한국   대만   중국   일본 
Роберт Хайнлайн ? В?к?педыя Перайсц? да зместу

Роберт Хайнлайн

З В?к?педы?, свабоднай энцыклапеды?
Роберт Хайнлайн
англ. : Robert Anson Heinlein
Асаб?стыя звестк?
?мя пры нараджэнн? англ. : Robert Anson Heinlein
Псе?дан?мы Anson MacDonald , Lyle Monroe , John Riverside , Caleb Saunders ? Simon York
Дата нараджэння 7 л?пеня 1907 ( 1907-07-07 ) [1] [2] […]
Месца нараджэння
Дата смерц? 8 мая 1988 ( 1988-05-08 ) [2] [1] […] (80 гадо?)
Месца смерц?
Грамадзянства
Жонка Virginia Heinlein [d]
Альма-матар
Прафес?йная дзейнасць
Род дзейнасц? п?сьменн?к , сцэнарыст , л?таратурны крытык , ваенна-марск? аф?цэр
Гады творчасц? 1939 ? 8 мая 1988
Жанр навуковая фантастыка , фэнтэз? , баявая фантастыка [d] ? падлеткавая л?таратура [d]
Мова твора? англ?йская
Грамадская дзейнасць
Партыя
Прэм??
Узнагароды

Прэм?я ≪Праметэй≫ ? зала славы [d] ( 1983 )

Inkpot Award [d] ( 1977 , 1977 )

Hugo Award for Best Novel [d] ( 1956 )

Hugo Award for Best Novel [d] ( 1960 )

Hugo Award for Best Novel [d] ( 1962 )

Hugo Award for Best Novel [d] ( 1967 )

Прэм?я ≪Праметэй≫ ? зала славы [d] ( 1987 )

Прэм?я ≪Праметэй≫ ? зала славы [d] ( 1996 )

Прэм?я ≪Праметэй≫ ? зала славы [d] ( 1998 )

Прэм?я ≪Праметэй≫ ? зала славы [d] ( 2003 )

Прэм?я ≪Праметэй≫ ? зала славы [d] ( 2017 )

Зала славы навуковай фантастык? ? фэнтэз? [d] ( 1998 )

Retro Hugo Award [d] ( 2001 )

Retro Hugo Award [d] ( 2001 )

Retro Hugo Award [d] ( 2016 )

Retro Hugo Award [d] ( 2016 )

Retro Hugo Award [d] ( 2018 )

Retro Hugo Award for Best Novel [d] ( 2001 , 2018 )

Retro Hugo Award for Best Novella [d] ( 2001 , 2016 , 2018 )

Retro Hugo Award for Best Novelette [d] ( 2016 )

Подп?с Выява аўтографа
Лагатып Вікікрыніц Творы ? В?к?крын?цах
Лагатып Вікісховішча  Медыяфайлы на В?к?схов?шчы
Лагатып Вікіцытатніка Цытаты ? В?к?цытатн?ку

Ро?берт Э?нсан Ха?йнлайн ( Robert Anson Heinlein [~ 1] ; 7 л?пеня 1907 , Батлер [en] , М?суры , ЗША  ? 8 мая 1988 , Кармэл [en] , Кал?форн?я , ЗША) ? амерыканск? п?сьменн?к , адз?н з найзначнейшых п?сьменн?ка?-фантаста?, як? шмат у чым вызначы? выгляд сучаснай навуковай фантастык? [4] [5] . Яго называюць ≪дэканам п?сьменн?ка?-фантаста?≫ [6] .

Хайнлайн бы? адным з першых, хто ста? публ?кавацца ? буйных папулярных выданнях, напрыклад, The Saturday Evening Post у канцы 1940-х гадо?. Яго першыя апавяданн? з'яв?л?ся ? часоп?се Astounding Science Fiction у 1939 годзе, ён бы? у групе п?сьменн?ка?, як?я стал? вядомым? дзякуючы рэдактару Astounding Джону Кэмпбелу Перайсці да раздзела «#Пісьменніцкая кар'ера». Кар'ера п?сьменн?ка до?жылася амаль па?стагоддзя Перайсці да раздзела «#Творчасць», у сваёй творчасц? Хайнлайн закрану? мног?я тэмы, у т.л. сацыяльныя ? ф?ласофск?я : асаб?стую свабоду, адказнасць асобы перад грамадствам , ролю ? фармат сям'?, прыроду арган?заванай рэл?г?? ? шмат ?ншых Перайсці да раздзела «#Асноўная праблематыка, закранутая ў творчасці».

У англа-амерыканскай л?таратурнай традыцы? Хайнлайна разам з Артурам Кларкам ? Айзекам Аз?мавым л?чаць ≪Вял?кай тройкай≫ п?сьменн?ка-фантаста? Перайсці да раздзела «#Спадчына Хайнлайна». Хайнлайн ста? уладальн?кам прэстыжных прэм?й ≪ Х’юга ≫ ? ≪ Неб'юла ≫, адз?ным п?сьменн?кам, як? атрыма? ≪Х’юга≫ за пяць рамана? Перайсці да раздзела «#Прэміі». У гонар Хайнлайна названы астэро?д ? кратар на Марсе .

Б?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Дзяц?нства [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Нарадз??ся трэц?м дз?цём у сям'? Рэкса Айвара Хайнлайна ? Бем Лайл Хайнлайн, апроч старэйшых Ло?рэнса ? малодшага Рэкса, пазней у ?х нарадз?лася яшчэ трое дачок ? сын [7] . У гэты час бацьк? жыл? ? матчынага бацьк?, доктара Альва Э. Лайла. Праз тры гады па нараджэнн? Роберта сям'я пераехала ? Канзас-С?ц? ? штаце М?суры, бацька пача? працаваць у М?длендскай кампан?? сельскагаспадарчых машын. У Канзас-С?ц? прайшло дзяц?нства Хайнлайна.

Найбольшы уплы? на будучага п?сьменн?ка ? гэты перыяд аказа? дзед Альва Лайл, якога Роберт наведва? у Батлеры штолета да смерц? таго ? 1914 годзе. Дзед прышчап?? яму любо? да чытання ? дакладных навук, шэраг стано?чых рыс характару. У памяць дзеда Хайнлайн пазней не раз карыста?ся псе?дан?мам Лайл Манро, а таксама назва? гало?нага героя аповесц? ≪ If This Goes On? ≫ [8] . Канзас-С?ц? знаходз??ся ? г.зв. ≪б?блейск?м поясе≫ , адпаведна, Хайнлайна выхо?вал? строга, па-пурытанску, ? закладзеная ?нутраная маральная аснова засталася на ?сё яго жыццё [4] .

У 1920 годзе Хайнлайн паступ?? у Цэнтральную сярэднюю школу Канзас-С?ц? [9] . Да гэтага часу ён вельм? захапля?ся астраном?яй , прачыта? усе кн?г? па тэме ? Публ?чнай б?бл?ятэцы Канзас-С?ц? [en] . Таксама яго ?ражвала вывучэнне эвалюцыйнай тэоры? Дарв?на , якая па?плывала на далейшую творчасць Хайнлайна [7] . Школьнае захапленне нестандартным? матэматычным? задачам? таксама часам прая?лялася ? творах п?сьменн?ка, як, напрыклад, тэсеракт у апавяданн? ≪ And He Built a Crooked House ≫.

Служба на флоце [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Роберт Хайнлайн у Ваенна-марской акадэм?? ЗША, 1929

Па сканчэнн? школы Хайнлайн вырашы? следам старэйшага брата Рэкса паступ?ць у Ваенна-марскую акадэм?ю ЗША ? Анапал?се . Допуск да ?ступных ?спыта? у акадэм?ю бы? абмежаваны, тольк? паводле хадайн?цтва аднаго з кангрэсмена? або сенатара? [4] ? звычайна тольк? аднаму члену сям'? з аднаго пакалення. Таму Хайнлайн акты?на ?зя?ся зб?раць рэкамендацыйныя л?сты ? адсылаць ?х сенатару Джэймсу А. Рыду для атрымання ад яго хадайн?цтва. Чакаючы вын?ка?, Хайнлайн правучы?ся курс ва Ун?верс?тэце М?суры [en] . За гэты час сенатар Рыд атрыма? сотню л?сто? ад ахвочых паступ?ць у акадэм?ю ? пяцьдзясят па аднаму ад пяц?дзесяц? чалавек ? пяцьдзясят ад Хайнлайна [7] . Так?м чынам Хайнлайн атрыма? хадайн?цтва для паступлення ? акадэм?ю ? пасля паспяховых ?спыта? у чэрвен? 1925 года ста? кадэтам [10] .

У час навучання ? акадэм?? Хайнлайн жы? у Банкрафт-Холе ? кадэцк?м ?нтэрнаце. Паспяхова вывуча? абавязковыя дысцыпл?ны, а таксама ста? чэмп?ёнам акадэм?? па фехтаванн? , барацьбе ? стральбе [7] [11] . Тройчы праходз?? практыку, на л?нкарах ≪Юта≫ , ≪Аклахома≫ ? ≪Арканзас≫ [en] [12] . У 1929 годзе Хайнлайн паспяхова скончы? навучанне пятым у рэйтынгу, але праз дысцыпл?нарныя парушэнн? бы? пан?жаны да 20-й паз?цы? сярод 243-х кадэта? выпуску ? атрыма? званне энс?на [10] .

Хайнлайн атрыма? прызначэнне на новы ав?яносец ВМС США ≪Лекс?нгтан≫ [13]  ? аф?цэрам, адказным за радыёсувязь з самалётам?. У сярэдз?не 1932 года атрыма? званне младшага лейтэнанта ? бы? пераведзены на эсм?нец USS Roper [en] артылерыйск?м аф?цэрам [12] . У канцы 1933 года ? Хайнлайна выяв?л? сухоты , ён правё? некальк? месяца? на лячэнн?, спачатку ? шп?тал? Ф?тцс?манс у Дэнверы , потым у санаторы? пабл?зу Лос-Анджэлеса [7] . У санаторы? Хайнлайн распрацава? вадзяны матрац [en] [14] , як? пазней будзе ?спам?наць у некаторых сва?х творах, але не запатэнтава? яго. Праз хваробу Хайнлайн не?забаве бы? прызнаны цалкам непрыгодным да далейшай службы ? мус?? пайсц? ? адста?ку ? званн? лейтэнанта ? жн??н? 1934 года, яму была прызначана невял?кая пенс?я. Ваенная кар'ера старэйшых брато? Роберта склалася больш удала ? Рэкс пасля акадэм?? зраб?? кар'еру ? арм?? ЗША , дзе служы? да канца 1950-х [11] , Ло?рэнс таксама служы? у сухапутнай арм??, ВПС ? Нацыянальнай гварды? М?суры, даслужы?ся да звання генерал-маёра [15] [16] .

