Ν?ρφολκ
. Αρχικ?, κατ?φεραν να δημιουργ?σουν μια επιτροπ? για τη διακυβ?ρνηση τη? Αγγλ?α? για ?να χρ?νο, αλλ? αναγκ?στηκαν να επαναστατ?σουν εναντ?ον του Ρ?τσαρντ, νικ?ντα? ?να στρατ? υπ? τον
Ρ?μπερτ ντε Β?ρε, κ?μη τη? Οξφ?ρδη?
στι? αψιμαχ?ε? στη
Γ?φυρα Ρ?ντκοτ
.
[45]
Ο Ρ?τσαρντ κατ?ληξε σε μια φιγο?ρα με ελ?χιστη δ?ναμη. Ω? αποτ?λεσμα του
ανελ?ητου κοινοβουλ?ου
, οι ντε Β?ρε και
Μ?ικλ ντε λα Πολ, 1ο? κ?μη? του Σ?φολκ
, που ε?χαν φ?γει στο εξωτερικ?, καταδικ?στηκαν σε θ?νατο εν τη απουσ?α του?. Ο
Αλ?ξανδρο? Ν?βιλ, Αρχιεπ?σκοπο? τη? Υ?ρκη?
?χασε ?λα τα υπ?ρχοντ? του απ? κατ?σχεη. Αρκετ? μ?λη απ? το συμβο?λιο του Ριχ?ρδου εκτελ?στηκαν. Με την επιστροφ? του Ιω?ννη τη? Γ?νδη? απ? την Ισπαν?α, ο Ριχ?ρδο? μπ?ρεσε να αποκαταστ?σει τη δ?ναμ? του, αφο? ο Γκλο?τσεστερ δολοφον?θηκε σε αιχμαλωσ?α στο Καλα?. Ο Γου?ργουικ ?χασε τον τ?τλο του. Οι Μπ?λινγκμπροκ και Μ?ουμπρε? εξορ?στηκαν.
[45]
?ταν ο Ιω?ννη? τη? Γ?νδη? π?θανε το 1399, ο Ριχ?ρδο? αποκληρωσε τον γιο του Ιω?ννη, τον Ερρ?κο, ο οπο?ο?, σε απ?ντηση, εισ?βαλε στην Αγγλ?α με μια μικρ? δ?ναμη που γρ?γορα μεγ?λωσε σε αριθμο??. Αντιμετωπ?ζοντα? λ?γη αντ?σταση, ο Ερρ?κο? καθα?ρεσε τον Ριχ?ρδο για να στεφθε? ο ?διο?, Ερρ?κο? Δ' τη? Αγγλ?α?. Ο Ριχ?ρδο? π?θανε σε αιχμαλωσ?α στι? αρχ?? του επ?μενου ?του?, πιθαν?τατα δολοφον?θηκε, τερματ?ζοντα? την κ?ρια γραμμ? των Πλανταγενετ?ν. Καν?να? απ? του? κληρον?μου? του Ερρ?κου δεν ?ταν απαλλαγμ?νο? απ? προκλ?σει? με την αιτιολογ?α ?τι δεν ?ταν ο πραγματικ?? κληρον?μο? του Ριχ?ρδου Β' και ?τι η δυναστε?α των Λ?νκαστερ ε?χε αποκτ?σει το θρ?νο με πρ?ξη σφετερισμο?.
[45]
Ο Ερρ?κο? παντρε?τηκε την Πλανταγενετ? ξαδ?λφη του,
Μα?ρη του Μποχ?ν
, η οπο?α καταγ?ταν απ? τον ?νδουαρντ Α' απ? τον πατ?ρα τη? και απ? τον ?ντμουντ Κρ?ουτσμπακ απ? τη μητ?ρα τη?.
[13]
Ε?χαν επτ? παιδι?:
[13]
- ?ντουαρντ (γεν. 1382, π?θανε ω? παιδ?) ? θ?φτηκε στο κ?στρο Μ?νμαθ, στο
Monmouth
.
- Χ?νρι
(1386?1422) ? ε?χε ?ναν γιο:
- Ερρ?κο?
(1421?1471)?ε?χε επ?ση? ?ναν γιο:
Ο Ερρ?κο? κατ?φυγε σε περ?πλοκα νομικ? μ?σα για να δικαιολογ?σει τη διαδοχ? του. Πολλ? μ?λη του Ο?κου του Λ?νκαστερ ισχυρ?στηκαν ?τι η μητ?ρα του ε?χε ν?μιμα δικαι?ματα μ?σω τη? καταγωγ?? τη? απ? τον
?ντμουντ Κρ?ουτσμπακ
, για τον οπο?ο υπ?ρχε ο ισχυρισμ?? ?τι ?ταν ο μεγαλ?τερο? γιο? του Ερρ?κου Γ' τη? Αγγλ?α?, παραμερισμ?νο? λ?γω παραμ?ρφωση?.
[11]
Ω? δισ?γγονο? του
Λ?ιονελ τη? Αμβ?ρσα?, 1ου Δο?κα του Clarence
, ο
?ντμουντ Μ?ρτιμερ, κ?μη? του Μαρ?
, ?ταν ο υποτιθ?μενο? δι?δοχο? του Ριχ?ρδου Β' και ο Ερρ?κο? χρησιμοπο?ησε πολλαπλ?? αιτιολογ?ε? τον?ζοντα? την Πλανταγενετικ? καταγωγ? του, τη θε?κ? χ?ρη, του? ισχυρο?? φ?λου? και την κακ? διακυβ?ρνηση του Ριχ?ρδου.
[46]
Στην πραγματικ?τητα ο Μ?ρτιμερ δεν ?δειξε ποτ? ενδιαφ?ρον για το θρ?νο. Ο μετ?πειτα γ?μο? τη? αδερφ?? του
?ννα?
με τον
Ριχ?ρδο του Κ?ιμπριτζ
ενοπο?ησε αυτ?ν τον ισχυρισμ? στο θρ?νο με αυτ?ν του κατ?τερου
Ο?κου τη? Υ?ρκη?
. Ο Ερρ?κο? σχεδ?αζε να ξαναρχ?σει τον π?λεμο με τη Γαλλ?α, αλλ? μαστιζ?ταν με οικονομικ? προβλ?ματα, φθ?νουσα υγε?α και συχν?? εξεγ?ρσει?.
[47]
Ν?κησε μια σκωτσ?ζικη εισβολ?, μια σοβαρ? εξ?γερση απ? τον
Ερρ?κο Π?ρσι, 1ο κ?μη του Νορθ?μπερλαντ
στο Βορρ? και την εξ?γερση του
Owain Glynd?r
στην Ουαλ?α. Πολλο? το ε?δαν ω? τιμωρ?α απ? τον Θε?, ?ταν ο Ερρ?κο? αργ?τερα χτυπ?θηκε απ? ?γνωστε? αλλ? χρ?νιε? ασθ?νειε?.
Ο Ερρ?κο? Δ' π?θανε το 1413. Ο γιο? και ο δι?δοχ?? του,
Ερρ?κο? Ε' τη? Αγγλ?α?
, γν?ριζε ?τι η ψυχικ? ασθ?νεια του
Καρ?λου ΣΤ' τη? Γαλλ?α?
ε?χε προκαλ?σει αστ?θεια στη χ?ρα, εισ?βαλε για να διεκδικ?σει τι? αξι?σει? των Πλανταγενετ?ν και κ?ρδισε σχεδ?ν μια καθολικ? ν?κη επ? των Γ?λλων στη
Μ?χη του Αζενκο?ρ
.
