한국   대만   중국   일본 
Θε?δωρο? Π?γκαλο? (στρατιωτικ??) - Βικιπα?δεια Μετ?βαση στο περιεχ?μενο

Θε?δωρο? Π?γκαλο? (στρατιωτικ??)

Απ? τη Βικιπα?δεια, την ελε?θερη εγκυκλοπα?δεια
(Ανακατε?θυνση απ? Θε?δωρο? Δ. Π?γκαλο? )
Θε?δωρο? Π?γκαλο?
Ο Θε?δωρο? Π?γκαλο?, υποστρ?τηγο? κατ? τη Μικρασιατικ? εκστρατε?α το 1920
Πρ?εδρο? τη? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α?
Περ?οδο?
18 Απριλ?ου 1926 – 22 Αυγο?στου 1926
Δι?δοχο? Πα?λο? Κουντουρι?τη?
Πρωθυπουργ?? τη? Ελλ?δα?
Περ?οδο?
25 Ιουν?ου 1925 – 19 Ιουλ?ου 1926
Πρωθυπουργ?? Κυβ?ρνηση Θε?δωρου Π?γκαλου 1925
Προκ?τοχο? Ανδρ?α? Μιχαλακ?πουλο?
Δι?δοχο? Αθαν?σιο? Ευταξ?α?
Υπουργ?? Στρατιωτικ?ν
Περ?οδο?
14 Νοεμβρ?ου 1922 – 12 Δεκεμβρ?ου 1922
Πρωθυπουργ?? Κυβ?ρνηση Στυλιανο? Γονατ? 1922
Περ?οδο?
18 Ιουν?ου 1924 – 24 Ιουλ?ου 1924
Πρωθυπουργ?? Κυβ?ρνηση Αλεξ?νδρου Παπαναστασ?ου 1924
Υπουργ?? Ενν?μου Τ?ξεω?
Περ?οδο?
31 Μαρτ?ου 1924 – 18 Ιουν?ου 1924
Πρωθυπουργ?? Κυβ?ρνηση Αλεξ?νδρου Παπαναστασ?ου 1924
Προσωπικ? στοιχε?α
Γ?ννηση 11 Ιανουαρ?ου 1878, Σαλαμ?να
Θ?νατο? 27 Φεβρουαρ?ου 1952 (74 ετ?ν)
Κηφισι? , Αττικ?
Εθν?τητα Ελληνικ?
Πολιτικ? κ?μμα Κ?μμα Φιλελευθ?ρων , Εθνικ? ?νωσι? και Εθνικ?ν Κ?μμα Ελλ?δο?
Σ?ζυγο? Αρι?δνη Σκλι?-Σαχτο?ρη
Παιδι? Θησ?α? Π?γκαλο?
Δημ?τριο? Π?γκαλο?
Αμαλ?α Δομεστ?κου
Γε?ργιο? Π?γκαλο?
Συγγενε?? Αθην? Π?γκαλου αδερφ?
Γε?ργιο? Π?γκαλο? αδερφ??
Κατ?γκω Χατζημελ?τη μητ?ρα
Δημ?τριο? Π?γκαλο? πατ?ρα?
Θε?δωρο? Π?γκαλο? (πολιτικ??) εγγον??
Σπουδ?? Στρατιωτικ? Σχολ? Ευελπ?δων
Επ?γγελμα στρατιωτικ??
Βραβε?σει? Μεγαλ?σταυρο? του Σωτ?ρο?
Ιππ?τη? Ταξι?ρχη? του Τ?γματο? των Αγ?ων Μιχα?λ και Γεωργ?ου
Αξιωματικ?? τη? Λεγε?να? τη? Τιμ??
Πολεμικ?? Σταυρ?? 1914-1918 (Γαλλ?α)
Πολεμικ?? Σταυρ??
Πολεμικ?? Σταυρ??
Ιταλικ?? Σταυρ?? Πολεμικ?? Αξ?α?
Τ?γμα τη? Ισαβ?λλα? τη? Καθολικ??
Τ?γμα του Σωτ?ρο?
Μετ?λλιο Στρατιωτικ?? Αξ?α?
Συμμαχικ? μετ?λλιο τη? ν?κη?
Γαλλικ?? Πολεμικ?? Σταυρ??
Στρατιωτικ? υπηρεσ?α
Υπηρεσ?α/κλ?δο? Ελληνικ?? Στρατ??
Βαθμ?? Υποστρ?τηγο?
Commons page  Σχετικ? πολυμ?σα

Ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? ( Σαλαμ?να , 11 Ιανουαρ?ου 1878 - Κηφισι? , 27 Φεβρουαρ?ου 1952) ?ταν ?λληνα? στρατιωτικ?? , κινηματ?α? και συνωμ?τη? κατ? επαν?ληψη, που αναδε?χθηκε δικτ?τορα? , πρωθυπουργ?? και πρ?εδρο? τη? Β? Ελληνικ?? Δημοκρατ?α? . Συμμετε?χε στο κ?νημα στο Γουδ? , στου? Βαλκανικο?? πολ?μου? , στο κ?νημα τη? Θεσσαλον?κη? , στη Μικρασιατικ? εκστρατε?α , στην επαν?σταση του 1922 , εν? απ? το 1925, με το κ?νημα τη? 25η? Ιουν?ου αν?λαβε την πρωθυπουργ?α, ουσιαστικ? ω? δικτ?τορα?. Στη συν?χεια υποχρε?νοντα? σε παρα?τηση τον τ?τε πρ?εδρο τη? Δημοκρατ?α? Πα?λο Κουντουρι?τη , μετ? απ? μια εκλογικ? παρωδ?α εξελ?γη πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α?. Παρ?μεινε στην εξουσ?α μ?χρι το 1926, συλλαμβ?νοντα? και εκτοπ?ζοντα? ?νευ δ?κη? του? πολιτικο?? του αντιπ?λου? στη Ν?ξο, οπ?τε και ανατρ?πηκε απ? το κ?νημα του Κονδ?λη . Απ? το 1926 μ?χρι τον θ?νατ? του, το 1952, αποσ?ρθηκε, με μερικ? μικρ? διαλε?μματα, απ? την πολιτικ? ζω? του τ?που. Απ? του? ιστορικο?? ?χει χαρακτηριστε? ω? αρκετ? αμφιλεγ?μενη προσωπικ?τητα. Θεωρε?ται πω? ε?χε αν?μειξη στον σχηματισμ? των δωσιλογικ?ν Ταγμ?των Ασφαλε?α? κατ? την Κατοχ?. [1]

Ο πολιτικ?? Θε?δωρο? Π?γκαλο? ?ταν εγγον?? του.

Βιογραφ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Πρ?ιμα χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Γενν?θηκε το 1878 στη Σαλαμ?να (στην οικ?α Κυρι?κου Π?λλα επ? τη? οδο? Αγ?ου Μην? 7, ?που αργ?τερα λειτο?ργησε το τριτ?ξιο ελληνικ? σχολε?ο Σαλαμ?να?) και ?ταν το τρ?το παιδ? [α] του γιατρο? και βουλευτ? Αττικοβοιωτ?α? Δημητρ?ου Π?γκαλου και τη? Κατ?γκω? Χατζημελ?τη, κ?ρη? αρχοντικ?? οικογ?νεια? τη? Ελευσ?να? με αρβαν?τικη καταγωγ?. [β] Η οικογ?νεια Π?γκαλου καταγ?ταν απ? τη Μικρ? Ασ?α και εμφαν?ζεται ?δη απ? τα βυζαντιν? χρ?νια. Αν?δοχο? του Θεοδ?ρου ?ταν ο στρατηγ?? και μακριν?? συγγεν?? του, Τιμολ?ων Β?σσο? - Μαυροβουνι?τη? . Ο πατ?ρα? του, Δημ?τριο?, πολιτευ?ταν με την παρ?ταξη του Χαρ?λαου Τρικο?πη και ε?χε εκλεγε? βουλευτ?? τη? Η? βουλευτικ?? περι?δου (απ? τι? 23 Σεπτεμβρ?ου 1879 μ?χρι τι? 22 Οκτωβρ?ου 1881) μαζ? με τον Στ?φανο Ν. Δραγο?μη .

Αποφο?τησε απ? την Ιων?δειο Σχολ? Πειραι?. Το 1895 ?κανε α?τηση για τη Σχολ? Ναυτικ?ν Δοκ?μων, απ? την οπο?α απορρ?φθηκε. Τελικ? κατ?ληξε να σπουδ?ζει στην ιατρικ? σχολ?, λογικ? λ?γω του επαγγ?λματο? του πατ?ρα του, την οπο?α ?μω? εγκατ?λειψε δ?ο χρ?νια αργ?τερα για να εισαχθε? τελικ? στη Στρατιωτικ? Σχολ? Ευελπ?δων.

Στρατιωτικ? σταδιοδρομ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Τον ελληνοτουρκικ? π?λεμο του 1897 ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? τον παρακολο?θησε ω? πρωτοετ?? τη? Σχολ?? Ευελπ?δων . Τα συναισθ?ματα τα οπο?α ?νιωσε μετ? την ?ττα τη? Ελλ?δα? περιγρ?φονται στα απομνημονε?ματ? του και ε?ναι τα ?δια με αυτ? τη? πλειον?τητα? των ?λλων αξιωματικ?ν. Υπε?θυνοι για την ?ττα, σ?μφωνα με τον Π?γκαλο, ?ταν οι πολιτικο?, αλλ? και ο ?διο? ο δι?δοχο? Κωνσταντ?νο? .