Шлюбы [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Першы раз Хайнлайн ажан??ся 21 чэрвеня 1929 года з Эл?нор Кары з Канзас-С?ц?, з якою бы? знаёмы са школы. Аднос?ны з жонкай адразу ж не склал?ся, Хайнлайн як ваенны марак бы? у асно?ным далёка ад Канзас-С?ц?, Эл?нор не хацела пераязджаць н? ? Кал?форн?ю, н? ? ?ншае месца, дзе ён служы?. Урэшце ? кастрычн?ку 1930 года яна падала ? суд на развод, ? шлюб, пра як? Хайнлайн нават не паведам?? сваёй сям'?, распа?ся [12] . 28 сакав?ка 1932 года ён ужо больш свядома ажан??ся з Лесл?н Макдональд, пал?тычнай актыв?сткай, давол? незвычайнай ? таленав?тай жанчынай [17] .

Кал?форн?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Па адста?цы Хайнлайн кольк? тыдня? правё? у асп?рантуры Кал?фарн?йскага ?н?верс?тэта ? Лос-Анджэлесе на кафедры матэматык? ? ф?з?к?; але пак?ну? яе, ц? то з прычыны нездаро?я [17] , ц? то ?цягну?шыся ? пал?тыку [10] . Ён пасял??ся ? Лорэл Каньёне [en] , прыгарадзе Лос-Анджэлеса, змян?? шмат спецыяльнасцей, у тым л?ку рыелтара нерухомай маёмасц? ? службо?ца сярэбраных капалень. Пазней ён далучы?ся да руху Э. С?нклера пад лозунгам ≪ Пакончым з галечай у Кал?форн??! [en] ≫ ( EPIC ), папулярнага на пачатку 1930-х гадо? у гэтым штаце, ста? да 1935 года сакратаром акруговай асамбле? руху ? членам кам?с?? па складанн? канстытуцы? EPIC . Кал? С?нклер балатава?ся губернатарам ад Дэмакратычнай парты? , Хайнлайн акты?на ?дзельн?ча? у гэтай правальнай кампан??. У 1938 годзе ён сам балатава?ся ? Заканада?чы сход Кал?форн??, але таксама ня?дала [~ 2] .

Хайнлайн ме? шырок?я пал?тычная погляды, частку як?х можна л?чыць ? сацыял?стычным? . Варта адзначыць, што тагачасны амерыканск? сацыял?зм не бы? пад уплывам маркс?зму , а ме? уласныя традыцы?, бл?зк?я да ?тап?чнага сацыял?зму Сэн-С?мона [7] . Апроч уплыву другой жонк?, Лесл?н, Хайнлайн яшчэ ? дзяц?нстве шмат прачыта? з Уэлса , успрыня? спакваля ? яго прагрэс??ны сацыял?зм [18] , як? лёгка сумяшча?ся з паз?цыям? амерыканск?х левых с?л, у тым л?ку ? руху Э. С?нклера. У 1954 годзе, ужо моцна змян??шы пал?тычныя погляды, Хайнлайн п?са? пра гэта [19] :

" ...мног?я амерыканцы... гучна зая?лял?, што Макарц? ствары? ≪уладу тэрору≫. Вы напалоханы? Я ? не, а я маю ? м?нулым шмат пал?тычных учынка? дужа левых адносна паз?цы? сенатара Макарц?.
"

П?сьменн?цкая кар'ера [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Ня?дачы ? пал?тычнай дзейнасц? ? цяжк?я выплаты ?патэк? вымус?л? Хайнлайна шукаць дадатковага заробку [~ 3] . Хайнлайн прада? рэдактару Джону Кэмпбелу сваё апавяданне ≪ Life-Line ≫, нап?санае за чатыры дн? ? красав?ку 1939, ? яно было апубл?кавана ? жн?веньск?м нумары часоп?са Astounding Science Fiction [22] . За выключэннем часу 2-й сусветнай вайны ? кароткачасовага ?дзелу ? пал?тычных кампан?ях, Хайнлайн надалей зарабля? выключна л?таратурнай працай [23] . Ужо ? 1941 годзе ён бы? запрошаны ганаровым госцем на Сусветны канвент навуковай фантастык? ( Worldcon -41), як? адбыва?ся ? Дэнверы. Хайнлайн бы? ганаровым госцем гэтага канвента таксама ? 1961 ? 1976 гадах.

Злева направа: Роберт Хайнлайн,
Л. Спрэг дэ Камп ? Айзек Аз?ма?, 1944.

У час 2-й сусветнай вайны Хайнлайн працава? разам з Айзэкам Аз?мавым ? Лаянам Спрэгам дэ Кампам у Навукова-даследчай лабараторы? ВМФ у Ф?ладэльф?? [17] . Яны распрацо?вал? метады барацьбы з абледзяненнем самалёта? на вял?к?х вышынях, апаратуру для сляпой пасадк? ? кампенсвальныя гермакасцюмы [4] . У лабараторы? Хайнлайн пазнаём??ся з В?рджын?яй Дорыс Герстэнфельд, закаха?ся, але не хаце? разрываць шлюб.

У 1947 годзе Хайнлайн усё ж развё?ся з Лесл?н, у якой да таго часу ?змацн?л?ся праблемы з ужываннем алкаголю . У 1948 годзе Хайнлайн ажан??ся трэц? раз ? з В?рджын?яй Герстэнфельд ? ? шлюбе з ёю пражы? свае астатн?я сорак гадо? [17] . В?рджын?я н?кол? не была саа?тарам твора? мужа, аднак уплывала на працэс ?х нап?сання ? першай чытала, падказвала ?дэ?, была сакратаром ? менеджарам [24] .

Не?забаве па жан?цьбе Хайнлайн з В?рджын?яй пераехал? у Каларада-Спрынгс , дзе спраектавал? ? пабудавал? ?ласны дом з бамбасхов?шчам [~ 4] .

У 1953?1954 гадах Хайнлайны здзейсн?л? сваё першае кругасветнае падарожжа, уражанне ад яго ?скосна па?плывала на раманы-падарожжы Хайнлайна (узору ≪ Podkayne of Mars ≫). Тольк? ? 1992 годзе была выдадзена кн?га Хайнлайна ≪Tramp Royale≫ , дзе ап?сана гэтага падарожжа [25] . У 1959?1960 гадах Хайнлайны наведал? СССР , для гэтага В?рджын?я два гады старанна вывучала рускую мову . На пачатку Хайнлайну агулам спадабалася ? Савецк?м Саюзе, але зб?ты гэтым часам амерыканск? разведвальны самалёт U-2 з лётчыкам Па?эрсам сапсава? уражанн? [5] .

У 1960-я гады праз хран?чную вышынную хваробу В?рджын??, Хайнлайны перабрал?ся назад у Кал?форн?ю, часова пасял?л?ся ? Санта-Крузе , пакуль у 1967 годзе не пабудавал? новы дом у бл?жэйшай статыстычна адасобленай мясцовасц? Бон? Дун [26] [~ 5] . Раней адной з прычын пак?нуць Каларада-Спрынгс было жаданне знаходз?цца далей ад першачарговых цэлей ядзернай атак?, адной з як?х мог быць штаб Камандавання паветрана-касм?чнай абароны Па?ночнай Амерык? .

Аз?ма? л?чы?, што шлюб з Джын? [~ 6] азнача? ? змену пал?тычных прыярытэта? Хайнлайна. Разам яны заснавал? ≪Л?гу Патрыка Генры ≫ (1958) ? ? 1964 годзе акты?на ?дзельн?чал? ? прадвыбарчай кампан?? Бары Голдуотэра , а ≪Tramp Royale≫ змяшчае дзве вял?к?я апалог?? Макарц?. Расчараванне ? адыход ад сацыял?зму Уэлса ? бок кансерваты?ных погляда? не бы? рапто?ным, а пача?ся яшчэ падчас вайны. Пакуль Хайнлайн трыма?ся сва?х традыцыйна-патрыятычных ? л?беральна-прагрэс??ных погляда?, сама пал?тыка змян?лася, ? ён разам з м?льёнам? ?ншых амерыканск?х л?берала? вымушаны бы? адысц? ад амерыканскага л?берал?зму [7] .

Важным грамадск?м укладам Хайнлайна з'я?ляюцца яго раманы для юнако?. Ён п?са? ?х з навуковага пункту гледжання, пры гэтым выдатна ведаючы дарослы свет, практычна аднаасобна ствары?шы жанр юнацкай навуковай фантастык? [27] . Яго раманы был? актуальным?, пакуль ? 1959 годзе раман ≪ Starship Troopers ≫ не адх?л?ла рэдакцыя выдавецтва Scribner [28] [29] . Тады Хайнлайн змог адмов?цца ад амплуа ≪вядучага а?тара дз?цячых кн?г≫, якое ?жо стам?ла яго [30] , ? пайсц? ?ласным шляхам. Пачынаючы ад 1961 года яго кн?г? радыкальна пашыраюць межы навукова-фантастычнага жанру, пачынаючы з самага вядомага [31] рамана ? ≪ Stranger in a Strange Land ≫ (1961 г.) ? далей ? ≪ The Moon Is a Harsh Mistress ≫ (1966 г.), як? л?чаць вяршыняй яго творчасц? [32] [33] . Прызнаннем заслуг Хайнлайна было запрашэнне на тэлебачанне для каментавання ? жывым эф?ры высадку на Месяц у 1969 годзе разам з Артурам Кларкам ? Уолтэрам Кронкайтам [10] .

Апошн?я гады ? смерць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Роберт ? В?рджын?я Хайнлайны, Та?ц?, 1980

Напружаная праца прывяла Хайнлайна ? 1970 годзе на мяжу смерц?. 1970-я гады пачал?ся для яго з перытан?ту , крайне небяспечнага для жыцця, лячэнне заняло больш за два гады. Адчу?шы сябе дастаткова добра для пачатку акты?най працы, у 1973 годзе Хайнлайн стварае раман ≪ Time Enough for Love: The Lives of Lazarus Long ≫, у як?м ужыта шмат сюжэта?, распрацаваных ?м у позняй творчасц?. У сярэдз?не 1970-х Хайнлайн атрыма? заказ на два артыкулы для ≪Штогодн?ка Брытанскай энцыклапеды?≫ ? разам з Джын? аб'ездз?? кра?ну для арган?зацы? збору донарскай крыв? [34] ? ста? ганаровым госцем на Трэц?м сусветным кангрэсе навуковай фантастык? ? Канзас-С?ц? (1976) [10] .

