Ar
Pireneou
zo un aradennad-veneziou lec’hiet etre al
Ledenez iberek
hag ar peurrest eus kevandir
Europa
. En em astenn a reont eus ar
Mor Kreizdouar
, er
reter
, d’ar
Meurvor Atlantel
(
pleg-mor Bizkaia
), er
c'hornog
. Ledet int war
hanternoz
Katalonia
,
Aragon
,
Euskal Herria
(Bro-Vask) ha war
kreisteiz
Okitania
. Eman prinselezh
Andorra
a-bezh enno.
Euskadi
ha
Katalonia
, e pep hini eus an daou benn, zo a-c’haoliad war an aradennad. Mont a ra ar Pireneou d'ober an harzou, tamm pe damm, etre
Frans
ha
Spagn
. Daou gorn-bro zo lec'hiet diouzh un tu eus an aradennad, ent-douaroniel, ha stag ouzh an tu all, ent-politikel :
Traonienn Aran
, a red he douriou war-zu an hanternoz, zo stag ouzh Spagn ha lodenn norshan
Cerdanya
, a ya he douriou war-zu ar c'hreisteiz, zo stag ouzh Frans (departamant
Pireneou-ar-Reter
), war-bouez
enklozadur
Llivia
.
430 km eo hed aradennad ar Pireneou ha 100 km eo he ledander d'ar muian.
Aneto
eo ar menez uhelan (3 404 m), lec'hiet e Spagn.
Chench a ra anv ar Pireneou hervez ar yezhou a gaozeer eno:
Pirineus
e
katalaneg
,
Pyrenees
e
galleg
,
Pirineos
e
spagnoleg
,
Pireneus
en
okitaneg
,
Perines
en
aragoneg
ha
Pirinioak
en
euskareg
.
Hervez mojennou Henc'hres e voe krouet ar Pireneou gant
Herakles
, evit douaran ar brinsez
Pirene
.
N'eus ket lennou bras evel en Alpou. Ral hag uhel eo an
odeou
. Kalz
froudou
zo avat, hag a ra alies lammou-dour meurdezus. Alies e ra an
traoniennou
un hantergelc'h gant tornaodou serzh, anvet
sirkou
.
Lamm-dour Gavarnie (462 m) eo an hini uhelan, e-kreiz ar Pireneou e
sirk Gavarnie
(departamant
Pireneou-Uhel
,
Gwaskogn
). E-barzh
Park Broadel ar Pireneou
eman.