Operacija "Koridor"

Operacija Koridor
Operacija Koridor
Rat u Bosni i Hercegovini
Datum	7- 26. juni 1992.
Lokacija	Bosanska Posavina , Republika BiH
Ishod	Pobjeda srpskih snaga
Sukobljene strane
Vojska Republike Srpske ; Srpska vojska Krajine	Hrvatsko vije?e odbrane ; Hrvatska vojska
Komandanti
Momir Tali? ; Novica Simi?	Petar Stipeti? ; Vinko ?tefanek
Vojne jedinice
28.000 vojnika	8 brigada HVO -a ; 15 brigada HV -a

Operacija Koridor je naziv za vojnu operaciju srpskih snaga u ljeto 1992. godine u Bosanskoj Posavini ?iji cilj je bio uspostavljanje kopnene veze između zapadnog i isto?nog dijela Srpske Republike BiH.

Uvod

Na po?etku rata u BiH srpske snage su po?ele sprovoditi etni?ko ?i??enje na podru?ju isto?ne Bosne , Bosanske Posavine i Bosanske krajine . Ranije su Srbi u Hrvatskoj osnovali Republiku Srpsku Krajinu u kojoj su sproveli sli?an scenarij etni?kog ?i??enja.

Cilj srpskog rukovodstva je bio implementiranje Strate?kog plana ?to je uklju?ivalo povezivanje srpskih teritorija, uspostavljanje kontrole nad tim teritorijama i kreiranje posebne srpske dr?ave iz koje bi ve?ina nesrba bila trajno uklonjena. Za sprovođenje tog plana je bilo potrebno upotrijebiti vojnu silu i teror. .Prema podacima generala Martina ?pegelja , u Bosanskoj Posavini ljeta 1992. se nalazilo osam brigada HVO -a i petnaest brigada HV -a koje su se izmjenjivale ili su cijelo vrijeme bile prisutne. ?etiri brigade HV -a su bile cjelovite 108, 139, 157. i 3. gardijska, a ostale su brigade bile sastavljene od jednog ili dva bataljona, oja?ane artiljerijom i s ne?to tenkova, a brojile su od 600 do 1200 ljudi. Brigade kao ?to je 111. rije?ka, 105. bjelovarska, dijelovi 2. gardijske - jedna satnija sa 150 ljudi - maksimalno su brojale do 400 ljudi.

Po?etkom maja 1992. svi putni pravci koji su zapadne dijelove Srpske Republike BiH spajali sa isto?nim dijelom i Srbijom bili su presje?eni. Posljednja kopnena veza između zapadnog i isto?nog dijela Republike BiH pod kontrolom srpskih snaga bila je saobra?ajnica Banjaluka - Doboj - Tuzla - Bijeljina , ali i ta veza je presje?ena 15. maja 1992. godine. Tog dana se desio sukob između JNA i Teritorijalne odbrane Tuzle, koji je zavr?io porazom JNA.

Ofanziva

19. marta 1992. Momir Tali? je postao komandant 5. korpusa JNA odnosno 1. kraji?kog korpusa . Imao je komandu nad svim akcijama srpskih snaga koje su bile pot?injene 5. korpusu JNA /1. kraji?kom korupus.

Sredinom juna 1992. godine, Momir Tali? je izdao potpukovniku Novici Simi?u , tada?njem na?elniku ?taba Prve oklopne brigade i komandantu Takti?ke grupe jedan, naređenje da probije koridor ka Srbiji preko Trebave do 28. juna ( Vidovdana ).

Pored Tali?a, kao glavnog kreatora operacije "Koridor", akciju su planirali na?elnik ?taba Prvog kraji?kog korpusa general Bo?ko Kele?evi? , komandant specijalne jedinice MUP-a RSK general Borivoje đuki? , general Slavko Lisica i tada?nji na?elnik ?taba Prve oklopne brigade general Novica Simi? .

Prema navodima Slavka Lisice, akcija "Koridor" zapo?ela je 14. juna 1992. godine, kada su pripadnici ?esnaeste brigade VRS, uz podr?ku tenkovske ?ete iz Doboja , krenuli u napad na ju?nom dijelu derventskog rati?ta. Borbe su intenzivirane 24. juna, kada je sna?na artiljerijska priprema na ?irokom frontu formacije Armije RBiH navela na pogre?an zaklju?ak da srpske snage namjerava da zauzme Tuzlu. Da bi sprije?ili proboj Armija RBiH je anga?ovale 16 brigada: pet motorizovanih i jedanaest lakih pje?adijskih. Motorizovane brigade ?inili su pripadnici regularne Vojske Hrvatske: Prva ZNG iz Zagreba , Druga i 108. ZNG iz Slavonskog Broda , tre?a ZNG iz Osijeka i 153. ZNG iz Velike Gorice . Od lakih pje?adijskih brigada bile su anga?ovene 101. HVO iz Bosanskog Broda , 102. iz Od?aka , 103. iz Dervente , 104. iz Bosanskog ?amca - Domaljevaca, 105. iz Modri?e , 107. iz Grada?ca , 110. iz Usore , 111. iz ?ep?a , te brigade Armije RBiH, 201. iz Maglaja i 109. iz Gra?anice . U osvit 26. juna vojnici Prvog kraji?kog i Isto?nobosanskog korpusa VRS, susreli su se u rejonu sela Kornica i ?ardak, na razmeđi Modri?e i ?amca spojiv?i zapadni i isto?ni dio teritorije BiH pod njihovom kontrolom. Nastavkom borbi u julu srpske snage zauzimaju Derventu (7. juli), Modri?u (10. juli) i Od?ak (13. juli]), a kona?ni slom odbrane snaga lojalnih vladi RBiH u Posavini uslijedio je 6. septembra godine srpskim zauzimanjem Bosanskog Broda .

U operaciji "Koridor" su prema nepotvrđenim podacima poginula 293 vojnika, a 1.129 pripadnika VRS i specijalaca MUP -a Republike Srpske Krajine te?e je ili lak?e ranjeno. ^{[
nedostaje referenca
]}

Reference

Radoslav Brdjanin - Judgement C. The Accused’s participation in the implementation of the Strategic Plan
"Komandant po potrebi" , Slavko Lisica, Banja Luka, 2000. http://www.krajinaforce.com/dokumenti/komandant_po_potrebi_slavko_lisica.pdf
"Sje?anje vojnika" , Martin ?pegelj

Vanjski linkovi