Адпачынак на Та?ц? ? 1978 годзе скончы?ся прыступам ?шэм?чнай хваробы сэрца. Яму зраб?л? аперацыю каранарнага шунц?равання, што тады было нав?нкаю. У л?пен? 1979 яго запрас?л? выступ?ць перад Аб’яднаным кам?тэтам Сената ? Палаты прадста?н?ко?. Яго прамова цверд?ла веру ? то, што даходы ад разв?цця касм?чных тэхналог?й акажуць ?стотную дапамогу хворым ? пажылым людзям [10] .

Аперацы? дазвол?л? Хайнлайну пачаць працу ? 1980 годзе, кал? ён падрыхтава? да выдання зборн?к ≪Expanded Universe≫. Таксама п?сьменн?к працава? ? з вял?кай формаю, нап?са?шы ? 1980-я пяць рамана?. У 1983 ён наведа? Антарктыду ? апошн? мацярык, на як?м яшчэ не быва? [10] .

Здаро?е п?сьменн?ка значна пагоршылася да 1987 года, што вымус?ла яго з жоекай пераецаць у мястэчка Кармел каб мець магчымасць атрымаць патрэбную медыцынскую дапамогу. Там ён ? памёр у сне на восемдзясят першым годзе жыцця ад наступства? эмф?зэмы ран?цай 8 мая 1988 г. [35] падчас работы над раманам з серы? ≪ World as Myth ≫. Яго цела крэм?равал?, а прах развеял? над Ц?х?м ак?янам [11] .

Творчасць [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Перыядызацыя творчасц? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Традыцыя падзелу творчасц? Роберта Хайнлайна на некальк? перыяда? паходз?ць, напэ?на, з працы Аляксея Паншына ≪Heinlein in Dimension≫ (1968) [23] . Паншын дзял?? п?сьменн?цкую кар'еру Хайнлайна на тры перыяды ? уплыва? (1939?1945), поспеху (1947?1958) ? адчужэння (1959?1967) [36] [~ 7] . Крытык Гэры Вестфаль не згодны з перыядызацыяй Паншына ? дзел?ць творчасць п?сьменн?ка на дзве частк? ? навукова-фантастычную (1939?1957) ? сатырычную (1958?1988), абгрунто?ваючы дзяленне запускам першага штучнага спадарожн?ка Зямл? , як? быццам падвё? вын?к? прапагандысцкай дзейнасц? п?сьменн?ка?-фантаста? [37] . Рас?йск? крытык ? п?сьменн?к Андрэй Балабуха вылучае тры перыяды ? пачатковы (1939?1942), сталы (1947 ? сяр. 1960-х, у два паток?) ? апошн? (1970?1988) [4] . Андрэй Ермалае? не аспрэчвае перыядызацыю Балабух?, але звяртае ?вагу на значны духо?ны пераварот п?сьменн?ка ? 1960-я гады, што прывяло да значнага кантрасту позн?х рамана? з ранейшай творчасцю [38] . Джэймс Г?фард давол? скептычна став?цца да спроб перыядызацы?, за?важаючы, што ? кожнага чытача ? даследчыка будзе ?ласны погляд ? за?сёды знойдуцца творы, як?я не адпавядаюць любой схеме [23] . Так?м чынам, агульнапрынятай перыядызацы? творчасц? Хайнлайна няма.

Ранняя творчасць: 1939?1959 [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Першы раман , нап?саны Хайнлайнам, называ?ся ≪ For Us, The Living: A Comedy of Customs ≫ (1939), хоць ? бы? апубл?каваны тольк? ? 2003 годзе. Твор бы? болей падобны да серы? лекцый сацыяльнай тэоры? ? аказа?ся л?таратурна ня?далым [7] . Аднак Джон Клют у сва?м аглядзе сцвярджа?, што кал? б Хайнлайн ? ягоныя калег? змагл? публ?каваць такую ≪сур’ёзную≫ навуковую фантастыку ? тагачасных часоп?сах, то фантастыка цяпер ≪ прынамс? не ?грала б такую фантастычна благую ролю, як пэ?ныя яе цяпер жывыя разнав?днасц? ≫ [39] .

Пацярпе?шы ня?дачу з раманам, Хайнлайн у 1939 годзе пача? прадаваць у рэдакцы? часоп?са? свае першыя апавяданн?, як?я пазней склал? цыкл ≪ Future History ≫. Яго кар'ера на гэтым этапе была цесна звязана са знакам?тым рэдактарам Джонам Кэмпбелам ; успам?наючы той час, Фрэдэрык Пол называ? Хайнлайна ≪найвял?кшым п?сьменн?кам-фантастам Кэмпбелавай эпох?≫ [40] . Айзэк Аз?ма? каза?, што пачынаючы са свайго першага апубл?каванага апавядання Хайнлайн бы? прызнаны найлепшым п?сьменн?кам-фантастам ? захава? гэтае месца да канца жыцця [41] . У часоп?се Astounding Science Fiction ? ма? 1941 года для ≪ Future History ≫ была апубл?кавана схема пал?тычных, культурных ? тэхналаг?чных перамен XX ст. ? далей. Аднак пазней Хайнлайн нап?са? шмат апавядання? ? рамана?, як?я адх?лял?ся ад гэтай яго схемы ды ?тварал? самастойныя цыклы. Рэча?снасць XX ст. Future History абвергла… Неадпаведнасц? Хайнлайн пераадоле? у 1980-я гады, увё?шы канцэпцыю ≪ Свету як м?фа .

Першы раман Хайнлайна, апубл?каваны асобным выданнем ? ≪ Rocket Ship Galileo ≫, выйша? тольк? ? 1947 годзе [42] . Спачатку рэдакцыя адх?л?ла раман, бо палёт на Месяц л?чы?ся тады зус?м нец?кавым. Тольк? пад канец 2-й сусветнай вайны Хайнлайн знайшо? выда?ца ? Charles Scribner's Sons , як? ста? да кожных Каляда? выдаваць па рамане для юнако?, нап?саным Хайнлайном [43] . Восем кн?г ? гэтай серы?, пачынаючы з рамана ≪ Space Cadet ≫, был? ?люстраваны Кл?фардам Геры ? стыл? гратаж [44] . У гэты перыяд бы? выдадзены раман ≪ Farmer in the Sky ≫ ? у часоп?се ≪ Boys' Life≫ , у чатырох нумарах за жн?вень, верасень, кастрычн?к, л?стапад 1950 года под назвай ≪ Satellite Scout≫ , як? праз пяцьдзясят гадо? бы? адзначаны рэтраспекты?най прэм?яй ≪Х’юга≫ за дасягненн? ? навуковай фантастыцы. На прэм?ю ≪Х’юга≫ з рамана? для юнацтва нам?нава?ся таксама давол? папулярны ≪ Have Space Suit?Will Travel ≫ [45] .

Ранн?я раманы Хайнлайна ц?кавы ? дзецям ? дарослым. Яго гало?ныя геро? ? гэты перыяд ? звычайна вельм? неардынарныя ? ?нтэлектуальныя падлетк?, як? праб?ваюцца ? грамадства дарослых. Паводле формы ? раманы простыя ? апавяданн? пра прыгоды, канфл?кты з наста?н?кам? ? бацькам? ? г.д. Хайнлайн добра веда? пра цэнзурныя абмежаванн?, таму яго проза часта кансерваты?ная фармальна, што не зам?нала яму праводз?ць ?дэ?, немагчымыя ? фантастыцы для юнако? ?ншых а?тара? таго часу. Хайнлайн дума?, што маладыя чытачы дасведчанейшыя, чым звычайна л?чаць, таму ? сва?х кн?гах спрабава? заахвоц?ць ?х да роздуму [27] . У раман ≪ Red Planet ≫ (1949), дзе апавядаецца пра рэвалюцыю, куды уцягнуты навучэнцы ?нтэрната на Марсе, рэдактар запатрабава? унесц? змены. Рэдактара бянтэжыла, што падлетк? ёмка валодаюць зброяй, а таксама экзатычны спосаб размнажэння марс?ян, у як?х было тры палы, як?я супадал? са стадыям? разв?цця [27] . Хайнлайну не шчасц?ла на выда?цо?, так у ≪ Podkayne of Mars ≫ давялося нанова п?саць ф?нал, а ≪ The Puppet Masters ≫ ? ≪ Stranger in a Strange Land ≫ спачатку был? выдадзены моцна скарочаным? [23] .

У канцы 1950-х гадо? ста? в?давочны канфл?кт погляда? ? ладу жыцця Хайнлайна з яго амплуа ? п?сьменн?ка для падлетка?.

Джэймс Бл?ш у 1957 годзе тлумачы? поспех ранн?х рамана? Хайнлайна высакаякаснай тэхн?кай ? структурай п?сьма, яго прыроджаным, практычна ?нстынкты?ным разуменнем тэхн?чных прыёма? у фантастыцы, як?я ?ншыя п?сьменн?к? спасц?гал? праз горк? досвед [46] .

Хайнлайн бы? а?тарам мноства кл?шэ , без як?х цяпер цяжка ?яв?ць фантастычны жанр, але рэвалюцыйных у свой час. Напрыклад, раман ≪ The Puppet Masters ≫ (1942, надрукаваны ? 1951) спарадз?? ?дэю прышэльца?-параз?та?, як?я падначальваюць чалавечую волю.

Серыя рамана? для юнацтва была скончана ≪ Starship Troopers ≫ (1959), як? мус?? быць чарговым раманам для Scrinber's , але праз сваю дыскус?йнасць не бы? прыняты выдавецтвам. Гэты раман ста? адказам на закл?к? да аднабаковага спынення ядзерных выпрабавання? з боку ЗША [47] .

Сталая творчасць: 1961?1969 [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

У гэты перыяд Хайнлайн нап?са? свае самыя вядомыя раманы. Яго творы гэтага часу даследуюць усе тэмы, ад л?бертарыянства ? ?ндыв?дуал?зму да свабоднага кахання , што ? пэ?най ступен? шакавальна кантрастуе з тэматыкай яго ранняй творчасц? [48] . Усё пачалося з ≪ Stranger in a Strange Land ≫ (1961), як? бы? лаг?чным працягам неапубл?каванага л?таратурнага дэбюту з тым? ж тэмам? свабоднага кахання ? радыкальнага ?ндыв?дуал?зму [~ 8] .

Раман ≪ Stranger in a Strange Land ≫ п?са?ся больш за 10 гадо? ? ? папярэдн?м варыянце называ?ся ≪The Heretic≫ , бы? скончаны пасля перапынку для работы над ≪ Starship Troopers ≫. Мус?ць, Хайнлайн апубл?кава? бы раман ? раней, у адным з ранн?х варыянта?, але ? 1950-я гады праз сексуальны складн?к кн?г? гэта было практычна немагчыма [49] . Нават на пачатку 1960-х у а?тара был? цяжкасц? з публ?кацыяй, у выдавецтве ≪Putnam≫ не хацел? выдаваць яго з-за тэмы сексу ? рэл?г?? , ? наогул у выдавецтве болей спадзявал?ся што Хайнлайн працягне п?саць папулярныя раманы для юнацтва. Тольк? скарочаную з 220 да 160 тысяч слова? кн?гу Хайнлайн здоле? апубл?каваць, адначасова тым самым даказа? сваю здольнасць п?саць ? прадаваць мастацк?я творы любых жанравых катэгорый [7] .

