Valparaiso
|
|---|
 Panorama Valparaisa
|
 Zastava
 Grb
|
 |
| Dr?ava
| ?ile
|
|---|
|
| ? Gradona?elnik
| Jorge Sharp (nezavisni)
|
|---|
|
| ? Ukupno
| 401,6 km
2
|
|---|
| Nadmorska visina
| 10 m
|
|---|
|
| ? Ukupno
| 284.630
|
|---|
| ? Gusto?a
| 708,74 /km
2
|
|---|
| Po?tanski broj
| 2340000
|
|---|
| Veb-sajt
| www
.municipalidaddevalparaiso
.cl
|
|---|
Valparaiso
je
grad
u
istoimenoj
regiji
u
?ileu
. Smje?ten je uz obalu
Tihog okeana
, 110?120 kilometara sjeverozapadno od
glavnog grada
,
Santiaga
. S ne?to vi?e od 290.000 stanovnika (procjena iz 2017), ?esti je grad po veli?ini u dr?avi.
[1]
Valparaiso je na ju?noj obali
zaljeva
Tihog okeana (Bahia de Valparaiso). Na drugoj strani zaljeva smje?teno je mondensko ljetovali?te
Vina del Mar
. Grad se sastoji od ravnog, obalnog dijela te okolnih brdovitih podru?ja, koji su međusobno povezani s 15 historijskih ?i?ara.
Klima
je mediteranska. Ljeta nisu pretopla jer s okeana pu?u osvje?avaju?i
vjetrovi
.
Podru?je grada u doba prije dolaska
Evropljana
naseljavao je narod
Changos
, koji se bavio
ribarstvom
i
poljoprivredom
. Zaljev Valparaiso otkrio je 1536.
?panac
Juan de Saavedra. Grad je osnovan 1544.
Grad su ?esto napadali gusari. Između ostalih,
Francis Drake
5. decembra 1578. napao je i oplja?kao ovo naselje.
Zemljotresi su pogodili Valparaiso
1730
,
1822.
i 1851, a
1906.
zemljotres
i
cunami
.
U periodu 1850?1860. u gradu je otvorena
berza
i prva privatna
banka
u ?ileu. Sagrađena je i
?eljezni?ka pruga
koja je grad povezivala sa Santiagom. Grad je bio magnet za imigrante iz
Engleske
,
Njema?ke
,
Francuske
,
Italije
i
Sjedinjenih Ameri?kih Dr?ava
, koji su gradu donijeli svoje tradicije, otvarali ?kole i podizali građevine u stilu zemalja odakle su do?li.
Lokalne dnevne novine,
El Mercurio
, osnovane 1827, najstariji su aktivni dnevni list na
?panskom jeziku
u svijetu.
Trg Sotomayor
Dana 31. marta 1866. grad je razru?en u Ratu za nezavisnost ?ilea, kada ga je bombardirala ?panska ratna flota. Na grad je ispaljeno 2.600 granata.
Godine 2003. slikovita stara gradska jezgra uvr?tena je u spisak Svjetske ba?tine
UNESCO
-a.
Luka Valparaiso jedna je od najva?nijih u
Ju?noj Americi
. U 19. stolje?u Valparaiso je bio najve?a luka cijele
Pacifi?ke
regije i, uz
San Francisco
, najva?nija luka na zapadnoj obali obje Amerike. Razlog je bilo to ?to je luka Valparaiso bila prva u koju su
brodovi
mogli pristati na putu oko
rta Horn
. Po otvaranju
Panamskog kanala
1914. va?nost luke naglo je opala. Po koli?ini transportirane robe, obli?nja luka San Antonio danas je prestigla Valparaiso. Otad su se u luci uglavnom zaustavljali samo brodovi koji su bili preveliki za prolaz kroz Panamski kanal.