Η πορε?α του Π?γκαλου στην Ευελπ?δων ?ταν αρκετ? αξι?λογη. ?ταν αρχηγ?? στην τ?ξη του ?λε? τι? χρονι??, με συμμαθητ?? ?πω? τον Αλ?ξανδρο Οθωνα?ο , τον πρ?γκιπα Ανδρ?α , τον Μαργαρ?τη κ.?. Μ?λιστα το 1899 δημιουργ?θηκε επεισ?διο μεταξ? του συνταγματ?ρχη Νικολ?ου Ζορμπ? , διοικητ? τη? σχολ?? Ευελπ?δων, και τη? βασιλικ?? Αυλ?? εξαιτ?α? τη? προαγωγ?? του Π?γκαλου σε επιλοχ?α, σε αντ?θεση με τον συμμαθητ? του, πρ?γκιπα Ανδρ?α, ο οπο?ο? ?μεινε στον ?διο βαθμ?. Τον επ?μενο χρ?νο αποφο?τησε απ? τη σχολ? Ευελπ?δων πρ?το? στην τ?ξη του με τον βαθμ? του ανθυπολοχαγο?. [3]

Στα απομνημονε?ματ? του, ο Π?γκαλο? αναφ?ρει πω?, τον Οκτ?βριο του 1908, στο σπ?τι του συγκεντρ?θηκαν οι Π?σσαρη?, Σι?χα?, Γεωργακ?πουλο?, Σ?ρρο?, Ψ?χα?, Παν??, Κατσο?λη?, Φαληρ?α?, Καθενι?τη? και Χατζημιχ?λη? για να συζητ?σουν για τα προβλ?ματα του στρατο? και τη? χ?ρα? και πω? στο τ?λο? αυτ?? τη? συν?ντηση? ιδρ?θηκε ο Στρατιωτικ?? Σ?νδεσμο? [4] . Ο Σ?νδεσμο? θα αποτελ?σει τη β?ση του κιν?ματο? στο Γουδ? και ε?χε ω? σκοπ? να προωθ?σει μεταρρυθμ?σει? στο στρατ?, την οικονομ?α, τη διο?κηση και γενικ? στο κρ?το?. Εκε?νη την εποχ? ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? υπηρετο?σε στον 2ο λ?χο του 7ου συντ?γματο? πεζικο? υπ? τον Σ?ρρο. Μ?χρι το 1909, στην οργ?νωση ε?χαν ενταχθε? και αν?τεροι αξιωματικο?, ?πω? οι Νικ?λαο? Ζορμπ?? , Επαμειν?νδα? Ζυμβρακ?κη? , Γε?ργιο? Σ. Καρα?σκ?κη? , εγγον?? του ομ?νυμου οπλαρχηγο? του '21, Γε?ργιο? Κονδ?λη? κ.?. Πολλ?? απ? τι? συνεδρι?σει? του στρατιωτικο? συνδ?σμου πραγματοποιο?νταν στο σπ?τι του Π?γκαλου, στην οδ? Αριστοτ?λου? 37 ? σε αυτ? στην Ελευσ?να [ εκκρεμε? παραπομπ? ] .

Ο Στρατιωτικ?? Σ?νδεσμο? γρ?γορα μ?ησε πολλο?? αξιωματικο?? του στρατο? και του ναυτικο? και η δρ?ση του ?γινε γνωστ? και στου? κ?κλου? των ανακτ?ρων. Η κυβ?ρνηση Ρ?λλη, φιλικ? προσκε?μενη στα αν?κτορα, εξαπ?λυσε κ?μα μεταθ?σεων και παρ?πεμψε 12 αξιωματικο??, μεταξ? αυτ?ν και τον Π?γκαλο, στο Ανακριτικ? Συμβο?λιο προ? απ?ταξη. Εκτ?? απ? τον Π?γκαλο οι υπ?λοιποι 11 αξιωματικο? καταδικ?στηκαν, αλλ? και οι δ?δεκα αποτ?χθηκαν απ? το στρ?τευμα. Ο Στρατιωτικ?? Σ?νδεσμο?, βλ?ποντα? τον κ?νδυνο ματα?ωση? του κιν?ματο?, π?ρε την απ?φαση να δρ?σει.

Στι? 14 Αυγο?στου του 1909 ο Π?γκαλο? απελευθ?ρωσε με τη β?α αξιωματικο?? του στρατο? που κρατο?νταν φυλακισμ?νοι λ?γω τη? τ?τε πολιτικ?? κατ?σταση?. Η αποστολ? π?τυχε και ο Π?γκαλο? με του? συνεργ?τε? του και του? δραπ?τε? κατ?φυγε στο σπ?τι Παπαμαλ?κου στην Καστ?λλα . Το πρω? ?λοι μαζ? π?γαν στο Γουδ?, ?που ε?χε δοθε? εντολ? να ξεκιν?σει η επαν?σταση . Το ?διο πρω? συν?βη ?να περιστατικ? με πρωταγωνιστ? τον Π?γκαλο και τον Παπο?λα , αρκετ? παρ?ξενο αν σκεφτε? κανε?? τη μεταξ? του? διαφορ? στην ιεραρχ?α. Ο Παπο?λα? μαζ? με τον Σπυρ?δωνα Μερκο?ρη ?φτασαν νωρ?? το πρω? ω? απεσταλμ?νοι του Ρ?λλη για να διαπραγματευτο?ν. Τ?τε ?να? στρατι?τη? ρ?τησε τον Π?γκαλο αν θα ?πρεπε να π?ρουν εκτ?? απ? τα ?πλα και το σπαθ? του Παπο?λα. Τ?τε ο Π?γκαλο? απ?ντησε: ≪?χι, α? το κρατ?σει ?πω? ο Ναπολ?ων στο Σεντ?ν≫. Το επεισ?διο δεν ε?χε συν?χεια.

Τον Ιανου?ριο του 1910 ο Π?γκαλο? αντικατ?στησε τον ανθυπολοχαγ? Λιδωρ?κη στη θ?ση του γραμματ?α στη διοικητικ? επιτροπ? του Στρατιωτικο? Συνδ?σμου. ?ταν απ? του? πρ?του? που υποστ?ριξαν τον ερχομ? του Ελευθερ?ου Βενιζ?λου . Στι? 15 Μαρτ?ου 1910 και μετ? την αν?ληψη τη? εξουσ?α? απ? τον Βενιζ?λο, ο Στρατιωτικ?? Σ?νδεσμο? διαλ?θηκε, ?χοντα? πετ?χει τι? επιδι?ξει? του.

Το 1911 εισ?χθη στη σχολ? πολ?μου και στη συν?χεια στ?λθηκε για σπουδ?? μαζ? με ?λλου? τ?σσερι? αξιωματικο?? στο Παρ?σι και συγκεκριμ?να στη Γαλλικ? Ακαδημ?α Πολ?μου. [3] Το 1912 τον βρ?σκει διοικητ? του λ?χου του 7ου συντ?γματο? πεζικο?. Με την ?κρηξη του Α? Βαλκανικο? πολ?μου στ?λνεται στο Να?πλιο και λ?γο αργ?τερα στη Λ?ρισα . Σημαντικ? ?ταν και η συμμετοχ? του στη μ?χη των Γιαννιτσ?ν στι? 19 και 20 Οκτωβρ?ου του 1912. ?ταν απ? του? πρ?του? που μπ?καν στη Θεσσαλον?κη , απ? την οπο?α ?μω? αναχ?ρησε λ?γο μετ? με το 18ο σ?νταγμα πεζικο?. Στι? 24 Νοεμβρ?ου καταλαμβ?νει τη Φλ?ρινα και επτ? μ?ρε? αργ?τερα επιστρ?φει στη Θεσσαλον?κη. Απ? εκε? φε?γει για το οχυρ? του Μπιζαν?ου, το οπο?ο, ?πω? εξομολογε?ται στα απομνημονε?ματ? του, δεν θα καταλαμβαν?ταν χωρ?? τη συμβολ? του Ιω?ννη Μεταξ? . Τον Μ?ρτιο του 1913 επιστρ?φει μαζ? με ?λα τα ?λλα τ?γματα στη Θεσσαλον?κη. Εκε?, και αφο? οι πολεμικ?? συγκρο?σει? σταματο?ν, πετυχα?νει να π?ρει ολιγο?μερη ?δεια για να επισκεφθε? την οικογ?νει? του. Στην Αθ?να ?ρχεται σε επαφ? με τον Βενιζ?λο, με τον οπο?ο συζητ? θ?ματα πολεμικ?? φ?σεω?.

Στι? 16 Ιουν?ου 1913 ξεσπ?ει ο Β? Βαλκανικ?? Π?λεμο? μεταξ? Ελλ?δα?, Σερβ?α?, Τουρκ?α? και Βουλγαρ?α?. Συμμετε?χε στη μ?χη του Λαχαν?, ?που μ?λιστα εν μ?σω εχθρικ?ν πυρ?ν οδ?γησε τι? πυροβολαρχ?ε? μ?σα απ? την περιοχ? των συγκρο?σεων με ελ?χιστε? απ?λειε?. Τι? επ?μενε? μ?ρε? θα αναλ?βει το 9ο ευζωνικ? τ?γμα, το οπο?ο και θα οδηγ?σει στο Μπ?λε?, ?που διεξ?χθη νικηφ?ρα για τον ελληνικ? στρατ? μ?χη. Στι? 27 Ιουν?ου καταλαμβ?νει το Σιδηρ?καστρο και στι? 10 Αυγο?στου ο σ?ντομο? αυτ?? π?λεμο? ?ληξε. Ο Π?γκαλο?, λ?γω των διαφωνι?ν που αντιμετ?πιζε με τον Χατζαν?στη , μετατ?θηκε στο 1/38 τ?γμα ω? υπασπιστ??.

Ο Π?γκαλο? (αριστερ?) με τον στρατηγ? Ν?δερ, το 1917

Το Φθιν?πωρο του 1913 αναχ?ρησε για τη Γαλλ?α , για να σπουδ?σει στην Αν?τατη Σχολ? Πολ?μου μ?χρι και τον Α?γουστο του 1914, ?ταν και εξερρ?γη ο Α? Παγκ?σμιο? Π?λεμο? , στον οπο?ο η Ελλ?δα αρχικ? κρ?τησε ουδ?τερη στ?ση, με συν?πεια να ξεκιν?σει ο Εθνικ?? Διχασμ?? και να εκδιωχθε? ο βασιλι?? Κωνσταντ?νο? . Συγκεκριμ?να ο βασιλι?? ?σκησε πι?σει? για να παραμε?νει η χ?ρα ουδ?τερη, καθ?? και αυτ?? και ο κυρι?τερο? σ?μβουλ?? του, ο υπουργ?? Εξωτερικ?ν Γε?ργιο? Στρ?ιτ , ?ταν πεπεισμ?νοι για την ανωτερ?τητα του γερμανικο? κοινωνικοπολιτικο? συστ?ματο? και την τελικ? ν?κη τη? Γερμαν?α? [5] . Ο Ελευθ?ριο? Βενιζ?λο? , πρωθυπουργ?? τ?τε, θεωρ?ντα? ω? επ?μβαση στην εξωτερικ? πολιτικ? τη? κυβ?ρνηση? τη στ?ση του βασιλι?, γεγον?? που αντ?βαινε στο Σ?νταγμα, παραιτ?θηκε και λ?γο αργ?τερα προχ?ρησε στο κ?νημα τη? Εθνικ?? Αμ?νη? στη Θεσσαλον?κη. Με την επιστροφ? του στην Ελλ?δα, ο Π?γκαλο? διορ?στηκε επιτελ?ρχη? τη? 8η? μεραρχ?α? στην Πρ?βεζα . Λ?γου? μ?νε? αργ?τερα μετατ?θηκε στην 4η μεραρχ?α Ναυπλ?ου . Το καλοκα?ρι του 1916 θα ε?ναι καθοριστικ? για την πολιτικ? ζω? του τ?που. Ο Π?γκαλο? μαζ? με τον Φικι?ρη συστ?νουν κρυφ? ομ?δα αξιωματικ?ν με σκοπ? την ε?σοδο τη? χ?ρα? στον Α? Παγκ?σμιο Π?λεμο στο πλευρ? τη? Αντ?ντ . Μ?χρι τα τ?λη Αυγο?στου ε?χαν μυηθε? π?νω απ? 60 αξιωματικο? του στρατο?. Το κ?νημα τη? Θεσσαλον?κη?, στο οπο?ο αναφερθ?καμε παραπ?νω, ξεσπ? και αμ?σω? η ομ?δα Π?γκαλου σπε?δει να το ενισχ?σει.