[11]
Στα επ?μενα χρ?νια ο Ερρ?κο? επανακατ?λαβε μεγ?λο μ?ρο? τη? Νορμανδ?α? και εξασφ?λισε γ?μο με την
Αικατερ?νη τη? Γαλλ?α? (1401-1437)
. Η προκ?πτουσα
Συνθ?κη του Τρου?
δ?λωνε ?τι οι δι?δοχοι του Ερρ?κου θα κληρονομ?σουν το θρ?νο τη? Γαλλ?α?, αλλ? η σ?γκρουση συνεχ?στηκε με τον
Δι?δοχο τη? Γαλλ?α?
.
?ταν ο Ερρ?κο? π?θανε το 1422, ο ενν?α μην?ν γιο? του τον διαδ?χθηκε ω?
Ερρ?κο? ΣΤ' τη? Αγγλ?α?
. ?σο ο Ερρ?κο? ΣΤ' ?ταν αν?λικο?, ο π?λεμο? προκ?λεσε πολιτικ? δια?ρεση μεταξ? των Πλανταγενετ?ν θε?ων του, του Μπ?φορντ, του
Χ?μφρε?, δο?κα του Γκλ?στερ
και του
Καρδιν?λιου Μπ?φορντ
. Η σ?ζυγο? του Χ?μφρι κατηγορ?θηκε για προδοτικ?
νεκρομαντ?α
αφο? δ?ο αστρολ?γοι τη? ?κριτα, αν ειλικριν?, προ?βλεψαν ?τι μια σοβαρ? ασθ?νεια θα ?θετε σε κ?νδυνο τη ζω? του Ερρ?κου ΣΤ' και ο Χ?μφρε? αργ?τερα συνελ?φθη και π?θανε στη φυλακ?.
[48]
Η με?ωση του πληθυσμο? εξαιτ?α? τη? Μα?ρη? Παν?λη? οδ?γησε σε αυξημ?νου? μισθο??, στατικ? κ?στο? φαγητο? και μια επακ?λουθη βελτ?ωση στο βιοτικ? επ?πεδο των αγροτ?ν. Εντο?τοι?, εξαιτ?α? τη? κακ?? διακυβ?ρνηση? του Ερρ?κου και αποτυχ??ν τη? συγκομιδ?? συμπ?εσαν την αγγλικ? οικονομ?α σε μια θλιβερ? κατ?σταση γνωστ? ω? η
Μεγ?λη Ολ?σθηση
. Η οικονομ?α κατ?ρρευσε μ?χρι το 1450, μ?α συν?πεια τη? απ?λεια? τη? Γαλλ?α?, τη? πειρατε?α? στο Καν?λι τη? Μ?γχη? και των κακ?ν εμπορικ?ν σχ?σεων με τη
Χανσεατικ? ?νωση
.
[49]
Η οικονομικ? επιβρ?δυνση ?ρχισε τη δεκαετ?α του 1430 στο β?ρειο τμ?μα τη? χ?ρα?, εξαπλ?θηκε ν?τια τη δεκαετ?α του 1440, με την οικονομ?α να μην ανακ?μπτει μ?χρι τη δεκαετ?α του 1480.
[50]
Προκλ?θηκε, επ?ση?, απ? πολλ?? αποτυχημ?νε? συγκομιδ?? η δεκαετ?α του 1430 και ασθ?νειε? στα ζ?α, οι οπο?ε? α?ξησαν την τιμ? των τροφ?μων και ?βλαψαν την ευρ?τερη οικονομ?α.
[51]
Ορισμ?νε? ομ?δε? επηρε?στηκαν ιδια?τερα: οι εξαγωγ?? υφασμ?των μει?θηκαν κατ? 35 τοι? εκατ? σε μ?λι? τ?σσερα χρ?νια στο τ?λο? τη? δεκαετ?α? του 1440, καταρ?οντα? ?ω? και 90 τοι? εκατ? σε ορισμ?να μ?ρη τη? Νοτιοδυτικ?? Αγγλ?α?.
[50]
Τα χρ?η του Στ?μματο? ?φτασαν τι? 372.000 λ?ρε?, το ?λλειμμα του Ερρ?κου ?ταν 20.000 λ?ρε? ετησ?ω? και τα φορολογικ? ?σοδα ?ταν τα μισ? απ? αυτ? του πατ?ρα του.
[49]
Ο ?ντουαρντ Γ' ?κανε τον τ?ταρτο γιο του ?ντμουντ τον πρ?το
δο?κα τη? Υ?ρκη?
το 1362. Ο ?ντμουντ παντρε?τηκε την Ισαβ?λα, κ?ρη του βασιλι? Π?τρου τη? Καστ?λη? και τη
Μαρ?α ντε Παδ?για
και αδερφ? τη? Κωνσταντ?α? τη? Καστ?λλη, η οπο?α ?ταν η δε?τερη σ?ζυγο? του αδελφο? του ?ντμουντ, Τζον τη? Γ?νδη?. Και οι δ?ο γιοι του ?ντμουντ σκοτ?θηκαν το 1415. Ο νε?τερο?, ο
Ριχ?ρδο?
, συμμετε?χε στη
Συνωμοσ?α του Σ?ουθαμπτον
, μ?α συνωμοσ?α για την καθα?ρεση του Ερρ?κου Ε' υπ?ρ του γαμπρο? του Ριχ?ρδου, ?ντμουντ Μ?ρτιμερ. ?ταν ο Μ?ρτιμερ αποκ?λυψε τη συνωμοσ?α στον βασιλι?, ο Ριχ?ρδο? εκτελ?στηκε για προδοσ?α. Ο μεγαλ?τερο? αδερφ?? του Ριχ?ρδου, ο
?ντουαρντ
, σκοτ?θηκε στη Μ?χη του Αζενκο?ρ αργ?τερα τον ?διο χρ?νο.
Η
Κωνσταντ?α τη? Υ?ρκη?
?ταν η μ?νη κ?ρη του ?ντμουντ και ?ταν πρ?γονο? τη? βασ?λισσα?
?ννα? Νεβ?λ
. Οι ?λο και περισσ?τερο περ?πλοκε? σχ?σει? των Πλανταγενετ?ν αποδε?χθηκαν με τον δε?τερο γ?μο του ?ντμουντ με την
Ιω?ννα Χ?λλαντ
. Η αδερφ? τη?
Ελεον?ρα Χ?λλαντ
?ταν μητ?ρα τη? γυνα?κα? του Ριχ?ρδου, ?ννα Μ?ρτιμερ. Η
Μαργαρ?τα Χ?λλαντ
, μια ?λλη απ? τι? αδελφ?? τη? Ιω?ννα?, παντρε?τηκε τον
γιο του Ιω?ννη τη? Γ?νδη?
. Αργ?τερα παντρε?τηκε τον
Θωμ? του Λ?νκαστερ
, εγγον? του Ιω?ννη τη? Γ?νδη? απ? τον βασιλι? Ερρ?κο Δ'. Μια τρ?τη αδερφ?, η
Ελεον?ρα Χ?λλαντ
, ?ταν πεθερ? του
Ριχ?ρδου Ν?βιλ, 5ηου κ?μη του Σ?λσμπουρι
? εγγον?? του Ιω?ννη απ? την κ?ρη του
Ιω?ννα Μποφ?ρ, Κ?μισσα του Γου?στμορλαντ
. Αυτ?? οι αδελφ?? ?ταν ?λε? εγγον?? τη? Ιω?ννα? του Κεντ, τη? μητ?ρα? του Ριχ?ρδου Β' και ω? εκ το?του Πλανταγεν?τε? απ?γονοι του Εδου?ρδου Α'.