На думку крытыка? ? публ?к?, найлепшы раман Хайнлайна ? ≪ The Moon Is a Harsh Mistress ≫ (1966 г.). У рамане ап?сана вайна за незалежнасць месячных калон?й з выя?леннем анарх?чнай дактрыны пра небяспеку кожнага урада ? таксама ? рэспубл?канскага ? для ?ндыв?дуальнай свабоды.

У гэты перыяд Хайнлайн звяртаецца таксама да фэнтэз? . Ён п?ша некальк? апавядання? гэтага к?рунку яшчэ ? 1940-я гады, але адз?ным яго ≪чыстым≫ фэнтэз? бы? раман ≪ Glory Road ≫ (1963).

Позняя творчасць: 1970?1987 [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Наступны раман Хайнлайна ? ≪ I Will Fear no Evil ≫ (1970 г.) ? афарбаваны за?важным? сатырычным? матывам? ? нават элементам? антыутоп?? [50] . Лаг?чна да гэтага раману далучаецца ?ншы ? ≪ Time Enough for Love: The Lives of Lazarus Long ≫ (1973 г.).

Праблемы са здаро?ем даймал? п?сьменн?ка наступныя некальк? гадо?. Тольк? ? 1979 годзе ён скончы? наступны раман, ≪ The Number of the Beast ≫, а пасля яго нап?са? яшчэ чатыры рамана, у тым л?ку ≪ To Sail Beyond the Sunset: The Life and Loves of Maureen Johnson ≫ (1987). Усе гэтыя кн?г? я?на звязаныя пам?ж сабою асабл?васцям? персанажа?, часам ? месцам дзеяння. Пенталог?я стала перадачай ф?ласоф?? Хайнлайна. У гэтых творах багата ф?ласофск?х маналога? ? дыялога?, сатыры, разважання? пра ?рад, секс ? рэл?г?ю [37] [51] . Мног?я крытык? адзывал?ся пра гэтыя раманы адмо?на [52] [53] [54] .

Сюжэты позн?х рамана? не аднатыпныя. ≪ The Number of the Beast ≫ ? ≪ The Cat Who Walks Through Walls ≫ пачынаюцца як легкадумныя прыгодн?цк?я г?сторы?, павольна пераходзячы ? паток а?тарскай ф?ласоф?? ? ф?нале. Крытык? до?г? час спрачаюцца, ц? з'я?ляецца л?таратурная ≪нядбайнасць≫ прыкметай стомленасц? майстра, яго ня?важл?васц? да формы апавядання, адсутнасц? рэдактарскага кантролю, ц? гэта ? свядомае жаданне парваць са стэрыятыпам? жанру ? рассунуць межы навуковай фантастык?, перайсц? на новы творчы ?зровень [38] . Паводле стылю ≪Л?чбу Звера≫ можна прыл?чыць да разнав?днасц? ≪ маг?чнага рэал?зму ≫. Крытык? думаць, што позн?я раманы Хайнлайна ёсць своеасабл?вым? адгал?наванням? ≪ Future History ≫ ? аб'ядно?ваюцца пад агульным загало?кам ≪ World as Myth ≫ (ад лозунга пантэ?стычнага сал?пс?зму  ? экзатычнай дактрыны, якую прапанавала адна з гера?нь ≪ The Number of the Beast ≫) [55] .

Троху асобна стаяць тут раманы ≪ Friday ≫ ? ≪ Job: A Comedy of Justice, выходил также как Иов, или Комедия справедливости ≫. Першы ? прыгодн?цк? твор з тонк?м? адсылкам? да ранняй творчасц? Хайнлайна, друг? ? я?ная антырэл?г?йная сатыра [56] .

Пасмяротныя публ?кацы? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

В?рджын?я Хайнлайн, памерлая ? 2003 годзе, выдала ? 1989 годзе зборн?к перап?ск? Хайнлайна з выда?цам? ≪ Grumbles from the Grave ≫. У зборн?ку ≪ Requiem: Collected Works and Tributes to the Grand Master ≫ (1992 г.) выйшл? некаторыя ранн?я апавяданн?, як?м? Хайнлайн бы? незадаволены ? не публ?кава?. Был? выдадзены публ?цыстычныя кн?г? Хайнлайна ? ≪Tramp Royale≫ , ап?санне кругасветнага падарожжа разам з жонкай на пачатку 1950-х гадо?, а таксама кн?га ≪ Take Back Your Government ≫ (1946 г.). У 2003 годзе упершыню выдадзены яго першы раман ≪ For Us, the Living ≫, як? л?чы?ся страчаным [57] . У 2012 годзе скончана выданне по?нага збору твора? Хайнлайна ? 46 тамах, вядомае як Virginia Edition [58] [59] .

Спайдэр Роб?нсан , калега, сябар ? паклонн?к Хайнлайна [60] , узя?шы за аснову яго неапубл?каваныя нак?ды ад 1955 года, нап?са? раман ≪ Variable Star ≫ [61] . Раман апубл?каваны ? 2006 годзе з ?мем Хайнлайна на вокладцы над ?мем Роб?нсана [62] .

Асно?ная праблематыка, закранутая ? творчасц? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Пал?тыка [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Пал?тычныя погляды Хайнлайна моцна вагал?ся цягам жыцця, што адб?валася на змесце яго мастацк?х твора?. У ранн?х творах, уключаючы неапубл?каваны раман ≪ For Us, the Living ≫, элементы пал?тык? Рузвельта проста перанесены ? космас XXI стагоддзя, напрыклад, Касм?чны буда?н?чы корпус з апавядання ≪ Misfit ≫ я?на футурыстычная верс?я Грамадзянскага корпуса аховы навакольнага асяроддзя .

Раманы з юнацкай серы? нап?саны з паз?цы? кансерваты?ных кашто?насця? . У ≪ Space Cadet ≫ менав?та пад к?ра?н?цтвам вайско?ца? сусветны ?рад забяспечвае м?р ва ?с?м свеце. Патрыятызм ? рашучая падтрымка ваёско?ца? ? ключавыя элементы кансерватызму Хайнлайна, як? з 1954 года пераста? л?чыць сябе дэмакратам [18] . ≪ Starship Troopers ≫, некаторыя крытык? называюць апалог?яй фашызму ? м?л?тарызму [29] [63] [64] [65] [66] . Насуперак падобнай крытыцы, сам а?тар тольк? сцвярджа?, што няма н? аднаго шанца пазбав?цца ад война? ? бл?зкай будучын?, бо так?я рэал?? разнастайнасц? чалавечай цыв?л?зацы? [67] , а таксама бы? супраць усеагульнай во?нскай пав?ннасц? [68] .

Не варта адма?ляць болей чым л?беральных погляда? у Хайнлайна. П?саны адначасова з ≪ Starship Troopers ≫ ≪ Stranger in a Strange Land ≫ ста? культавай кн?гай х?п? , а ≪ The Moon Is a Harsh Mistress ≫ бы? крын?цай натхнення для л?бертарыянца? . Водгук абедзвюх груп выкл?кал? яго тэмы асаб?стай свабоды думак ? дзеяння? [69] . Сярод амерыканск?х п?сьменн?ка?, як?я л?таратурна па?плывал? на л?бертарыянства, Хайнлайна ставяць на другое месца па Айн Рэнд [70] .

Хрысц?янства ? ?лада . Спецыф?чным? был? погляды Хайнлайна на хрысц?янства, вельм? актуальныя ? ЗША. Ён бы? супраць любога зрастання рэл?г?? ? ?лады, што прычын?лася да нап?сання ≪ Job …≫, дзе п?сьменн?к жорстка крытыкава? любую арган?заваную рэл?г?ю. Добра гэтая тэма ?п?сана ? ? ≪ Stranger in a Strange Land ≫, крытыка рэл?г?? ? гало?ная тэма аповесц? ≪ If This Goes On ≫. У ≪Future History≫ ёсць перыяд ≪зацьмення≫, кал? пратэстанцк?я фундаментал?сты ?стана?л?ваць дыктатуру ? ЗША.

Стано?чая ацэнка вайско?ца? , цесна звязана з прапаведаваннем Хайнлайнам ?ндыв?дуал?зму . Яго ?дэальныя вайско?цы (асабл?ва ? раманах ≪ Between Planets ≫, ≪ The Moon Is a Harsh Mistress ≫, ≪ Red Planet ≫ ?, вядома ж, ≪ Starship Troopers ≫) ? за?сёды асобныя добраахвотн?к?, часам ? па?станцы. Таму ? ?рад для Хайнлайна ? працяг арм??, якая пав?нна абараняць свабоднае грамадства. Такая ?дэя адлюстравана нават у рамане ≪ Time Enough for Love ≫.

Ранн? Хайнлайн сх?ля?ся да сацыял?зму, але ?сё жыццё бы? перакананым антыкамун?стам . З паездк? ? СССР у 1960 годзе Хайнлайн вярну?ся антысаветчыкам [5] , што адб?лася ? серы? эсэ, так?х як ≪ Pravda≫ means ≪Truth ≫ ? ≪ Inside Intourist ≫.

Мальтуз?янства ? войны . Хайнлайн бы? перакананым мальтуз?янцам, бо л?чы?, што ?плы? насельн?цтва на навакольнае асяроддзе дыктуе паводз?ны соцыуму. Асабл?ва ярка гэта праяв?лася ? раманах ≪Чырвоная планета≫ ? ≪Нябесны фермер≫ (1950). У гэтым плане ц?кавы эп?зод ? ≪Жыццях Лазаруса Лонга≫ (1973) пра канфл?кт фермера? з банкам, дзе Хайнлайн вельм? яскрава паказа? траг?чны працэс пера?тварэння п?янерскага грамадства ? цыв?л?заванае. Хайнлайн я?на аддае перавагу эвалюцыйнаму шляху разв?цца грамадства, хоць мног?я яго раманы ёсць хрон?кам? рэвалюцый (на Марсе, Венеры ? Месяцы). Ярк?м прыкладам яго ?дэалог?? ёсць ≪Месяц ? суровы гаспадар≫, дзе калан?сты ск?даюць а?тарытарны рэжым, але становяцца ахвярам? агульнага шляху разв?цця чалавецтва, якое ?сё болей ? болей зац?скае асобу. Пра гэта ж нап?сана ?жо ? рамане ≪Кот, як? праходз?ць скрозь сцены≫.