Στι? 12 Σεπτεμβρ?ου αναχωρε? μαζ? με ?λλου? στρατιωτικο?? και πολιτικο?? με πλο?ο απ? τον Πειραι? και εγκαθ?σταται στη Μυτιλ?νη , ?που διορ?ζεται απ? την Κυβ?ρνηση Εθνικ?? Αμ?νη? διοικητ?? Αιγα?ου. Στη συν?χεια διορ?ζεται στρατιωτικ?? διοικητ?? Ηρακλε?ου και τον Μ?ρτιο του 1917 προ?γεται σε αντισυνταγματ?ρχη, αναλαμβ?νοντα? παρ?λληλα τη διο?κηση του 9ου Συντ?γματο?. Ο Βενιζ?λο? με τη βο?θεια των δυν?μεων τη? Αντ?ντ καταφ?ρνει να εκδι?ξει τον Κωνσταντ?νο, να αν?λθει στην κυβ?ρνηση και ουσιαστικ? να εγκαινι?σει την ε?σοδο τη? Ελλ?δα? στον Α? Παγκ?σμιο Π?λεμο στο πλευρ? τη? Αντ?ντ.

Με το 9ο σ?νταγμα ο Π?γκαλο? εισ?ρχεται στην Αθ?να και εγκαθ?σταται στον στρατ?να του Ρουφ αμ?σω? μετ? την ?ξωση του Κωνσταντ?νου. Στι? 15 Μαρτ?ου του 1917 ο Π?γκαλο?, ?χοντα? την απ?λυτη εμπιστοσ?νη του Βενιζ?λου, γ?νεται προσωπ?ρχη? του υπουργε?ου στρατιωτικ?ν, το χαρτοφυλ?κιο του οπο?ου ε?χε ο ?διο? ο πρωθυπουργ??. Κατ? τη δι?ρκεια τη? θητε?α? του δημιουργ?θηκε παρεξ?γηση με τον βασιλι? Αλ?ξανδρο εξαιτ?α? κ?ποιων κατηγορι?ν του Π?γκαλου που εξελ?φθησαν ω? ?βρει? κατ? του ?κπτωτου βασιλι? Κωνσταντ?νου Α. ?στερα ?μω? απ? τι? απαρα?τητε? εξηγ?σει? προ? τον βασιλι? Αλ?ξανδρο, η παρεξ?γηση λ?θηκε. Ο Π?γκαλο? ?ταν ο κ?ριο? εισηγητ?? και εκτελεστ?? του ν?μου με τον οπο?ο ?λοι οι λιποτ?κτε? θα ?πρεπε εντ?? 48ωρου να επιστρ?ψουν στι? θ?σει? του?, αλλι?? θα εκτελο?νταν, ν?μο που αργ?τερα ο Βενιζ?λο? ανα?ρεσε. Στι? 18 Ιανουαρ?ου του 1918 ο Π?γκαλο? πα?θηκε απ? τη θ?ση του προσωπ?ρχη. Λ?γε? μ?ρε? αργ?τερα μετατ?θηκε στη μεραρχ?α Σερρ?ν και τον Μ?ιο του ?διου χρ?νου ?γινε διοικητ?? τη? 1η? μεραρχ?α?.

Ο Π?γκαλο? με τον Παρασκευ?πουλο και τον Στεργι?δη στη Σμ?ρνη, Οκτ?βριο? 1920

Στον Α? Παγκ?σμιο Π?λεμο συμμετε?χε σε δι?φορε? μ?χε?, για τι? οπο?ε? τιμ?θηκε με ε?φημη μνε?α και πολεμικ? σταυρ?. Απ?τοκο? ?λων αυτ?ν των διακρ?σεων ?ταν και η επιλογ? του απ? τον αρχιστρ?τηγο του στρατο? Λεων?δα Παρασκευ?πουλο ω? γενικο? επιτελ?ρχη τη? στρατι??. Τον Μ?ιο του 1919 αποβιβ?στηκε στη Σμ?ρνη και εγκαταστ?θηκε εκε? ω? αρχηγ?? του επιτελε?ου. Οι συγκρο?σει? του με τον Αριστε?δη Στεργι?δη , αρμοστ? τη? Σμ?ρνη?, ?ταν αρκετ??, με αποτ?λεσμα να προταθε? απ? αυτ?ν και τον Παρασκευ?πουλο η αντικατ?στασ? του. Ο Π?γκαλο? εκε?νη την εποχ? αναχ?ρησε για το Παρ?σι για κατ' ιδ?αν συζητ?σει? με τον Βενιζ?λο και του? Ευρωπα?ου? στρατηγο??. Η καλ? συνεργασ?α που ε?χαν ε?χε ω? αποτ?λεσμα την παραμον? του στη θ?ση του αρχηγο? του επιτελε?ου.

Χ?ρη στην εξυπν?δα του ο ελληνικ?? στρατ?? προ?λασε στη Μικρ? Ασ?α και μ?λιστα ?φτασε να καταλ?βει την Προ?σα και να σ?σει του? ?γγλου? στρατι?τε? που βρ?σκονταν σε δειν? θ?ση. Η κ?νηση αυτ? ?μω? εξ?ργισε τον Βενιζ?λο, αφο? η Προ?σα δεν εντασσ?ταν στο σχ?διο δρ?ση?. Στι? 22 Αυγο?στου του 1920, και ?στερα απ? διαμ?χη του Βενιζ?λου με τον Παρασκευ?πουλο, λ?γω τη? κατ?ληψη? τη? Προ?σα?, ο δε?τερο? παραιτε?ται. Ο Π?γκαλο?, παρ?ν στο επεισ?διο, δηλ?νει και αυτ?? την παρα?τησ? του. Τελικ? δεν γ?νονται δεκτ??. Τι? επ?μενε? μ?ρε? ο Π?γκαλο? προ?γεται σε υποστρ?τηγο.

Με την ?νοδο τη? φιλοβασιλικ?? κυβ?ρνηση? Γο?ναρη, ο Π?γκαλο? ανακαλε?ται απ? το μ?τωπο και αποστρατε?εται τον Νο?μβριο του 1920 . Μ?χρι τα γεγον?τα τη? Μικρασιατικ?? καταστροφ?? , ο Π?γκαλο? ε?χε αποσυρθε? στην Ελευσ?να , απ' ?που παρακολουθο?σε τι? πολιτικ?? εξελ?ξει?.

Στι? 11 Σεπτεμβρ?ου του 1922, παρ?λληλα με το στρατιωτικ? κ?νημα τη? Χ?ου , ο Π?γκαλο? ?χοντα? συστ?σει απ? καιρ? μια ομ?δα αξιωματικ?ν, σχηματ?ζει την επιτροπ? Αθην?ν, η οπο?α προχωρε? κατευθε?αν σε συλλ?ψει? πολιτικ?ν και απελευθερ?σει? φιλελε?θερων προσωπικοτ?των. Με την ?λευση τη? επαναστατικ?? επιτροπ?? Πλαστ?ρα-Φωκ?-Γονατ?, ο Π?γκαλο? διορ?ζεται διοικητ?? τη? σχολ?? Ευελπ?δων. [6] Μ?χρι την ?λευση τη? Επαναστατικ?? Επιτροπ?? συμπεριφερ?ταν ω? αρχηγ?? αυτ?? καθ?? ε?χε την π?στη ?τι αυτ? θα τ?θετο υπ? τη? διαταγ?? του. Παρ' ?λα αυτ? ?χι μ?νο αγνο?θηκε, αλλ? αρκετ?? αποφ?σει? για τη σ?λληψη στελεχ?ν τη? κυβ?ρνηση? που ε?χαν πραγματοποιηθε? απ? αυτ?ν ακυρ?θηκαν. Ο Π?γκαλο? μαζ? με τον Αλ?ξανδρο Οθωνα?ο και τον Αλ?ξανδρο Χατζηκυρι?κο αποτελο?σαν [7] ανεξ?ρτητη ομ?δα απ? την επαναστατικ? επιτροπ?, με την οπο?α αν και συνεργ?ζονταν διαφωνο?σαν ριζικ? ω? προ? το θ?μα τη? τιμωρ?α? των υπευθ?νων για την καταστροφ?. Αυτ? η ομ?δα δεν ε?χε συμμετ?σχει στη μικρασιατικ? εκστρατε?α παραμ?νοντα? στην Αθ?να και διατηρ?ντα? [7] ζωνταν? τη νοοτροπ?α του διχασμο?. Υποστηρ?ζεται ?τι σε αυτ?ν οφε?λεται η παραπομπ? των οκτ? σε στρατιωτικ? δικαστ?ριο μ?σω των ?ντονων πι?σεων που ασκο?σε στον Πλαστ?ρα.

Στι? 5 Οκτωβρ?ου συστ?θηκε ανακριτικ? επιτροπ? για την τιμωρ?α των υπευθ?νων τη? Μικρασιατικ?? Καταστροφ?? με πρ?εδρο τον Θε?δωρο Π?γκαλο. Στην επιτροπ? κατ?θεσαν ?λοι οι κατηγορο?μενοι και στι? 24 Οκτωβρ?ου εκδ?θηκε το π?ρισμα αυτ?? με το οπο?ο καταλ?γιζε ευθ?νε? στου? κατηγορουμ?νου?. Στη συν?χεια συστ?θηκε ?κτακτο στρατοδικε?ο , του οπο?ου τα μ?λη, σε μεγ?λο βαθμ?, ορ?στηκαν απ? τον Π?γκαλο. Σημαντικ? ρ?λο διαδραμ?τισε ο Π?γκαλο? και στην ουσιαστικ? αθ?ωση του πρ?γκιπα Ανδρ?α , συμμαθητ? του στη σχολ? Ευελπ?δων, τον οπο?ο μ?λιστα συν?δευσε ο ?διο? στο Φ?ληρο απ' ?που αναχ?ρησε για το εξωτερικ?. Παραδ?δεται μ?λιστα και χαρακτηριστικ?? δι?λογο? μεταξ? των δ?ο κατ? τη δι?ρκεια τη? αν?κριση?. Στο ερ?τημα του Π?γκαλου προ? τον πρ?γκιπα Ανδρ?α αν ?χει παιδι?, ο δε?τερο? του απ?ντησε καταφατικ?. Τ?τε ο Π?γκαλο? αποκρ?θηκε: ≪Κρ?μα που θα με?νουν ορφαν?≫, σ?γουρο? ?τι, παρ? τι? διεθνε?? πι?σει?, το δικαστ?ριο δεν θα τον αθ?ωνε, προκειμ?νου να ικανοποι?σει το λα?κ? α?σθημα. [8] Μετ? απ? χρ?νια ο ?διο? ο Π?γκαλο? δ?λωσε ?τι ≪οι ?ξι εκτελεσθ?ντε? υπ?ρξαν μοιρα?α κατ' αν?γκην θ?ματα στο βωμ? τη? πατρ?δα? σε κρ?σιμε? στιγμ??≫. [9]