[13]
Ο γιο? του ?ντμουντ, Ρ?τσαρντ παντρε?τηκε την ?ννα Μ?ρτιμερ, την κ?ρη του
Ρ?τζερ Μ?ρτιμερ, 4ου Κ?μη του Μαρ?
και την
Ελεον?ρα? Χ?λλαντ
και την εγγον? του δε?τερου γιου του ?ντουαρντ Γ' Λ?ιονελ. Η ?ννα π?θανε στη γ?ννα του μοναδικο? γιου του? τον Σεπτ?μβριο του 1411.
[52]
Η εκτ?λεση του Ριχ?ρδου τ?σσερα χρ?νια αργ?τερα ?φησε δ?ο ορφαν?: την
Ισαβ?λλα
, που παντρε?τηκε στην οικογ?νεια Μπουρσι? και ?ναν γιο που ονομ?στηκε επ?ση? Ριχ?ρδο?.
Παρ?λο που η κομητε?α του ε?χε χαθε?, ο Ριχ?ρδο? (ο πατ?ρα?) δεν ?ταν
ατιμασμ?νο?
και ο τετρ?χρονο? ορφαν?? Ρι?ρδο? ?ταν ο δι?δοχο? του. Μ?σα σε λ?γου? μ?νε? απ? το θ?νατο του πατ?ρα του, ο ?τεκνο? θε?ο? του Ριχ?ρδου, ο Εδου?ρδο? Δο?κα? τη? Υ?ρκη?, σκοτ?θηκε στο Αζενκο?ρ. Επετρ?πει στον Ριχ?ρδο να κληρονομ?σει τον τ?τλο του Δο?κα τη? Υ?ρκη? το 1426. Το 1432 απ?κτησε τι? κομητε?ε? του Μαρ? και του ?λστερ μετ? το θ?νατο του μητρικο? θε?ου του ?ντμουτ Μ?ρτιμερ, κ?μη του Μαρ?, ο οπο?ο? ε?χε πεθ?νει πολεμ?ντα? με τον Ερρ?κο Ε' στη Γαλλ?α και την κομητε?α του Κ?ιμπριτζ που αν?κε στον πατ?ρα του.
Η καταγωγ? του απ? τον Εδου?ρδο Γ' τ?σο απ? τη μητρικ? ?σο και απ? την πατρικ? γραμμ? ?δινε στον Ριχ?ρδο μια σημαντικ? αξ?ωση στο θρ?νο, ε?ν η Λανκαστριαν? γραμμ? αποτ?χανε και απ? ?ποψη
πρωτογ?νεια?
αναμφισβ?τητα αν?τερη αξ?ωση.
[53]
Το 1448 ?γινε ο πρ?το? που π?ρε το επ?νυμο Πλανταγεν?τη? τον?ζοντα? την αν?τερη αξ?ωση του στο θρ?νο. ?χοντα? κληρονομ?σει του? τ?τλου? Μρ? και ?λστερ, ?γινε ο πλουσι?τερο? και ισχυρ?τερο? ευγεν?? στην Αγγλ?α, δε?τερο? μετ? τον ?διο τον βασιλι?. Ο Ριχ?ρδο? παντρε?τηκε τη
Σεσ?λ Ν?βιλ
, εγγον? του Ιω?ννη τη? Γ?νδη? και απ?κτησαν δεκατρ?α ? πιθαν?? δεκαπ?ντε παιδι?:
[13]
?ταν ο Ερρ?κο? ΣΤ ε?χε κατ?ρρευσε ψυχικ?, ο Ριχ?ρδο? ονομ?στηκε αντιβασιλ?α?, αλλ? η γ?ννηση εν?? ?νδρα διαδ?χου ?λυσε το ζ?τημα τη? διαδοχ??.
[53]
?ταν ο Ερρ?κο? συν?λθε, η βασιλικ? αυλ? επαναβεβα?ωσε την εξουσ?α τη?, αλλ? ο Ριχ?ρδο? τη? Υ?ρκη? και οι Ν?βιλ? του? ν?κησαν σε μια αψιμαχ?α που ονομ?ζεται
Πρ?τη Μ?χη του Αγ?ου ?λμπαν?
. Η ?ρχουσα τ?ξη σοκαρ?στηκε βαθι? και επιχειρ?θηκε η συμφιλ?ωση. Ο Ριχ?ρδο? και οι Ν?βιλ? ?φυγαν στο εξωτερικ?, αλλ? οι Ν?βιλ? επ?στρεψαν για να κερδ?σουν τη
Μ?χη του Νορθ?μπτον
, ?που συν?λαβαν τον Ερρ?κο.
?ταν ο Ριχ?ρδο? τη? Υ?ρκη? εν?θηκε μαζ? του?, εξ?πληξε το Κοινοβο?λιο διεκδικ?ντα? το θρ?νο και εξαναγκ?ζοντα? την
Πρ?ξη τη? Συμφων?α?
, η οπο?α αν?φερε ?τι ο Ερρ?κο? θα παρ?μενε βασιλι?? για το υπ?λοιπο τη? ζω?? του, αλλ? θα τον διαδεχ?ταν ο Ριχ?ρδο? τη? Υ?ρκη?. Η Μαργαρ?τα βρ?κε αυτ?ν την παρ?βλεψη για τη διεκδ?κηση του γιου τη? απαρ?δεκτη και ?τσι η σ?γκρουση συνεχ?στηκε. Ο Ριχ?ρδο? σκοτ?θηκε στη
Μ?χη του Γου?ικφιλντ
και το κεφ?λι του εκτ?θηκε στο
Micklegate Bar
μαζ? με εκε?να των
?ντμουντ, κ?μη του Ρ?τλαντ
, και του Ρ?τσαρντ Νεβ?λ, Κ?μη του Σ?λσμπερι, οι οπο?οι ε?χαν συλληφθε? και αποκεφαλιστε?.
[53]
Η Σκωτσ?ζα βασ?λισσα
Μα?ρη του Χ?λρε
παρε?χε στη Μαργαρ?τα υποστ?ριξη, αλλ? το Λονδ?νο καλωσ?ρισε τον γιο του Ριχ?ρδου τη? Υ?ρκη?,
?ντουαρντ, κ?μη του Μαρ?
και το Κοινοβο?λιο επιβεβα?ωσε ?τι ο ?ντουαρντ θα πρ?πει να γ?νει βασιλι??. Στ?φθηκε μετ? την εδρα?ωση τη? θ?ση? του με ν?κη στη
Μ?χη του Towton
.
[55]
Η υποστ?ριξη στον ?ντουαρντ απ? την οικογ?νεια Γο?ντβιλ που υποστ?ριζε προηγουμ?νω? του? Λ?νκαστερ, μετ? τον γ?μο του με την
Ελισ?βετ Γο?ντβιλ
, οδ?γησε τον Γου?ργουικ και τον Κλ?ρεν? να βοηθ?σουν τη Μαργαρ?τα να καθαιρ?σει τον ?ντουαρντ και να επαναφ?ρει τον Ερρ?κο στο θρ?νο. Ο ?ντουαρντ και ο
Ρ?τσαρντ, Δο?κα? του Γκλ?στερ
, ?φυγαν, αλλ? κατ? την επιστροφ? του?, ο Κλ?ρεν? ?λλαξε πλευρ? στη
Μ?χη του Μπ?ρνετ
, γεγον?? που οδ?γησε στο θ?νατο των αδελφ?ν Ν?βιλ. Η επακ?λουθη
μ?χη του Tewkesbury
ε?χε ω? αποτ?λεσμα τον θ?νατο τη? τελευτα?α? ανδρικ?? σειρ?? των Μπ?φωρ. Η εκτ?λεση στο πεδ?ο τη? μ?χη? του
?ντουαρντ του Γου?στμινστερ, Πρ?γκιπα τη? Ουαλ?α?