Антырас?зм [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Хайнлайн вырас у грамадстве з расавай сегрэгацыяй , а як п?сьменн?к ста? вядомы ? час барацьбы афраамерыканца? за свае грамадзянск?я правы. Упершыню прыхаваныя выказванн? супраць рас?зму з'яв?л?ся ? аповесц? ≪Джэры ? чалавек≫ (1947) ? рамане ≪Касм?чны кадэт≫ (1948). Ранн?я творы Хайнлайна ?шл? наперадзе свайго часу ? я?ным непрыманн? рас?зму ? ? ная?насц? ≪нябелых≫ персанажа?, тады як да 1960-х гадо? геро? ? навуковай фантастыцы зялёную скуру мел? часцей за чорную [71] . Ён часам ?гра? з колерам скуры сва?х героя?, спачатку вымуша? чытачо? атаясамл?ваць сябе з гало?ным героем, а затым м?маходзь успам?на? яго не белае паходжанне, як гэта было ? ≪Тунэл? ? небе≫ ? ≪Зорным дэсанце≫ [72] . Адкрыта гэтую тэму, менав?та на амерыканск?м матэрыяле, Хайнлайн закрану? у рамане ≪Месяц ? суровы гаспадар≫.

Самым правакацыйным ? гэтым плане бы? раман ≪ Свабоднае ?ладанне Фарнхэма ≫ (1964), дзе белыя геро? з чорным слугом был? зак?нуты на дзве тысячы гадо? наперад у будучыню, ва ?мовы каставага раба?ладальн?цкага грамадства, дзе рабам? был? белыя, а пануючай кастай ? чорныя ? мусульмане.

У час 2-й сусветнай вайны Хайнлайн нап?са? аповесць ≪ Шостая калона ≫ (1940), дзе белыя амерыканцы змагаюцца з агрэсарам? жо?тай расы, як?я захап?л? ?жо ?сю Е?раз?ю, у тым л?ку СССР ? ?ндыю. Пазней п?сьменн?к адмежава?ся ад рас?сцк?х аспекта? гэтага твора, прызна?ся, што ствара? яго на аснове пераказу Кэмпбелам сюжэта ненап?санага ?м апавядання, а таксама дзеля гарантаванага ганарару [73] . Наогул, шмат як?я крытык? спрабавал? выкрыць Хайнлайна ? прапагандзе ≪ жо?тай пагрозы ≫ [74] [75] , якую можна ?гледз?ць таксама ? некаторых эп?зодах ≪Тунэля ? небе≫ ? ≪Нябеснага фермера≫. Урэшце, у той жа ≪Шостай калоне≫ дбайна служыць ЗША амерыканец аз?яцкага паходжання, а марыць пра будучую дыктатуру навуко?ца? белы прафесар.

?ндыв?дуал?зм [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Шмат як?я раманы Хайнлайна ? г?сторы? рэвалюцы? супраць пал?тычнага прыгнёту. Аднак Хайнлайн далёк? ад ман?хейства , таму паказвае прыгнятальн?ка? ? прыгнечаных часам нават двухсэнсава. У ≪Свабодным уладанн? Фарнхэма≫ сын гало?нага героя спачатку спрабуе аддзял?цца, але затым ?дзе на кастрацыю дзеля ?ласнага месца ? жыцц?.

Пазней Хайнлайн зрушы? фокус сваёй уваг? па прыгнёт асобы грамадствам, а не ?радам.

Для Хайнлайна нераздзельны паняцц? ?ндыв?дуал?зму ? высокага ?нтэлекту, ? кампетэнтнасц?. Гэта вельм? ярка ? проста ён прапаведуе ? раманах для юнацтва, а ? ≪Жыццях Лазаруса Лонга≫ зборн?к афарызма? канчаецца каронным Спецыял?зацыя ? для насякомых , у тым сэнсе, што чалавек мус?ць умець усё.

Сексуальная эманс?пацыя [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Для Хайнлайна асаб?стая свабода значыла ? свабоду сексуальную, таму тэма свабоднага кахання з'яв?лася ? яго ? 1939 годзе ? не зн?кае да канца жыцця. Разв?ццё тэмы сексу ? ранняй творчасц? п?сьменн?ка часта крытыкуюць за манернасць, нязграбнасць ? адсутнасць непасрэдных ап?сання? [76] [77] . З шэрагу прычын у ранняй творчасц? Хайнлайн закрана? сексуальнасць у вельм? невял?кай колькасц? твора?, аднак пачынаючы з ≪Чужынца ? чужой кра?не≫ ? адной з першых кн?г навуковай фантастыцы, дзе адкрыта абмярко?ваюць пытанн? сексу ? гэтая тэма займае значнае месца ? яго творах [60] . Бл?жэй да канца кар'еры Хайнлайн пача? разглядаць эрэкцыю ? аргазм з гумарам ? апломбам [78] .

Апавяданне ≪Усе вы зомб?≫ [79] (1959) ? раман ≪Не збаюся я зла≫ (1970) уздымаюць тэму змены пола.

У некаторых раманах, асабл?ва з позняй творчасц?, Хайнлайн звяртаецца да даследавання дз?цячай сексуальнасц? ? ?нцэста . Напрыклад, у ≪Свабодным уладанн? Фарнхэма≫ ? дачк? гало?нага героя Карэн па шэрагу намёка? а?тара прая?ляецца комплекс Электры  ? яна проста кажа, што выб?раючы пам?ж бацькам ? дарослым братам, як мужам?, аддасць перавагу бацьку. Тэма ?нцэсту з'я?ляецца таксама ? ≪Дзецях Мафуса?ла≫, ≪Дарозе доблесц?≫, ≪Давол? часу для кахання≫ [78] .

Ц?кава, што амаль ва ?с?х жаночых персанажа? Хайнлайна ёсць рацыянальны розум ? характар. Яны нязменна кампетэнтныя, разумныя, ?нтэлектуальныя, храбрыя, ? за?сёды кантралююць жыццёвыя акал?чнасц?, накольк? гэта магчыма наогул, не саступаюць у гэтых якасцях мужчынск?м персанажам [80] . Узорам для моцных жаночых персанажа? з ранн?х твора? Хайнлайна, была яго другая жонка Лесл?н Мак-Дональд, а пазней трэцяя жонка В?рджын?я Хайнлайн [81] . Аднак у гэтых гера?нь часта ёсць антыподы ? абмежаваныя жанчыны, ханжы, з як?м? гало?ны герой звязаны шлюбам ? як у ≪Свабодным уладанн? Фарнхэма≫ ? ≪?ове, або Асмяянн? справядл?васц?≫.

Урэшце, не варта л?чыць Хайнлайна апалагетам фем?н?зму. Так, у ≪Падвоенай зорцы≫ (1954) сакратарка Пэн?, цалкам разумная ? разважл?вая, дае волю эмоцыям ? выходз?ць замуж за свайго боса ? паспяховага пал?тыка [82] .

Ф?ласофск?я погляды [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Важная крын?ца пра ф?ласофск?я погляды Хайнлайна ? яго раман ≪Уплысц? за захад≫, дзе гало?ная гера?ня Морын Джонсан задаецца пытаннем: ≪Мэта метаф?з?к? став?ць так?я пытанн?: Навошта мы тут? Куды мы трапляем па смерц?? ? ? Чаму гэтыя пытанн? невярашальныя?≫ Гэтыя пытанн? ? аснова метаф?з?к? Хайнлайна. Сын гера?н? ? Лазарус Лонг, слушна зая?ляе, што каб адказаць на пытанне чым ёсць Сусвет? , трэба выйсц? за яго межы.

Найбольш канцэнтравана ф?ласофск?я праблемы выя?лены Хайнлайнам у творах кароткай формы. Сал?пс?зм  ? ≪Яны≫, прычыннасць  ? ≪ Па ?ласных слядах ≫, абмежаванасць чалавечага ?спрымання  ? ≪Акварыум з залатым? рыбкам?≫, ?люзорнасць свету  ? ≪ Непрыемная прафес?я Джонатана Хога ≫.

У 1930-1940-я гады Хайнлайн глыбока ц?кав??ся вучэннем пра агульную семантыку Альфрэда Каржыбск? ? наведва? яго сем?нары. Тым жа часам Хайнлайн зац?кав??ся вучэннем м?стыка Пятра Успенскага .

Свет як м?ф [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

?дэя Свету як м?фа ( англ. : World as Myth ) створана Хайнлайнам ? была разв?та ?м у кн?зе ≪Л?чба звера≫ . Паводле яе, м?фы ? выдуманыя светы ?снуюць як незл?чоная колькасць Сусвета?, паралельна з нашай. Дакладней, колькасць выдуманых Сусвета? складае 01.0314424798491E+28.-4.6179488366592E+20 10 314 424 798 490 537 000 000 000 000 або ((6) 6 ) 6 . У гэтым мультысусвеце г?сторы? будучын? Хайнлайна ? тольк? адз?н з вял?знай колькасц? Сусвета?, як?я складаюць свет як м?ф .

Раманы цыклу:

Прав?лы Хайнлайна [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Роберт Хайнлайн не пак?ну? па сабе такой вядомай тройк? закона?, якая была ? Айзэка Аз?мава або ? Артура Кларка . Аднак у эсэ ≪On the Writing of Speculative Fiction≫ (1947) расказа? пра пяць прав?ла? п?сьменн?цкага поспеху [23] :

  1. Вы мус?це п?саць
  2. Вы мус?це канчаць нап?санае
  3. Вы мус?це пазбягаць пераробак, апроч выпадка?, кал? гэтага патрабуе рэдактар
  4. Вы мус?це выйсц? з вашым творам на рынак
  5. Вы мус?це трымаць яго на рынку, пакуль яго не купяць

П?сьменн?к не хава? ад патэнцыяльных канкурэнта? гэтыя прав?лы, бо л?чы?, што мала як?я а?тары здолеюць ?х трымацца [84] .

Спадчына Хайнлайна [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Разам з Айзэкам Аз?мавым ? Артурам Кларкам, Роберта Хайнлайна ацэньваюць як Вял?кага Майстра фантастык? [85] [86] , яго прызнаюць першым ? гэтай тройцы [87] . Хайнлайн бы? адным з ярк?х прадста?н?ко? Залатога веку навуковай фантастык? ? пачатак яго кар'еры бы? цесна звязаны з рэдактарам Astounding Science Fiction Джонам Кэмпбелам [88] .