Η στρατι? του ?βρου [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Στι? 14 Νοεμβρ?ου του 1922 διορ?στηκε υπουργ?? Στρατιωτικ?ν στην κυβ?ρνηση Στυλιανο? Γονατ? . Απ? τη θ?ση αυτ? ?λεγχε ?λε? τι? προαγωγ?? και μεταθ?σει? προωθ?ντα?, [10] κατ? παρ?βαση τη? επετηρ?δα?, του? ευνοο?μενο?? του. Στι? 12 Δεκεμβρ?ου παραιτ?θηκε για να αναλ?βει την αρχιστρατηγ?α τη? Στρατι?? του ?βρου. Εγκαταστ?θηκε στην Αλεξανδρο?πολη ?χοντα? ?κτακτε? εξουσ?ε?. Για να διευκολυνθε? στο ?ργο του η κυβ?ρνηση, κατ?πιν υποδε?ξε?? του, εξ?δωσε δ?ο ν?μου?, σ?μφωνα με του? οπο?ου? η κλοπ? υλικο? απ? τον στρατ? και η εκ δ?λου ?κδοση απαλλακτικο? σε στρατι?τη απ? αξιωματικ? τη? υγειονομ?α? θα τιμωρε?το με εκτ?λεση. Οι δ?ο αυτο? ν?μοι, καθ?? και οι φ?με? περ? δεκ?δων εκτελ?σεων που επ?τηδε? ?φησε να διαρρε?σουν ο ?διο? ο Π?γκαλο?, επ?βαλαν σε μεγ?λο βαθμ? την πειθαρχ?α στο καταπονημ?νο και διαλυμ?νο στρ?τευμα.

Σ?ντομα κατ?φερε να μετατρ?ψει μια διασκορπισμ?νη μ?ζα στρατο? με χαμηλ? ηθικ? σε ισχυρ? και αξι?μαχο ετοιμοπ?λεμο στρατ? 115.000 ανδρ?ν. Στην αντ?θετη πλευρ? ο τουρκικ?? στρατ?? τη? Θρ?κη? δεν ?ταν ικαν?? σε σχ?ση με αυτ?ν του ?βρου . Ο Π?γκαλο? π?στευε ?τι μπορο?σε να καταλ?βει την Κωνσταντινο?πολη , αφο? οι συνθ?κε? τον ευνοο?σαν. Η ελληνικ? διπλωματ?α, γνωρ?ζοντα? το αξι?μαχο του στρατο?, προσπ?θησε να χρησιμοποι?σει αυτ?ν ω? ?πλο προκειμ?νου να συνθηκολογ?σει με την Τουρκ?α, αποτρ?ποντα? τη Μικρασιατικ? Καταστροφ? .

Στι? 24 Ιουλ?ου του 1923 υπογρ?φηκε η ελληνοτουρκικ? Συνθ?κη τη? Λωζ?ννη? . Η συνθηκολ?γηση αυτ? δεν ικανοπο?ησε τον Π?γκαλο, αφο? θεωρο?σε ?τι η κατ?ληψη τη? Ανατολικ?? Θρ?κη? δεν θα ?ταν δ?σκολη για ?ναν τ?τοιο στρατ?. Οι απ?ψει? του, οι οπο?ε? αντιτ?θεντο προ? την επαναστατικ? κυβ?ρνηση, επ?φεραν σ?γκρουση μεταξ? τη? επαναστατικ?? κυβ?ρνηση? και του ?διου. Στη Θεσσαλον?κη μ?λιστα συγκ?λεσε και σ?σκεψη με ?λλου? στρατηγο?? προκειμ?νου να κινηθο?ν εναντ?ον τη? κυβ?ρνηση?. Ο Πλαστ?ρα? ?λαβε γν?ση τη? συν?ντηση? και τον εξαν?γκασε [11] σε παρα?τηση, παρ? τι? προσπ?θειε? του Οθωνα?ου για συνδιαλλαγ?.

Πολιτικ? σταδιοδρομ?α [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Μετ? την παρα?τησ? του, ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? αναχ?ρησε για το εξωτερικ? ?που επισκ?φθηκε τη Γαλλ?α και την Ελβετ?α . Στη Β?ρνη μ?λιστα συν?ντησε τον Ελευθ?ριο Βενιζ?λο , με τον οπο?ο διατηρο?σε στεν? επαφ?. Τρει? ημ?ρε? μετ? την προκ?ρυξη εκλογ?ν για τον Δεκ?μβριο του ?διου ?του? (1923) ξ?σπασε το Κ?νημα Λεοναρδ?πουλου - Γαργαλ?δη , στην κατ?πνιξη του οπο?ου συμμετε?χε ο ?διο? εκδ?δοντα? διαταγ?? προ? τι? στρατιωτικ?? δυν?μει? απ? το Υπουργε?ο Στρατιωτικ?ν.

Το κ?ρο? που ε?χε αποκτ?σει καθ?? και η μεγ?λη απ?χηση που διατηρο?σε στου? κ?κλου? των προσφ?γων, τον οδ?γησαν στην απ?φαση να συμμετ?σχει στι? εκλογ?? του Δεκεμβρ?ου του 1923 . Με δηλ?σει? και ?ρθρα του υποστ?ριξε την ?μεση πολιτειακ? μεταβολ?. ?ταν τον Οκτ?βριο κλ?θηκε απ? του? Πλαστ?ρα - Γονατ? να συζητ?σουν, μαζ? με ?λλε? τρι?ντα προσωπικ?τητε? τη? οικονομικ?? και πολιτικ?? ζω?? του τ?που, ο Π?γκαλο?, μαζ? με τον Χατζηκυρι?κο, τον Κονδ?λη και τον Οθωνα?ο, δεν παρουσι?στηκε, διοργαν?νοντα? την ?δια στιγμ? συγκ?ντρωση στον Πειραι? υπ?ρ τη? εξ?σεω? του Βασιλι?.

Στι? 16 Δεκεμβρ?ου του 1923 το κ?μμα των Φιλελευθ?ρων κ?ρδισε τι? εκλογ??. Ο Π?γκαλο? ε?χε αποχωρ?σει απ? τη Δημοκρατικ? ?νωση και ε?χε υποβ?λει υποψηφι?τητα ω? ανεξ?ρτητο? στην περιφ?ρεια Θεσσαλον?κη? καταφ?ρνοντα? να εκλεγε?. Οι διαμ?χε? εντ?? και εκτ?? τη? Βουλ?? με φ?ντο το πολιτειακ? ζ?τημα ?ταν ιδια?τερα ?ντονε?. Ο βασιλι?? Γε?ργιο? Β? ε?χε εγκαταλε?ψει την Ελλ?δα και ο Βενιζ?λο? ε?χε αναλ?βει τα ην?α τη? χ?ρα?. Στι? 4 Φεβρουαρ?ου του 1924 δημιουργ?θηκε επεισ?διο μεταξ? του Π?γκαλου και του βουλευτ? ?ρτα? Τζ?νη, ?ταν ο δε?τερο? επιτ?θηκε στον πρ?το στο προα?λιο τη? Βουλ??.

Σε μια κατ?σταση ?ντονων πολιτικ?ν συγκρο?σεων ο δημοκρατικ?? συνασπισμ?? διαλ?εται. Ο Βενιζ?λο? παραιτε?ται απ? πρωθυπουργ??, εν? ο Γε?ργιο? Καφαντ?ρη? , ο οπο?ο? τον ?χει αντικαταστ?σει, πρ?ττει το ?διο λ?γε? εβδομ?δε? μετ?. Ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? ηγε?ται πια του κ?μματο? των Δημοκρατικ?ν Φιλελευθ?ρων. Στι? 25 Μαρτ?ου η κυβ?ρνηση Παπαναστασ?ου ανακηρ?σσει την αβασ?λευτη Δημοκρατ?α, η οπο?α θα επικυρων?ταν λ?γε? μ?ρε? αργ?τερα με δημοψ?φισμα, και στι? 31 Μαρτ?ου ο Π?γκαλο? αναλαμβ?νει το χαρτοφυλ?κιο του Υπουργε?ου Ενν?μου Τ?ξεω?. Τον Ιο?λιο του ?διου ?του? αναλαμβ?νει και το Υπουργε?ο των Στρατιωτικ?ν. Την ?δια εποχ? διεξαγ?ταν ?ρευνα απ? ανακριτικ? επιτροπ?, και με πρ?εδρο τον Κωνσταντ?νο Μαζαρ?κη περ? των στρατιωτικ?ν επιχειρ?σεων στη Μικρ? Ασ?α. Με β?ση το π?ρισμα τη? επιτροπ?? θα αποδ?δονταν ευθ?νε? σε στρατιωτικο?? σχετικ? με λ?θη ? παραλε?ψει? του?. Το π?ρισμα τη? επιτροπ?? δεν ικανοπο?ησε την τ?τε στρατιωτικ? ηγεσ?α με αποτ?λεσμα ο Μαζαρ?κη? να π?σει σε δυσμ?νεια. [12] Απ? την ?λλη ο Π?γκαλο? ?φηνε σκ?πιμα [12] να διαρρ?ουν στον τ?πο αποσπ?σματα απ? την ?κθεση ενοχοποιητικ? για πολλο?? αξιωματικο?? προξεν?ντα? την αντ?δραση του Μαζαρ?κη, ο οπο?ο? με επιστολ? του στον τ?πο ζ?τησε τη δημοσ?ευση ?λη? τη? ?κθεση?. Τον Ιο?νιο του ?διου ?του? δημοσιε?θηκε η ?κθεση τη? ανακριτικ?? επιτροπ?? με αποτ?λεσμα ο Π?γκαλο? να διατ?ξει τη φυλ?κιση του Μαζαρ?κη. Ο τελευτα?ο? αρν?θηκε ?τι ?στειλε την ?κθεση στον τ?πο εν? με παρ?μβασ? του διευθυντ? του Ελε?θερου Β?ματο? ?γινε γνωστ? πω? ο Π?γκαλο? ?ταν ο υπε?θυνο? [12] τη? διαρρο??.

Στι? 19 Ιουλ?ου η κυβ?ρνηση Παπαναστασ?ου παραιτ?θηκε με αποτ?λεσμα να ακολουθ?σουν ?λλε? δ?ο κυβερν?σει?: του Θεμιστοκλ? Σοφο?λη και του Ανδρ?α Μιχαλακ?πουλου . Προ? το τ?λο? του 1924 ο Π?γκαλο? ξεκ?νησε την οργ?νωση κιν?ματο? για την ανατροπ? τη? κυβ?ρνηση? και την κατ?ληψη τη? εξουσ?α?.