και η μετ?πειτα πιθαν? δολοφον?α του Ερρ?κο ΣΤ' εξαφ?νισαν τον Ο?κο του Λ?νκαστερ.
[56]
Μ?χρι τα μ?σα τη? δεκαετ?α? του 1470, ο νικηφ?ρο? Ο?κο? τη? Υ?ρκη? φαιν?ταν εξασφαλισμ?νο?, με επτ? ζωντανο?? ?νδρε? πρ?γκιπε?: τον Εδου?ρδο Δ', του? δ?ο γιου? του, τον αδελφ? του Γε?ργιο και τον γιο του Γεωργ?ου, τον αδελφ? του Ριχ?ρδο και τον γιο του Ριχ?ρδου. Ο ?διο? ο ?ντουαρντ και η Ελισ?βετ Γο?ντβιλ ε?χαν δ?κα παιδι?, επτ? απ? τα οπο?α επ?ζησαν μετ? τον θ?νατο του:
[13]
Οι δυναστικ?? διαμ?χε? και η ατυχ?α προκ?λεσαν γρ?γορα την κατ?ρρευση του Ο?κου τη? Υ?ρκη?. Ο
Γε?ργιο? Πλανταγεν?τη?, 1ο? Δο?κα? του Κλ?ρεν?
, συνωμ?τησε εναντ?ον του αδερφο? του και εκτελ?στηκε. Μετ? τον πρ?ωρο θ?νατο του ?ντουαρντ το 1483, ο αδερφ?? του Ριχ?ρδο? υποχρ?ωσε το Κοινοβο?λιο να κηρ?ξει του? δ?ο γιου? του ?ντουαρντ ν?θου? με το πρ?σχημα μια? υποτιθ?μενη? προ-σ?μβαση? γ?μου με τη
Λα?δη Ελεον?ρα Τ?λμποτ
, γεγον?? που ?κανε τον γ?μο του ?ντουαρντ ?κυρο.
[57]
Ο Ριχ?ρδο? κατ?λαβε το θρ?νο και του?
Πρ?γκιπε? στον Π?ργο
δεν του? ξαναε?δε ποτ? κανε??. Ο γιο? του Ριχ?ρδου π?θανε πριν απ? εκε?νον και ο Ριχ?ρδο? σκοτ?θηκε το 1485
[13]
μετ? απ? εισβολ? ξ?νων μισθοφ?ρων με επικεφαλ? τον
Ερρ?κο Τυδ?ρ
, ο οπο?ο? διεκδ?κησε το θρ?νο μ?σω τη? μητ?ρα? του
Μαργαρ?τα? Μπ?φορ
.
[58]
Ο Τυδ?ρ αν?λθε στο θρ?νο ω? Ερρ?κο? Ζ', ιδρ?οντα? τη δυναστε?α Τυδ?ρ και τερματ?ζοντα? τη βασιλικ? γραμμ? των Πλανταγενετ?ν.
[59]
Ο ο?κο? των Τυδ?ρ και ?λλοι απ?γονοι των Πλανταγενετ?ν
[
Επεξεργασ?α
|
επεξεργασ?α κ?δικα
]
?ταν ο Ερρ?κο? Τυδ?ρ κατ?λαβε το θρ?νο, υπ?ρχαν δεκαοκτ? Πλανταγεν?τε? απ?γονοι, οι οπο?οι σ?μερα μπορε? να πιστε?εται ?τι ?χουν ισχυρ?τερη κληρονομικ? αξ?ωση, και μ?χρι το 1510 ο αριθμ?? αυτ?? ε?χε αυξηθε? περαιτ?ρω με τη γ?ννηση δεκα?ξι παιδι?ν του Ο?κου τη? Υ?ρκη.
[13]
Ο Ερρ?κο? μετρ?ασε αυτ?ν την κατ?σταση με το γ?μο του με την
Ελισ?βετ τη? Υ?ρκη?
. ?ταν η μεγαλ?τερη κ?ρη του Εδου?ρδου Δ? και ?λα τα παιδι? του? ?ταν οι κληρον?μοι του. Πρ?γματι, ο
Π?λυντοε Β?ρτζιλ
σημε?ωσε την ?ντονη ομοι?τητα του Ερρ?κου Η' με τον παππο? του Εδου?ρδο: ≪Επειδ? ?πω? ο Εδου?ρδο? ε?χε? την πιο θερμ? σκ?ψη του αγγλικο? λαο? αν?μεσα σε ?λου? του? ?γγλου? βασιλι?δε?, ?τσι και αυτ?? ο δι?δοχο? του, ο Ερρ?κο?, ?ταν πολ? σαν αυτ?ν στη γενικ? του εμφ?νιση, στο μεγαλε?ο του νου και τη? γενναιοδωρ?α? και για αυτ?ν τον λ?γο ?ταν οπιο αναγνωρισμ?νο? και εγκεκριμ?νο? απ? ?λου?"
[60]
Αυτ? δεν εμπ?δισε τη
Μαργαρ?τα τη? Υ?ρκη?, Δο?κισσα τη? Βουργουνδ?α?
? αδερφ? του Εδου?ρδου και θε?α τη? Ελισ?βετ ? και μ?λη τη? οικογ?νεια? ντε λα Πολ ? παιδι? τη? αδελφ?? του Εδου?ρδου και τον
Ιω?ννη ντε λα Πολ, 2ου Δο?κα του Σ?φολκ
? απ? συχν?? προσπ?θειε? αποσταθεροπο?ηση? του καθεστ?το? του Ερρ?κου.
[61]
Ο Ερρ?κο? φυλ?κισε τον ανιψι? τη? Μαργαρ?τα?
Εδου?ρδο, Κ?μη του Γου?ργουικ
, τον γιο του αδελφο? τη? Τζωρτζ, στον Π?ργο του Λονδ?νου, αλλ? το 1487 η Μαργαρ?τα χρηματοδ?τησε μια εξ?γερση με επικεφαλ?? τον
Λ?μπερτ Σ?μελ
που προσποι?θηκε ?τι ?ταν ο ?ντουαρντ. Ο
Ιω?ννη? ντε λα Πολ, 1ο? κ?μη? του Λ?νκολν
, προσχ?ρησε στην εξ?γερση, πιθαν?τατα προσβλ?ποντα? ?τι θα προωθο?σε τι? δικ?? του φιλοδοξ?ε? στο θρ?νο, αλλ? σκοτ?θηκε κατ? την καταστολ? τη? εξ?γερση? στη
μ?χη του Stoke Field
το 1487.
[62]
Ο Γου?ργουικ ε?χε εμπλακε? απ? δ?ο ακ?μη αποτυχημ?νε? εισβολ?? που υποστηρ?χθηκαν απ? τη Μαργαρ?τα χρησιμοποι?ντα? τον
Π?ρκιν Γου?ρμπεκ
, ο οπο?ο? προσποι?θηκε ?τι ?ταν ο γιο? του Εδου?ρδου Δ', Ριχ?ρδο? του Σρο?σμπουρι και η μετ?πειτα απ?δραση που ε?χε οργαν?σει ο Γου?ρμπεκ και για του? δ?ο. Ο Γου?ργουικ εκτελ?στηκε το 1499. Η εκτ?λεση του Εδου?ρδου μπορε? απλ?? να ?ταν προ?π?θεση για το γ?μο του
Αρθο?ρου, Πρ?γκηπα τη? Ουαλ?α?
