Сёгу?н
(
(
яп.
:
?軍
сё:гун
)
) ? у японскай г?сторы? так называл?ся людз?, як?я рэальна (у адрозненне ад ?мператарскага двара ?
К?ота
) к?равал?
Япон?яй
вял?кую частку часу з
1192
да
перыяду Мэйдз?
, як? пача?ся ? 1868 годзе. Урад сёгуна называ?ся
бакуфу
(幕府) (слова бакуфу азначае ≪намётавы лагер≫ у сэнсе месца размяшчэння палкаводца). Дзяржа?ны лад, пры як?м вярхо?ная ?лада належала сёгуну, пазначаецца як
сёгунат
.
Слова ≪сёгун≫ ? гэта запазычанае з
к?тайскай мовы
слова ≪цзянцзюнь≫ (??, ji?ngj?n, 'генерал'). ≪Цзян≫ (≪сё≫) па-к?тайску азначае ≪трымаць у руцэ≫, ≪к?раваць≫, а ≪Цзюнь≫ (≪гун≫) ? ≪войска≫, ≪арм?я≫. Так?м чынам, ≪сёгун≫ ? гэта ≪палкаводзец≫, ≪камандуючы≫. Паводле ≪Японскай г?старычнай энцыклапеды?≫ (≪кокус? дайдз?тэн≫), паняцце ≪сёгун≫ вызначаецца як ≪палкаводзец, як? па загадзе ?мператара став?цца на чале войска, якое пада?ляе бунт або уц?хам?рвае варвара?≫.
Аднак у больш позн? час ≪сёгун≫ ? гэта не проста тытул палкаводца, часова паста?ленага на чале якой-небудзь арм??, а скарачэнне ад больш шматсло?нага тытула ? сэй?-тайсёгун (征夷大?軍). Слова тайсёгун (≪гало?накамандуючы≫) першапачаткова азначала палкаводца, камандуючага трыма войскам?, кожнае з ?х к?равалася простым сёгунам, але пасля пачало пазначаць любога камандз?ра, як? стая? на чале самастойна дзеючай арм??. Што ж тычыцца вызначэння сэй?, то
сэй
азначае ≪б?ць≫, ≪караць≫, а ? (夷) ? гэта ≪чалавек, узброены
лукам
≫ (у гэтым кандз? можна разгледзець чалавека з нацятым лукам), гэта значыць ≪дз?кун≫, "варвар ". Японцы пазначал? гэтым ?ерогл?фам эдзо (яны ж эм?с? або эб?су) ? дз?к?я плямёны, як?я жыл? на па?ночным усходзе Япон??. Паходы супраць па?ночна-?сходн?х варвара? пачал?ся ? Япон?? яшчэ ? глыбокай старажытнасц?, пры ?мператары Кэйко (71-130 гады). У VIII стагоддз? з’яв?лася аф?цыйнае званне сэй?-тайсёгун; яно прысвойвалася палкаводцу, якому даручалася ?значал?ць паход супраць па?ночна-усходн?х варвара?. Упершыню гэтае званне было прысвоена ?
794
годзе Атома но Атамара. Да пачатку X стагоддзя эдзо был? моцна аслабленыя ? перастал? пагражаць дзяржаве; паходы супраць ?х спын?л?ся, ? прызначаць сэй?-тайсёгуна? перастал?. На працягу некаторага часу гэта званне не выкарысто?валася, аднак праз некаторы час яно зно? па?стала, набы?шы зус?м ?ншы сэнс.
Зноск?