Δικτατορ?α Παγκ?λου [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Δε?τε επ?ση?: Κ?νημα Π?γκαλου 25η? Ιουν?ου 1925

Ο Π?γκαλο?, το 1925

Στι? 25 Ιουν?ου 1925, εκδηλ?θηκε το Στρατιωτικ? Κ?νημα του στρατηγο? Θε?δωρου Π?γκαλου, που το βο?θησε να επικρατ?σει η χαλαρ? αντ?δραση τη? κυβ?ρνηση? Ανδρ?α Μιχαλακ?πουλου , η οπο?α δ?στασε να το αντιμετωπ?σει δυναμικ?. Ο Π?γκαλο?, αμ?σω? μετ? την επικρ?τησ? του, σχημ?τισε κυβ?ρνηση που π?ρε ψ?φο εμπιστοσ?νη? στη συν?λευση ( Κυβ?ρνηση Θε?δωρου Π?γκαλου 1925 ), αλλ? πολ? γρ?γορα εγκατ?λειψε τα δημοκρατικ? προσχ?ματα.

Μια πρ?τη ?νδειξη των πραγματικ?ν διαθ?σεων ?ταν το δι?ταγμα τη? 13 Ιουλ?ου 1925 για την ≪κατοχ?ρωση του Δημοκρατικο? Πολιτε?ματο?≫, με το οπο?ο παραπ?μπονταν σε στρατοδικε?α ?σοι μετ?διδαν ειδ?σει? που διατ?ρασσαν τη δημ?σια τ?ξη ? στρ?φονταν κατ? κ?ποιο τρ?πο εναντ?ον τη? κυβ?ρνηση?. Σε εφαρμογ? του ?ρχισαν δι?ξει? δημοσιογρ?φων και εφημερ?δων, ?πω? τη? Εστ?α? , τη? Καθημεριν?? και του Ριζοσπ?στη .

Η εκβιαστικ? ?νοδο? του Θε?δωρου Π?γκαλου στην εξουσ?α και η συνακ?λουθη νομιμοπο?ησ? του απ? τη Συν?λευση μπορο?ν να εξηγηθο?ν μ?νο στο φω? τη? σοβαρ?? χαλ?ρωση? των κοινοβουλευτικ?ν αρχ?ν, καθ?? και τη? εξ?σου σοβαρ?? φθορ?? τη? Συν?λευση?, η οπο?α αδυνατο?σε να εξελιχτε? σε ουσιαστικ? αντιπροσωπευτικ? εξουσ?α, ?πω? αδυνατο?σε να εκπληρ?σει τη Συντακτικ? αποστολ? τη?. Ο Π?γκαλο? εκμεταλλε?τηκε το ?ντονα αντικομμουνιστικ? κλ?μα, που ε?χε δημιουργηθε? απ? τι? αλλεπ?λληλε? απεργ?ε? και ?λλε? εργατικ?? εκδηλ?σει?, και τον πανικ? του αστικο? κ?σμου, για να καταλ?βει την εξουσ?α, εν? ο αστικ?? πολιτικ?? κ?σμο? ε?κολα συγκατατ?θηκε να του δ?σει π?στωση χρ?νου, προκειμ?νου να επιβ?λει μια σειρ? αντιδημοκρατικ?ν μ?τρων, τα οπο?α οι μεταπολεμικ?? κυβερν?σει? απ?φευγαν για ευν?ητου? λ?γου?.

Μετ? απ? σ?σκεψη των πολιτικ?ν αρχηγ?ν, ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? αν?λαβε την πρωθυπουργ?α την 26η Ιουν?ου του 1925. Στην κυβ?ρνηση που σχημ?τισε, κρ?τησε ο ?διο? το Υπουργε?ο Στρατιωτικ?ν. Στη Βουλ? παρουσι?στηκε ω? πρωθυπουργ?? και π?ρε ψ?φο εμπιστοσ?νη? απ? ?λου? του? βουλευτ??, πλην δεκατεσσ?ρων. Τα κ?μματα Μιχαλακ?πουλου και Καφαντ?ρη απε?χαν. Με δι?ταγμα τη? 30η? Σεπτεμβρ?ου του 1925 κατ?ργησε τη βουλ? με το αιτιολογικ? ?τι "ε?χε χ?σει την εμπιστοσ?νη του ?θνου?". Οι πολιτικο? αρχηγο?, πιστε?οντα? στι? δεσμε?σει? Π?γκαλου, του επ?τρεψαν ουσιαστικ? να αναλ?βει ανα?μακτα τα ην?α τη? χ?ρα?. [13]

Τον Οκτ?βριο του ?διου χρ?νου πραγματοποι?θηκαν δημοτικ?? εκλογ??. Στη Θεσσαλον?κη εξελ?γη δ?μαρχο? ο Μην?? Πατρ?κιο? , ο οπο?ο? ?μω? καθαιρ?θηκε με ειδικ? ν?μο, επειδ? ε?χε υποστηριχθε? απ? την Αριστερ? και το Εργατικ? Κ?ντρο τη? π?λη?. Τον Δεκ?μβριο οι εκλογ?? επαναλ?φθηκαν, ο Πατρ?κιο? επανεξελ?γη και ο Π?γκαλο?, μη θ?λοντα? να δι?ξει τον δ?μαρχο, εξ?ρισε του? φ?λα προσκε?μενου? δημοτικο?? συμβο?λου?, αντικαθιστ?ντα? του? με δικο?? του. [14]

Στι? 3 Ιανουαρ?ου 1926 παραιτ?θηκε ο να?αρχο? Αλ?ξανδρο? Χατζηκυρι?κο? απ? το Υπουργε?ο των Ναυτικ?ν, ?να? απ? του? σημαντικ?τερου? υποστηρικτ?? του Π?γκαλου. Τον Φεβρου?ριο αποτρ?πηκε η πραγματοπο?ηση κιν?ματο? απ? τον Κονδ?λη . Στι? 15 Μαρτ?ου παραιτ?θηκε και ο πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α? Πα?λο? Κουντουρι?τη? , διαμαρτυρ?μενο? για τι? αυθαιρεσ?ε? τη? δικτατορ?α? Π?γκαλου. Η ε?δηση τη? παρα?τησ?? του κυκλοφ?ρησε τρει? μ?ρε? αργ?τερα, καθ?? δεν δημοσιε?θηκε αμ?σω? για λ?γου? σκοπιμ?τητα?. Ο Π?γκαλο? αμ?σω? προκ?ρυξε εκλογ?? για την αν?δειξη ν?ου προ?δρου, προερχ?μενου αυτ? τη φορ? απ? το λα?. Τα δημοκρατικ? κ?μματα ?μω? δεν κατ?φεραν να εκμεταλλευθο?ν αυτ? την ευκαιρ?α. Ο Κωνσταντ?νο? Δεμερτζ?? , τον οπο?ο πρ?τειναν για την προεδρ?α, δεν ε?χε μεγ?λη απ?χηση στο λα?, εν? η αποχ? που ζ?τησαν δεν ε?χε αποτ?λεσμα. Ο Π?γκαλο? εξελ?γη ?νετα πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α?, λαμβ?νοντα? 782.589 ψ?φου? ?ναντι 56.126 του Δεμερτζ?. ?τσι στι? 18 Απριλ?ου ορκ?στηκε πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α?, διατηρ?ντα? παρ?λληλα το αξ?ωμα του πρωθυπουργο?.

Τον Ιο?λιο του 1926 ?ρχισαν οι προσπ?θειε? για την ε?ρεση κ?ποιου που θα αναλ?μβανε την πρωθυπουργ?α. Αρχικ? η πρ?ταση σχηματισμο? κυβ?ρνηση? ανατ?θηκε στον Λεων?δα Παρασκευ?πουλο , που γι' αυτ?ν τον λ?γο ?ρθε στην Αθ?να απ? το Παρ?σι. Την τελευτα?α στιγμ? ?μω? ?λλαξε γν?μη και αρν?θηκε. Και εν? ?λα ?δειχναν ?τι κυβ?ρνηση θα σχημ?τιζε ο πρ?εδρο? του Αρε?ου Π?γου, ο Π?γκαλο? δι?ρισε στι? 19 Ιουλ?ου του 1926 πρωθυπουργ? τον Αθαν?σιο Ευταξ?α . Για μια απ? τι? πρ?ξει? που επικρ?θηκε, αλλ? και σχολι?στηκε ειρωνικ? ο Π?γκαλο? απ? του? σ?γχρονο?? του ιστορικο??, ?ταν η απονομ? στον εαυτ? του του Μεγαλ?σταυρου του Σωτ?ρο?. [15] .

Φυσιογνωμ?α του καθεστ?το? Παγκ?λου [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Το καθεστ?? του στρατηγο? Π?γκαλου στερο?νταν ιδεολογικ?? β?ση?, εν? δεν δι?θετε λα?κ? ?ρεισμα. Γνωρ?ζοντ?? το, ο ?διο? ο δικτ?τορα? προσπ?θησε να του αποδ?σει χαρακτηριστικ? ?λλων ολιγαρχικ?ν ? δικτατορικ?ν κυβερν?σεων τη? εποχ?? του, ?πω? εκε?νη? του Μπεν?το Μουσολ?νι ? του Πρ?μο ντε Ριβ?ρα κλπ. Επιπλ?ον, με επανειλημμ?νε? προσπ?θει?? του, ο Π?γκαλο? επιχε?ρησε να εξασφαλ?σει για τον εαυτ? του εξουσ?ε? παρ?μοιε? με αυτ?? του Προ?δρου των ΗΠΑ αλλ? απ?τυχε, καθ?? οι ?γκριτοι συνταγματολ?γοι στου? οπο?ου? απευθ?νθηκε του κατ?στησαν σαφ?? πω? κ?τι τ?τοιο ?ταν ανεφ?ρμοστο. Γενικ? ο Π?γκαλο?, ο οπο?ο? θεωρο?σε ?τι επειδ? υπ?ρξε καλ?? στρατιωτικ?? ηγ?τη? θα μπορο?σε να ηγηθε? τη? χ?ρα? του και σε πολιτειακ? επ?πεδο, ω? πολιτικ?? υπ?ρξε κοντ?φθαλμο? και ανεπαρκ??, μη μπορ?ντα? να συνειδητοποι?σει το γενικ? κλ?μα και τι? συνθ?κε? του μεσοπολ?μου . Περαιτ?ρω, η τακτικ? του να παρακ?μπτει ? να καταργε? του? θεσμο?? τη? Πολιτε?α? επ?φερε μ?α εκτεταμ?νη σ?γχυση στον πολιτικ? κ?σμο και οδ?γησε σε αμφισβ?τηση αλλ? και απαξ?ωση του δημοκρατικο? κοινοβουλευτικο? πολιτε?ματο? απ? μεγ?λη μερ?δα του ελληνικο? λαο? [16] .