με την
Αικατερ?νη τη? Αραγον?α?
το 1501.
[63]
Η στ?ρηση των δικαιωμ?των του Τζον ντε λα Πολ σ?μαινε ?τι ο αδερφ?? του ?ντμουντ κληρον?μησε του? τ?τλου? του πατ?ρα του?, αλλ? μεγ?λο μ?ρο? του πλο?του του Δουκ?του του Σ?φολκ κατασχ?θηκε. Ο ?ντμουντ δεν ε?χε επαρκ?? οικονομικο?? π?ρου? για να διατηρ?σει το καθεστ?? του ω? δο?κα?, οπ?τε ω? συμβιβασμ? δ?χτηκε τον τ?τλο του Κ?μη του Σ?φολκ. Οι οικονομικ?? δυσκολ?ε? οδ?γησαν σε συχν?? νομικ?? συγκρο?σει? και το κατηγορητ?ριο του ?ντμουντ για δολοφον?α το 1501. Δι?φυγε με τον αδελφ? του Ρ?τσαρντ, εν? ο τελευτα?ο? αδερφ?? του?, ο Γου?λιαμ, φυλακ?στηκε στον Π?ργο ? ?που θα παρ?μενε μ?χρι το θ?νατ? του 37 χρ?νια αργ?τερα ? ω? μ?ρο? μια? γενικ?? καταστολ?? των συνεργατ?ν του ?ντμουντ. Ο
Φιλ?ππο? ο Δ?καιο?
κρατο?σε τον ?ντμουντ και το 1506 τον επ?στρεψε στον Ερρ?κο. Ο ?ντμουντ φυλακ?στηκε στον Π?ργο. Το 1513, εκτελ?στηκε αφο? ο Ρ?τσαρντ ντε λα Πολ, τον οπο?ο ο
Λουδοβ?κο? ΙΒ' τη? Γαλλ?α?
ε?χε αναγνωρ?σει ω? βασιλι? τη? Αγγλ?α? το προηγο?μενο ?το?, διεκδ?κησε τη βασιλε?α.
[64]
Ο Ριχ?ρδο?, γνωστ?? ω? Λευκ? Ρ?δο, σχεδ?αζε μια εισβολ? στην Αγγλ?α για χρ?νια, αλλ? σκοτ?θηκε το 1525 στη
Μ?χη τη? Παβ?α?
εν? πολεμο?σε ω? αρχηγ?? των γαλλικ?ν
Λ?ντσκνεχτ
κατ? τη δι?ρκεια τη? εισβολ?? του
Φραγκ?σκου Α? τη? Γαλλ?α?
στην Ιταλ?α.
[65]
Η αδερφ? του Γου?ργουικ, και ω? εκ το?του η ανιψι? του Εδου?ρδου Δ', η
Μαργαρ?τα Π?ουλ, Κοντ?σσα του Σ?λσμπερυ
, εκτελ?στηκε απ? τον Ερρ?κο Η' το 1541. Μ?χρι τ?τε, η αιτ?α ε?χε γ?νει περισσ?τερο θρησκευτικ? και πολιτικ? παρ? δυναστικ?. Η στ?ρηση δικαιωμ?των του πατ?ρα τη?,
Κλ?ρεν?
, ?ταν ν?μιμο? φραγμ?? για οποιαδ?ποτε αξ?ωση για το θρ?νο απ? τα παιδι? του. Επιπλ?ον, ο γ?μο? τη?, που διοργαν?θηκε απ? τον Ερρ?κο Ζ', με τον
Σερ Ρ?τσαρντ Π?ουλ
, τον ξ?δελφ? του και ?μπιστο υποστηρικτ? του, δεν ?ταν ευο?ωνο?. Ωστ?σο, επ?τρεψε στο ζευγ?ρι να συμμετ?χει στεν? στι? υποθ?σει? τη? βασιλικ?? αυλ??. Η τ?χη τη? Μαργαρ?τα? βελτι?θηκε υπ? τον Ερρ?κο Η' και τον Φεβρου?ριο του 1512 τη? επιστρ?φηκε η
κομητε?α του Σ?λσμπουρι
και σε ?λα τα εδ?φη των Γου?ργουικ?. Αυτ? την ?κανε την πρ?τη και, εκτ?? απ? την
?ννα Μπολ?υν
, τη μ?νη γυνα?κα στην Αγγλ?α του 16ου αι?να που κατε?χε ?ναν τ?τλο ευγενε?α? απ? μ?νη τη?.
[66]
Η κ?ρη τη?
Ο?ρσουλα
παντρε?τηκε τον γιο του
?ντουαρντ Στ?φορντ, 3ου Δο?κα του Μπ?κιγχαμ
. Η πτ?ση του Μπ?κιγχαμ μετ? απ? διαφων?ε? με τον βασιλι? για την περιουσ?α και η ανοιχτ? υποστ?ριξη τη? Μαργαρ?τα? προ? την
Αικατερ?νη τη? Αραγον?α?
και την
Πριγκ?πισσα Μα?ρη
ξεκ?νησαν την απομ?κρυνση των Π?ουλ απ? τον βασιλι?. Η ελπ?δα τη? συμφιλ?ωση? διακ?πηκε απ? τον
De unitate
, την επιστολ? που ?γραψε ο γιο? τη? Μαργαρ?τα?,
Ρ?τζιναλντ Π?ουλ
, στον Ερρ?κο Η', στην οπο?α ο Ρ?τζιναλντ δ?λωσε την αντ?θεσ? του στη βασιλικ? υπεροχ?. Το 1538 αποκαλ?φθηκαν στοιχε?α ?τι τα μ?λη τη? οικογ?νεια? Π?ουλ στην Αγγλ?α ε?χαν επικοινων?σει με τον Ρ?τζιναλντ. Οι γιοι τη? Μαργαρ?τα?,
Τζι?φρι
και
Ερρ?κο?
συνελ?φθησαν για προδοσ?α, μαζ? με πολλο?? φ?λου? και συνεργ?τε?, συμπεριλαμβανομ?νη? τη? συζ?γου του Ερρ?κου και του γαμπρο? του ?
?ντουαρντ Ν?βιλ
. Μεταξ? εκε?νων που συνελ?φθησαν ?ταν ο ξ?δερφο? του βασιλι?
Ερρ?κο? Κ?ρτνε?, 1ο? Μαρκ?σιο? του ?ξετερ
, η σ?ζυγ?? του και ο 11χρονο? γιο? του. Η γυνα?κα του Κ?ρτνε? αφ?θηκε ελε?θερη δ?ο χρ?νια αργ?τερα, αλλ? ο γιο? του? π?ρασε 15 χρ?νια στον Π?ργο ?ω? ?του τον απελευθ?ρωσε η Βασ?λισσα Μα?ρη. Εκτ?? απ? τον επιζ?ντα Τζι?φρι Π?ουλ, ?λοι οι εμπλεκ?μενοι αποκεφαλ?στηκαν.