Вядомасць прыйшла да Хайнлайна вельм? рана. Ужо ? 1953 годзе апытанне вядучых а?тара? навуковай фантастык? таго часу называла яго найболей уплывовым сучасным а?тарам [89] . У 1974 годзе Хайнлайна першым з ус?х п?сьменн?ка?-фантаста? пры жыцц? ?ганаравал? Damon Knight Memorial Grand Master Award [en] за заслуг? перад навуковай фантастыкай. Крытык Джэймс Г?фард п?са?: ≪Хоць мног?я ?ншыя а?тары перасягнул? Хайнлайна вын?ковасцю, мала хто можа сцвярджаць, што на гэтульк? шырока ? плённа ?плы? на жанр, як ён. Дзясятк? п?сьменн?ка?-фантаста? даваеннага Залатога веку да гэтага дня з непрыхаваным энтуз?язмам давяраюцца Хайнлайну дзеля разв?цця ?ласнай кар'еры, фарм?равання свайго стылю ? сюжэта?≫ [90] .

Хайнлайн зраб?? свой унёсак ? ? асваенне космасу. Зняты паводле яго сцэнарыя ф?льм ≪Месца прызначэння ? Месяц≫ (1950) прапагандуе ?дэю касм?чнай гонк? з СССР , за дзесяць гадо? перад тым, як з'ява стала пазнавальнай, пры гэтым ф?льм прасо?ва?ся праз нечуваную рэкламную кампан?ю ? друкаваных выданнях. Мног?я астрана?ты ? ?ншыя асобы, датычныя касм?чнай праграмы ЗША, натхнял?ся творчасцю Роберта Хайнлайна, напрыклад, яго аповесцю ≪ Чалавек, як? прада? Месяц ≫ [91] .

Агулам за 48 гадо? п?сьменн?цкай кар'еры Хайнлайн нап?са? 33 раманы [~ 9] , 59 апавядання? ? 16 зборн?ка? твора?. Паводле матыва? яго твора? знята 4 к?наф?льмы, 2 тэлесерыялы, некальк? радыёпастановак ? ?ншае [92] .

На беларускую мову станам на 2014 год творы Хайнлайна не перакладал?. У СССР наогул Хайнлайна ?першыню пераклал? на рускую мову ? 1944 годзе [93] , аднак да 1990 года колькасць выдання? яго твора? на рускай не перавышала 20-ц?. У асно?ным гэта был? апавяданн?, тольк? ? 1977 годзе ? часоп?се ≪Вокруг света≫ (№ 1?5) бы? апубл?каваны раман ≪ Пасынк? Сусвету ≫. З 1990-х гадо? папулярнасць п?сьменн?ка ? Рас?? рэзка ?зрасла (45 выдання? у 1992 годзе, да 2003 ? болей за 500) [94] , было выдадзена некальк? паважных збора? твора?. Першым з ?х бы? ≪Миры Роберта Хайнлайна≫ ? 25 тамах.

Узнагароды [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Асно?ны артыкул: Л?таратурныя прэм?? Роберта Хайнлайна

Жо?тым вылучаны рэтраспекты?ныя ?знагароды, як?я давал?ся праз значны час па публ?кацы? твора.

Год Прэм?я Катэгорыя Твор За?в.
1951 Х’юга Лепшы раман Фермер у небе [95]
1951 Х’юга Лепшая аповесць Чалавек, як? прада? Месяц [95]
1951 Х’юга Лепшая пастано?ка Месца прызначэння ? Месяц [95]
1956 Х’юга Лепшы раман Падвоеная зорка [96]
1960 Х’юга Лепшы раман Зорны дэсант [97]
1961 Секвоя [en] Кн?га для дзяцей Маю скафандр ? гатовы вандраваць [98]
1962 Х’юга Лепшы раман Чужынец у чужой кра?не [99]
1967 Х’юга Лепшы раман Месяц ? суровы гаспадар [100]
1975 Неб'юла Грандмайстар яя прыжыццёвыя дасягненн? [101]
1978 Сэйун [en] Лепшы перакладны раман Не збаюся я зла [102]
1983 Праметэй Зала славы Месяц ? суровы гаспадар [103]
1985 Локус Лепшы раман фэнтэз? ?о?, або Асмяянне справядл?васц? [104]
1987 Праметэй Зала славы Чужынец у чужой кра?не [105]
1990 Локус Лепшая публ?цыстыка Grumbles from the Grave [106]
1996 Праметэй Зала славы Чырвоная планета [107]
1997 Праметэй Зала славы Дзец? Мафуса?ла [108]
1998 Праметэй Зала славы Давол? часу для кахання [109]
1998 Зала славы навуковай фантастык? ? фэнтэз? Н/Д яя прыжыццёвыя дасягненн? [110]
2003 Праметэй Зала славы Рэкв?ем [en] [111]

Б?бл?яграф?я [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Асно?ны артыкул: Б?бл?яграф?я Роберта Хайнлайна

За сваю плённую п?сьменн?цкую кар'еру Хайнлайн нап?са? болей за 30 рамана? ? мноства твора? малой формы. Усе творы можна падзял?ць на некальк? груп ? цыкл ≪ Г?сторыя будучын? ≫ з прылеглым? цыклам? ≪ Лазарус Лонг ≫ ? ≪ Свет як М?ф ≫, серыя ≪юнацк?х≫ рамана? для выдавецтва Charles Scribner's Sons [en] ? асобныя ≪дарослыя≫ раманы.

Перал?к рамана?
Год Назва Арыг?нальная назва За?ваг?
1953 Астрана?т Джонс Starman Jones
1952 Турботныя Сто?ны The Rolling Stones aka Space Family Stone
1958 Маю скафандр ? гатовы вандраваць Have Space Suit?Will Travel
1956 Час для зорак Time for the Stars
1957 Грамадзян?н Галактык? Citizen of the Galaxy
1956 Дзверы ? лета The Door into Summer
1956 Падвоеная зорка Double Star Узнагароджаны Hugo Award , 1956
1941 Дзец? Мафуса?ла Methuselah's Children Частка ≪ Г?сторы? будучын? ≫. Размешчаны ? ≪Зал? славы≫ прэм?? ≪Праметэй≫ (1997)
2003 Нам, што жывуць For Us, The Living: A Comedy of Customs Нап?саны ? 1939 годзе, але апубл?каваны пасмяротна
1963 Дарога славы Glory Road
1973 Давол? часу для кахання Time Enough for Love Размешчаны ? ≪Зал? славы≫ прэм?? ≪Праметэй≫ (1998)
1959 Зорны дэсант Starship Troopers Узнагароджаны Hugo Award , 1960
1954 Зорны звер The Star Beast
1984 ?о?, або Асмяянне справядл?васц? Job: A Comedy of Justice
1948 Касм?чны кадэт Space Cadet
1985 Кот, як? праходз?ць скрозь сцены The Cat Who Walks Through Walls
1949 Чырвоная планета Red Planet Арыг?нальная верс?я без рэдактарск?х правак апубл?кавана ? 1990 годзе
1951 Куклаводы The Puppet Masters
1966 Месяц ? суровы гаспадар The Moon Is a Harsh Mistress Узнагароджаны Hugo Award , 1967
1963 Марс?янка Подкейн Podkayne of Mars Арыг?нальны варыянт канцо?к? апубл?каваны ? 1993 годзе
1951 Пам?ж планетам? Between Planets
1970 Не збаюся я зла I Will Fear No Evil
1963 Пасынк? Сусвету Orphans of the Sky Частка ≪Г?сторы? будучын?≫
1955 Пераменная зорка Variable Star Скончаны Спайдэрам Роб?нсанам ? апубл?каваны пасмяротна ? 2006 годзе
1982 Пятн?ца Friday
1947 Ракетны карабель ≪Гал?леа≫ Rocket Ship Galileo
1964 Свабоднае ?ладанне Фарнхэма Farnham's Freehold
1942 Там, за гранню Beyond This Horizon
1955 Тунэль у небе Tunnel in the Sky
1987 Уплысц? за захад To Sail Beyond the Sunset
1950 Фермер у небе Farmer in the Sky Узнагароджаны Retro Hugo Award , 1951
1979 Л?чба звера The Number of the Beast
1961 Чужынец у чужой кра?не Stranger in a Strange Land Узнагароджаны Hugo Award , 1962

За?ваг? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. ↑ Прозв?шча нямецкага паходжання, продкам Р. Хайнлайна, як? перасял??ся ? Амерыку ? XVIII ст., бы? Мац?яс Хайнлайн (гл. FAQ: Frequently Asked Questions about Robert A. Heinlein, the person Арх?вавана 3 красав?ка 2012. ).
  2. ↑ Хайнлайн выступа? як левы дэмакрат у кансерваты?най акрузе, а яго рэспубл?канск? апанент выкарысто?ва? несумленныя прыёмы (Хайнлайн ап?са? гэта ? апавяданн? ≪Яе уласная ванная≫ ? ? паслясло?? да ≪Нам, што жывуць≫ 2004 года выдання). Таксама супраць яго было сугучнасць прозв?шча з вядомым судэцк?м нацыстам Конрадам Генлейнам (Хенлайнам) .
  3. ↑ Пазней Хайнлайн п?са?, што заняцца л?таратурнай дзейнасцю яго заахвоц?? конкурс часоп?са Thrilling Wonder Stories для пошуку новых а?тара?, дзе прапано?вал? да $50 за апубл?каванае апавяданне [20] . Аднак даследчык? яго творчасц? паказваюць, што л?таратурныя спробы ён раб?? ? да гэтага, узнагарод за гэты конкурс не было, а першае апубл?каванае апавяданне Хайнлайна было нап?сана ?жо пасля завяршэння конкурсу [21] .
  4. ↑ Пра дом бы? артыкул з ?люстрацыям? ? Popular Mechanics у 1952 годзе.
  5. ↑ На ?н?кальны дом круглай формы ? яго вакол?цы можна паглядзець на Google Maps , таксама яго фотаздымк? ёсць на сайце Heinlein Society Арх?вавана 27 снежня 2014. .
  6. ↑ Так Хайнлайн зва? сваю жонку В?рджын?ю.
  7. ↑ Перыядызацыю пэ?на няпо?ная, бо праца выйшла за 20 гадо? да смерц? Хайнлайна.
  8. ↑ Пазней распа?сюдз?л?ся чутк?, што ≪Чужынец у чужой кра?не≫ натхн?? секту забойца? Чарльза Мэнсана . ? пра?да, некаторыя яго прых?льн?к? чытал? раман, аднак гэта н?як не датычала дзейнасц? Мэнсана (гл. FAQ: Frequently Asked Questions about Robert A. Heinlein, his works Арх?вавана 22 красав?ка 2019. )
  9. ↑ У тым л?ку 2 апубл?каваных пасмяротна, адз?н з як?х у саа?тарстве