Εσωτερικ? πολιτικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η δικτατορ?α Π?γκαλου ?μεινε στην ιστορ?α κυρ?ω? για δ?ο πρ?γματα: ?σον αφορ? την εσωτερικ? πολιτικ?, για την αστυνομικ? δι?ταξη που απαγ?ρευε στι? γυνα?κε? να φορ?νε φο?στε? που απ?χουν π?νω απ? 30 π?ντου? απ? το ?δαφο?, και για τα σκ?νδαλα, στα οπο?α αναμε?χθηκαν μ?λη τη? κυβ?ρνηση?. Απ? τη δι?ταξη αυτ? εμπνε?στηκε ο Γι?ργο? Μητσ?κη? τραγο?δι που ξεκιν? με το στ?χο " Στην εποχ? του Π?γκαλου ?ταν μακρι?? οι φο?στε? ", φρ?ση η οπο?α υποδηλ?νει ?τι οι εποχ?? ?χουν αλλ?ξει. [17] [18]

Στον οικονομικ? τομ?α, η δικτατορ?α Π?γκαλου αναγκ?στηκε να συν?ψει εσωτερικ? δ?νειο, διχοτομ?ντα? το χαρτον?μισμα. ?τσι εξοικονομ?θηκαν δ?ο δισεκατομμ?ρια δραχμ??, ποσ? ιδια?τερα σημαντικ?, αν αναλογιστο?με τον αριθμ? των προσφ?γων στην Ελλ?δα . [19] Αυξημ?νο ε?ναι και το ποσοστ? ιδιωτικ?ν επενδ?σεων στην Ελλ?δα , καθ?? και πολλ?ν ξ?νων εταιρει?ν, ?πω? η αγγλικ? εταιρε?α ηλεκτροφωτισμο? Π?ουερ. Αν?πτυξη παρουσ?ασε και ο αγροτικ?? τομ?α? εν? γενικ?τερα η οικονομικ? πολιτικ? του Π?γκαλου χαρακτηρ?ζεται [20] απ? τα μ?τρα λιτ?τητα? που επ?βαλε.

Δι?ξει? πολιτικ?ν και τ?που [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Η δικτατορ?α Π?γκαλου επιδ?θηκε σε ?γριε? δι?ξει? πολιτικ?ν προσ?πων και δημοσιογρ?φων, καθ?? και των κομμουνιστ?ν. Μεταξ? των συλληφθ?ντων συγκαταλ?γονται οι Ιω?ννη? Μεταξ?? , Αλ?ξανδρο? Παπαναστασ?ου , Νικ?λαο? Πλαστ?ρα? , Γε?ργιο? Παπανδρ?ου , Κ?ρο? Κ?ρου, διευθυντ?? τη? εφημερ?δα? Εστ?α , Γε?ργιο? Βεντ?ρη?, δημοσιογρ?φο? κ.?λ. Κατ? τη δι?ρκεια τη? δικτατορ?α? απαγορε?θηκε και η λειτουργ?α των εφημερ?δων Καθημεριν? και Ριζοσπ?στη? . Επ?ση? ε?χε ιδρυθε? και ειδικ? δικαστ?ριο, το οπο?ο ε?χε καταδικ?σει σε θ?νατο δι' απαγχονισμο? δ?ο καταχραστ?? αξιωματικο??, του? Δρακ?το και Ζαρειφ?πουλο, οι οπο?οι και κρεμ?στηκαν στο Γουδ? .

Επ?ση? ?να απ? τα πρ?τα μ?τρα τη? δικτατορ?α? ?ταν το κλε?σιμο των συλλ?γων των Παλαι?ν Πολεμιστ?ν και η απαγ?ρευση κ?θε δραστηρι?τητ?? του?.

Στα θετικ? τη? δικτατορ?α? ε?ναι η ?δρυση τη? Ακαδημ?α? Αθην?ν και η αναδιοργ?νωση του στρατο? και του στ?λου. Κατακρ?θηκε [20] ?μω? για την εμμον? του στι? αντιπαραγωγικ?? στρατιωτικ?? δαπ?νε? σε εποχ? λιτ?τητα?.

Εξωτερικ? πολιτικ? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? κατ? τη δι?ρκεια τη? εξουσ?α? του υιοθ?τησε εθνικιστικ? ρητορε?α, δημιουργ?ντα? συγκρο?σει? με τα γειτονικ? κρ?τη. Η εμμον? του στην ιδ?α περ? εκδ?κηση? των Το?ρκων για τη Μικρασιατικ? Καταστροφ? , τον οδ?γησαν σε απαρ?δεκτα διπλωματικ? λ?θη.

Τον Οκτ?βριο του 1925 δημιουργ?θηκε μια μικροσυμπλοκ? μεταξ? βουλγαρικ?ν και ελληνικ?ν σωμ?των στα ελληνοβουλγαρικ? σ?νορα. Ο Π?γκαλο? αμ?σω? δι?ταξε την ε?σοδο ελληνικ?ν στρατευμ?των στη Βουλγαρ?α. Η προ?λαση των ελληνικ?ν στρατευμ?των αναχαιτ?στηκε απ? την Κοινων?α των Εθν?ν , η οπο?α με ψ?φισμ? τη? δικα?ωσε τη Βουλγαρ?α και υποχρ?ωσε την Ελλ?δα να καταβ?λει ω? πολεμικ? αποζημ?ωση 30 εκατομμ?ρια βουλγαρικ? λ?βα, δηλαδ? 50 χιλι?δε? χρυσ?? λ?ρε?. [19] Το περιστατικ? αυτ? ?μεινε στην ιστορ?α ω? ≪ Επεισ?διο του Πετριτσ?ου ≫.

Το μεγαλ?τερο ?μω? ατ?πημα του Π?γκαλου ?ταν η σ?ναψη συνθ?κη? με τη Γιουγκοσλαβ?α , η οπο?α επισπε?σθηκε προκειμ?νου να επικεντρωθο?ν τα επιτελε?α του στρατο? στην απειλ? τη? Τουρκ?α? . Στι? 17 Αυγο?στου 1926 υπογρ?φηκε συνθ?κη μεταξ? των δ?ο χωρ?ν, για την οπο?α αντ?δρασε ?λο? ο πολιτικ?? και επιχειρηματικ?? κ?σμο?. Υπουργ?? εξωτερικ?ν τη? Ελλ?δα? εκε?νη την περ?οδο ?ταν ο Λουκ?? Κανακ?ρη? - Ρο?φο? . Μεταξ? των ?λλων, η συνθ?κη προ?βλεπε τη συγκυριαρχ?α τη? Γιουγκοσλαβ?α? στον λιμ?να τη? Θεσσαλον?κη? και στην κοιλ?δα Αξιο?, την παραχ?ρηση του ελ?γχου τη? σερβικ?? μον?? στο ?γιο ?ρο? , καθ?? και τη μετατροπ? τη? σιδηροδρομικ?? γραμμ?? Γευγελ?? σε ελληνοσερβικ?, με την προ?π?θεση ?μω? ?τι οι υπ?λληλοι θα μιλο?σαν τη σερβικ? γλ?σσα. Η συνθ?κη αυτ? προξ?νησε επ?ση? ?ντονη δυσαρ?σκεια στου? στρατιωτικο?? και διπλωματικο?? κ?κλου?. Μετ? την πτ?ση του Π?γκαλου η κυβ?ρνηση ?σπευσε να ακυρ?σει τη συμφων?α μεταξ? των δ?ο κρατ?ν.

Η συμφων?α με τη Γιουγκοσλαβ?α, η αποπληρωμ? τη? πολεμικ?? αποζημ?ωση? προ? τη Βουλγαρ?α , καθ?? και οι φιλικ?? σχ?σει? με την Ιταλ?α , πραγματοποι?θηκαν προκειμ?νου να εξασφαλιστο?ν [21] τα σ?νορα ?τσι ?στε η Ελλ?δα να κηρ?ξει π?λεμο προ? την Τουρκ?α , η οπο?α εκε?νη την περ?οδο αντιμετ?πιζε πρ?βλημα με το Ιρ?κ σχετικ? με τη χ?ραξη των συν?ρων του?.

Ο Π?γκαλο? προσ?γγισε διπλωματικ? και το Μουσολ?νι, με στ?χο να πετ?χει την Ιταλικ? συνδρομ? σε περ?πτωση πολ?μου Ελλ?δα? - Τουρκ?α? (του οπο?ου η πραγματοπο?ηση ?ταν διακα?? π?θο?) αλλ? συν?ντησε μ?α μ?λλον αδι?φορη ανταπ?κριση [22] .

Καταδ?ωξη και σ?λληψη [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

?στερα απ? την ελληνογιουγκοσλαβικ? συνθ?κη και το ≪Επεισ?διο του Πετριτσ?ου≫, το οπο?ο προκ?λεσε οργ? στου? κ?κλου? των αξιωματικ?ν και των πολιτικ?ν, η θ?ση του Π?γκαλου ?ταν δ?σκολη. Επ?ση? οι συνεχε?? δι?ξει? των πολιτικ?ν ε?χαν προκαλ?σει δυσφορ?α στο λα?. Η απαξ?ωση του πολιτικο? λ?γου και των θεσμ?ν, η αυθαιρεσ?α, καθ?? και η ?λλειψη σεβασμο? στη δημοκρατ?α, επ?φεραν την ανατροπ? τη? δικτατορ?α? Π?γκαλου. [23]

Ο Θε?δωρο? Π?γκαλο?, αν και γν?ριζε για ?ποπτε? κιν?σει? αξιωματικ?ν δεν ?δωσε σημασ?α, συνεχ?ζοντα? την περιοδε?α του στην επαρχ?α, ?που ετ?γχανε ενθουσι?δου? υποδοχ??. Στι? Σπ?τσε? τον βρ?κε το κ?νημα του Κονδ?λη , ο οπο?ο? σε συνεργασ?α με ?λλου? αξιωματικο?? (Ντερτιλ??, Κατσ?τα?, Κοκκαλ??) επιχε?ρησε να τον ανατρ?ψει. Το βρ?δυ τη? 22α? Αυγο?στου οι κινηματ?ε? κατ?λαβαν το υπουργε?ο στρατιωτικ?ν και το φρουραρχε?ο, εν? στη συν?χεια ?λα τα τ?γματα προσχ?ρησαν στο κ?νημα. Αμ?σω? στ?λθηκαν 70 ?ντρε? με ακτοπλο?κ? για να συλλ?βουν τον Π?γκαλο που παραθ?ριζε στι? Σπ?τσε?. Ο Π?γκαλο? επιβιβ?στηκε στο τορπιλοβ?λο Π?ργαμο? και προσπ?θησε να διαφ?γει απ? τον Ισθμ? τη? Κορ?νθου , με σκοπ? να ενωθε? με τη μο?ρα του πλοι?ρχου Κολιαλ?ξη, ο οπο?ο? βρισκ?ταν στη Ζ?κυνθο . Μη μπορ?ντα? ?μω? να περ?σει απ? τον Ισθμ?, επιχε?ρησε να κ?νει τον περ?πλου τη? Πελοπονν?σου. Το Π?ργαμο? , παρ? του? βομβαρδισμο?? που δ?χθηκε, δεν παραδ?θηκε και συν?χισε κανονικ? την πορε?α του. ?μω? κοντ? στα Κ?θηρα , το αντιτορπιλικ? Λ?ων πλε?ρισε το Π?ργαμο? αποβιβ?ζοντα? στρατι?τε?. [γ] Μπροστ? στο φ?σμα τη? αιματοχυσ?α? και πληροφορο?μενο? παρ?λληλα την παρα?τηση του Κολιαλ?ξη, λ?γω στ?ση? των πληρωμ?των μερικ?ν πλο?ων τη? μο?ρα? του, ο Π?γκαλο? παραδ?θηκε στου? κινηματ?ε?, αντιλαμβαν?μενο? πια ?τι ?λα ε?χαν τελει?σει. Μετ? τη σ?λληψ? του αποβιβ?στηκε στο Κερατσ?νι , απ' ?που και οδηγ?θηκε, ?στερα απ? μερικ?? μ?ρε?, στι? φυλακ?? Ιτζεντ?ν τη? Κρ?τη? .