[67]
Η Μαργαρ?τα ατιμ?στηκε. Η πιθαν?τητα εισβολ?? με τη συμμετοχ? του Ρ?τζιναλντ μ?σω των κτημ?των τη? στη ν?τια ακτ? και τη γεμ?τη πικρ?α σχ?ση τη? με τον Ερρ?κο Η' απ?κλεισε κ?θε πιθαν?τητα συγχ?ρεση?. Ωστ?σο, η απ?φαση να την εκτελ?σει φα?νεται αυθ?ρμητη και ?χι προμελετημ?νη. Σ?μφωνα με το Ημερολ?γιο των Κρατικ?ν Αρχε?ων, η εκτ?λεση τη? απ?τυχε στα χ?ρια εν?? ≪?θλιου και αν?ητου νεαρο?≫... που κυριολεκτικ? κομμ?τιασε το κεφ?λι και του? ?μου? τη? με τον πιο αξιολ?πητο τρ?πο". Το 1886 ευλογ?θηκε απ? τον Π?πα
Λ?οντα ΧΙΙΙ
με την αιτιολογ?α ?τι ε?χε δ?σει τη ζω? τη? για την
Αγ?α ?δρα
"και για την αλ?θεια τη? ορθ?δοξη? π?στη?".
[66]
Ο ?ντουαρντ Στ?φορντ, Δο?κα? του Μπ?κινχαμ, συνδ?αζε πολλ?? γραμμ?? Πλανταγενετικ?? καταγωγ??: απ? τον Εδου?ρδο Γ' μ?σω του γιο? του Τ?μα? του Γο?ντστοκ, απ? τον Εδου?ρδο Γ? μ?σω δ?ο απ? τα εγγ?νια του τη? οικογ?νεια? Μπωφ?ρ και απ? τον Εδου?ρδο Α' απ? την Ιω?ννα του Κεντ και την
οικογ?νεια Χ?λλαντ
. Ο πατ?ρα? του απ?τυχε στην εξ?γερσ? του εναντ?ον του Ριχ?ρδου Γ' το 1483, αλλ? αποκαταστ?θηκε στην κληρονομι? του με την αντιστροφ? τη? στ?ρηση? δικαιωμ?των του πατ?ρα του στα τ?λη του 1485. Η μητ?ρα του παντρε?τηκε τον θε?ο του Ερρ?κο Ζ',
Τζ?σπερ Τιο?ντορ
και η κηδεμον?α του ανατ?θηκε στη μητ?ρα του βασιλι?, τη
Λα?ηδη Μαργαρ?τα Μπ?φορτ
. Το 1502, κατ? τη δι?ρκεια τη? ασθ?νεια? του Ερρ?κου Ζ', υπ?ρχε συζ?τηση σχετικ? με το αν ο Μπ?κιγχαμ ? ο ?ντμουντ ντε λα Π?λο πρ?πει να ενεργ?σουν ω? αντιβασιλ?α? για τον Ερρ?κο Η'. Δεν υπ?ρχει καμ?α ?νδειξη συνεχο?? εχθρ?τητα? μεταξ? του Μπ?κιγχαμ και του Ερρ?κου Η', αλλ? υπ?ρχει μικρ? αμφιβολ?α για τη αντιπ?θεια του δο?κα προ? τον
Τ?μα? Γο?λσε?
, για τον οπο?ο π?στευε ?τι σχεδ?αζε να καταστρ?ψει την παλι? αριστοκρατ?α. Ω? εκ το?του, ο Ερρ?κο? Η' ?δωσε εντολ? στον Γο?λσε? να παρακολουθε? τον Μπ?κινχαμ, τον αδερφ? του
Ερρ?κο Στ?φορντ, 1ο Κ?μη του Γουιλτσ?ιαρ
και τρει? ακ?μη ευγενε??. Ο?τε ο Ερρ?κο? Η' ο?τε ο πατ?ρα? του σχεδ?αζαν να καταστρ?ψουν τον Μπ?κιγχαμ λ?γω τη? γενεαλογ?α? του και ο Ερρ?κο? Η' επ?τρεψε ακ?μη στον γιο και δι?δοχο του Μπ?κιγχαμ, τον
Χ?νρι Στ?φορντ, 1ο βαρ?νο Στ?φορντ
, να παντρευτε? την Ουρσο?λα Π?ουλ, δ?νοντα? στου? Στ?φορντ μια ακ?μη σειρ? βασιλικ?? καταγωγ??. Ο ?διο? ο Μπ?κιγχαμ συνελ?φθη τον Απρ?λιο του 1521. Βρ?θηκε ?νοχο? στι? 16 Μα?ου και εκτελ?στηκε την επ?μενη μ?ρα. Παρασχ?θηκαν αποδεικτικ? στοιχε?α ?τι ο Δο?κα? ?κουγε προφητε?ε? ?τι θα γιν?ταν βασιλι?? και ?τι η οικογ?νεια των Τυδ?ρ ε?χε την κατ?ρα του Θεο? για την εκτ?λεση του Γου?ργουικ. Αυτ? λεγ?ταν ?τι εξηγο?σε την αποτυχ?α του Ερρ?κου Η' να αποκτ?σει ?ναν αρσενικ? δι?δοχο. Πολλ? απ? αυτ? τα στοιχε?α συν?σταντο σε ?σχημα σχ?λια, κερδοσκοπ?α και κακ? ιδιοσυγκρασ?α, αλλ? υπογρ?μμιαν την απειλ? που αποτελο?σε η καταγωγ? του Μπ?κιγχαμ.
[68]
Μ?χρι το 1600, με αμφ?βολη τη διαδοχ? των Τυδ?ρ, οι παλαι?τερε? γραμμ?? Πλανταγενετ?ν παρ?μειναν ω? πιθανο? διεκδικητ?? εν?? αμφισβητο?μενου θρ?νου και θρησκευτικο? και δυναστικο? παρ?γοντε? προκ?λεσαν επιπλοκ??. Ο
Τ?μα? Γου?λσον
?γραψε στην ?κθεσ? του
The State of England, Anno Domini 1600
?τι υπ?ρχαν 12 "ανταγωνιστ??" για τη διαδοχ?. Τη στιγμ? τη? γραφ?? (περ?που 1601), ο Γου?λσον εργαζ?ταν σε θ?ματα πληροφορι?ν για τον
Λ?ρδο Μπ?κχερστ
και τον
Σερ Ρ?μπερτ Σ?σιλ
.
[69]
Οι υποτιθ?μενοι ανταγωνιστ?? περιελ?μβαναν π?ντε απογ?νου? του Ερρ?κου Ζ' και τη? Ελισ?βετ, μεταξ? των οπο?ων ο τελικ?? δι?δοχο?
Τζ?ιμ? Α' τη? Αγγλ?α?
, αλλ? και επτ? απ? παλαι?τερε? γραμμ?? Πλανταγενετ?ν:
[70]
Ο
Ρ?νουλφ Κρ?ου
,
Αρχιδικαστ?? τη? Αγγλ?α?
, υποστ?ριξε ?τι το 1626 ο Ο?κο? των Πλανταγενετ?ν δεν μπορο?σε να θεωρηθε? ?τι παραμ?νει ζωνταν??, σε ομιλ?α του κατ? τη δι?ρκεια τη? υπ?θεση? Τ?τλου Ευγενε?α? τη? Οξφ?ρδη?, για την οπο?α ?πρεπε να αποφανθε? σχετικ? με το ποιο? θα ?πρεπε να κληρονομ?σει την
κομητε?α τη? Οξφ?ρδη?
. Παραπ?μφθηκε απ? τον
Κ?ρολο Α' τη? Αγγλ?α?
στη
Βουλ? των Λ?ρδων
, η οπο?α ζ?τησε δικαστικ? συνδρομ?.
.
- This family tree includes selected members of the House of Plantagenet who were born legitimate.