Зноск? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  1. ↑ а б Robert A. Heinlein // Encyclopædia Britannica Праверана 9 кастрычн?ка 2017.
  2. ↑ а б Robert A. Heinlein // Internet Speculative Fiction Database ? 1995. Праверана 9 кастрычн?ка 2017.
  3. ↑ Deutsche Nationalbibliothek Record #118773704 // Агульны нарматы?ны кантроль ? 2012?2016. Праверана 31 снежня 2014.
  4. ↑ а б в г д Андрей Балабуха . Адмирал звёздных морей   (руск.) (недаступная спасылка) . Арх?вавана з першакрын?цы 13 чэрвеня 2012. Праверана 13 лютага 2012.
  5. ↑ а б в Михаил Попов . Гражданин галактики Роберт Хайнлайн   (руск.) (недаступная спасылка) . Мир фантастики (август 2006). Арх?вавана з першакрын?цы 9 кастрычн?ка 2012. Праверана 13 лютага 2012.
  6. ↑ Booker; Thomas, Anne-Marie (2009). The Science Fiction Handbook. Blackwell Guides to Literature Series. John Wiley and Sons. стр. 155 ISBN 978-1-4051-6205-0
  7. ↑ а б в г д е ё ж з Robert A. Heinlein, a Biographical Sketch . (англ.)
  8. ↑ Роберт Хайнлайн. Угроза с Земли. ? Комментарии А.Ермолаева к стр. 520: М.: Эксмо, СПб.: Terra Fantastica, 2007. ? С. 1053. ? (Отцы-основатели. Весь Хайнлайн). ? 6 000 экз.  ? ISBN 5-7921-0738-3 .
  9. ↑ James Gifford . The Robert A. Heinlein FAQ. Biographical Details   (англ.) (недаступная спасылка) (29 сакав?ка 2005). Арх?вавана з першакрын?цы 16 л?пеня 2012. Праверана 20 л?пеня 2012.
  10. ↑ а б в г д е ё William H. Patterson, Jr . Biographies of Robert and Virginia Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society (5 л?пеня 1999). Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 25 л?пеня 2012.
  11. ↑ а б в D. A. Houdek & G. E. Rule . Robert A. Heinlein and Rex Ivar Heinlein, Jr. at the Naval Academy at Annapolis   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society . Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 25 л?пеня 2012.
  12. ↑ а б в William H. Patterson Jr. Robert A. Heinlein: In Dialogue with His Century: Volume 1: 1907-1948: Learning Curve. ? Tor Books, 2010. ? 624 с. ? ISBN 978-0765319609 .
  13. ↑ David Lee Powell . Robert Anson Heinlein Grandmaster One   (англ.) (недаступная спасылка) (28 л?стапада 2002). Арх?вавана з першакрын?цы 12 сакав?ка 2016. Праверана 31 л?пеня 2012.
  14. ↑ Expanded Universe 1980 , The Happy Days Ahead.
  15. ↑ James Gunn . Grand Master Award Remarks   (англ.) (недаступная спасылка) . Center for the Study of Science Fiction (12 мая 2007). Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 25 л?пеня 2012.
  16. ↑ Credit Col. Earp and Gen. Heinlein with the Reactivation of Nevada's Camp Clark, ≪The Nevada Daily Mail, 27.07.1966≫ (англ.)
  17. ↑ а б в г D. A. Houdek . FAQ: Frequently Asked Questions about Robert A. Heinlein, the person   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society (9 чэрвеня 2003). Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 19 л?пеня 2012.
  18. ↑ а б Martin Morse Wooster . Heinlein’s Conservatism   (англ.) (недаступная спасылка) . National Review (20 кастрычн?ка 2010). Арх?вавана з першакрын?цы 4 студзеня 2012. Праверана 3 жн??ня 2012.
  19. ↑ Robert A. Heinlein. Tramp Royale. ? The Berkley Publishing Group, 1992. ? С. 62. ? ISBN 0-441-82184-7 .
  20. ↑ Expanded Universe 1980 , p. 4, Прадмова да ≪Л?н?? жыцця≫.
  21. ↑ Роберт Джейм.  Чистая победа (руск.) // Роберт Хайнлайн. Нам, живущим. ? М .: Эксмо, 2013. ? С. 358-382. ? ISBN 978-5-699-62983-1 .
  22. ↑ Перал?к публ?кацый ≪Л?н?я жыцця≫ паводле ISFDB (англ.)
  23. ↑ а б в г д James Gifford . The Robert A. Heinlein Frequently Asked Questions List   (англ.) (недаступная спасылка) . Wegrokit.com (11 снежня 1997). Арх?вавана з першакрын?цы 24 мая 2013. Праверана 7 жн??ня 2012.
  24. ↑ James Gifford . The Robert A. Heinlein Frequently Asked Questions List: 2.2 ? Why is Virginia Heinlein Important?   (англ.) (недаступная спасылка) (29 сакав?ка 2005). Арх?вавана з першакрын?цы 16 л?пеня 2012. Праверана 13 жн??ня 2012.
  25. ↑ Перал?к публ?кацый ≪Tramp Royale≫ паводле ISFDB (англ.)
  26. ↑ Grumbles 1990 , гл. VII.
  27. ↑ а б в Robert James, Ph.D . Starship Troopers by Robert A. Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) 1. Heinlein Prize . Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 1 жн??ня 2012.
  28. ↑ Roberto de Sousa Causo . Citizenship at War   (англ.) (недаступная спасылка) . O Jornal da Tarde (02.21.1998). Арх?вавана з першакрын?цы 15 сакав?ка 2006. Праверана 1 жн??ня 2012.
  29. ↑ а б James Gifford . The Nature of “Federal Service” in Robert A. Heinlein’s Starship Troopers   (англ.) (недаступная спасылка) . Nitrosyncretic Press . Арх?вавана з першакрын?цы 15 мая 2013. Праверана 24 л?пеня 2012.
  30. ↑ Grumbles 1990 , p. 226, 10.10.1960.
  31. ↑ Books That Shaped America   (англ.) (недаступная спасылка) . Library of Congress. Арх?вавана з першакрын?цы 9 верасня 2017. Праверана 7 жн??ня 2012.
  32. ↑ Andrew Kaufman . #20 ? The Moon is a Harsh Mistress Review ? Robert A. Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) . Top Science Fiction Novels of All Times (12 верасня 2010). Арх?вавана з першакрын?цы 19 жн??ня 2012. Праверана 7 жн??ня 2012.
  33. ↑ Ted Gioia . The Moon is a Harsh Mistress by Robert Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) . conceptual fiction. Арх?вавана з першакрын?цы 28 жн??ня 2012. Праверана 7 жн??ня 2012.
  34. ↑ Blood Drives   (англ.) (недаступная спасылка) . Heinlein society . Арх?вавана з першакрын?цы 27 л?стапада 2012. Праверана 13 л?стапада 2012.
  35. ↑ The Robert A. Heinlein 'Classic' Page - Biography & Works . www.severing.nu . Праверана 11 жн??ня 2023.
  36. ↑ Panshin 1969 .
  37. ↑ а б Gary Westfahl . The Joke Is on Us: The Two Careers of Robert A. Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Magazine (25 л?стапада 2012). Арх?вавана з першакрын?цы 25 красав?ка 2013. Праверана 19 сакав?ка 2013.
  38. ↑ а б Андрей Ермолаев . Главный миф о Хайнлайне . FANтастика (август 2007). Праверана 19 сакав?ка 2013.
  39. ↑ Джон Клют . He was the train we did not catch   (англ.) (недаступная спасылка) (30 снежня 2003). Арх?вавана з першакрын?цы 29 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 жн??ня 2012.
  40. ↑ Фрэдэрык Пол . Working with Robert A. Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) . Арх?вавана з першакрын?цы 16 жн??ня 2010. Праверана 9 жн??ня 2012.
  41. ↑ Heinlein, pulp & greatness   (англ.) (недаступная спасылка) . Discover Magazine. Арх?вавана з першакрын?цы 19 жн??ня 2012. Праверана 9 жн??ня 2012.
  42. ↑ Robert A. Heinlein   (англ.) . Encyclopedia Britannica . Праверана 14 красав?ка 2014.
  43. ↑ Expanded Universe 1980 , p. 207, прадмова да ≪Free Men≫.
  44. ↑ Panshin 1969 , The period of success.
  45. ↑ 1959 Award Winners & Nominees   (англ.) . Worlds Without End . Праверана 18 кастрычн?ка 2012.
  46. ↑ James Blish More Issues at Hand. ? Chicago: Advent Publishers, 1970. ? P. 52
  47. ↑ Expanded Universe 1980 , p. 396, Паслясло?е да ≪Who Are the Heirs of Patrick Henry?≫.
  48. ↑ Panshin 1969 , The Period of Alienation.
  49. ↑ Carole M. Cusack   Science Fiction as Scripture: Robert A.Heinlein’s Stranger in a Strange Land and the Church of All Worlds (англ.) . ? Literature & Aesthetics, 2009. ? В. December. ? С. 72-91.
  50. ↑ Mitch Wagner . A lot of good in a bad novel: Re-reading Robert A. Heinlein’s I Will Fear No Evil   (англ.) (недаступная спасылка) . Copper Robot (2 сакав?ка 2011). Арх?вавана з першакрын?цы 9 мая 2011. Праверана 8 жн??ня 2012.
  51. ↑ С. Малбегер  Кукловод // Пасынки Вселенной. Звездный десант . ? М.: Эксмо, СПб.: Terra Fantastica, 2003. ? С. 488-492. ? ISBN 5-699-04470-1 .
  52. ↑ Dave Langford . Vulgarity and Nullity. Robert A. Heinlein "The Number of the Beast"   (англ.) (недаступная спасылка) . Arena SF (12.1981). Арх?вавана з першакрын?цы 20 студзеня 2013. Праверана 5 красав?ка 2013.
  53. ↑ Robert A. Heinlein "The Moon is the Harsh Mistress"   (англ.) . SCIFI at Darkroastedblend . Арх?вавана з першакрын?цы 18 красав?ка 2013. Праверана 5 красав?ка 2013.
  54. ↑ Д.С. Блейк  Неприятная исповедь хайнологиста // Пасынки Вселенной. Звездный десант . ? М.: Эксмо, СПб.: Terra Fantastica, 2003. ? С. 484-487. ? ISBN 5-699-04470-1 .
  55. ↑ William H. Patterson, Jr., Andrew Thornton. The Martian Named Smith: Critical Perspectives on Robert A. Heinlein's Stranger in a Strange Land. ? "His books written after about 1980 ... belong to a series called by one of the central characters World as Myth ".: Nitrosyncretic Press. ? С. 128.