Η κρ?τησ? του δημιο?ργησε πολλ?? αντιδρ?σει?, καθ?? δεν υπ?ρχαν επαρκε?? κατηγορ?ε? που να δικαιολογο?ν την παραμον? του στη φυλακ?. Ο τρ?πο? με τον οπο?ο ε?χε αναλ?βει την εξουσ?α ο Π?γκαλο? ?ταν συνταγματικ??, τουλ?χιστον επιφανειακ?, με αποτ?λεσμα η κυβ?ρνηση Κονδ?λη να προσπαθε? να τον επιβαρ?νει με σκ?νδαλα που συν?βησαν επ? εξουσ?α? του, ?πω? αυτ? με το καζ?νο Ελευσ?να? , για την προμ?θεια 512 γερμανικ?ν αυτοκιν?των κ.?., κατηγορ?ε? τι? οπο?ε? ο ?διο? αρν?θηκε εν?πιον του Αν?τατου Ανακριτικο? Συμβουλ?ου. Ο Π?γκαλο? δεν προσ?χθη σε δ?κη και τελικ? με απ?φαση τη? 13η? Ιουλ?ου 1928 τη? κυβ?ρνηση? Βενιζ?λου αποφυλακ?στηκε. Το χρονικ? ?ριο προφυλ?κιση? ε?χε παρ?λθει και ουσιαστικ? κρατε?το παρ?νομα.

Τελευτα?α χρ?νια [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

Κατ? τη δι?ρκεια τη? φυλ?κισ?? του, Νο?μβριο? 1930

Μετ? την αποφυλ?κισ? του συμμετε?χε στι? εκλογ?? τη? 23η? Αυγο?στου 1928 ω? αρχηγ?? τη? Εθνικ?? Εν?σεω? αποτυγχ?νοντα? να εκλεγε?. Στι? 16 Μα?ου του 1929 συνελ?φθη π?λι για τα αδικ?ματα τη? δικτατορ?α? . Στη συν?χεια αποφυλακ?στηκε με εγγ?ηση και στι? 17 Μαρτ?ου του 1930 προσ?χθη σε δ?κη εν?πιον τριακονταμελο?? επιτροπ?? τη? Γερουσ?α? με β?ση τον ν?μο περ? ευθ?νη? υπουργ?ν με την κατηγορ?α τη? απιστ?α? για το σκ?νδαλο του καζ?νο τη? Ελευσ?να? . Η κατηγορ?α αφορο?σε την εκχ?ρηση ?δεια? λειτουργ?α? καζ?νο στην Ελευσ?να σε φ?λα προσκε?μενο επιχειρηματ?α ?ναντι χαμηλ?τερου αντιτ?μου απ? ?,τι προσ?φερε ο πλειοδ?τη?. Τελικ? καταδικ?στηκε σε δ?ο χρ?νια φυλ?κιση και πενταετ? στ?ρηση πολιτικ?ν δικαιωμ?των. Παρ?λληλα οι οπαδο? του Π?γκαλου στο στρ?τευμα εκτοπ?στηκαν στη Μακεδον?α .

Στι? 30 Οκτωβρ?ου 1930 συνελ?φθη μαζ? με ?λλου? 36 αξιωματικο?? και τον γαμπρ? του, Γ. Δομεστ?κο, και φυλακ?στηκε [25] στι? φυλακ?? Συγγρο? για οργ?νωση υποτιθ?μενου πραξικοπ?ματο? για την ανατροπ? τη? κυβ?ρνηση? Βενιζ?λου, ο οπο?ο? εκε?νη την περ?οδο βρισκ?ταν στην Τουρκ?α για την υπογραφ? συνθ?κη? φιλ?α? μεταξ? των δ?ο χωρ?ν, κ?νηση στην οπο?α αντιτ?θετο μερ?δα αξιωματικ?ν. ?στερα απ? λ?γου? μ?νε? αποφυλακ?στηκε και εγκαταστ?θηκε μ?νιμα στην Ελευσ?να. ?να χρ?νο αργ?τερα παραπ?μφθηκε σε ν?α δ?κη με την κατηγορ?α τη? εσχ?τη? προδοσ?α? για την προετοιμασ?α του κιν?ματο? του 1930 εν? στι? 31 Μα?ου του ?διου χρ?νου εκτοπ?στηκε στην Αιδηψ? . Το 1935 ?λαβε μ?ρο? στι? εκλογ?? ω? επικεφαλ?? του Εθνικο? Κ?μματο? στην περιφ?ρεια Δρ?μα? χωρ?? ?μω? να καταφ?ρει να εκλεγε?. ?λη αυτ? την περ?οδο ο ?διο? αρθρογραφο?σε σε δι?φορε? εφημερ?δε?.

Με β?ση γερμανικ? αρχε?α ο Π?γκαλο? ?λθε σε επαφ? με το Γερμαν? πρ?σβη στην Ελλ?δα ?ρμπαχ, δηλ?νοντα? πω? εκπροσωπο?σε πολιτικο?? με σημαντικ? επιρρο? και πρ?τεινε το σχηματισμ? κυβ?ρνηση? φ?λα προσκε?μενη? προ? τη Γερμαν?α, η οπο?α θα καταλ?μβανε πραξικοπηματικ? την εξουσ?α. Η κυβ?ρνηση αυτ? θα προσχωρο?σε στο Τριμερ?? Σ?μφωνο και θα τερμ?τιζε τον π?λεμο με την Ιταλ?α στη β?ση του status quo. [26] Στι? 19 Απριλ?ου 1941 προτ?θηκε, απ? τον Βρεταν? πρ?σβη Π?λερετ, [27] στον βασιλι? Γε?ργιο να συμπεριλ?βει στη ν?α κυβ?ρνηση και τον Π?γκαλο, αλλ? η πρ?ταση δεν καρποφ?ρησε. [28] Ο Βασιλι?? για το πρ?σωπ? του ε?χε αντιρρ?σει?. [29] Μετ? την κατ?θεση τη? σχετικ?? εντολ?? κυβ?ρνηση? απ? τον Αλ?ξανδρο Μαζαρ?κη-Αινι?ν, την επομ?νη κλ?θηκε ο Π?γκαλο? απ? τον βασιλι? Γε?ργιο Β', εκε?νο? αρν?θηκε λ?γοντα?: Ο Ελληνικ?? στρατ?? ε?ναι ?να πτ?μα. Δε χρει?ζεται τ?ρα ηγ?τη, αλλ? ?ναν ιερ?α. [30] Με την ?λευση των Γερμαν?ν και τον διορισμ? του Τσολ?κογλου στη θ?ση του πρωθυπουργο?, πολλ?? πολιτικ?? προσωπικ?τητε?, μεταξ? αυτ?ν και ο Π?γκαλο?, τον επισκ?φθηκαν στο γραφε?ο του, κ?νηση που σχολι?στηκε αρνητικ?. [31] Τον Νο?μβριο του 1941 με ειδικ? ρ?θμιση ο Π?γκαλο? ?ρχισε να λαμβ?νει σ?νταξη ω? πρ?ην πρ?εδρο? τη? Δημοκρατ?α?, η οπο?α συνεχ?στηκε και μετ? την κατοχ?. [32] Στι? 16 Οκτωβρ?ου του '44, μ?λη του ΕΑΜ αποπειρ?θηκαν να τον συλλ?βουν αλλ? η προσωπικ? του φρουρ? του? εμπ?δισε. Στι? 26 του ?διου μ?να συνελ?φθη απ? την κυβ?ρνηση Παπανδρ?ου και οδηγ?θηκε στι? φυλακ?? Αβ?ρωφ . Τον Δεκ?μβριο του 1944 αποφυλακ?στηκε. Στι? 25 Αυγο?στου 1945 συνελ?φθη ω? δωσ?λογο? , κατ?πιν αποφ?σεω? του 6ου ανακριτικο? γραφε?ου δοσιλ?γων. [33] Λ?γε? μ?ρε? νωρ?τερα του ε?χε ασκηθε? ποινικ? αγωγ? για τα δημοσιευθ?ντα ?ρθρα του κατ? την περ?οδο τη? κατοχ??, τα οπο?α, σ?μφωνα με την αγωγ?, εξυπηρετο?σαν το ?ργο των εχθρ?ν.

Στι? 12 Σεπτεμβρ?ου του 1945 αθω?θηκε οριστικ? με απαλλακτικ? βο?λευμα απ? τι? κατηγορ?ε? που τον β?ρυναν για συνεργασ?α με τι? κατοχικ?? δυν?μει?. Η κατηγορ?α περ? συνεργασ?α? με τι? κατοχικ?? δυν?μει? στηριζ?ταν στο γεγον?? ?τι ε?χε συμμετ?σχει στην ?δρυση των Ταγμ?των Ασφαλε?α? επ? κατοχ??. [34] Υποστηρ?ζεται ?τι η δημιουργ?α των Ταγμ?των Ασφαλε?α? στηρ?χθηκε απ? τον Π?γκαλο για να αποτραπε? ενδεχ?μενη επαναφορ? του βασιλι?. [35] Στι? εκλογ?? του Μαρτ?ου του 1950 κατ?λθε ω? υποψ?φιο? με το Εθνικ?ν Κ?μμα Ελλ?δο? υπ? τον Ναπολ?οντα Ζ?ρβα . Στι? εκλογ?? το Εθνικ? Κ?μμα κατ?λαβε επτ? ?δρε?, οι οπο?ε? ?μω? κερδ?θηκαν κατ? κ?ριο λ?γο στην ?πειρο, με αποτ?λεσμα ο ?διο? να μην εκλεγε?.

Απεβ?ωσε σε ηλικ?α 74 ετ?ν, στι? 27 Φεβρουαρ?ου 1952 απ? φυματ?ωση στο ξενοδοχε?ο ≪Χλ?η≫ τη? Κηφισι?? , ?που δι?μενε. Η κηδε?α του ?γινε την επομ?νη, δημοσ?α δαπ?νη. [36] Το 1950 εκδ?θηκαν τα απομνημονε?ματ? του.