[71]
| | | | | | | | | | | | {{{G5}}}
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | |
| | | | | | | | {{{H2}}}
| | {{{GN}}}
| | {{{WFE}}}
| | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
{{{HYK}}}
| | {{{R1}}}
| | {{{Ge2}}}
| | | | | | {{{J1}}}
| | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
| | | | | | | | {{{A1}}}
| | {{{H3}}}
| | | | | | {{{R12}}}
| | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | {{{E1}}}
| | | | | | {{{EC}}}
| | {{{HA}}}
| | {{{EA}}}
| | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
{{{AC}}}
| | {{{E2}}}
| | {{{TB}}}
| | {{{EW}}}
| | {{{TP}}}
| | {{{HP}}}
| | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | |
| | | | {{{E3}}}
| | {{{JE}}}
| | {{{EP}}}
| | {{{JP}}}
| | {{{HG}}}
| | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | {{{EBP}}}
| | | | | | {{{JG}}}
| | {{{EL}}}
| | | | | | {{{LA}}}
| | {{{TW}}}
| | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | |
| | | | | | | | | {{{HB}}}
| | | | | | | | | | | | | | | | | {{{TGS}}}
| | | | | | | | | |
| | | | |
| | | | {{{R2}}}
| | {{{JB}}}
| | {{{H4}}}
| | {{{EN}}}
| | {{{RC}}}
| | {{{AM}}}
| | {{{HP2}}}
| | | | |
| |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
{{{H5}}}
| | {{{TL}}}
| | {{{JBS}}}
| | {{{JL}}}
| | {{{HG2}}}
| | {{{RY}}}
| | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
{{{H6}}}
| | {{{MB}}}
| | | | | | {{{E4}}}
| | {{{ER}}}
| | {{{GC}}}
| | | | | | {{{R3}}}
| | {{{EY}}}
|
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | {{{HoT}}}
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | |
{{{EW2}}}
| | {{{He7}}}
| | {{{EY2}}}
| | {{{E5}}}
| | {{{RS}}}
| | {{{MP}}}
| | {{{EP2}}}
| | {{{EM}}}
| | {{{EyH}}}
|
|
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | | |
| | | | | | | | | | | | | | | | | | | | {{{HoP}}}
| | | | | | | | | | | | |
|
- ↑
Plant 2007
- ↑
Wagner 2001
- ↑
Keefe 2008
- ↑
BlockmansHoppenbrouwers 2014
- ↑
Gillingham 2007a
- ↑
Power 2007
- ↑
Warren 1991
- ↑
8,00
8,01
8,02
8,03
8,04
8,05
8,06
8,07
8,08
8,09
8,10
8,11
8,12
8,13
Gillingham 2001
- ↑
Davies 1997
- ↑
Davies 1999
.
- ↑
11,0
11,1
11,2
11,3
11,4
11,5
11,6
Schama 2000
- ↑
Warren 1973
- ↑
13,00
13,01
13,02
13,03
13,04
13,05
13,06
13,07
13,08
13,09
13,10
13,11
13,12
13,13
13,14
13,15
13,16
13,17
13,18
13,19
13,20
13,21
13,22
13,23
13,24
Weir 2008
- ↑
Norgate 2004b
- ↑
15,0
15,1
Strickland 2010
- ↑
Duggan, Anne.
≪Laudabiliter: a new interpretation by Professor Anne Duggan≫
.
History Ireland
. Ανακτ?θηκε στι? 30 Ιανουαρ?ου 2016
.
- ↑
Lovatt 2007
- ↑
18,0
18,1
Runciman 1987
- ↑
Riley-Smith 1987
- ↑
Gillingham 1985
- ↑
Gillingham 2009
- ↑
22,0
22,1
Gillingham 2010
- ↑
23,0
23,1
23,2
23,3
Ridgeway 2010
- ↑
Barratt 2003
- ↑
TurnerHeiser 2014
- ↑
G. Seabourne. "Eleanor of Brittany and her Treatment by King John and Henry III", Nottingham Medieval Studies, Vol. LI (2007), pp. 73?110.
- ↑
≪The official website of the British Monarchy≫
.
The Angevins
. The Royal Household
. Ανακτ?θηκε στι? 20 Φεβρουαρ?ου 2015
.
- ↑
Vincent 2008
- ↑
Stringer 2004
- ↑
Abulafia 2004
- ↑
Hallam 2004
- ↑
Norgate 2004
- ↑
Carpenter 2007
- ↑
Mortimer 2008
- ↑
Maddicott 2008
- ↑
36,0
36,1
36,2
36,3
36,4
Prestwich 2008
- ↑
McKisack 1959
- ↑
38,0
38,1
Phillips 2008
- ↑
Hamilton 2008
- ↑
Waugh 2006
- ↑
41,0
41,1
41,2
Ormrod 2008
- ↑
42,0
42,1
Barber 2008
- ↑
43,0
43,1
Walker 2008
- ↑
Goodman 2004
- ↑
45,0
45,1
45,2
45,3
Tuck 2009
- ↑
BrownSummerson 2010
- ↑
Mortimer 2003
- ↑
Harriss 2011
- ↑
49,0
49,1
Davies 1977
- ↑
50,0
50,1
Hicks 2012
- ↑
Hatcher 2002
- ↑
Harriss 2012
- ↑
53,0
53,1
53,2
Watts 2011
- ↑
≪Family tree≫
.
University of Leicester
. 2012
. Ανακτ?θηκε στι? 21 Ιανουαρ?ου 2015
.
- ↑
Horrox 2011
- ↑
Griffiths 2015
- ↑
Horrox 2013
- ↑
Gunn 2009
- ↑
Anon 2004
- ↑
Starkey 2009
- ↑
Jones 2008
- ↑
Horrox 2004
- ↑
Carpenter 2008
- ↑
Cunningham 2008
- ↑
Cunningham 2004a
- ↑
66,0
66,1
Pierce 2015
- ↑
Cooper 2008
- ↑
Davies 2008
- ↑
Kelsey 2008
- ↑
Public Records Office 1870
- ↑
Weir 2008
, σελ?δε? 57?145
- Abulafia, D. S. H (2004). ≪Isabella (1214?1241)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/14482
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Anon (2004). ≪Monarchs of England (924x7?1707)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/92701
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Barber, Richard (2008). ≪Edward, prince of Wales and of Aquitaine (1330?1376)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/8523
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Barratt, Nick (2003). ≪The Revenues of King John and Philip Augustus Revisited≫. Στο: Church, S. D.
King John: New Interpretations
. Boydell & Brewer Ltd.
ISBN
978-0-85115-947-8
.
- Bent, Samuel Arthur (1887).
Familiar Short Sayings of Great Men, with Historical and Explanatory Notes by Samuel Arthur Bent
. Boston: Ticknor and Co.
- Blockmans, Wim· Hoppenbrouwers, Mark (2014).
Introduction to Medieval Europe, 300?1500
(2nd ?κδοση). Abingdon, UK: Routledge.
ISBN
978-1-317-93425-7
.
- Brown, A. L.; Summerson, Henry (2010). ≪Henry IV (1367?1413)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/12951
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Carpenter, Christine (2008). ≪Edward, styled earl of Warwick (1475?1499)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/8525
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Carpenter, David (2007).
≪King Henry III and Saint Edward the Confessor: The Origins of the Cult≫
.
English Historical Review
CXXII
(498): 865?891.
doi
:
10.1093/ehr/cem214
.
http://ehr.oxfordjournals.org/content/CXXII/498/865
.
- Cooper, J. P. D. (2008). ≪Henry Courtenay (1498/9?1538)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/6451
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Cunningham, Sean (2004a). ≪Pole, Richard de la (d. 1525)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/22458
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Cunningham, Sean (2008). ≪Pole, Edmund de la, eighth earl of Suffolk (1472??1513)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/22446
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Davies, C. S. L. (1977).