  56. ↑ Ника Батхен . Гражданин Галактики (недаступная спасылка) . FANтастика (август 2007). Арх?вавана з першакрын?цы 11 чэрвеня 2015. Праверана 5 красав?ка 2013.
  57. ↑ Deb Houdek Rule . The finding and publishing of "For Us, the Living"   (англ.) (недаступная спасылка) . Heinlein society (9 чэрвеня 2003). Арх?вавана з першакрын?цы 22 л?стапада 2012. Праверана 12 л?стапада 2012.
  58. ↑ Deb Houdek Rule . Virginia Edition Complete   (англ.) (недаступная спасылка) . Heinlein Prize (08.2012). Арх?вавана з першакрын?цы 22 л?стапада 2012. Праверана 12 л?стапада 2012.
  59. ↑ Deb Houdek Rule . My Virginia Edition Arrived!   (англ.) (недаступная спасылка) (1 кастрычн?ка 2012). Арх?вавана з першакрын?цы 29 кастрычн?ка 2013. Праверана 12 л?стапада 2012.
  60. ↑ а б Спайдэр Роб?нсан . Rah, Rah, RAH!   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society (9 чэрвеня 1980). Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 21 студзеня 2017.
  61. ↑ ≪Пераменная зорка≫ на сайце ≪ Лабараторыя Фантастык? ≫
  62. ↑ Publication Listing: Variable Star   (англ.) (недаступная спасылка) . ISFDB . Арх?вавана з першакрын?цы 13 л?стапада 2012. Праверана 13 л?стапада 2012.
  63. ↑ Sam Jordison . Blasting bugs is more complicated than you think   (англ.) (недаступная спасылка) . The Guardian Books Blog (23 л?пеня 2008). Арх?вавана з першакрын?цы 17 красав?ка 2012. Праверана 24 л?пеня 2012.
  64. ↑ Fascism and Starship Troopers, Once More   (англ.) (недаступная спасылка) . Hyperpat (26 снежня 2006). Арх?вавана з першакрын?цы 4 красав?ка 2015. Праверана 24 л?пеня 2012.
  65. ↑ Mike Godwin . Meme, Counter-meme   (англ.) (недаступная спасылка) . Wired (кастрычн?к 1994). Арх?вавана з першакрын?цы 15 л?стапада 2013. Праверана 24 л?пеня 2012.
  66. ↑ Пол Андэрсан . Starhip Troopers: The PITFCS Debate   (англ.) (недаступная спасылка) . Enter.net . Арх?вавана з першакрын?цы 2 сакав?ка 2012. Праверана 24 л?пеня 2012.
  67. ↑ Роберт Хайнлайн . Фарватер . эссе (9 чэрвеня 1974). Праверана 14 жн??ня 2012.
  68. ↑ John J. Miller . In a Strange Land   (англ.) (недаступная спасылка) . National Review (9 л?пеня 2007). Арх?вавана з першакрын?цы 3 снежня 2013. Праверана 26 л?стапада 2013.
  69. ↑ Riggenbach, Jeff. ≪Was Robert A. Heinlein a Libertarian?≫, Mises Daily , 2 л?пеня 2010. ?нстытут Людв?га фон М?зеса
  70. ↑ Brian Doherty . Robert Heinlein at 100   (англ.) (недаступная спасылка) . reason.com (9 чэрвеня 2007). Арх?вавана з першакрын?цы 12 л?пеня 2012. Праверана 14 жн??ня 2012.
  71. ↑ Pearson, Wendy.  Race relations (англ.) // Gary Westfahl The Greenwood Encyclopedia of Science Fiction and Fantasy: Themes, Works, and Wonders, Volume 2. ? Westport, Connecticut: Greenwood Publishing Group, 2005. ? С. 648?650.
  72. ↑ D. A. Houdek Rule . FAQ: Frequently Asked Questions about Robert A. Heinlein, his works   (англ.) (недаступная спасылка) . Heinlein Society (9 чэрвеня 2003). Арх?вавана з першакрын?цы 22 красав?ка 2019. Праверана 15 мая 2014.
  73. ↑ Expanded Universe 1980 , p. 93, Прадмова да ≪Solution Unsatisfactory≫.
  74. ↑ Panshin 1969 , The Period of Influence.
  75. ↑ Yellow Peril   (англ.) . The Encyclopedia of Science Fiction (23 снежня 2013). Праверана 15 мая 2014.
  76. ↑ Robert Scholes, Eric S. Rabkin. Science Fiction: History-Science-Vision. ? LondonOxford UP, 1977. (англ.)
  77. ↑ Panshin 1969 .
  78. ↑ а б McGiveron, Rafeeq O. . "Maybe the hardest job of all?particularly when you have no talent for it": Heinlein's fictional parents, 1939-1987   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society (9 чэрвеня 2003). Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 17 л?пеня 2012.
  79. ↑ David Wright . All You Zombies   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society . Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 17 л?пеня 2012.
  80. ↑ M. G. Lord . Heinlein's Female Troubles   (англ.) (недаступная спасылка) . The New York Times (2 кастрычн?ка 2005). Арх?вавана з першакрын?цы 21 мая 2013. Праверана 17 л?пеня 2012.
  81. ↑ G. E. Rule . Heinlein’s Women Strong Women Characters in Early Heinlein   (англ.) (недаступная спасылка) . The Heinlein Society. Арх?вавана з першакрын?цы 12 жн??ня 2012. Праверана 17 л?пеня 2012.
  82. ↑ Sam Jordison . Heinlein's Double Star deserves a second look   (англ.) (недаступная спасылка) . The Guardian Books Blog (21 сакав?ка 2008). Арх?вавана з першакрын?цы 4 л?стапада 2012. Праверана 17 л?пеня 2012.
  83. ↑ What is the World-as-Myth?
  84. ↑ Роберт Сойер . Heinlein's Rules   (англ.) (недаступная спасылка) . SFWRITER.COM (9 чэрвеня 1996). Арх?вавана з першакрын?цы 4 верасня 2012. Праверана 9 жн??ня 2012.
  85. ↑ Роберт Сойер . The Death of Science Fiction   (англ.) (недаступная спасылка) . Арх?вавана з першакрын?цы 2 мая 2012. Праверана 31 л?пеня 2010.
  86. ↑ Sir Arthur Clarke Named Recipient of 2004 Heinlein Award (недаступная спасылка) (22 мая 2004). Арх?вавана з першакрын?цы 22 чэрвеня 2009. Праверана 31 л?пеня 2010.
  87. ↑ Сергей Бережной . Артур Кларк в разных ракурсах (недаступная спасылка) . Мир Internet (10.2001). Арх?вавана з першакрын?цы 10 мая 2012. Праверана 9 жн??ня 2012.
  88. ↑ Карл Фрыдман (2000). Critical Theory and Science Fiction , Doubleday, стр. 71
  89. ↑ Panshin, p. 3, describing de Camp's Science Fiction Handbook (англ.)
  90. ↑ Gifford 2000 , p. xiii.
  91. ↑ Dwayne A. Day . Heinlein’s ghost (part 2)   (англ.) (недаступная спасылка) . The Space Review (16 красав?ка 2007). Арх?вавана з першакрын?цы 2 студзеня 2013. Праверана 3 снежня 2012.
  92. ↑ Перал?к ф?льма? паводле твора? Хайнлайна (недаступная спасылка) . Арх?вавана з першакрын?цы 11 сакав?ка 2012. Праверана 19 мая 2010.
  93. ↑ Хейнлейн Р. Дом четырёх измерений / Пер. З. Бобырь // Техника ? молодёжи. 1944. № 2/3. С. 23-26.
  94. ↑ А. Ермолаев . Краткая летопись российской литературной судьбы Роберта Хайнлайна 18-19. FANтастика (август 2007). Праверана 18 кастрычн?ка 2012.
  95. ↑ а б в 1951 Retro Hugo Awards   (англ.) . World Science Fiction Society . Праверана 7 верасня 2014.
  96. ↑ 1956 Hugo Awards   (англ.) . World Science Fiction Society . Праверана 7 верасня 2014.
  97. ↑ 1960 Hugo Awards   (англ.) . World Science Fiction Society . Праверана 7 верасня 2014.
  98. ↑ Children's Sequoyah Winners   (англ.) (недаступная спасылка) . Oklahoma Library Association . Арх?вавана з першакрын?цы 6 мая 2014. Праверана 7 верасня 2014.
  99. ↑ 1962 Hugo Awards   (англ.) . World Science Fiction Society . Праверана 7 верасня 2014.
  100. ↑ 1967 Hugo Awards   (англ.) . World Science Fiction Society . Праверана 7 верасня 2014.
  101. ↑ 1975 SFWA Grand Master Award   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 8 верасня 2014.
  102. ↑ 星雲賞リスト   (яп.) . Праверана 8 верасня 2014.
  103. ↑ 1983 Prometheus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 верасня 2014.
  104. ↑ 1985 Award Winners & Nominees   (англ.) . Worlds Without End . Праверана 9 верасня 2014.
  105. ↑ 1987 Prometheus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 верасня 2014.
  106. ↑ 1990 Locus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 7 л?пеня 2012. Праверана 10 верасня 2014.
  107. ↑ 1996 Prometheus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 верасня 2014.
  108. ↑ 1997 Prometheus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 верасня 2014.
  109. ↑ 1998 Prometheus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 верасня 2014.
  110. ↑ Keith Stokes . Science Fiction and Fantasy Hall of Fame   (англ.) . midamericon.org (22 лютага 2008). Праверана 10 верасня 2014.
  111. ↑ 2003 Prometheus Awards   (англ.) (недаступная спасылка) . Locus Online . Арх?вавана з першакрын?цы 16 кастрычн?ка 2012. Праверана 9 верасня 2014.

Л?таратура [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

  • Alexei Panshin. Heinlein in Dimension: A Critical Analysis. ? Advent, 1969. ? 204 с. ? ISBN 978-0-911682-01-4 . (англ.)
  • Robert A. Heinlein. Expanded Universe. ? Grosset & Dunlap, 1980. ? 582 с. ? ISBN 978-0-448-11916-8 . (англ.)
  • Robert A. Heinlein, Virginia Heinlein. Grumbles From the Grave. ? Del Rey / Ballantine, 1990. ? 283 с. ? ISBN 978-0-345-36246-9 . (англ.)
  • James Gifford. Robert A. Heinlein: A Reader's Companion. ? Nitrosyncretic Press, 2000. ? 304 с. ? ISBN 978-0967987408 . (англ.)
  • William H. Patterson Jr. Robert A. Heinlein: In Dialogue with His Century: Volume 1: 1907-1948: Learning Curve. ? Tor Books, 2010. ? 624 с. ? ISBN 978-0765319609 . (англ.)

Спасылк? [ прав?ць | прав?ць зыходн?к ]

Узята з " https://be.wikipedia.org/w/index.php?title=Роберт_Хайнлайн&oldid=4755492 "