Προσωπικ? ζω? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

?ταν νυμφευμ?νο? [δ] απ? το 1901 με την Αρι?δνη Σκλι?-Σαχτο?ρη, κ?ρη Αιγυπτι?τη πολιτικο? μηχανικο?, υδρα?κ?? καταγωγ??, με την οπο?α απ?κτησαν τ?σσερα παιδι?: [37]

  • τον Θησ?α υπονα?αρχο του Πολεμικο? Ναυτικο?
  • τον Δημ?τριο εκδ?τη τη? εβδομαδια?α? πολιτικ?? και οικονομικ?? εφημερ?δα? Μεσογειακ? Β?μα
  • τον Γε?ργιο αντιπτ?ραρχο τη? Πολεμικ?? Αεροπορ?α? , υπαρχηγ? του Γενικο? Επιτελε?ου Αεροπορ?α? και πατ?ρα του πολιτικο? Θε?δωρου Π?γκαλου
  • την Αμαλ?α Π?γκαλου, μετ?πειτα σ?ζυγο του Γ. Δομεστ?κου, διευθυντ? του πολιτικο? γραφε?ου του Π?γκαλου

Σημει?σει? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Ο Θε?δωρο? Π?γκαλο? ε?χε ?λλα δ?ο αδ?ρφια, τον Γε?ργιο, που γενν?θηκε στη Σαλαμ?να το 1875, και την Αθην?, που γενν?θηκε το 1860, μετ?πειτα σ?ζυγο του Ιω?ννου Παπανικολ?ου (Κολ?τα), Σαλαμ?νιου δικηγ?ρου. Ο Γε?ργιο? σταδιοδρ?μησε ω? αξιωματικ?? στη χωροφυλακ? και μ?λιστα διετ?λεσε πρ?το? διοικητ?? τη? σχολ?? χωροφυλακ??.
  2. Η Κατ?γκω Χατζημελ?τη ?ταν κ?ρη του Μελ?τη Χατζημελ?τη, πληρεξο?σιου Μεγαρ?δα? στην εθνοσυν?λευση τη? Επιδα?ρου, και τη? Μαλαματ?νια? Βιρβ?λη, κ?ρη? του Σαλαμ?νιου Αντ?νη Βιρβ?λη, φιλικο? , χρηματοδ?τη του αγ?να του 1821, πληρεξο?σιου Σαλαμ?να? στη Β? Εθνοσυν?λευση του ?στρου? Κυνουρ?α?, καθ?? και Δημ?ρχου Σαλαμ?να?, στο σπ?τι του οπο?ου μεταφ?ρθηκε η σορ?? του Γεωργ?ου Καρα?σκ?κη, ?που και ετ?φη στον να? του Αγ?ου Δημητρ?ου. Πατ?ρα? του Μελ?τη, ?ταν ο Γι?ννη? Χατζημελ?τη? , πρ?κριτο? τη? Ελευσ?να?, χρηματοδ?τη? και υπαρχηγ?? του Καρα?σκ?κη, ο οπο?ο? δι?θεσε ?λη του την περιουσ?α στον αγ?να του 1821 . [2]
  3. Τη διακυβ?ρνηση του Π?ργαμο? ε?χε αναλ?βει ο υπασπιστ?? του δικτ?τορα Βασ?λη? Λ?σκο? , ο μετ?πειτα ηρωικ?? Κυβερν?τη? του Υ/Β Κατσ?νη? , αδελφ?? του σκηνοθ?τη Ορ?στη Λ?σκου . [24]
  4. Κουμπ?ρο? στο γ?μο του Π?γκαλου ?ταν ο στρατηγ?? Τιμολ?ων Β?σσο? - Μαυροβουνι?τη? , ο οπο?ο? ?ταν και αν?δοχ?? του.

Παραπομπ?? [ Επεξεργασ?α | επεξεργασ?α κ?δικα ]

  1. Mazower, Mark (1994). Στην Ελλ?δα του Χ?τλερ . Αθ?να: Αλεξ?νδρεια. σελ. 353. ISBN   978-960-221096-3 .  
  2. Εφημερ?δα Το Β?μα , ≪Τα Ελευσ?νια μυστ?ρια δ?ο υπουργ?ν≫ Αρχειοθετ?θηκε 2012-04-30 στο Wayback Machine ., 14 Σεπτεμβρ?ου 1997.
  3. 3,0 3,1 Ιστοσελ?δα Σαν Σ?μερα ≪Βιογραφ?α Θε?δωρου Π?γκαλου≫ Αρχειοθετ?θηκε 2007-12-06 στο Wayback Machine ..
  4. Ιστορ?α του Ελληνικο? ?θνου? , τ.ΙΔ?, Εκδοτικ? Αθην?ν, Αθ?να 1977, σελ. 259.
  5. Ιστορ?α του Ελληνικο? ?θνου? , τ.ΙΕ?, Εκδοτικ? Αθην?ν, Αθ?να 1978, σελ. 16.
  6. Επ?σημη ιστοσελ?δα τη? Στρατιωτικ?? Σχολ?? Ευελπ?δων ≪Διοικητ?? (1909 - 1946)≫ . Ανακτ?θηκε στι? 2 Φεβρουαρ?ου 2016.
  7. 7,0 7,1 Θ?νο? Βερ?μη? (2000). Ο στρατ?? στην ελληνικ? πολιτικ? . Αθ?να: Κο?ριερ, σελ. 114-115.
  8. Γερ?σιμο? Αποστολ?το?, ≪Ο στρατηγ?? Π?γκαλο? και ο πρ?γκιπα? Ανδρ?α?≫ (επιστολ?), Το Β?μα (6 Δεκεμβρ?ου 1998). Ανακτ?θηκε στι? 2 Φεβρουαρ?ου 2016.
  9. Ιω?ννη? Παπαφλωρ?το?, Περιοδικ? Ιστορ?α: Η εκτ?λεση των ?ξι , τε?χο? 462, σελ. 51.
  10. Βερ?μη? (2000), σελ. 117.
  11. Βερ?μη? (2000), σελ. 120.
  12. 12,0 12,1 12,2 Βερ?μη? (2000), σελ. 137-139.
  13. ?δρυμα Με?ζονο? Ελληνισμο?, ≪H δικτατορ?α του στρατηγο? Θε?δωρου Π?γκαλου≫ .
  14. Γε?ργιο? Αναστασι?δη?, Ε/Ιστορικ?: Οι δικτατορ?ε? του 20ο? αι?να , τε?χο? 130, σελ. 41-42.
  15. Τ?σο? Βουρν?? (2005). Ιστορ?α τη? Νε?τερη? και Σ?γχρονη? Ελλ?δα? . Β? . Αθ?να: Πατ?κη?. σελ. 331. ISBN   960-600-525-9 .  
  16. Γρηγ?ριο? Δαφν?? , "Η Ελλ?? μεταξ? δ?ο πολ?μων 1923 - 1940", Τ?μο? Β?, σελ. 352, ?κδοση "Κ?κτο?", Αθ?να (2009)
  17. ≪Στην εποχ? του Π?γκαλου ?ταν μακρι?? οι φο?στε?≫ . tvxs. 11 Μα?ου 2012 . Ανακτ?θηκε στι? 28 Μα?ου 2012 .  
  18. ≪Στην εποχ? του Π?γκαλου, που ?ταν μακρι?? οι φο?στε?≫ . slang.gr . Ανακτ?θηκε στι? 28 Μα?ου 2012 .  
  19. 19,0 19,1 Βουρν?? (2005), Β? : σελ. 332.
  20. 20,0 20,1 Βερ?μη? Θ?νο? (1982), Οικονομ?α και Δικτατορ?α: η συγκυρ?α 1925-1926 . Αθ?να: Μορφωτικ? ?δρυμα Εθνικ?? Τρ?πεζα?, σελ. 19-20.
  21. Βερ?μη? (1982), σελ. 37-38.
  22. Γρηγ?ριο? Δαφν??, οπ. πρ., σελ. 351
  23. Αναστασι?δη?, σελ. 43.
  24. Βλ. Μ. Καραγ?τση? (2014). Βασ?λη? Λ?σκο? (8η ?κδοση). Αθ?να: Βιβλιοπωλε?ον τη? Εστ?α? . σελ?δε? 83?92. ISBN   978-9600503012 .  
  25. Κ?στα? Χατζηαντων?ου (2004). Θε?δωρο? Π?γκαλο? . Αθ?να: Ιωλκ??. σελ. 338. ISBN   960-426-337-4 .  
  26. Heinz Richter, Η Ιταλο-Γερμανικ? επ?θεση εναντ?ον τη? Ελλ?δο?, μτφρ. Κ?στα? Σαρρ?πουλο?, εκδ.Γκοβ?στη, Αθ?να, 1998, σελ.409
  27. Heinz Richter, Η Ιταλο-Γερμανικ? επ?θεση εναντ?ον τη? Ελλ?δο?, μτφρ.Κ?στα? Σαρρ?πουλο?, εκδ.Γκοβ?στη, Αθ?να, 1998, σελ.550
  28. Χατζηαντων?ου (2004), σελ. 349.
  29. Heinz Richter, Η Ιταλο-Γερμανικ? επ?θεση εναντ?ον τη? Ελλ?δο?, μτφρ.Κ?στα? Σαρρ?πουλο?, εκδ.Γκοβ?στη, Αθ?να, 1998, σελ.548
  30. Heinz Richter, Η Ιταλο-Γερμανικ? επ?θεση εναντ?ον τη? Ελλ?δο?, μτφρ.Κ?στα? Σαρρ?πουλο?, εκδ.Γκοβ?στη, Αθ?να, 1998, σελ.553
  31. Ιστορικ? Λε?κωμα Ημερολ?γιο Κατοχ??, 1941-1942 , Εκδ?σει? Μ?τρον, σελ. 35.
  32. Ημερολ?γιο Κατοχ?? , σελ. 95.
  33. ≪Ο στρατηγ?? Θ. Π?γκαλο? συνελ?φθη ω? δωσ?λογο?≫ . Εφημερ?δα Ελευθερ?α . 26 Αυγο?στου 1945 . Ανακτ?θηκε στι? 27 Ιανουαρ?ου 2009 .  
  34. Εφημερ?δα Ριζοσπ?στη? , ≪Κατοχικ?? κυβερν?σει? - Τ?γματα Ασφαλε?α?≫ .
  35. Περικλ?? Ροδ?κη? (1999). Καλ?βρυτα 1941-44 . Κε?μενο του Ελευθ?ριου Δ?που στο βιβλ?ο. Αθ?να: Παρασκ?νιο. σελ. 369. ISBN   960-7107-61-6 .  
  36. Εφημερ?δα Ελευθερ?α , ≪Κηδε?εται σ?μερα ο Π?γκαλο?≫, 28/2/1952
  37. Γενεαλογικ? δ?ντρο Οικογ?νεια? Θ. Π?γκαλου, στο ≪Η Οικογ?νεια Βιρβ?λη - κλ?δοι Χατζημελ?τη≫ , koutouzis.gr. Ανακτ?θηκε στι? 2 Φεβρουαρ?ου 2016.