Peace, Print & Protestantism 1450?1558
. Hart-Davis, McGiven.
ISBN
978-0-00-686354-0
.
- Davies, C. S. L. (2008). ≪Edward Stafford (1478?1521)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/26202
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Davies, Norman (1997).
Europe ? A History
. Pimlico.
ISBN
0-7126-6633-8
.
- Davies, Norman (1999).
The Isles ? A History
. MacMillan.
ISBN
0-333-76370-X
.
- Gillingham, John (1985). ≪The art of Kingship: Richard I 1189?99≫.
History Today
35
.
- Gillingham, John (2001).
The Angevin Empire
. Arnold.
ISBN
0-340-74115-5
.
- Gillingham, John (2007a). ≪Doing Homage to the King of France≫. Στο: Harper-Bill, Christopher· Vincent, Nicholas.
Henry II: New Interpretations
. Woodbridge, UK: Boydell Press.
ISBN
978-1-84383-340-6
. Ανακτ?θηκε στι? 20 Φεβρουαρ?ου 2015
.
- Gillingham, John (2009). ≪Richard I (1157?1199)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/23498
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Gillingham, John (2010). ≪John (1167?1216)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/14841
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Goodman, Anthony (2004). ≪Katherine (1372?1418)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/48316
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Griffiths, R. A. (2015). ≪Henry VI (1421?1471)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/12953
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Gunn, S. J. (2009). ≪Henry VII (1457?1509)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/12954
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Hallam, Elizabeth (2004). ≪Eleanor, countess of Pembroke and Leicester (1215??1275)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/46703
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Hamilton, J. S. (2008). ≪Gaveston, Piers, earl of Cornwall (d. 1312)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/10463
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Harriss, G.L. (2011). ≪Humphrey, duke of Gloucester (1390?1447)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/14155
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Harriss, G.L. (2012). ≪Richard, earl of Cambridge (1385?1415)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/23502
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Hatcher, John (2002). ≪The Great Slump of the Mid-Fifteenth Century≫. Στο: Britnell, Richard· Hatcher, John.
Progress and Problems in Medieval England: Essays in Honour of Edward Miller
. Cambridge, UK: Cambridge University Press.
ISBN
978-0-521-52273-1
.
- Hicks, Michael (2012).
The Wars of the Roses
. New Haven and London: Yale University Press.
ISBN
978-0-300-18157-9
.
- Horrox, Rosemary (2013). ≪Richard III (1452?1485)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/23500
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Horrox, Rosemary (2004). ≪Pole, John de la, earl of Lincoln (c.1460?1487)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/22449
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Horrox, Rosemary (2011). ≪Edward IV (1442?1483)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/8520
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Jones, Michael (2008). ≪Margaret, duchess of Burgundy (1446?1503)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/18051
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Keefe, Thomas K (2008). ≪Henry II (1133?1189)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/12949
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Kelsey, Sean (2008). ≪Wilson, Thomas)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/29690
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Lovatt, Marie (2007). ≪Geoffrey (1151??1212)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/10535
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Maddicott, J.R. (2008). ≪Thomas of Lancaster, second earl of Lancaster, second earl of Leicester, and earl of Lincoln (c.1278?1322)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/27195
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- McKisack, M.
(1959).
The Fourteenth Century: 1307?1399
.
Oxford University Press
.
ISBN
0-19-821712-9
.
OCLC
183353136
.
- Mortimer, Ian (2003).
The Greatest Traitor: The Life of Sir Roger Mortimer, Ruler of England: 1327?1330
. Thomas Dunne Books.
ISBN
0-312-34941-6
.
- Mortimer, Ian (2008).
The Fears of Henry IV: The Life of England's Self-made King
. Random House.
ISBN
978-1-84413-529-5
.
- Norgate, Kate (2004). ≪Joan (d. 1237))≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/14819
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Norgate, Kate (2004b). ≪Matilda, duchess of Saxony (1156?1189)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/18339
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Ormrod (2008). ≪Edward III (1312?1377)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/8519
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Phillips, J. R. S. (2008). ≪Edward II (1284?1327)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/8518
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Pierce, Hazel (2015). ≪Pole, Margaret, suo jure countess of Salisbury (1473?1541))≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/22451
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Plant, John S. (2007).
≪The Tardy Adoption of the Plantagenet Surname≫
.
Nomina
30
: 57?84.
ISSN
0141-6340
.
http://cogprints.org/5986/
.
- Power, Daniel (2007). ≪Henry, Duke of the Normans (1149/50?1189)≫. Στο: Harper-Bill, Christopher· Vincent, Nicholas.
Henry II: New Interpretations
. Woodbridge, UK: Boydell Press.
ISBN
978-1-84383-340-6
. Ανακτ?θηκε στι? 20 Φεβρουαρ?ου 2015
.
- Prestwich, Michael (2008). ≪Edward I (1239?1307)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/8517
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Public Records Office (1870).
Calendar of State Papers, Domestic Series, of the Reigns of Edward VI, Mary, Elizabeth, 1547?1580: Elizabeth 1601?1603; with addenda, 1547?1565
. Longman, Brown, Green, Longmans, & Roberts
. Ανακτ?θηκε στι? 20 Φεβρουαρ?ου 2015
.
- Ridgeway, H. W. (2010). ≪Henry III (1207?1272)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/12950
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Riley-Smith, Jonathan (1987).
The Crusades: A Short History
. Yale University Press.
ISBN
978-0-300-04700-4
.
- Runciman, Steven (1987).
A History of the Crusades, Volume 3
. CUP Archive.
ISBN
978-0-521-34772-3
.
- Starkey, David
(2009).
Henry
. Harper Perennial.
ISBN
978-0-00-724772-1
.
- Schama, Simon (2000).
A History of Britain ? At the Edge of the world
. BBC.
ISBN
0-563-53483-4
.
- Strickland, Matthew (2010). ≪Longespee, William (I), third earl of Salisbury (b. in or before 1167, d. 1226)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/16983
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Stringer, Keith (2004). ≪Joan (1210?1238)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/14820
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Tuck, Anthony (2009). ≪Richard II (1367?1400)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/23499
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Turner, Ralph V· Heiser, Richard (2014).
The Reign of Richard Lionheart: Ruler of The Angevin Empire, 1189?1199
. Routledge.
ISBN
978-1-317-89042-3
.
- Vincent, Nicholas (2008). ≪Richard, first earl of Cornwall and king of Germany (1209?1272)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/23501
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Wagner, John (2001).
Encyclopedia of the Wars of the Roses
. ABC-CLIO.
ISBN
1-85109-358-3
.
- Walker, Simon (2008). ≪John, duke of Aquitaine and duke of Lancaster, styled king of Castile and Leon (1340?1399)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/14843
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Warren, W. L. (1973).
Henry II
. University of California Press.
ISBN
978-0-520-02282-9
. Ανακτ?θηκε στι? 20 Οκτωβρ?ου 2015
.
- Warren, W. L. (1991).
King John
. London: Methuen.
ISBN
0-413-45520-3
. Ανακτ?θηκε στι? 20 Φεβρουαρ?ου 2015
.
- Watts, John (2011). ≪Richard of York, third duke of York (1411?1460)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/23503
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Waugh, Scott L. (2006). ≪Henry of Lancaster, third earl of Lancaster and third earl of Leicester (c.1280?1345)≫.
Oxford Dictionary of National Biography
(online ?κδοση). Oxford University Press.
doi
:
10.1093/ref:odnb/12959
.
(Subscription or
UK public library membership
required.)
- Weir, Alison (2008).
Britain's Royal Families
. Vintage.
ISBN
978-0-09-953973-5
.